بررسی مقایسه‌ای مدل‌های تنزیلی ارزش‌گذاری سهام با تاکید بر نوع صنعت در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

مهدی عرب صالحی ¹ (گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران)
علیرضا کمالی دهکردی ² (گروه حسابداری، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی ، شهرکرد، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/04/19 تاریخ پذیرش : 1402/06/07 تاریخ انتشار : 1402/07/01

کلید واژه: F13, G17, G18, G13, واژه‌های کلیدی: صنایع استراتژیک و غیراستراتژیک, مدل تنزیل جریانات نقد آزاد سهام, مدل تنزیل سودهای نقد, مدل رشد سودهای غیرعادی, مدل سود ب,

چکیده مقاله :

چکیده هدف پژوهش حاضر مقایسه دقت مدلهای تنزیل سودهای نقد، تنزیل جریانات نقد، سود باقیمانده و رشد سودهای غیرعادی در تبیین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1391 تا 1398 میباشد که با توجه به تاثیر نوع صنعت بر عملکرد این مدلها انجام شده است. برای انجام این پژوهش نمونه آماری که شامل 105 شرکت بوده است به دو گروه صنایع استراتژیک و صنایع غیراستراتژیک تقسیم شد. سپس مدلهای مذکور در رابطه با صنایع استراتژیک و صنایع غیراستراتژیک مقایسه شدند. همچنین عملکرد هر مدل بین صنایع استراتژیک و صنایع غیراستراتژیک نیز مقایسه شد. نتایج حاصل از اجرای مدلها و انجام آزمونهای T و تحلیل واریانس نشان میدهند که در صنایع استراتژیک، ارزشهای ذاتی برآورد شده بوسیله مدلهای تنزیل سودهای نقد و تنزیل جریانات نقد بیشترین همبستگی را با ارزش بازار سهام داشته‌اند. ولی در صنایع غیراستراتژیک ارزشهای ذاتی برآورد شده بوسیله هیچ کدام از مدلهای مورد مطالعه همبستگی معناداری با ارزش بازار سهام نداشتند. از سویی ضریب همبستگی ارزشهای ذاتی برآورد شده بوسیله هر چهار مدل به جز مدل سود باقیمانده با ارزش بازار سهام، به صورت معناداری در صنایع استراتژیک بیشتر از صنایع غیراستراتژیک بود. نتایج نشان میدهند که در بورس اوراق بهادار تهران اقلام نقدی سود و همچنین جریانات نقد بیشتر از سایر اطلاعات حسابداری به عنوان معیاری برای خرید و فروش سهام پذیرفته شدهاند. همچنین نتایج پژوهش نشان میدهند که سود و جریانات نقد شرکت‌های فعال در صنایع استراتژیک نسبت به صنایع غیراستراتژیک دارای ثبات بیشتری میباشند.

چکیده انگلیسی:

Abstract The purpose of this research is to compare the accuracy of models of discounting cash profits, discounting cash flows, residual profits and growth of abnormal profits in explaining the changes in the share prices of companies listed on the Tehran Stock Exchange during the years 1391 to 1398, considering the effect of the type of industry on the performance of these models. done. To carry out this research, the statistical sample, which included 105 companies, was divided into two groups: strategic industries and non-strategic industries. Then the aforementioned models were compared in relation to strategic industries and non-strategic industries. Also, the performance of each model was compared between strategic and non-strategic industries. The results of running the models and carrying out T-tests and variance analysis show that in strategic industries, the intrinsic values estimated by the models of discounting cash profits and discounting cash flows have the highest correlation with the stock market value. But in non-strategic industries, the intrinsic values estimated by any of the studied models had no significant correlation with the stock market value. On the other hand, the correlation coefficient of the intrinsic values estimated by all four models except the residual profit model with the stock market value was significantly higher in strategic industries than in non-strategic industries. The results show that in the Tehran Stock Exchange, profit cash items as well as cash flows are accepted more than other accounting information as criteria for buying and selling stocks. Also, the results of the research show that the profits and cash flows of companies active in strategic industries are more stable than in non-strategic industries.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• اصولیان، محمد و علیرضا شاهرضایی. (1396). مقایسه مدلهای مبتنی بر‌ بازار ‌با‌ مدل‌ اوهلسون ‌در‌ ارزشگذاری حقوق صاحبان ‌سهام‌ در‌شرکت‌های‌ پذیرفته شده ‌در ‌بورس اورق بهادار تهران. چشمانداز مدیریت مالی‌، 7 (19)، 137-115.


