بررسی موقعیت های روایت شنو در حکایت های شرح تعرف (با تکیه بر الگوی ژپ لینت ولت)

محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی

مریم محمدی ¹ , محمد شفیع صفاری ² , رضا سمیع زاده ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/12/27 تاریخ پذیرش : 1399/03/19 تاریخ انتشار : 1401/01/01

کلید واژه: شرح تعرف, روایت شنو, طرح, داستان, ژپ لینت ولت,

چکیده مقاله :

ساختارگرایی نظریه ای است که به شناخت، مطالعه و بررسی روایت ها براساس قواعد و الگوهایی که ساختار بنیادین آنها را به وجود آورده است، می پردازد. طرح در هر داستان یکی از اساسی ترین عناصر روایت و مهم ترین جزئی است که در تحلیل های ساختارگرایان مورد واکاوی قرار می گیرد. ژپ لینت ولت(2018) بر این عقیده است که در هر داستان یک گفتمان روایی بر محور وجوه روایت وجود دارد. در شرح تعرف مستملی بخاری با تکیه بر جایگاه روایت شنو سه گونه روایت با پیام های مختلف در جهان داستان شرح تعرف شکل گرفته است. بر همین اساس در این پژوهش برآنیم تا با تکیه بر الگوی لینت ولت و با تمرکز بر جایگاه روایت شنو به تحلیل ساختار و معنا در جهان داستان حکایت های این کتاب بپردازیم. نتایج پژوهش حاضر که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای فراهم آمده، نشان می دهد که با تکیه بر نظریۀ لینت ولت در جهان داستان این کتاب سه گونه روایت مختلف وجود دارد به طوری که هر یک از آن ها دارای یک گفتمان روایی خاص است.

چکیده انگلیسی:

Structuralism is a theory that is devoted to the knowledge, study and evaluation of narrations based on rules and models that have created their fundamental structure. Plot in every story is part of the most important narrative elements which is studied in the analyses of Structuralists. Jaap Lintvelt (2018) believes that in every story there is a narrative discourse focused on the aspects of narration. In Mostamli Bokhari’s Sharh-e-Tarruf relying on the audience status three types of narration with different messages have taken form in the world of story of Sharh Tarruf. Accordingly, in the present study we seek to analyze the structure and meaning of the world of story of the parables of this book relying on Jaap Lintvelt’s model and focusing on the audience story status. The results of current study that has been conducted based on a descriptive-analytic method taking advantage of the library sources show that by relying on the theory of Lintvelt in the world of story there are three types of narration in this book insofar as each one of them has a special narrative discourse.

منابع و مأخذ:

احمدی، بابک (1370) ساختار و تأویل متن، چاپ دوازدهم، تهران: مرکز.

اخوت، احمد (1371) دستور زبان داستان، چاپ اول، اصفهان: فردا.

اسکولز، رابرت (1379) ساختارگرایی در ادبیات، ترجمۀ فرزانه طاهری، چاپ اول، تهران: آگه.

پرینس، جرالد (1391) روایت شناسی(شکل و کارکرد روایت)، ترجمۀ محمد شهبا، چاپ اول، تهران: مینوی خرد.

تودوروف، تزوتان (1397) بوطیقای نثر، ترجمه کتایون شهپر راد، چاپ اول، تهران: نیلوفر.

رضوانیان، قدسیه (1389) ساختار داستانی حکایت‌های عرفانی، چاپ اول، تهران: سخن.

سجودی، فرزان (1380) نشانه شناسی تئاتر، چاپ اول، تهران: علمی فرهنگی.

سعدی، مصلح‌الدین عبدالله (1387) کلیات سعدی، به تصحیح دکتر رضا انژابی‌نژاد، چاپ سوم، تهران: مروارید.

سید حسینی، رضا (1387) مکتب‌های ادبی، جلد 2، چاپ یازدهم، تهران: نگاه.

فورستر، ادوارد مورگان (1384) جنبه‌های رمان، ترجمۀ ابراهیم یونسی، چاپ پنجم، تهران: نگاه.

