بررسی رابطه مدیریت سبز و عملکرد پایداری (عملکرد اقتصادی، عملکرد زیست محیطی و عملکرد اجتماعی): مورد مطالعه شرکت های فعال در صنعت پتروشیمی

محورهای موضوعی : بازارها و نهادهای مالی

رضا جلالیان لرکی ¹ , بلقیس باورصاد ² , صابر علیزاده ³

1 - گروه مدیریت صنعتی، واحد مسجدسلیمان، دانشگاه آزاد اسلامی، مسجدسلیمان، ایران
2 - گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - گروه مهندسی صنایع، واحد مسجد سلیمان، دانشگاه آزاد اسلامی، مسجد سلیمان، ایران

تاریخ دریافت : 1400/03/14 تاریخ پذیرش : 1400/09/21 تاریخ انتشار : 1400/09/01

کلید واژه: عملکرد زیست محیطی, عملکرد اقتصادی, عملکرد اجتماعی, مدیریت سبز,

چکیده مقاله :

مدیریت سبز به‌عنوان یک روش مدیریتی مدرن در سازمان با ایجاد یک فضای سیاست‌گذاری صحیح، بر ورودی‌ها و خروجی‌های سازمان کنترل و استفاده از فناوری‌های سبز را توصیه می‌کند. هدف این پژوهش بررسی رابطه مدیریت سبز و عملکرد اقتصادی، عملکرد زیست‌محیطی و عملکرد اجتماعی است. ازآنجاکه صنعت پتروشیمی به دلیل خوراک مصرفی و محصول تولیدی خود نوع بسیار خطرناکی از آلایندگی را ایجاد می‌کند که به‌سلامت انسان و بهداشت محیط‌زیست آسیب جدی می‌زند روش پژوهش از نوع پیمایشی تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش شامل 16 شرکت پتروشیمی استان خوزستان (شامل 374 نفر از مدیران و سرپرستان) است که با استفاده از فرمول کوکران 190 نفر از مدیران، سرپرستان و کارکنان آن به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه استفاده گردید که پایایی آن با روش آلفا کرونباخ (88/0) و روش ترکیبی و روایی آن با متوسط واریانس استخراج شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده با استفاده از روش تحلیل ساختاری نشان داد مدیریت سبز با عملکرد اقتصادی، عملکرد زیست‌محیطی و عملکرد اجتماعی ارتباط مثبت معناداری دارد و شدت ارتباط بین مدیریت سبز با عملکرد زیست‌محیطی بیشتر از دو بعد دیگر عملکرد پایدار است.

چکیده انگلیسی:

Green management as a modern management method in the organization by creating a proper policy environment, recommends control and use of green technologies on the inputs and outputs of the organization. The purpose of this study is to investigate the relationship between green management and economic performance, environmental performance and social performance. Because the petrochemical industry creates a very dangerous type of pollution due to its feed and product, which seriously harms human health and environmental health, the research method is analytical survey. The statistical population of the study includes 16 petrochemical companies in Khuzestan province. Using Cochran's formula, 190 managers, supervisors and employees were selected by stratified sampling. A questionnaire was used to collect data, the reliability of which was assessed by Cronbach's alpha method and the combined method and its validity was evaluated by the mean variance extracted. The results obtained using structural analysis method showed that green management has a significant positive relationship with economic performance, environmental performance and social performance and the intensity of the relationship between green management and environmental performance is more than the other two dimensions of sustainable performance.

منابع و مأخذ:

امین، وحید؛ صالح‌نژاد، سید حسن. (1399). تأثیر عملکرد پایداری شرکت بر ارزش افزوده اقتصادی در طی چرخه عمر شرکت. دانش حسابداری مالی، 7(2)، 30-1.  

برنگی، فاطمه و زعیمدار، مژگان (1397). تحلیل مقایسه ای بین شاخص‌های مدیریت سبز در موسسات، مجله محیط زیست و توسعه پایدار، شماره 1، ص‌ص 32-18.

تائبی نقندری، دکتر امیرحسین؛ تائبی نقندری، علی؛ عباس زاده، مهری. (1396). تأثیر تعدیل‌گری اندازۀ شرکت بر رابطۀ بین حاکمیت شرکتی و عملکرد اقتصادی شرکت‌ها. مجله دانش حسابداری، 8(1)، 182-155.

