فیزیولوژی محیطی گیاهی: 1 (53)

دسترسی آزاد مقاله

1 - اثر تیمار شوری بر رشد و برخی پارامترهای بیوشیمیایی گیاه سرخارگل ارغوانی (Echinacea purpurea L.)
مهناز اقدسی محمد فاطمی اسیه اسدی رکابدارکلایی

20.1001.1.76712423.1398.14.53.1.9

سرخارگل (Echinaceae prupurea)، گیاهی علفی و چند ساله از تیره ی کاسنی است که خواص دارویی متعددی از آن گزارش شده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر تنش شوری بر رشد و برخی پارامترهای بیوشیمیاییاین گیاه است. به این منظور گیاهچه های سرخارگل به مدت 20 روز در محیط کشت هوگلند حاو چکیده کامل

سرخارگل (Echinaceae prupurea)، گیاهی علفی و چند ساله از تیره ی کاسنی است که خواص دارویی متعددی از آن گزارش شده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر تنش شوری بر رشد و برخی پارامترهای بیوشیمیاییاین گیاه است. به این منظور گیاهچه های سرخارگل به مدت 20 روز در محیط کشت هوگلند حاوی غلظت های مختلف نمک (0، 25، 50، 75، 100 میلی مولار) تیمار شدند. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های تصادفی با 5 تکرار انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که شوری در سطوح مختلف اثر معنی داری بر وزن خشک اندام هوایی نداشت. اما تیمار گیاهچه ها با غلظت 25 میلی مولار نمک سبب افزایش معنی دار وزن خشک و تر ریشه گشت. همچنین تیمار شوری به‌ترتیب سبب افزایش و کاهش قندهای محلول بخش هوایی و ریشه شد. بررسی فعالیت آنزیم های آنتی‌اکسیدانت نشان داد که شوری بر فعالیت آنزیم کاتالاز اثر معنی داری نداشته و تنها در تیمار 75 میلی مولار سبب افزایش معنی دار فعالیت آنزیم پراکسیداز در هر دو بخش هوایی و ریشه شد. سنجش ترکیبات فنلی نیز نشان داد که تیمار شوری به‌ترتیب سبب کاهش و افزایش میزان این ترکیبات در بخش هوایی و ریشه گشت. نتایج حاصل از آنالیز HPLC میز نشان داد که بالاترین میزان شیکوریک اسید (3/1 میلی گرم در هر گرم وزن خشک) مربوط به گیاهچه های شاهد بود. در حالی که تیمار گیاهچه ها با غلظت های 25 و 50 میلی مولار نمک اثر معنی داری بر میزان شیکوریک اسید بخش هوایی نداست. از سویی دیگر تیمار 75 میلی مولار نمک سبب کاهش میزان این ترکیب شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تیمار 50 میلی مولار نمک به ترتیب سبب افزایش 2 و 5 برابری در میزان کافئیک اسید (پیش ماده شیکوریک اسید) و کلروژنیک اسید در اندام ریشه شد. با توجه به شواهد حاضر به نظر می رسد که با اعمال تنش شوری بتوان تولید ترکیبات با ارزش دارویی گیاه سرخارگل را افزایش داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی محتوی متابولیتی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف علف‌هرز مهاجم نیلوفر پیچ (Ipomoea tricolor Cav.) در مزارع گنبد کاووس
ابراهیم غلامعلی پور علمداری عالیه سیدی حسین صبوری زینب اورسجی عباس بیابانی

20.1001.1.76712423.1398.14.53.2.0

هدف از این آزمایش، ارزیابی محتوی متابولیتی (اولیه و ثانویه) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف علف‌هرز نیلوفر پیچ نظیر ساقه، برگ و میوه به‌علاوه مخلوطی از آن‌ها بود. ابتدا علف‌هرز مورد برسی در مرحله میوه‌دهی جمع‌آوری و به‌تفکیک اندام جدا گردید. فعالیت آنتی‌اکسیدانی چکیده کامل

