• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیلی بر تاب آوری کالبدی مساکن اجتماعی در برابر زلزله با استفاده از فن سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی غیر ساختاری (NSFDSS) ( نمونه موردی مسکن مهر زنجان)
        ماندانا کمالی منوچهر طبیبیان مسعود الهی
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن همواره به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسان و تأمین مسکن، از مهم‌ترین دغدغه‌های جوامع و از اولویت‌های دولت‌هاست. در کشور ما طی چند سال اخیر، به منظور تامین مسکن اقشار کم درآمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر و طرح اقدام ملی مسکن را در پیش گرفته‌است. چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن همواره به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسان و تأمین مسکن، از مهم‌ترین دغدغه‌های جوامع و از اولویت‌های دولت‌هاست. در کشور ما طی چند سال اخیر، به منظور تامین مسکن اقشار کم درآمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر و طرح اقدام ملی مسکن را در پیش گرفته‌است. از طرفی ایران به لحاظ جغرافیایی و زمین‌شناختی در زمره کشورهایی است که آسیب‌پذیری بالایی در برابر سوانح طبیعی دارد؛ و ازجمله مهمترین آنها، زلزله می‌باشد. از طرف دیگر روند سریع رو به رشد شهرنشینی در کنار سایر عوامل، زنگ‌خطر بحران زلزله را به صدا در آورده‌است.مطالعات نشان می‌دهند که اکثر برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته در زمینه مدیریت بحران به حین و پس از وقوع بحران اختصاص دارد و کمتر به شرایط پیش از وقوع بحران توجه می‌شود. بنابراین بررسی تاب‌آوری قبل از بحران در پروژه‌های مسکن اجتماعی امری ضروری می‌باشد.در این پژوهش توصیفی-تحلیلی با هدف ارزیابی محلات متشکل از مسکن‌های مهر از لحاظ تاب‌آوری کالبدی در برابر زلزله، کلیه‌ی شاخص‌ها به کمک تحلیل محتوا شناسایی و بررسی شده تا علاوه بر شناخت نقاط قوت و ضعف آنها، چراغ راهی برای طرح‌های اقدام ملی مسکن باشند. روش پژوهش: بدین منظور در این پژوهش با روش‌های اسنادی و میدانی به جمع‌آوری اطلاعات پرداخته شده‌است. معیارها و شاخص‌های استخراج شده، به کمک فن سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری فازی غیرساختاری (NSFDSS) اولویت‌بندی و وزن‌دهی شده و در نهایت به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی نقشه‌های معیارهای وزن‌دهی شده، روی‌هم‌گذاری شده تا نقشه‌ی تاب‌آوری کالبدی حاصل شود. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از پژوهش نشانگر این است که از بین شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی فاصله از گسل بیشترین و دسترسی به کاربری‌های درمانی و آتش‌نشانی کمترین اولویت را در راستای ارتقاء تاب‌آوری کالبدی محلات دارند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش گویای این است که محلات متشکل از مسکن‌های مهر به علت ضعف‌هایی که در مولفه‌های کالبدیشان دارند از تاب‌آوری کالبدی پایینی برخوردارند و با وجود نوساز بودن و برنامه‌ریزی شده بودن، آسیب‌پذیری بیشتری دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی تاثیر مورفولوژی مجتمعهای مسکونی بر آسایش حرارتی فضای باز
        نازنین دهناد باقر کریمی جمال الدین مهدی‌نژاد