حقیقی نسب، منیژه؛ یزدانی، حمیدرضا؛ داورپناه کیاسرایی، فاطمه. (1395). تأثیر حمایت مدیریت ارشد از اقدامات زیست محیطی بر استراتژی بازاریابی سبز و عملکرد زیست-محیطی کسب وکارهای صنعتی در ایران. تحقیقات بازاریابی نوین، 6(1)، 38-23.

رحیمی، فرج اله؛ مهرابی، علی؛ اسکندری، یاسر. (1398). تأثیر تعهد زیست‌‌محیطی بر نوآوری سبز و عملکرد پایدار با نقش تعدیل کنندگی آموزش زیست محیطی کارکنان در شرکت‌های پتروشیمی ماهشهر. انسان و محیط زیست، 17(4)، 38-25.

شاه‌حسینی، محمدعلی؛ جواهری شلمانی، سیده فروزان؛ حسنقلی پور یاسوری، طهمورث؛ رستمی، علی. (1398). ارزیابی و مقایسه شاخص‌های کلیدی عملکرد توسعه پایدار در صنعت پتروشیمی با استفاده از SMAA و SMAA-S. مدیریت صنعتی، 11(2)، 302-273.

طیبی ابوالحسنی، سیدامیرحسین؛ رحمان سرشت، حسین. (1399). تأثیر انعطاف‌پذیری استراتژیک بر مدیریت سبز در راستای رقابت‌پذیری شرکت با توجه به نقش مشروعیت سازمانی و حمایت نهادی. پژوهش های مدیریت عمومی، 13(48)، 57-27.

عندلیب، داود؛ مقتدری، علی اکبر. (1397). بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعة محصول سبز در صنعت کاشی استان یزد. تحقیقات بازاریابی نوین، 8(3)، 78-59.

کمالی، یحیی. (1394). تدوین چارچوبی برای تحلیل وضعیت توسعه‌‌ پایدار با استفاده از شاخص یکپارچه‌‌ سنجش توسعه: ‌نمونه‌‌ موردی پنج صنعت تولیدی. فصلنامه سیاستگذاری عمومی، 1(1)، 76-57.

Aćimović, S., Mijušković, V., & Rajić, V. (2020). The impact of reverse logistics onto green supply chain competitiveness evidence from Serbian consumers. International Journal of Retail & Distribution Management, 48(9), 1003–1021.

Acquah, I. S. K., Agyabeng-Mensah, Y., & Afum, E. (2021). Examining the link among green human resource management practices, green supply chain management practices and performance. Benchmarking: An International Journal, 28(1), 267–290.

Ahmad, S. (2015). Green Human Resource Management: Policies and practices. Cogent Business & Management, 2(1).

Amin, V., Salehnejad, H. (2021). The Impact of Company Sustainability Performance on Economic Value Added during Company Life Cycle, Financial Accounting Knowledge, 7 (2), 1-30. [In Persian].

Amrutha, V. N., & Geetha, S. N. (2020). A systematic review on green human resource management: Implications for social sustainability. Journal of Cleaner Production, 247, 119131.

Andalib, D., Moghtadari, A. A. (2018). Investigation and analysis of effective factors on green product development in the tile industry of Yazd province, New Marketing Research, 8 (3), 59-78. [In Persian].

Barangi, F., Zaeimdar, M., (2018). Comparative analysis between green management indicators in institutions, Journal of Environment and Sustainable Development, 3 (1), 18-32. [In Persian].

Bundy, J., Shropshire, C., & Buchholtz, A. K. (2013). Strategic Cognition and Issue Salience: Toward an Explanation of Firm Responsiveness to Stakeholder Concerns. Academy of Management Review, 38(3), 352–376.

Chang, T.-W. (2020). Corporate Sustainable Development Strategy: Effect of Green Shared Vision on Organization Members’ Behavior. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(7), 2446.

Chaudhary, R. (2019). Green human resource management in Indian automobile industry. Journal of Global Responsibility, 10(2), 161–175.

European Commission (2013). A recovery on the horizon? Annual Report on European SMEs 2012/2013, Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg.

