نواندیشی در مفهوم رابطه سببیّت در پرتو قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

امیر نوعی ¹ , جواد واحدی زاده ² , علی افراسیابی ³

1 - گروه تخصصی حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. [e-mail]
2 - گروه تخصصی حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. (نویسنده مسئول): [e-mail]
3 - گروه تخصصی حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1401/03/12 تاریخ پذیرش : 1401/04/06 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: رفتار, تأثیر رفتار, استناد مادی, استناد روانی, سببیّت,

چکیده مقاله :

مواقعی که چند عامل در وقوع جنایت دخالت دارند مسئولیت بر عاملی تحمیل می شود که بین رفتار آن عامل با نتیجه حاصله ارتباطی برقرار باشد. این ارتباط که ربط دهنده مسئولیت به شخص مسئول است رابطه سببیت نام دارد و برای احراز آن بایستی عناصر و اجزای آن تبیین شود. در قانونگذاری اخیر در حوزه حقوق جزا و با تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مقنن رویکردی بنیادین در شناسایی رابطه سببیت از خود نشان داده است. پژوهش حاضر که بصورت توصیفی تحلیلی و مطالعه کتابخانه ای است نشان می دهد ضرورت توجه به مفهوم استناد از دو منظر مادی و روانی که ترکیب آن معیار در احراز مسئولیت کیفری عامل یا عوامل موثر در نتیجه مجرمانه است مفهوم بدیع در توصیف جایگاه رابطه سببیت از یک سو و اثبات ضمان دایر بر مدار آن از سوی دیگر ارائه می گردد.

چکیده انگلیسی:

Crime responsibility is taken on an agent that there should be a relationship between the agent behavior and its result when several agents are involved in occurrance a crime. This relationship that relates responsibility to a responsible person is called "the causation relationship" and so its elements and components must be explained to ascertain it. The legislature has taken a basic approach to identify the causation relationship, in the recent legislation in the criminal law and by approval of the Islamic Penal Code in 1392. The present study, as descriptive analytical and library one, presents a new concept to describe the causation relationship on the one hand and proof of its guarantee on the other hand, also shows need to pay attention to the citation in the actus reus and mens rea concepts which their combination is effective to determine the criminal responsibility of the agent or agents influencing to occur the criminal outcome.