        مقدمه و هدف پژوهش: شناخت متغیرهای اقلیمی مؤثر بر آسایش حرارتی و مورفولوژی ایجاد شده در فضاهای باز مجتمع های مسکونی امکان ارائه راهکارهای مناسب جهت افزایش کیفیت محیط های باز را به وجود آورد. لذا هدف از این پژوهش شناخت بررسی هندسه فرمی و ساختار شکلی مجتمع های مسکونی بر م چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: شناخت متغیرهای اقلیمی مؤثر بر آسایش حرارتی و مورفولوژی ایجاد شده در فضاهای باز مجتمع های مسکونی امکان ارائه راهکارهای مناسب جهت افزایش کیفیت محیط های باز را به وجود آورد. لذا هدف از این پژوهش شناخت بررسی هندسه فرمی و ساختار شکلی مجتمع های مسکونی بر میزان آسایش حرارتی فضاهای باز جهت افزایش کیفیت محیط و استفاده کاربران ایجاد شده است. روش شناسی: این پژوهش به لحاظ هدف تحقیق کاربردی است، از نظر روش شناسی روش تحقیق کمی است. چهار فرم از گونه های رایج مجتمع های مسکونی شهری در شهر شیراز با الگوی خطی، مجموعه ای منظم و نامنظم، مرکزی (محیطی) و ترکیبی(مختلط) انتخاب شده است و در سه حالت کوتاه مرتبه 3 طبقه، میان مرتبه 6 طبقه و بلند مرتبه 12 طبقه ، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. روش انجام پژوهش: با در نظر گرفتن فرم و جهت گیری ها در چهار الگوهای مختلف در وضع موجود شبیه سازی شده است و از طریق بررسی نتایج منتج از شبیه سازی با فرم های هندسی مختلف، به تحلیل داده ها و سنجش آنها با استفاده از نرم افزار ENVI-met پرداخته شده است سپس با استفاده از داده های اقلیمی در نرم افزار ریمن، دمای معادل فیزیولوژیکی به دست آمده است. یافته ها وبحث: یافته ها نشان داد که در حالت کوتاه مرتبه فرم بلوک های ترکیبی و مجموعه ای به علت سایه اندازی بیشتر از لحاظ آسایش حرارتی عملکرد بهتری دارند. درحالت میان مرتبه فرم محیطی به علت سرعت باد بیشتر و سایه اندازی و فرم خطی به علت سرعت باد بالاتر، شرایط مطلوب تری از نظر آسایش حرارتی و کمترین ساعات بحرانی را دارند. در فرم بلوک های ترکیبی و مجموعه ای در حالت میان مرتبه، افزایش ارتفاع سبب کاهش حرکت باد در سایر نقاط شده و کارایی این دو فرم کاهش می یابد. در حالت بلند مرتبه بلوک های محیطی و خطی به علت کشیدگی فرم دارای سرعت باد بالاتر و شرایط مطلوب تری در آسایش حرارتی است. نهایتا با توجه به تفاوت در مورفولوژی مجتمع های مسکونی در میزان آسایش حرارتی و بهره برداری محیط تاثیرگذار خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - سنجش میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری بر اساس الگوی حکمرانی شهری (نمونه موردی: منطقه 5 شهرداری تهران)
        شکیلا حسینی
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه حکمرانی شهری به عنوان اثربخش ترین شیوه اعمال مدیریت شهری مطرح شده است. با توجه به اهمیت مدیریت شهر به عنوان یک پیش شرط اساسی برای عملکرد خوب شهرها و همچنین موضوع مشارکت مردم در اداره امور شهر به عنوان یکی از سازنده ترین ویژگی حکمرانی شهری جهت ح چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه حکمرانی شهری به عنوان اثربخش ترین شیوه اعمال مدیریت شهری مطرح شده است. با توجه به اهمیت مدیریت شهر به عنوان یک پیش شرط اساسی برای عملکرد خوب شهرها و همچنین موضوع مشارکت مردم در اداره امور شهر به عنوان یکی از سازنده ترین ویژگی حکمرانی شهری جهت حل مشکلات شهر، پژوهش حاضر این موضوع را مدنظر خود قرار داده و با تمرکز بر روی شاخص‌های الگوی حکمرانی شهری، میزان مشارکت را در مدیریت منطقه 5 شهرداری تهران می‌سنجد. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی- استنباطی می‌باشد، داده‌ها از دو طریق مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری شده و با توجه به حجم جامعه آماری، 384 نفر به صورت تصادفی جهت تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل فرضیه‌های پژوهش از روش آماری آزمون T و آزمون ANOVA استفاده گردیده است. یافته‌ها:. یافته‌ها حاکی از آن است که بین مشارکت شهروندان و الگوی حکمرانی شهری رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنا که اگر مسئولان شهری بر اساس الگوی حکمرانی شهری رفتار نمایند زمینه‌های لازم را برای مشارکت شهروندان فراهم کرده و به تبع آن رفاه عمومی افزایش خواهد یافت. نتیجه گیری: نتایج نشان می‌دهد که تمایل شهروندان منطقه 5 شهرداری تهران به مشارکت در مدیریت شهری بالاست اما بستر مناسبی برای مشارکت وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارائه روشی برای سنجش قدرت کنشگران تولید فضای شهری(پیشنهاد معیارها و شاخص‌های سنجش قدرت کنشگران)
        نیّر فارابی اصل مجتبی رفیعیان سیدمحمدرضا خطیبی
        مقدمه و هدف پژوهش: تولید فضای شهری، مفهومی پیچیده است که توسط اندیشمندان مختلف از زوایای گوناگون موردبررسی قرارگرفته است. قدرت یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر تولید فضاهای شهری است. این پژوهش به دنبال تعیین معیارها و شاخص‌ها و ارائه روشی برای سنجش قدرت کنشگران ت چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: تولید فضای شهری، مفهومی پیچیده است که توسط اندیشمندان مختلف از زوایای گوناگون موردبررسی قرارگرفته است. قدرت یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر تولید فضاهای شهری است. این پژوهش به دنبال تعیین معیارها و شاخص‌ها و ارائه روشی برای سنجش قدرت کنشگران تولید فضاهای شهری است.روش پژوهش پژوهش حاضر با توجه به هدف تحقیق، بنیادی و با توجه به پرسش تحقیق، توصیفی-اکتشافی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش اسنادی و مصاحبه نیمه ساخت‌یافته استفاده‌شده است. نمونه‌گیری برای دستیابی به خبرگان موضوع، با استفاده از روش گلوله برفی انجام‌شده است.برای تحلیل داده ها از روش تحلیل شبکه و نرم افزار SuperDecision استفاده شده است.جامعه آماری: در این پژوهش از جامعه متخصصین حوزه شهرسازی و مسئولین و کارشناسان اجرایی در بخش دولتی و نیمه دولتی و خصوصی (30نفر) انجام شده است.یافته ها: معیارها و شاخص‌هایی برای سنجش قدرت کنشگران تولیدفضای شهری شناسایی شده و با تحلیل شبکه، وزن هر کدام بدست آمده است و روشی برای اندازه گیری میزان قدرت کنشگران در قالب جدول امتیازگذاری شده، تدوین گردیده است.نتیجه گیری: این پژوهش در راستای توسعه روش‌شناسی تحلیل‌های روابط قدرت کنشگران تولید فضای شهری انجام شد. با توجه به نتایج بدست آمده، معیار دسترسی به منابع قدرت دارای بیشترین وزن در بین معیارهای قدرت کنشگران است و معیارهای میزان تاثیرگذاری در فضا و میزان مشارکت و حضور درفضا، در رده بعدی اهمیت قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - سنجش و ارزیابی تاب‌آوری ساختار کالبدی- فضایی محلات شهری در برابر زلزله (نمونه موردی: محله مینودر شهر قزوین)
        هاله سادات نبوی رضوی منوچهر طبیبیان
        مقدمه و هدف پژوهش: یک شهر تاب‌آور، شبکه‌ای از سیستم‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، روانی و کالبدی پایدار جامعه است. بر اساس نظریات ساختارگرایان، می‌توان ساخت نظام کالبدی-فضائی شهر را، به‌عنوان برآیند نیروهای وارده از سوی سایر نظام‌ها، موردبررسی قرار داد. هدف این پ چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: یک شهر تاب‌آور، شبکه‌ای از سیستم‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، روانی و کالبدی پایدار جامعه است. بر اساس نظریات ساختارگرایان، می‌توان ساخت نظام کالبدی-فضائی شهر را، به‌عنوان برآیند نیروهای وارده از سوی سایر نظام‌ها، موردبررسی قرار داد. هدف این پژوهش ارزیابی تاب‌آوری ساختار کالبدی فضایی محله مینودر در برابر زلزله است.