Gladwin, T. N., Kennelly, J. J., & Krause, T.-S. (1995). Shifting Paradigms for Sustainable Development: Implications for Management Theory and Research. The Academy of Management Review, 20(4), 874–907.

Graham, S., & McAdam, R. (2016). The effects of pollution prevention on performance. International Journal of Operations & Production Management, 36(10), 1333–1358.

Haden, S. S., Oyler, J. D., & Humphreys, J. H. (2009). Historical, practical, and theoretical perspectives on green management. Management Decision, 47(7), 1041–1055.

Haghighi Nasab, M., Yazdani, H., davarpanah Kiasaraei, F. (2016). The Effect of Top Management Support on Green Marketing Strategy and Environmental Performance in the Industrial Sector of Iran. New Marketing Research Journal, 6(1), 23-38. [In Persian].

Jackson, S. E., Renwick, D. W. S., Jabbour, C. J. C., & Muller-Camen, M. (2011). State-of-the-Art and Future Directions for Green Human Resource Management: Introduction to the Special Issue. German Journal of Human Resource Management: Zeitschrift Für Personalforschung, 25(2), 99–116.

kamali, Y. (2015). Designing a Framework for Analyzing the Status of Sustainable Development by an Integrated Indicator for Development Measurement: Case Studies of Five Manufacturing Industries. Public Policy, 1(1), 57-76. [In Persian].

Khan, S. A. R., & Qianli, D. (2017). Impact of green supply chain management practices on firms’ performance: an empirical study from the perspective of Pakistan. Environmental Science and Pollution Research, 24(20), 16829–16844.

Kovilage, M. P. (2021). Influence of lean–green practices on organizational sustainable performance. Journal of Asian Business and Economic Studies, 28(2), 121–142.

Li, Y.-H., & Huang, J.-W. (2017). The moderating role of relational bonding in green supply chain practices and performance. Journal of Purchasing and Supply Management, 23(4), 290–299.

Liu, Y., Blome, C., Sanderson, J., & Paulraj, A. (2018). Supply chain integration capabilities, green design strategy and performance: a comparative study in the auto industry. Supply Chain Management: An International Journal, 23(5), 431–443.

Lober, D.J (1996). Evaluating the environmental performance of corporations. Journal of Managerial Issues, 8(2), 184–205.

Miroshnychenko, I., Barontini, R., & Testa, F. (2017). Green practices and financial performance: A global outlook. Journal of Cleaner Production, 147, 340–351.

Mishra, N., Kumar, V., & Chan, F. T. S. (2012). A multi-agent architecture for reverse logistics in a green supply chain. International Journal of Production Research, 50(9), 2396–2406.

Nadelson, S., & Nadelson, L. S. (2014). Evidence-Based Practice Article Reviews Using CASP Tools: A Method for Teaching EBP. Worldviews on Evidence-Based Nursing, 11(5), 344–346.

Nurjanni, K. P., Carvalho, M. S., & Costa, L. (2017). Green supply chain design: A mathematical modeling approach based on a multi-objective optimization model. International Journal of Production Economics, 183, 421–432.

Paillé, P., Chen, Y., Boiral, O., & Jin, J. (2014). The Impact of Human Resource Management on Environmental Performance: An Employee-Level Study. Journal of Business Ethics, 121(3), 451–466.

Paillé, P., Valéau, P., & Renwick, D. W. (2020). Leveraging green human resource practices to achieve environmental sustainability. Journal of Cleaner Production, 260, 121137.

Peng, Y.-S., & Lin, S.-S. (2008). Local Responsiveness Pressure, Subsidiary Resources, Green Management Adoption and Subsidiary’s Performance: Evidence from Taiwanese Manufactures. Journal of Business Ethics, 79(1-2), 199–212.

Prasad, S., Khanduja, D., & Sharma, S. K. (2016). An empirical study on applicability of lean and green practices in the foundry industry. Journal of Manufacturing Technology Management, 27(3), 408–426.

Raharjo, K. (2019). The role of green management in creating sustainability performance on the small and medium enterprises. Management of Environmental Quality: An International Journal, 30(3), 557–577.

Rahimi, F., Mehrabi, A., Eskandari, Y. (2020). The Effect of Environmental Commitment on Green innovation and Sustainable Performance with Moderating Role of Environmental Training in Mahshahr Petrochemical Companies. Human & Environment, 17(4), 25-38. [In Persian].