• باری، سمانه؛ فروغی، داریوش و عبدالحمید معرفی محمدی. (1398). اولویتبندی باورهای سرمایهگذاران و عوامل اثرگذار بر آن باورها در بازار سرمایه ایران با استفاده از روشهای تصمیمگیری چندمعیاره. چشمانداز مدیریت مالی، 9 (28)، 38-9.


• باقی، مریم؛ ابراهیمی، محمد و قدرتالله نیکزاد چالشتری. (1393). مقایسه مدلهای تنزیلی سود تقسیمی، جریان نقد آزاد و سود باقیمانده در ارزشیابی سهام شرکت‌های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی، 6 (22)، 113-89.


• بخشیانی، عباس و رضا راعی. (1393). ارزشگذاری سهام و تحلیل بازار. تهران: سازمان مدیریت صنعتی.


• بلگوریان، میثم؛ بابک حاجی زاده و مجید افشاری راد. (1400). مقایسه عملکرد نظریه قیمت‌گذاری آربیتراژ مبتنی بر ریسک نامطلوب و مدل بتای پاداشی در پیش‌بینی بازده سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه اقتصاد مالی، 15 (56)، 25-58.


• تهرانی، رضا؛ حیرانی، میلاد و سمیرا منصوری. (1398). مقایسه عملکرد مدل پنجعاملی فاما و فرنچ و انواع رویکردهای شبکه عصبی و عصبی فازی در پیش‌بینی قیمت سهام. فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار. 10 (39)، 294-278.


• ثقفی، علی. (1392). نظریههای حسابداری. تهران: انجمن حسابداری ایران با همکاری انتشارات ترمه.


• خدادادی، ولی و محمد نوروزی. (1395). قیمتگذاری نادرست سهام و رفتار سرمایهگذاری شرکت‌ها: شواهدی از نظریه ارضای سهامداران. پیشرفتهای حسابداری، 8 (2)، 122-93.


• سعیدا اردکانی، سعید؛ حیرانی، فروغ و محسن دهقان میرکآباد. (1392). تبیین وجه تمایز صنایع استراتژیک و غیراستراتژیک بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر ساختار سرمایه و ارزش افزوده نقدی با رویکرد پانل دیتا. فصلنامـه علمی پژوهشی دانش سرمایهگـذاری، 2 (5)، 162-145.


• عسکرزاده، غلامرضا؛ خلیلی عراقی، مریم؛ نیکومرام، هاشم و فریدون رهنمای رودپشتی. (1397). مقایسه مدل رفتاری تصویر سهام با مدلهای سنتی در ارزشگذاری سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامـه علمی پژوهشی دانش سرمایهگـذاری، 7 (25)، 265-245.


• مشایخ، شهناز و خدیجه اسفندی. (1394). ارزیابی و مقایسه کارایی مدلهای قیمتگذاری داراییها با استفاده از معیارهای متفاوت تشکیل پرتفوی. حسابداری مالی، 7 (26)، 81-52.


• معاونت طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت. (1395). برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت. ویرایش دوم: وزارت صنعت، معدن و تجارت.


• مناف زاده هیر، محمدعلی؛ رضا شافعی و عادل فاطمی. (1400). ارائه الگویی جهت تدوین استراتژی ‌های توسعه صادرات در بازار‌های خارجی با استفاده از روش داده ‌بنیاد (مطالعه موردی شرکت‌های پتروشیمی ایران). فصلنامه اقتصاد مالی، 15 (57)، 54-39.


