طراحی مدل مفهومی مدیریت استعداد توانمندساز در دانشگاه فرهنگیان
محورهای موضوعی : آموزش عالی
حلیمه نوری
1
,
محمود قربانی
2
*
,
احمد اکبری
3
,
حسین فکوری حاجی یار
4
1 - دانشجوی دکتری گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
2 - گروه مدیریت دولتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
3 - گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
4 - گروه علوم تربیتی، واحد آزاد شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزاد شهر، ایران
کلید واژه: مدیریت استعداد, مدیریت استعداد توانمندساز, دانشگاه فرهنگیان, تحلیل محتوا.,
چکیده مقاله :
هدف: هدف اصلی این پژوهش، تبیین ابعاد مدل مدیریت استعداد توانمندساز در دانشگاه فرهنگیان با تأکید بر نیازهای بومی و اقتضائات خاص این نهاد تربیت‌محور است.
روش: این پژوهش با رویکرد استقرایی، راهبرد کیفی و با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری شامل خبرگان، صاحب‌نظران کلیدی، تصمیم‌گیران نظام آموزش عالی و اساتید حوزه مدیریت آموزشی بود. نمونه‌گیری به‌صورت غیر‌احتمالی و هدفمند انجام شد و با رعایت اصل اشباع نظری، 14 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب گردیدند. برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته استفاده شد. همچنین، برای اعتباربخشی، از روش‌هایی چون درگیری طولانی‌مدت، مشاهده مداوم و بازبینی مشارکت‌کنندگان بهره گرفته شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار مکس کیودا صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر منجر به طراحی یک مدل مفهومی با هفت بُعد اصلی شامل: شناسایی و جذب استعداد، حفظ و نگهداشت استعداد، ارزیابی و بازخورد، توان‌افزایی استراتژیک، استعدادپروری آینده‌نگر، مدیریت جانشین‌پروری، و رهبری با رویکرد توانمندسازی شده است. در قالب این ابعاد، 28 مؤلفه و 114 شاخص استخراج گردید که می‌تواند مبنایی مهم برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی اثربخش در حوزه سرمایه انسانی دانشگاه فرهنگیان باشد.
نتیجه‌گیری: مدل ارائه‌شده با تلفیق یافته‌های نظری و تجربیات میدانی، نقشه راهی برای توسعه سرمایه انسانی در راستای اهداف راهبردی نظام آموزش‌وپرورش کشور فراهم می‌آورد.
Purpose: The primary aim of this study is to explain the dimensions of an empowering talent management model at Farhangian University, with an emphasis on indigenous needs and the specific requirements of this teacher-training institution.
Method: This research follows an inductive approach, employs a qualitative strategy, and utilizes content analysis. The statistical population consisted of experts, key opinion leaders, decision-makers in higher education, and faculty members in the field of educational management. Using purposive non-probability sampling and based on the principle of theoretical saturation, 14 participants were selected. Data were collected through in-depth semi-structured interviews. To ensure the trustworthiness of the findings, prolonged engagement, continuous observation, and participant validation were applied. Data analysis was conducted using MAXQDA software.
Findings: The results led to the development of a conceptual model with seven main dimensions: talent identification and attraction, talent retention, evaluation and feedback, strategic empowerment, future-oriented talent development, succession planning management, and leadership with an empowerment approach. Within these dimensions, 28 components and 114 indicators were identified, which can serve as a foundation for effective human capital policy-making and planning at Farhangian University.
Conclusion: The proposed model, by integrating theoretical insights and field experiences, offers a roadmap for human capital development in alignment with the strategic objectives of the national education system.
اویس،کبری، موسوی، فرانک. (1401). بررسی راهکارهای ارتقای سطح توانمندی معلمان ابتدایی جهت استفاده از شیوه‌های نوین آموزش در فضای مجازی، نشریه علمی روان‌شناسی اجتماعی، 10(64): 10-40.
بنایی، امین. (1401). تأثیر توانمندسازی کارکنان بر چابکی سازمانی با نقش میانجی مدیریت مسیر شغلی. فصلنامه پژوهش‌های علوم مدیریت، (10): 109-87.
تخت روان، معصومه، مرادی، سعید، خورشیدی، عباس، سوسهابی، پری.(1402). طراحی الگوی مدیریت استعداد برای روسای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران.مجله تغییرات اجتماعی-فرهنگی، 21(3/78): 133-173.
حاجیان، هادی،دانایی،ابوالفضل.(1402).طراحی مدل ساختاری مدیریت استعداد کارکنان در دانشگاه های دولتی. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 17(1): 248-275.