Renwick, D. W. S., Redman, T., & Maguire, S. (2012). Green Human Resource Management: A Review and Research Agenda*. International Journal of Management Reviews, 15(1), 1–14.

Roy, M., & Khastagir, D. (2016). Exploring role of green management in enhancing organizational efficiency in petro-chemical industry in India. Journal of Cleaner Production, 121, 109–115.

Roy, M., Sen, P., & Pal, P. (2020). An integrated green management model to improve environmental performance of textile industry towards sustainability. Journal of Cleaner Production, 271, 122656.

Saeed, B. B., Afsar, B., Hafeez, S., Khan, I., Tahir, M., & Afridi, M. A. (2018). Promoting employee’s proenvironmental behavior through green human resource management practices. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 26(2), 424–438.

Shahhoseini, M., Javaheri Shalmani, S., Hasangholipor yasory, T., Rostami, A. (2019). Evaluating and Comparing Key Indicators of Sustainable Development Performance in the Petrochemical Industry Using SMAA and SMAA-S. Industrial Management Journal, 11(2), 273-302. [In Persian].

Singh, C., Singh, D., & Khamba, J. S. (2021). In quest of green practices in manufacturing industries through literature review. In World Journal of Entrepreneurship, World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 17(1), 30–50.

Taebi Noghondari, A., Taebi Noghondari, A., Abbaszadeh, M. (2017). Moderating Effect of Firm Size on Relationship between Corporate Governance and Corporate Economic Performance. Journal of Accounting Knowledge, 8(1), 155-182. [In Persian].

Tang, G., Chen, Y., Jiang, Y., Paillé, P., & Jia, J. (2017). Green human resource management practices: scale development and validity. Asia Pacific Journal of Human Resources, 56(1), 31–55.

Tayebi Abolhasani, A., Rahmanseresht, H. (2020). The Effect of Strategic Flexibility on Green Management in Achieving Company Competitiveness Regarding the Role of Organizational Legitimacy and Institutional Support. Public Management Researches, 13(48), 27-57 . [In Persian].

Turrisi, M., Bruccoleri, M., & Cannella, S. (2013). Impact of reverse logistics on supply chain performance. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 43(7), 564–585.

Uygun, Ö., & Dede, A. (2016). Performance evaluation of green supply chain management using integrated fuzzy multi-criteria decision making techniques. Computers & Industrial Engineering, 102, 502–511.

Vanalle, R. M., Ganga, G. M. D., Godinho Filho, M., & Lucato, W. C. (2017). Green supply chain management: An investigation of pressures, practices, and performance within the Brazilian automotive supply chain. Journal of Cleaner Production, 151, 250–259.

Venus, L. Y. H. (2011). Green management practices and firm performance: A case of container terminal operations. Resources, Conservation and Recycling, 55(6), 559–566.

Vijayvargy, L., Thakkar, J., & Agarwal, G. (2017). Green supply chain management practices and performance. Journal of Manufacturing Technology Management, 28(3), 299–323.

Wagner, M. (2013). ‘Green’ Human Resource Benefits: Do they Matter as Determinants of Environmental Management System Implementation? Journal of Business Ethics, 114(3), 443–456.

Wood, D. J. (2010). Measuring Corporate Social Performance: A Review. International Journal of Management Reviews, 12(1), 50–84.

Wu, C., & Barnes, D. (2016). Partner selection for reverse logistics centres in green supply chains: a fuzzy artificial immune optimisation approach. roduction Planning & Control, 27(16), 1356–1372.

Yong, J. Y., & Mohd-Yusoff, Y. (2016). Studying the influence of strategic human resource competencies on the adoption of green human resource management practices. Industrial and Commercial Training, 48(8), 416–422.

Zaid, A. A., Jaaron, A. A. M., & Talib Bon, A. (2018). The impact of green human resource management and green supply chain management practices on sustainable performance: An empirical study. Journal of Cleaner Production, 204, 965–979.

Zhu, Q., Sarkis, J., & Lai, K. (2013). Institutional-based antecedents and performance outcomes of internal and external green supply chain management practices. Journal of Purchasing and Supply Management, 19(2), 106–117.