اثر تعدیل‌کنندگی شهرت حسابرس بر رابطه میان حق‌الزحمه حسابرسی و بروز تحریف‌های حسابداری
محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی
حسن یاری
1
(گروه حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
رافیک باغومیان
2
(گروه حسابداری،دانشگاه شهیدبهشتی،تهران،ایران)
کلید واژه: کیفیت حسابرسی, حق‌الزحمه حسابرسی, شهرت حسابرس, واژه‌های کلیدی: تحریف‌های حسابداری,
چکیده مقاله :
چکیدهمقاله حاضر جهت بررسی اثر تعدیل‌کنندگی شهرت حسابرس بر رابطه میان حق‌الزحمه حسابرسی و بروز تحریف‌های حسابداری صورت پذیرفته است. در این راستا، صورت‌های مالی 107 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی است و به روش توصیفی-همبستگی انجام شد. در پژوهش حاضر، تحریف‌های حسابداری متغیر وابسته است و برابر است با 1 در صورتی که شرکت متعاقبا صوزت‌های مالی سال جاری را در سال مالی بعد تجدید ارائه می‌کند، در غیر این صورت صفر. حق‌الزحمه حسابرسی و شهرت حسابرس به ترتیب متغیر مستقل و تعدیل‌گر پژوهش هستند. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از رگرسیون لجستیک استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که میان حق‌الزحمه حسابرسی و بروز تحریف‌های حسابداری رابطه منفی و معناداری وجود دارد؛ بدین معنا که دریافت حق‌الزحمه حسابرسی بالا (پایین) توسط حسابرسان، بروز تحریف‌های حسابداری را کاهش (افزایش) می‌دهد و این یافته در رابطه با موسسات حسابرسی که از شهرت بالایی برخوردار هستند، قوی‌تر است. به عبارت دیگر، شهرت بالای حسابرس، رابطه منفی میان حق‌الزحمه حسابرسی و بروز تحریف‌های حسابداری را تشدید می‌کند.
AbstractThe present study was conducted to investigate the moderating effect of auditor' reputation on the relationship between audit fee and the incidence of accounting misstatements. In this regard, we analyzed financial statements of 107 companies listed in Tehran Stock Exchange (TSE). The present study is an applied research and was conducted by descriptive-correlation method. In this study, Dependent variable is accounting misstatements and equals 1 if the firm subsequently restates its current year financial statements, otherwise zero. The audit fee and the auditor's reputation are the independent and moderating variables of the research, respectively.Hypothesis testing was carried out through logistic regression model.The results indicated thataudit feehas a negative and significant relationship with the incidence of accounting misstatements and charging high (low) audit fee by auditor reduces (increases) the incidence of accounting misstatements and these findings is stronger in relation to audit firms that have a high reputation. In other words, the auditor's high reputation exacerbates the negative relationship between audit fee and the incidence of accounting misstatements.
فهرست منابع
آذین‌فر، کاوه، عباس قدرتی زوارم،سهیلا تیمورپور و محمد نوروزی، محمد، "کیفیت حسابرسی، سیاست چرخش مؤسسات حسابرسی و حق‌الزحمه حسابرس: رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری"،دانش حسابرسی، ۱۹(۷۷)، صص۲۹۰-۲۷۵.
آذین‌فر، کاوه، عباس قدرتی زوارم و محمد نوروزی،(1398)، "تأثیر ابعاد ریسک بر قیمت‌گذاری حسابرسی"،پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 44(11)، صص 174-155.
بهارمقدم، مهدی و حسین جوکار، (1397)، "اثر تعدیل‌کنندگی کیفیت حسابرسی بر تمایلات سرمایه‌گذاران در قیمت‌گذاری سهام"، مطالعات تجربی حسابداری مالی، 14(57)، صص 146-123.
پیری، پرویز، امیر شیخ‌محمدی و نعمت الله جوادی، (1392)، "بررسی ارتباط بین اندازه موسسه حسابرسی، تعداد صاحبکاران موسسه حسابرسی با کیفیت حسابرسی"، دانش حسابرسی، 13(51)، صص 26-1.
حساس یگانه،یحیی و کاوهآذین‌فر، (1389)، "رابطه بین کیفیت حسابرسی و اندازه موسسه حسابرسی"،بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 17(61)، صص 83-96.
حساس یگانه، یحیی و ازاده مداحی، (1388)، "اثربخشی فرآیند حسابرسی در کشف اشتباهات و تحریف‌های بااهمیت در صورت‌های مالی"، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 1(4)، صص 76-49.
خواجوی، شکراله، حمزه معشوری و محسن صالحی‌نیا،(1397)، "تأثیر شهرت حسابرس بر شدت و پیامدهای منفی تجدید ارائه صورت‌های مالی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران"،دانش حسابرسی، ۱۸(۷۲)، صص 57-77.
دیانتی دیلمی، زهرا و مرتضی بیاتی، (1394)، "رابطه رقابت بازار محصول و حق‌الزحمه حسابرس مستقل"، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 7(27)، صص 23-38.
صفی‌پور افشار، مجتبی، امید پورحیدری و مهدی بهارمقدم، (1397)، "بررسی تاثیر مدیریت حسابرسی توسط مدیران بر کشف تحریفات توسط حسابرسان با لحاظ ویژگی تردید حرفه‌ای حسابرسان"، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(25)، صص 80-67.