• میزری هرمزآبادی، مجید و رحمتالله نادری بنی. (1396). ویژگیهای معاملات بازار سرمایه و اثر آن بر نحوه قیمتگذاری مدلهای ارزشگذاری حسابداری. حسابداری مالی، 9 (34)، 101-71.


• هوشمند نقابی، زهرا؛ حمیدرضا وکیلی فرد؛ مریم خلیلی عراقی و قدرت اله طالب نیا. (1396). تبیین مقایسه ای مدل های قیمت گذاری دارایی سرمایه ای کلاسیک و رفتاری در بازار سرمایه ایران. فصلنامه اقتصاد مالی، 11 (41)، 85-122.

• Anesten, S; Moller, N; Skogsvik, K & Skogsvik, S. (2019). The pricing accuracy of alternative equity valuation models: Scandinavian evidence. Journal of International Financial Management and Accounting , 31 (1), 5-34.


• Bacidore, J; Boquist, J; Milbourn, T & Thakor, A. (1997). The Search for the Best Financial Performance Measure. Financial Analysts Journal, 53 (3), 43-67.


• Brander, J & Spencer, B. (1985). Export Subsidies and International Market Share Rivalry. Journal of International Economics, 18 (1-2), 83-100.


• Cheng, Q. (2005). What Determines Residual Income? The Accounting Review, 80 (1), 85-112.


• Corden, W. (1996). Strategic trade policy, A Guide to Modern Economics. Abingdon: Routledge.


• Damodaran, A. (2012). Investment Valuation: Tools and Techniques for Determining the Value of any asset. New York: Jhon Wiley & sons.


• Fisher, I. (2007). The Nature of Capital and Income. New York: Cosimo Classics.


• Forte, G; Gianfrate, G & Rossi, E. (2018). Does relative valuation work for banks? Global Finance Journal, 44 (C), 1-42.


• Guo, B; Zhang, W; Zhang, Y & Zhang, H. (2017). The five-factor asset pricing model tests for the Chinese stock market. Pacific-Basin Finance Journal, 43 (C), 84-106.


• Haugen, R. (2000). Modern Investment Theory. London: Pearson Plc.


• Heinrichs, N; Hess, D; Homburg, C; Lorenz, M & Sievers, S. (2009). Extended Dividend, Cash Flow and Residual Income Valuation Models: Accounting for Deviations from Ideal Conditions. Contemporary Accounting Research, 30 (1), 42-79.


• Hu, Y; Tian, X & Zhu, Zh. (2016). Market Transaction Characteristics and Pricing Effect of Accounting Valuation Models. China Finance Review International, 6 (1), 2-31.


• Jenkins, D & Kane, G. (2006). A Contextual Analysis of Income and Asset-Based Approaches to Private Equity Valuation. Accounting Horizons, 20 (1), 19-35.


• Owens, A. (2001). An Examination of the Relationships Between Strategy, Environment, and Performance in a Fundamental Analysis Model. Tese de Doutoramento: Oklahoma State University.


• Penman, S. (2005). Discussion of Accounting Based Valuation Formula and Expected EPS and EPS Growth as Determinants of Value. Review of Accounting Studies , 10 (2), 367-378.


• Penman, S. (2012). Financial Statement Analysis and Security Valuation. New York: McGraw Hill.


• Penman, S & Sougiannis, Th. (2015). A Comparison of Dividend, Cash Flow, and Earnings Approaches to Equity Valuation. Contemporary Accounting Research, 15 (3), 506-531.


• Romp, G. (1997). Game Theory Introduction and Application. Oxford: Oxford University Press.


• Sharpe, W. (1964). Capital Asset Prices: A Theory of Market under Condition of Risk. Journal of Finance, 19 (3), 425-442.


• Wafi, A; Hassan, H & mabrouk, A. (2015). Fundamental Analysis Models in Financial Markets. Procedia Economics and Finance, 30, 939-947.