بررسی تطبیقی تنوع واژگان در دوبلة عربی و فارسی انیمیشن Inside Out بر اساس الگوی جانسون

محورهای موضوعی : شعر

عبدالباسط عرب یوسف آبادی ¹

1 - عضو هیئت علمی دانشگاه زابل

تاریخ دریافت : 1401/09/27 تاریخ پذیرش : 1402/05/16 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه: تنوع واژگان, سبک‌شناسی آماری, کیت جانسون, انیمیشن Inside Out,

چکیده مقاله :

در سال‌های اخیر تحلیل‌های آماری به‌عنوان ابزار ارزیابی ویژگی‌های مستقل متون به‌کار می‌رود. کیت جانسون (Keith Johnson) از نظریه‌پردازان سبک‌شناسی آماری معتقد است با محاسبة نسبت تنوع واژگان هر متن می‌توان به سبک آن متن دست یافت. در مطالعات ترجمه نیز می‌توان از این الگو برای بررسی تنوع واژگان متن مقصد و مقایسة آن با متن مبدأ استفاده نمود. انیمیشن Inside Out (2015م) برندة جایزة اسکار بهترین انیمیشن است که به‌واسطة موضوع جذاب روانشناسی و تصویرسازی‌های هنرمندانة مفاهیم ذهنی، مورداستقبال چشمگیری قرارگرفت. فیلم‌نامة این انیمیشن از لحاظ سبکی، مملو از واژگان عمومی و تخصصی است، ویژگی‌ای که در ترجمة فیلم‌نامة آن نیز مشهود است. در این پژوهش تلاش می‌شود با تکیه‌بر روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به الگوی جانسون، تنوع واژگانی دوبلة عربی و فارسی انیمیشن فوق بررسی تطبیقی شود. نتایج نشان می‌دهد واژگان دوبلة عربی انیمیشن (%52) مقداری متنوع‌تر از دوبلة فارسی آن (%45) است. علت این تنوع واژگان را می‌توان در فرایند تولید واژه در زبان عربی (برپایة اشتقاق) و تفاوت بارز آن با فرایند تولید واژه در زبان فارسی (برپایة ترکیب) جستجو کرد؛ زیرا فرایند اشتقاق امکان تولید واژگان متنوع‌تری به نسبت فرایند ترکیب را مهیا می‌سازد.

چکیده انگلیسی:

In recent years, statistical analysis is used as a tool to evaluate the independent characteristics of texts. Keith Johnson, one of the theorists of statistical stylistics, believes that the style of that text can be obtained by calculating the ratio of the vocabulary of each text. In translation studies, this model can also be used to check the vocabulary diversity of the target text and compare it with the source text. The Inside Out (2015) is the winner of the Oscar award for the best animation, which was well received due to the fascinating subject of psychology and artistic depictions of mental concepts. In terms of style, the script of this animation is full of general and specialized words, a feature that is also evident in the translation of the script. In this research, an attempt is made to compare the lexical diversity of the Arabic and Persian dubbing of the above animation by relying on the descriptive-analytical method and referring to Johnson's model. The results show that the vocabulary of the Arabic dubbing of animation (52%) is more diverse than its Persian dubbing (45%). The reason for this variety of vocabulary can be found in the word production process in Arabic (based on derivation) and its clear difference from the word production process in Persian language (based on composition); Because the process of derivation provides the possibility of producing more diverse words than the process of composition.