علیخانی دهقی، حسین، ناصر ایزدی‌نیا و غلامحسین کیانی، (1399)، "پیش‌بینی تحریف‌های حسابداری بر اساس داده‌کاوی"، پژوهش‌های کاربردی در گزارشگری مالی، 9(1)، صص 286-257.
قدیم‌پور، جواد و محسن دستگیر، (1395)، "بررسی تاثیر عوامل ریسک دادخواهی حسابرسان بر حق‌الزحمه حسابرسی"، پژوهش‌های حسابداری مالی، 8(4)، صص 37-54.
محمدرضایی، فخرالدین و مهدی محمدرضایی،(1393)، "بررسی رابطه بین رتبه موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار و کیفیت حسابرسی"، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 4(14)، صص 14-1.
مران‌جوری، مهدی و رضیه علیخانی،(1399)، "سرمایه انسانی حسابرس و احتمال کشف تحریف صورت‌های مالی"،دانش حسابرسی، 20(81)، صص 245-227.
نقش‌بندی، نادر و هدا قلیچی مقدم، (1399)، "بررسی نقش تعدیل‌کنندگی شهرت حسابرس بر رابطه بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت و انتخاب حسابرس در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار"، پژوهش‌های معاصر در علوم مدیریت و حسابداری، 2(6)، صص 24-1.
نیکبخت، محمدرضا و مسحن تنانی، (1389)، "آزمون عوامل موثر بر حق‌الزحمه حسابرسی صورت‌های مالی"، پژوهش‌های حسابداری مالی، 2(4)، صص 111-132.
DeAngelo, L. E. (1981). “Auditor Size and Audit Quality.” Journal of Accounting and Economics, 3(3), 183–199.
Eilifsen, A., and Messier, W. F, (2000), “The Incidence and Detection of Misstatements. A review and Integration of Archival Research”, Journal of Accounting Literature, 19, 1-43.
Johnstone, K. M., and Bedard, J, C. (2004)." Earnings manipulation risk,corporate governance risk, and auditors’ planning and pricing decisions". TheAccounting Review, 78(4): 1003–1025.
Hillegeist, S. A. (1999). “Financial Reporting and Auditing under Alternative Damage Appointment Rules.” The Accounting Review, 74(3), 347–369
Hribar, P., T. Kravet, and Wilson, R. (2014). “A New Measure of Accounting Quality.” Review of Accounting Studies, 19(1), 506–538.
Kinney, W. R., and Libby, R. (2002). “Discussion of the Relation between Auditors' Fees for Non audit Services and Earnings Management.” The Accounting Review, 77(1), 107–114.
Li, B., and Ma, C. (2018) “Can audit fees inhibit accounting misstatements? Moderating effects of auditor reputation from Chinese experience”, Asia-Pacific Journal of Accounting & Economics, 1-20.
Lobo, G., and Zhao, Y. (2013). “Relation between Audit Effort and Financial Report Misstatements: Evidence from Quarterly and Annual Restatements.” The Accounting Review, 88(4), 1385–1412.
Loebbecke, J. K., Eining, M. M. and Willingham, J. J. (1989)." `Auditors' experience with Material Irregularities: Frequency, Nature, and Detectability Auditing", A Journal of Practice & Theory, 9(1), 11–28.
Matsumura, E. M., and Tucker, R. (1992). “Fraud Detection: A Theoretical Foundation.” The Accounting Review, 67(4), 753–782.
Seetharaman, A., Gul, F., and Lynn, S. (2002)." Litigation risk and audit fees:Evidence from U.K. firms crosslisted on U.S. markets". Journal of Accounting &Economics, 33(1): 91–115.
Shibano, T. (1990). “Assessing Audit Risk from Errors and Irregularities.” Journal of Accounting Research,28(3), 110–140.
Simunic, D. A. (1980)." The pricing of audit services: Theory and evidence".Journal of Accounting Research, 18(1), 161-190.
Simunic, D. A. and Stein, M. T. )1996(." The impact of litigation risk on audit pricing: A review of the economics and the evidence". Auditing: A Journal of Practice and Theory,15(2): 119-134.
Skinner, D. J., and Srinivasan, S. (2012). “Audit Quality and Auditor Reputation: Evidence from Japan.” The Accounting Review, 87(5), 1737–1765.
Teoh, S. H., and Wong, T. J. (1993). “Perceived Auditor Quality and the Earnings Response Coefficient.” The Accounting Review, 68(2), 346–366.
Venkataraman, R., Weber, J, P, and Willenborg, M. (2008)." Litigation risk, audit quality, and audit fees: Evidence from Initial Public Offerings". The AccountingReview, 83(5): 1315-1345.
Whisenant, S., Sankaraguruswamy, S. and Raghunandan, K. (2003). “Evidence on the Joint Determination of Audit and Non-Audit Fees.” Journal of Accounting Research, 41(4), 721–744.
Willenborg, M. (1999). “Empirical Analysis of the Economic Demand for Auditing in the Initial Public Offerings Market.” Journal of Accounting Research, 37(1), 225–238.