هدف از این آزمایش، ارزیابی محتوی متابولیتی (اولیه و ثانویه) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف علف‌هرز نیلوفر پیچ نظیر ساقه، برگ و میوه به‌علاوه مخلوطی از آن‌ها بود. ابتدا علف‌هرز مورد برسی در مرحله میوه‌دهی جمع‌آوری و به‌تفکیک اندام جدا گردید. فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ به روش DPPH مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که مخلوطی از اندام‌های علف‌هرز نیلوفر پیچ و سپس برگ از بیشترین مقدار فنل کل برخوردار بودند. در مورد آنتوسیانین‌ها، بیشترین مقدار آن‌ها به برگ اختصاص داشت. در حالی‌که ساقه از کمترین میزان هر دوی متابولیت‌های ثانویه برخوردار بود. هم‌چنین نتایج نشان داد که بیشترین میزان قندهای محلول و پرولین به اندام برگ اختصاص داشت. ضرایب همبستگی داده‌ها نشان داد که میزان آنتوسیانین‌ها در اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ رابطه مثبت و معنی‌داری با قندهای محلول و اسید آمینه پرولین داشتند. مطابق نتایج، با افزایش میزان متابولیت‌ ثانویه آنتوسیانین‌ها در اندام‌های مختلف، میزان نشاسته و پروتئین به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. مقایسه میانگین فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ نشان داد که برگ و میوه به‌ترتیب از بیشترین و کمترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی در مهار رادیکال‌های آزاد برخوردار بودند. با توجه به تاثیرگذاری نوع اندام علف ‌هرز نیلوفر پیچ بر کمیت محتوی متابولیتی به‌ویژه ترکیبات ثانویه نظیر فنل‌ها، آنتوسیانین‌ها به همراه فعالیت آنتی‌اکسیدانی، شاید بتوان این گیاه بخصوص اندام برگ را به‌عنوان کاندیدی قابل تامل برای تجزیه اکسیداتیو رادیکال‌های آزاد، بهبود ارزش تغذیه‌ای غذا و یا علف‌کش‌ها با منشاء طبیعی با توجه به زیست توده بالا معرفی نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی خصوصیات فیزیولوژیک جلبک‌های سبز به منظور استفاده از آن‌ها به عنوان سوخت بیو‌دیزل
رمضانعلی خاوری نژاد فاطمه ملک احمدی ندا سلطانی فرزانه نجفی طاهر نژادستاری

20.1001.1.76712423.1398.14.53.3.1

گرم شدن تدریجی زمین به‌دلیل استفاده بی‌رویه از سوخت‌های فسیلی، افزایش قیمت، آلودگی‌های زیست‌محیطی و تولید گازهای گلخانه‌ای سبب شده تا دانشمندان درصدد تولید سوختی تجدیدپذیر و جایگزین سوخت‌های فسیلی باشند. این مطالعه با هدف بررسی پتانسیل چهار گونه جلبک سبز به عنوان مواد خ چکیده کامل

گرم شدن تدریجی زمین به‌دلیل استفاده بی‌رویه از سوخت‌های فسیلی، افزایش قیمت، آلودگی‌های زیست‌محیطی و تولید گازهای گلخانه‌ای سبب شده تا دانشمندان درصدد تولید سوختی تجدیدپذیر و جایگزین سوخت‌های فسیلی باشند. این مطالعه با هدف بررسی پتانسیل چهار گونه جلبک سبز به عنوان مواد خام تولید کننده چربی برای سنتز بیو‌دیزل انجام شد. بعد از خالص‌سازی، نمونه‌هادر محیط کشت BBM و N8 در دمای 25 درجه سانتی‌گراد تحت نور دائمی و 7 pH نگهداری شدند. نرخ رشد، میزان رنگیزه‌های کلروفیل، کاروتنوئیدها و میزان لیپید نمونه‌ها اندازه‌گیری شدند. میزان کل اسیدهای چرب با کمک دستگاه FTIR و پروفایل اسیدهای چرب با استفاده ازدستگاه GC-Mass سنجیده شد. نتایج نشان داد بالاترین میزان رشد و تولید بیومس و کمترین زمان تقسیم و همچنین بیشترین میزان تولید لیپید مربوط به جلبک سبزISC 94 Scenedesmus spمی‌باشد. در جلبک سبزISC 94 Scenedesmus sp، پالمتیک اسید (74/42 درصد)، استئاریک اسید (56/29 درصد)، پالمیتولئیک اسید (2/10 درصد)، اولئیک اسید (72/6 درصد)، لینولئیک اسید (72/1 درصد)، α- لینولنیک اسید (636/1 درصد) اندازه‌گیری شد. به علاوه، آنالیز لیپیدها نشان داد که 80 درصد اسیدهای چرب از نوع اشباع و غیراشباع با یک پیوند دوگانه بودند. همچنین پالمیتیک اسید و اولئیک اسید مهم‌ترین اسیدهای چرب جداسازی شده می‌باشند. بنابراینسندسموس به‌دلیل تولید بالاترین و بهترین محتوای لیپیدی می‌تواند به‌عنوان یک کاندید مناسب برای سوخت بیو‌دیزل معرفی گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - تاثیر قارچ‏های مایکوریزا و محلول‌پاشی پوترسین بر صفات بیوشیمیایی و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.) در دو چین مختلف برداشت
سارا فرسرایی محمد مقدم

