تاثیر فرایند شستشو در کاهش بقایای آفتکشهای کلرپیریفوس و دیازینون در میوه‌های سیب و انگور
محورهای موضوعی : بهداشت مواد غذاییلیلا عباس زاده 1 , بهزاد محمدی خانقاهی 2 , احمد اصل هاشمی 3 , ندا سهیلی ملکی 4 , غلامحسین صفری 5
1 - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
2 - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
3 - مرکز تحقیقات سلامت و محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
4 - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
5 - مرکز تحقیقات سلامت و محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران؛ گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
کلید واژه: باقی¬مانده آفت¬کش, فرایند شستشو, ارزیابی ریسک, شبیه سازی مونت کارلو, مراغه,
چکیده مقاله :
در این مطالعه، بقایای آفت¬کش¬های کلرپیریفوس و دیازینون در 10 نمونه سیب و 6 نمونه انگور مراغه پس از استخراج با روش تجزیه‌ای راحت، سریع، مؤثر و ایمن (QuEChERS) با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی با طیف سنج جرمی (GC/MS) آنالیز شدند. همچنین، تاثیر فرایند شستشو در کاهش بقایای آفت‌کش‌ها و ارزیابی ریسک بهداشتی بر اساس شبیه سازی مونت کارلو برای دو گروه سنی بزرگسالان و کودکان انجام گردید. براساس نتایج، بقایای آفتکشهای کلرپیریفوس و دیازینون در همه 32 نمونه آنالیز شده سیب و انگور، در هر دو تیمار شسته شده و شسته نشده، تشخیص داده شد. میانگین آفتکشهای کلرپیریفوس و دیازینون به ترتیب در 95 درصد و 100 درصد نمونه‌های سیب کمتر از حد مجاز توصیه شده ایران بود در حالیکه در 67/41 و 33/33 درصد نمونه‌های انگور بیشتر از حد مجاز توصیه شده ایران بود. میانگین باقی¬مانده آفتکشهای کلرپیریفوس و دیازینون پس از شست و شو در نمونه‌های سیب به ترتیب 02/42 درصد و 84/53 درصد و در نمونه‌های انگور 70/39 و 15/46 درصد کاهش یافت. کلرپیریفوس با مقادیر 51/0 و 12/0 و دیازینون با مقادیر 45/0 و 105/0 در نمونه‌های سیب، بیشترین مقادیر نسبت خطر (Hazard Quotient) را برای بزرگسالان و کودکان داشتند. ارزیابی خطر تجمعی ناشی از مواجهه با بقایای آفتکشهای کلرپیریفوس و دیازینون نشان داد که هیچ‌گونه خطر سلامتی قابل توجهی برای گروه‌های سنی بزرگسالان و کودکان وجود ندارد. با این‌حال با توجه به استفاده از آفت کش‌های متعدد، نظارت مستمر و دقیق برای کاهش بقایای آفت کش ها در میوه‌ها و سبزی‌ها ضروری است.
In this study, residues of chlorpyrifos and diazinon pesticides in 10 apple and 6 grape samples from Maragheh County were analyzed using the GC/MS technique after extraction via the QuEChERS method, known for its convenience, speed, effectiveness, and safety. The study also evaluated the impact of washing treatments on pesticide residue levels and conducted health risk assessments using a Monte Carlo simulation for adults and children. Results revealed the detection of chlorpyrifos and diazinon residues in all 32 apple and grape samples across both washed and unwashed treatments. In 95% (19 samples) and 100% (20 samples) of apple samples, average chlorpyrifos and diazinon residues were below the Iranian maximum residue limit (MRL), whereas 41.67% (5 samples) and 33.33% (4 samples) of grape samples exceeded the MRL. Following washing, chlorpyrifos residues in apple samples decreased by 42.02% and diazinon by 53.84%, while in grape samples, reductions were 39.70% for chlorpyrifos and 46.15% for diazinon. Highest Hazard Quotient (HQ) values for adults and children were observed in apple samples with chlorpyrifos (0.51 and 0.12, respectively) and diazinon (0.45 and 0.105, respectively). Cumulative risk assessment for chlorpyrifos and diazinon pesticide residues indicated no significant health risks for either age group. However, given the widespread use of pesticides, ongoing monitoring is essential to mitigate residues in fruits and vegetables.