خوشحال، فاطمه، سرگلزایی، علیرضا، وظیفه، زهرا. (1403). شناسایی مؤلفه‌های الگوی توانمندسازی کارکنان نظام اداری بر مبنای هوشمندی سازمانی و روابط بین‌فردی. فصلنامه مدیریت و چشم‌انداز آموزش،6(1): 314-292.
درگاهی،حسین، بیگلر، محمود، مهدی، مهناز.(1401).بررسی تاثیر مدیریت استعدادبر توانمندسازی و بهره وری نیروی انسانی در دانشگاه علوم پزشکی تهران، نشریه پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی،21(3): 255-272.
رحیمی، طاهره، معظمی، مجتبی، جاهد، حسینعلی.(1403). شناسایی ابعاد و مولفه های توانمندسازی در توسعه شایستگی های حرفه ای و اخلاقی مدیران مدارس ابتدایی.فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 18(1): 179-197.
قربانیان، حسین، ابراهیمی، عباس، زارعی، عظیم الله.(1400).شناسایی مولفه های جذب،نگهداشت و توانمندسازی دانشجویان در نظام آموزش عالی تربیت معلم ایران: مورد مطالعه دانشگاه فرهنگیان. دوفصلنامه علمی راهبردهای نوین تربیت معلمان، 7(12):1-24
صفری، امید، صفری، غلامرضا. (1402). تعیین ارتباط بین مدیریت استعداد با توانمندسازی روان‌شناختی از طریق فناوری اطلاعات در معلمان تربیت‌بدنی. مجله تحقیق در آموزش علوم ورزشی، 1(3): 73-67.
مصدقی، مصطفی، شریفی، سید مهدی، نصراللهی، اکبر. (1402). الگوی تربیتی توانمندسازی و ارتقا استعدادها در خبر رسانه ملی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 31(58): 40-11.
ویسی نژاد، نورمحمد، امیرنژاد، قنبر، درخشان،رستم، طاهری گودرزی، حجت.(1402).طراحی مدل مدیریت منابع انسانی در راستای توانمندسازی کارکنان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی. فصلنامه جغرافیا، 13(51): 250-272.
Abdel Azem Mostafa, H, Hassan El-Sayed,Mahfouz, H,Mohammed Araby Ebraheem,S. (2021). Effect of educational program about talent management for nursing managers on their job affiliation and organizational excellence. Egyptian Journal of Health Care, 12(2): 718–740.
Ashfaq Ahmad, Nazim Ali, Aqsa Siddiq, Neelam Akbar, Palwasha Bibi, Haji Rahman. (2024). Impact of talent management on job performance of teachers of government colleges: Mediating role of psychological empowerment. 21(3): 1119–1127.
Ageng Nugroho, Otti Wulandhari.(2025).Talent management and its influence on organizational performance: A phenomenological study in information technology companies. 8 (1): 9–20
Anlesinya, A, & Amponsah-Tawiah, K. (2020). Towards a responsible talent management model. European Journal of Training and Development, 44(2/3): 1–15.
Divekar, R, & Raman, R. (2020). Talent management in academia – The Indian business school scenario. International Journal of Higher Education, 9(2): 184–192.
Ekawahyu Kasi, Farah Qalbia, Novrizal. (2022). Empowering talent in the age of artificial intelligence: Innovations in human resource management. 1(2): 287–295.
Febrian, Wahyu Dwi, & Solihin, Agus. (2024). Analysis of improving organizational culture through employee engagement, talent management, training and development human resources. Siber Journal of Advanced Multidisciplinary, 1(4): 185–195.
Maha Lutfi Al-Dalahmeh . (2020). Talent management: A systematic review. Oradea Journal of Business and Economics, 27(4):114–123.
Mohammad Rashed Khan. (2024). Application of artificial intelligence for talent management: Challenges and opportunities. (119): 324–329.
Mohammed Saad Saleh Ali, Asmaa Mohamed Saad Khaled. (2022). Talent management and its effect on school personnel’ performance at Alexandria school setting. Tanta Scientific Nursing Journal,24(15): 370–394.
Razlina Razali, Muhammad Aiman Arifin, Latisha Asmaak Shafie, Farah Lina Azizan & Mohd Azlan Mohd Ishak. (2024). Mapping the landscape of talent management research in higher education: A bibliometric analysis. Cogent Business & Management, 11(1): 1-17
Riza Sahrah Piliyang, Waizul Qarni, Purnama Ramadani Silalahi,Fakultas Ekonomi dan Bisnis Islam, UiN Sumatera Utara. (2025). A model for community empowerment based on Islamic philanthropy,12(1): 46–62.