20.1001.1.76712423.1398.14.53.4.2

به‌منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا و محلول پاشی پوترسین بر برخی صفات بیوشیمیایی، میزان اسانس و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.)، آزمایشی گلدانی به‌صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل قارچ م چکیده کامل

به‌منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا و محلول پاشی پوترسین بر برخی صفات بیوشیمیایی، میزان اسانس و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.)، آزمایشی گلدانی به‌صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل قارچ مایکوریزا در 3 سطح (عدم کاربرد، Glomus mossea، Glomus intraradicese) و محلول پاشی پوترسین در سه سطح (0، 1 و 2 میلی مولار) به‌عنوان فاکتورهای اصلی و چین برداشت به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد کاربرد قارچ های مایکوریزا و پوترسین بر صفات بیوشیمیایی، بیوماس تر و خشک اندام هوایی و میزان اسانس گیاه تاثیر داشتند. بیشترین میزان کلروفیل a و میزان اسانس در تیمار کاربرد قارچ G. mossea و پوترسین با غلظت 2 میلی مولار در چین اول مشاهده شدند. بیشترین میزان کلروفیل b و کارتنوئیدها با کاربرد قارچ G. intraradicese و پوترسین با غلظت 2 میلی مولار در چین اول بدست آمد. اما با افزایش طول روز و دما در چین دوم برداشت از میزان رنگیزه های فتوسنتزی کاسته شد. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل در تیمار کاربرد قارچ G. intraradicese و عدم محلول پاشی پوترسین در چین دوم برداشت مشاهده شد. بیوماس تر و خشک اندام هوایی با کاربرد قارچ G. mossea به بیشترین میزان خود رسید؛ اما تفاوت معنی داری بین دو غلظت پوترسین مشاهده نشد و تنها نسبت به عدم کاربرد پوترسین افزایش معنی داری نشان داد. به‌طورکلی کاربرد هر دو نوع قارچ به عنوان کود زیستی همراه با محلول پاشی پوترسین در غلظت 2 میلی مولار توانست صفات مورد مطالعه در این تحقیق را به‌طور معنی داری بهبود بخشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - بررسی تاثیر منطقه رشد و جهات مختلف درخت بر قهوه‌‌ای شدن فیزیولوژیک و برخی از خصوصیات ظاهری میوه آلو (رقم شابلون) (Prunus saliciana cv. Shablon)
سید مجتبی حسینی اسماعیل سیفی محمد علی آقاجانی

20.1001.1.76712423.1398.14.53.5.3

عارضه قهوه‌‌ای شدن گوشت آلو رقم شابلون یکی از عوارض مهم در استان گلستان می‌‌باشد. با توجه ‌‌به این مشکل، پژوهش حاضر به‌‌منظور بررسی اثر شرایط اقلیمی موثر بر بروز این عارضه و سایر صفات فیزیکوشیمیایی میوه در قالب طرح آشیانه‌ای در سه تکرار انجام شد. اثر تیمارهای مختلف شامل چکیده کامل

عارضه قهوه‌‌ای شدن گوشت آلو رقم شابلون یکی از عوارض مهم در استان گلستان می‌‌باشد. با توجه ‌‌به این مشکل، پژوهش حاضر به‌‌منظور بررسی اثر شرایط اقلیمی موثر بر بروز این عارضه و سایر صفات فیزیکوشیمیایی میوه در قالب طرح آشیانه‌ای در سه تکرار انجام شد. اثر تیمارهای مختلف شامل منطقه (آزاد شهر، بندرگز، گنبد و آق قلا) بر صفات تعداد کل میوه، عملکرد و درصد آلودگی نشان داد که تیمار منطقه تاثیر معنی‌‌داری بر صفات ذکر شده داشت. نتایج نشان داد که بیش‌ترین تعداد کل میوه و عملکرد مربوط به منطقه بندرگز و کمترین مقادیر مربوط ‌‌به منطقه آزادشهر بود. همچنین بیش‌ترین درصد آلودگی مربوط به منطقه بندرگز بود و در منطقه‌‌ گنبد و آق‌‌قلا هیچ آلودگی مشاهده نشد. تجزیه داده‌ها در مناطق آلوده (آزادشهر و بندرگز) نشان داد که منطقه تاثیر معنی‌‌داری بر صفات ظاهری میوه داشت. همچنین اثر نوع میوه در جهت در منطقه بر کل صفات شیمیایی معنی‌‌دار بود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین‌‌ها نشان داد که بیش‌ترین میزان وزن، طول و قطر میوه و همچنین بیش‌ترین وزن عرض و ضخامت هسته و بیش‌ترین درصد گوشت در میوه‌‌های آزادشهر مشاهده شد. بیش‌ترین مقدار مواد جامد محلول مربوط به میوه سالم جنوب غربی درخت در بندرگز و کمترین مقدار مربوط به میوه سالم شمال غربی درخت در آزادشهر بود. صفات ظاهری میوه (وزن میوه، طول میوه، قطر میوه، نسبت طول به قطر میوه) همبستگی معنی‌‌داری با صفات ظاهری هسته (طول هسته، قطر هسته، نسبت طول به قطر هسته و ضخامت هسته) و وزن گوشت میوه داشت. از بین صفات ظاهری، وزن میوه، طول میوه، قطر میوه، عرض هسته و ضخامت هسته و از بین صفات شیمیایی فقط اسیدیته کل با pH همبستگی معنی‌‌دار داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - اثر پرایمینگ بذر گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.) با سالیسیلات در شرایط آلودگی کروم و سرب
الهام جعفریان مهراب یادگاری رامین ایرانی پور

