تجزیه قیمت نفت خام و تاثیر آن بر بازده شاخص قیمت سهام منتخب با روش VECM Decomposition Crude Oil Price and its Impact on the Efficiency of Selected Stock Price Index with VECM

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

ویدا ورهرامی ¹ , محمدجواد مرادعلیان ²

1 - گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهیدبهشتی تهران،ایران
2 - گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهیدبهشتی تهران،ایران.

تاریخ دریافت : 1400/01/25 تاریخ پذیرش : 1400/03/28 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: E44, C32, G15, تجزیه قیمت نفت, نوسان مثبت قیمت, نوسان منفی قیمت, الگوی خودتصحیح برداری. طبقه بندی JEL : Q54,

چکیده مقاله :

با توجه به تاثیر گسترده‌ی نوسانات قیمت نفت بر بخش‌های مختلف اقتصادی ایران، عکس‌العمل سرمایه‌گذارانی که نیازمند درک اثر دقیق تغییرات قیمت نفت بر روی بازده شاخص قیمت سهام هستند، مهم است. لذا هدف این مقاله، بررسی تاثیر نوسانات مثبت و منفی قیمت نفت خام بر بازده شاخص قیمت سهام گروه‌های استخراج نفت گاز و خدمات جنبی جز اکتشاف، فرآورده‌های نفتی کک و سوخت هسته‌ای و لاستیک و پلاستیک می‌باشد. برای این منظور از الگوی خود تصحیح برداری(VECM)، توابع واکنش آنی و تجزیه واریانس استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که نوسان مثبت قیمت بر بازده شاخص سهام هر سه گروه اثرگذار است و بیشترین اثر را به ترتیب بر بازده شاخص سهام گروه فراورده های نفتی کک و سوخت هسته‌ای، استخراج نفت گاز و خدمات جنبی جز اکتشاف و لاستیک و پلاستیک داراست؛ در حالی که نوسان منفی قیمت تنها بر بازده شاخص سهام گروه استخراج نفت گاز و خدمات جنبی جز اکتشاف تاثیر گذار می‌باشد. با توجه به آزمون واکنش آنی هر سه گروه بازده شاخص سهام نسبت به شوک مثبت در مدل، نتیجه شد که واکنش پویا در هر سه گروه بازده شاخص سهام نسبت به شوک مثبت دو متغیر نوسان مثبت و منفی قیمت نفت وجود دارد بطوری که بر بازده شاخص سهام گروه فراورده‌های نفتی کک و سوخت هسته‌ای اثر مثبت دارد اما در دو گروه بازده شاخص سهام دیگر با اثر منفی روبرو هستیمDecomposition Crude Oil Price and its Impact on the Efficiency of Selected Stock Price Index with VECM Vida VarahramiMohammad Javad MoradalianDue to the widespread impact of oil price fluctuations on economic sectors of Iran, the reaction of investors who need to understand the exact impact of oil price changes on stock price index returns. Therefore, the purpose of this article, is to reviews the impact of fluctuations in crude oil prices as positive and negative on the stock prices index of the oil, gas and mining services group side except exploration, oil products and nuclear fuel ck, rubber and plastics. Results of this study showed that the positive price fluctuation on the stock index returns of all three groups is the most effective way to effect on equity index oil products group of nuclear fuel, extraction and ck the oil gas exploration and incidental services, except rubber and plastics used; while negative price fluctuations on the stock index of efficiency of oil, gas and mining services group, but affect the exploration side. With regard to the immediate reaction of the test yields a positive shock than to the stock index in the model, the result was that the dynamic response in all three groups to a positive shock is more than to negative stock.

چکیده انگلیسی:

AbstractDue to the widespread impact of oil price fluctuations on economic sectors of Iran, the reaction of investors who need to understand the exact impact of oil price changes on stock price index returns. Therefore, the purpose of this article, is to reviews the impact of fluctuations in crude oil prices as positive and negative on the stock prices index of the oil, gas and mining services group side except exploration, oil products and nuclear fuel ck, rubber and plastics. Results of this study showed that the positive price fluctuation on the stock index returns of all three groups is the most effective way to effect on equity index oil products group of nuclear fuel, extraction and ck the oil gas exploration and incidental services, except rubber and plastics used; while negative price fluctuations on the stock index of efficiency of oil, gas and mining services group, but affect the exploration side. With regard to the immediate reaction of the test yields a positive shock than to the stock index in the model, the result was that the dynamic response in all three groups to a positive shock is more than to negative stock.

منابع و مأخذ:

1)     ابراهیمی، مهرزاد، (1398)، "بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازار سهام ایران با استفاده از الگوریتم های داده کاوی"، فصلنامه اقتصاد منالی، ش 49، صص 283-309

• ابونوری، اسمعیل و گلاله مشرفی(1385)، «اثر شاخص های اقتصاد کلان بر شاخص قیمت سهام صنعت پتروشیمی در ایران با استفاده از مدل ARDL»، پژوهشنامه اقتصادی، ش 2، صص 209-228


• حسینی نصب، سید ابراهیم ومحسن خضری و احمد رسولی (1389)، «تعیین اثرات نوسان قیمت نفت بر روی بازده سهام بورس اوراق بهادار تهران؛ انالیز موجک و راه گزینی مارکوف»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال هشتم، ش 29، صص 31-60


• حسینی نصب، ابراهیم(1390)، « تعیین اثرات نوسانات قیمت نفت بر روی بازده سهام بورس اوراق بهادار تهران»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال هشتم، ش 29، صص 31-60


• خطیب سمنانی، محمدعلی و معصومه شجاعی و مسعد شجاعی خسرو شاهی(1393)، " بررسی اثر نوسانات قیمت نفت خام بر شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه اقتصاد مالی، ش 29، صص 89-114


• سازمان بورس اوراق بهادار تهران، سایت اطلاع رسانی در حوزه بازار سرمایه ایران http://www.iranbourse.com


• شیرین بخش ماسوله، شمس اله و شیرین صلوی تبار(1395)، «پژوهش های اقتصاد سنجی با Eviews 8&9»، چاپ 1، تهران، نشر نورعلم


• کریمی، مجتبی، صراف فاطمه، امام وردی قدرت اله، باغانی، علی (1398)، "همبستگی شرطی پویای نوسانات قیمت نفت و بازار سهام کشورهای حوزه خلیج فارس با تاکید بر سرایت بحران مالی"، فصلنامه اقتصاد مالی، ش 49، صص 101-130


• مدیریت تحقیق و توسعه بورس اوراق بهادار تهران(1393)، «بررسی تاثیرات بودجه، نرخ ارز وقیمت جهانی نفت بر بورس اوراق بهادار تهران»، ش1


• Mm( 2010), “Oil Price Shocks and Stock Market Returns in Oil-Exporting Countries: The Case of GCC Countries”, International Journal of Economics and Finance, Vol. 2, No. 5


• Mashkoor Siddiqui, Dr. Masood (2014), “Oil Price Fluctuation and Stock Market Performance-The Case of Pakistan” Journal of International Business and Economics, Vol. 2, No. 1


• Ono, Shigeki (2011), “Oil Price Shocks and Stock Markets in BRICs”, The European Journal of Comparative Economics, Vol. 8, No. 1, pp. 29-45

 

یادداشت‌ها