منطق گفتگویی و چندصدایی در رمان «گورستان غریبان» ابراهیم یونسی

محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسی

عبدالله لطیف پور ¹ , علی دهقان ² , حمیدرضا فرضی ³

1 - دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران (نویسنده اول)
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران (نویسنده مسئول)
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران (استاد مشاور)

تاریخ دریافت : 1396/09/02 تاریخ پذیرش : 1396/11/09 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: رمان, novel, Bakhtin, sociology of literature, باختین, منطق گفتگویی, dialogism, polyphony, جامعه شناسی ادبّیات, یونسی, Unesi,

چکیده مقاله :

رمان گورستان غریبان نخستین رمان ابراهیم یونسی، نویسنده و مترجم معاصررکُرد ایرانی است.نویسنده در این رمان وضعیت اجتماعی و فرهنگی برخی از قومیت های ایرانی، طبقات وگروه های مختلف مردم و چگونگی تعامل و تقابل آن ها را با یکدیگر در کرونوتوپ (زمان ـ مکان) دوران پهلوی اول و در بخشی از جغرافیای غرب کشور (کردستان) منعکس نموده است و بدین جهت اثر او به صورت اثری رئالیستی و تاریخی در آمده است. به نظر می رسد نویسنده در این اثر برای ایجاد گفتگو و خلق فضایی چندصدایی در جهان رمان خود، تمهیدهایی و تلاش هایی انجام داده است. برای پیگیری و اثبات این تصوّر پیشینی، رمان از دیدگاه جامعه شناسی ادبیات و بر اساس نظریات باختین و خصوصاً دو نظریّة مشهور او، یعنی گفتگویی بودن و چندصدایی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که هرچند رمان گورستان غریبان از حیث گفتگویی بودن و چندصدایی با رمان های داستایفسکی و رابله ـ که باختین عمده نظریّات خود را از آثار این نویسندگان گرفته است ـ این همانی کامل ندارد امّا در این رمان هم نویسنده از تمهیداتی بهره برده که اثر او را به اثری چندصدایی و گفتگویی نزدیک کرده است.

چکیده انگلیسی:

The novel "The Cemetery of strangers" is the first novel of Ibrahim Younesi; the contemporary Iranian writer and translator.The author in this novel has conveyed social and cultural situation of some Iranian ethniticities, classes and different groups of people and how they interact and encounter with each other in chronotope(time_place) the first era of Pahlavi dynasty and in a part of the west of the country (Kurdistan) and his work become a realistic and historical work. It seems that the author of this work has made some techniques and efforts to create an atmosphere of dialogism and polyphony in the world of his novel. To follow up and prove this priori idea , the novel has been discussed from the perspective of sociology of literature based on Bakhtin theories and especially two famous theories, the dialogism and polyphony. The results of the research show that although the novel (The cemetery of strangers) doesn't have complete "identify" in terms of dialogism and polyphony with Dostoyevsky and rabeleh novels_ Bakhtin has taken his major theories from the works of these writers. But the author in this novel has used techniques that made it closer to a dialogism and polyphony work.