بررسی اثرات تاخیر کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام گندم

محورهای موضوعی : زراعت و اصلاح نباتات

الهام سرلک ¹ , مجتبی علوی فاضل ²

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد آگرو اکولوژی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

تاریخ دریافت : 1400/08/30 تاریخ پذیرش : 1400/10/27 تاریخ انتشار : 1399/11/01

کلید واژه: گندم, رقم, شاخص برداشت, تاخیرکاشت,

چکیده مقاله :

به‌منظور بررسی اثرات تاخیر کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام گندم، به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی با چهار تاریخ مختلف کاشت شامل: 17 آبان ماه (شاهد)، 7 آذر ماه، 27 آذر ماه و 17 دی ماه و عامل فرعی شامل سه نوع رقم گندم نان: ستاره، مهرگان و چمران2 (شاهد) بود. نتایج نشان داد که بین تاریخ‌های کاشت از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، طول سنبله و وزن هزار دانه از نظر آماری در سطح احتمال یک درصد و بین ارقام از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و طول سنبله در سطح احتمال یک درصد و تعداد سنبله در متر مربع در سطح پنج درصد معنی‌دار بود و در اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر عملکرد دانه، شاخص برداشت، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تاریخ کاشت 17 آبان ماه و رقم چمران2 (شاهد) با 6444 کیلوگرم در هکتار و کمترین آن متعلق به تاریخ کاشت 17 دی ماه و رقم مهرگان با 1519 کیلوگرم در هکتار بود. در نتیجه، کاشت رقم چمران2 در تاریخ 17 آبان و 7 آذر به دلیل افزایش در اجزای عملکرد و تاثیر آن در افزایش عملکرد دانه پیشنهاد می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

In order to investigation of the effects of planting delay on yield and grain yield components of wheat cultivars, this research was done as split plot in randomized complete blocks design with three replications. the main factor with planting dates, including: November 7 (control), November 27, December 17 and January 6 and the sub-factor included three types of bread wheat cultivars: Setareh, Mehregan and Chamran2 (control). The results showed that between planting dates in terms of grain yield, biological yield, harvest index, number of spikes per spike, number of seeds per spike, number of spikes per m2, spike length and 1000-seed weight were statistically at the level of 1% and between Cultivars were significant in terms of grain yield, biological yield, harvest index, number of spikes per spike, number of seeds per spike, 1000 seed weight and spike length at 1% probability level and number of spikes per m2 at 5% level. The interaction effect of planting date and cultivar on grain yield, harvest index, number of spikes per spike, number of seeds per spike, number of spikes per m2 at 5% level. The highest seed yield was related to the planting date of November 7 and Chamran2 (control) cultivar with 6444 kg/ha and the lowest was related to the planting date of January 6 and Mehregan cultivar with 1519 kg/ha. As a result, planting of Chamran2 cultivar on November 7 and November 27 is recommended due to the increase in yield components and its effect on increasing grain yield.