روش پژوهش: روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. جهت سنجش میزان آسیب‌پذیری محله مینودر از توزیع 15 پرسشنامه بین متخصصین شهری و زلزله و ایجاد لایه‌های اطلاعاتی در نرم‌افزار GIS استفاده شده است. همچنین جهت سنجش میزان تاب‌آوری ساختار کالبدی فضایی محله مینودر جهت کاهش آسیب‌پذیری در برابر زلزله، علاوه بر نظر کارشناسان، 320 پرسشنامه تکمیل‌شده توسط ساکنان مورد استناد قرار گرفته است.جهت تحلیل سؤالات پژوهش، از آزمون رگرسیون استفاده شده است.یافته‌ها: تحلیل یافته بیانگر این است که ازنظر شاخص‌های معیار فرم، 23% محله دارای آسیب‌پذیری زیاد، 59% آسیب‌پذیری متوسط و 18% محله آسیب‌پذیری کمی در برابر زلزله دارد. به‌علاوه ازنظر شاخص‌های معیار فعالیت، 6% از مساحت محله از آسیب‌پذیری زیاد، 11% از آسیب‌پذیری متوسط و 83% محله از آسیب‌پذیری کمی در برابر زلزله برخوردار است.نتیجه گیری: در آخر این نتیجه حاصل شده است که ارتباط غیرمستقیم بین مؤلفه‌های تاب آوری (تکرارپذیری، انعطاف‌پذیری، تنوع، ارتباط، نیرومندی و پیمون بندی) و آسیب پذیری در برابر زلزله وجود دارد. این ارتباط نشان می دهد در مکان هایی که ارتباطات، تکرارپذیری، انعطاف پذیری، تنوع، نیرومندی و پیمون بندی در ساختار کالبدی- فضایی محله مینودر بیشتر است، آسیب پذیری در برابر زلزله کاهش می یابد. همچنین متغیرهای ارتباط، تکرارپذیری و انعطاف پذیری به ترتیب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیش‌بینی متغیر آسیب پذیری در برابر زلزله دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تدوین مدل مطلوب هویت مکانی در شهرهای جدید(مورد مطالعه شهر جدید پرند)
        مریم صوفی ابراهیم حاجیانی سیدرضا صالحی امیری
        مقدمه و هدف پژوهش: مکان‌ها سازنده بخشی از هویت افرادند.هویت مکان بر کیفیت رابطه انسان- مکان مؤثر است. شهرهای امروزی، متاثر از شهرنشینی و سیستم شهرسازی جدید کارکرد هویتی خود را از دست داده‌اند و به محیط هایی تهی از هویت منبعث از مکان تبدیل شده اند هدف اصلی این پژوهش، شنا چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: مکان‌ها سازنده بخشی از هویت افرادند.هویت مکان بر کیفیت رابطه انسان- مکان مؤثر است. شهرهای امروزی، متاثر از شهرنشینی و سیستم شهرسازی جدید کارکرد هویتی خود را از دست داده‌اند و به محیط هایی تهی از هویت منبعث از مکان تبدیل شده اند هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مدلی هویت یابی مکانی در شهر جدید پرند استروش پژوهش: برای انجام این پژوهش از روش آمیخته استفاده شده است به این ترتیب که روش کیفی اساس کار بوده و روش کمی (استفاده از یافته‌های میدانی از جمله پرسشنامه، برای تکمیل اطلاعات کیفی) در کنار آن استفاده شده استیافته‌ها: اطلاعات حااصل از پرسشنامه و مصاحبه‌های عمیق، نشان دادند که؛ شهر پرند اگرچه به لحاظ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎﻱ ﻫﻮﻳﺖ دهتده ﻃﺒﻴﻌﻰ دارای وضعیت مناسبی است؛ به لحاظ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎﻱ ﻫﻮﻳﺖدهتده اجتماعی و مصنوع، دارای ناهمخوانی و عدم تجانس فراوانی استنتیجه گیری: بحران و یا فقدان هویت منبعث از مکان به شکل نگرفتن فرهنگ مشترک و عدم ارتباط با محیط شهری و نهایتا پایین بودن احساس تعلق مکانی، همبستگی و مشارکت اجتماعی، کاهش انگیزه ساکنان برای ادامه سکونت و تأثیر در عدم تحقق اهداف جمعیتی در بین ساکنان شهر جدید پرند منجر شده است. در پایان مدل پیشنهادی (مطلوب) پژوهش جهت برنامه ریزی و رفع مشکلات در این زمینه ارائه شده است. پرونده مقاله