تحلیل عوامل مؤثر بر بهره وری کل عوامل تولید : (مطالعه موردی صنایع تولید مواد شیمیایی اساسی ایران)
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیهوشنگ شجری 1 , حسین استادی 2 , ثریا شیخی 3
1 - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، دهاقان، .اصفهان.ایران.
2 - عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، دهاقان،اصفهان. ایران
3 - کارشناس ارشد برنامه ریزی سیستم های اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، دهاقان،اصفهان. ایران
کلید واژه: بهره وری کل عوامل تولید, هزینه تحقیق و توسعه, سرمایه انسانی, بهره وری جزئی, داده های تلفیقی,
چکیده مقاله :
در این مطالعه، عوامل مؤثر بر بهره وری کل عوامل با تأکید بر شاخص های سرمایه انسانی، و فن آوری در صنایع تولید مواد شیمیایی اساسی ایران بررسی شده است. هدف از انجام این تحقیق علاوه بر محاسبه بهره وری کل عوامل در دوره زمانی 1388-1374، تحلیل عوامل مؤثر بر آن، شناسایی عواملموثر در ارتقاء بهره وری و علل تفاوت های بهره‌وری در این صنعت می باشد. بدین منظور از روشدیویژیا برای اندازه‌گیری بهره‌وری کل عوامل تولید و تکنیک پنل دیتا برای تحلیل میزان تأثیر گذاری عوامل مؤثر بر بهره‌وری، استفاده شده است. عوامل مؤثر بر بهره وری کل عوامل در الگوی تخمین زده شده عبارتند از: سرمایه انسانی از نوع آموزش رسمی و آموزش غیر رسمی، فناوری، مقیاس کلی بنگاه و نسبت مالکیت بنگاه های دارای مالکیت عمومی به کل بنگاه ها. نتایج مطالعه بیانگر تأثیر مثبت و معنا دار متغیرهای : سرمایه انسانی از نوع آموزش رسمی وآموزش غیر رسمی، فناوری، مقیاس کلی بنگاه، بر بهره وری کل عوامل می باشد ، و ضریب نسبت کارگاه های دارای مالکیت عمومی به کل کارگاه ها طبق انتظار تئوریکی منفی است،کاهش در سهم بنگاه دارای مالکیت عمومی منجر به افزایش در بهره وری کل عوامل می شود.
1) امینی،علیرضا(1391)، طرح مطالعاتی «طراحی نظام جامع اندازه گیری و تحلیل شاخصهای عمومی بهره وری به تفکیک بخشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران» ، موسسه عالی آموزش و پژوهش در مدیریت و برنامه ریزی .
2) امینی، علیرضا،فرهادی کیا،ولی نیا، آرش(1391)، تجزیه و تحلیل روند شاخص های بهره وری صنایع پتروشیمی و چالش های آن در برنامه توسعه ،کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
3) امینی ، علیرضا،ذوالفقاری،(1389)، تحلیل عوامل موثر بر بهره وری کل عوامل تولید:مطالعه موردی صنایع منتخب داروسازی ایران،کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
4) امینی، علیرضا، ازوجی ، تحلیل رابطه بین بهره وری کل عوامل و قیمت تولید کننده در اقتصاد ایران، (1389)، اولین همایش کاهش قیمت تمام شده، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی.
5) اشرف زاده، حمیدرضا، مهرگان، (1387)، اقتصادسنجی پانل دیتا، موسسه تحقیقات تعاون، دانشگاه تهران.
6) امامی میبدی، علی،( 1379)، اصول اندازه گیری کارایی و بهره وری، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی.
7) امینی، علیرضا، مصلی ،(1386)، اندازه گیری و تحلیل عوامل موثر بر بهره وری کل عوامل تولید با تأکید بر سرمایه انسانی(مطالعه موردی کارگاههای بزرگ صنعتی ایران)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده اقتصاد و حسابداری.
8) جهان شاهی، بابک. سبحانی ،حسن ،(1386) ، تحلیل و بررسی عوامل مؤثر بر بهره وری (مطالعه موردی) بخش صنعت ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.
9) عاطفی، محمد رضا، 1386، طرح پژوهشی بهره وری کل عوامل تولید و عوامل تأثیرگذار بر آن در صنایع منتخب کاشی و سرامیک کشور، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، شماره 396/ب/86.
10) مرکز آمار ایران. نتایج آمار گیری از کارگاه های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر. سال های مختلف.
11) Akinlo, A .E (2006), "Macroeconomic Factor and Total Factor Productivity in Sub-Saharan African Countries" , International Research Journal of Finance and Economics, ISSN 1450-2887.
12) Lucas, R, E.(2002), "Lectures On Economic GrowTh", Harvard Univeresity Press.
13) Romer, D. (2001), "Advanced Macroeconomics", McGraw-Hill, Irwin.
14) http://www.ilo.org
15) http://www.unicef.org