لوته، یاکوب (1388) مقدمه‌ای بر روایت در ادبیات و سیما، ترجمۀ امید نیک فرجام، چاپ اول، تهران: مینوی خرد.

لینت ولت، ژپ (1390) رساله‌ای در باب گونه شناسی روایت (زاویۀ دید)، ترجمۀ علی عباسی و نصرت حجازی، چاپ اول، تهران: علمی فرهنگی.

مستملی بخاری، ابوابراهیم اسماعیل بن محمد (1363) شرح التعرف لمذهب التصوف، تصحیح محمد روشن، چاپ اول، تهران: اساطیر.

مستور، مصطفی (1387) مبانی داستان کوتاه، چاپ دوم، تهران: مرکز.

مکاریک، ایرنا ریما (‏‫1385) دانشنامۀ ادبی معاصر، ترجمه محمد نبوی و مهران مهاجر، چاپ دوم، تهران: آگه.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

مکوئیلان، مارتین (1388) مجموعه مقالات روایت، ترجمه فتاح محمدی، چاپ اول، تهران: مینوی خرد.

منابع لاتین

Genet, Gerard (1972) FiguresII, Paris: Seoul.

Lanser, William (1989) The Poetiqe of Narration, Paris: Penguin Press.

Todorov, Tzvatan (1981) Introduction of Poetics, Trans: Richard Howard, Minneapolis: Minnesota up.

Ahmadi, Babak (1991) Text Structure and Interpretation, Twelfth Edition, Tehran: Center.

Forster, Edward Morgan (2005) Aspects of the Novel, translated by Ebrahim Younesi, fifth edition, Tehran: Negah.

Lint Volt, Jep (2011) A treatise on the typology of narrative (perspective), translated by Ali Abbasi and Nosrat Hejazi, first edition, Tehran: Cultural Science.

Lotte, Yakoub (2009) An Introduction to Narrative in Literature and TV, translated by Omid Nikfarjam, first edition, Tehran: Minoye Kherad.

Makarik, IRNA Rima (2006) Contemporary Literary Encyclopedia, translated by Mohammad Nabavi and Mehran Mohajer, second edition, Tehran: Ad.

Mastoor, Mostafa (2008) Basics of Short Story, Second Edition, Tehran: Center.

McQuillan, Martin (2009) Collection of Narrative Essays, translated by Fattah Mohammadi, first edition, Tehran: Minavi Kherad.

Mustamali Bukhari, Abu Ibrahim Ismail Ibn Mohammad (1985) Explanation of the definition of the religion of Sufism, corrected by Mohammad Roshan, first edition, Tehran: Asatir.

Okhot, Ahmad (1992) Grammar of the story, first edition, Isfahan: Farda.

Prince, Gerald (2012) Narratology (form and function of narration), translated by Mohammad Shahba, first edition, Tehran: Minoye kherad.

Rezvanian, Ghodsieh (2010) The Fictional Structure of Mystical Tales, First Edition, Tehran: Sokhan.

Saadi, Moslehuddin Abdullah (2008) Saadi's generalities, edited by Dr. Reza Anjabinejad, third edition, Tehran: Morvarid.

Scholes, Robert (2000) Structuralism in Literature, translated by Farzaneh Taheri, first edition, Tehran: Ad.

Seyed Hosseini, Reza (2008) Literary Schools, Volume 2, Eleventh Edition, Tehran: Negah.

Sojudi, Farzan (2001) Theater Semiotics, First Edition, Tehran: Cultural Science.

Todorov, Tzotan (2019) Poetics of Prose, translated by Katayoun Shahpar Rad, first edition, Tehran: Niloufar.

Latin References

Genet, Gerard (1972) FiguresII, Paris: Seoul.

Lanser, William (1989) The Poetiqe of Narration, Paris: Penguin Press.

Todorov, Tzvatan (1981) Introduction of Poetics, Trans: Richard Howard, Minneapolis: Minnesota up.