20.1001.1.76712423.1398.14.53.6.4

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر خرفه بر میزان پالایش عناصر سنگین کروم و سرب و صفات رشدی خرفه، آزمایشی در دو مرحله آزمایشگاه و مزرعه در سال 1396 انجام شد. طرح آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 3 عامل با 3 تکرار به صورت گلدانی انجام شد. تیمارها شامل بذور چکیده کامل

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر خرفه بر میزان پالایش عناصر سنگین کروم و سرب و صفات رشدی خرفه، آزمایشی در دو مرحله آزمایشگاه و مزرعه در سال 1396 انجام شد. طرح آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 3 عامل با 3 تکرار به صورت گلدانی انجام شد. تیمارها شامل بذور پرایم (با غلظت 1 میلی مول اسیدسالیسیلیک) و غیرپرایم، سطوح مختلف کروم (0، 25، 75 و 100 میلی‌گرم در کیلوگرم) و سرب (0، 50، 150و 300 میلی‌گرم در کیلوگرم) بودند. نتایج نشان داد سطوح مختلف کروم و سرب تأثیر معنی‌داری بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی داشت. با افزایش غلظت فلزات، مقدار صفات وزن تر و خشک اندام‌های زمینی و هوایی و درصد عصاره ساختار هوایی، به‌طور معنی‌داری نسبت به شاهد کاهش یافت. بیشترین مقادیر صفات وزن تر و خشک اندام‌های زمینی و هوایی و درصد عصاره ساختار هوایی، مربوط به گیاهان پرایم شده بدون آلودگی فلزات سنگین و پایین‌ترین میزان در گیاهان غیرپرایم با بالاترین سطوح آلودگی کروم (100میلی گرم بر کیلوگرم) و سرب (300 میلی‌گرم بر کیلوگرم) بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده، پرایمینگ بذر خرفه، تأثیر افزاینده در پالایش عناصر کروم و سرب از خاک داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - بررسی عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام بهاره کلزا (Brassica napus L.) در کشت زمستانه به تراکم‌های مختلف بوته در شرایط کاربرد سلنیوم
مصطفی زمان فشمی امیرحسین شیرانی راد محمد رضا داداشی علی خورگامی

20.1001.1.76712423.1398.14.53.7.5

به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام بهاره کلزا در کشت زمستانه به تراکم‌های مختلف بوته در شرایط کاربرد سلنیوم،آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 1393 و 1394 در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر چکیده کامل

به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام بهاره کلزا در کشت زمستانه به تراکم‌های مختلف بوته در شرایط کاربرد سلنیوم،آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 1393 و 1394 در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. تراکم بوته در سه سطح (40، 60 و 80 مترمربع) و سلنیوم در دو سطح شاهد (عدم محلول پاشی) و محلول پاشی با سلنیوم به میزان 30 گرم در لیتر سلنات سدیم) به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و رقم در پنج سطح (Sarigol، Hyola 401، Jacomo،Jerome ، Dalgan) در کرت‌های فرعی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمایش نشان دادند که تیمارسال، تراکم بوته، سلنیوم ،رقم و تراکم بر سال، رقم برتراکم اثر معنی‌داری بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه داشتند. رقم Dalgan در تراکم 40 مترمربع بالاترین میزان وزن هزار دانه و عملکرد دانه بالاتری نسبت به ارقام دیگر داشت. این رقم بالاترین عملکرد بیولوژیک با وزن 25/16622 کیلوگرم در هکتار را در تراکم 40 مترمربع دارا بود. همچنین با توجه به بررسی نتایج در هر دو سال اجرای آزمایش مشخص گردید که بالاترین میزان صفات مورد آزمایش در هنگام محلول پاشی سلنیوم بدست آمد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - اثر بسترهای مختلف کشت بر برخی صفات فیزیکوشیمیایی گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش خشکی
مهسا بهرام پور مریم دهستانی اردکانی مصطفی شیرمردی جلال غلام نژاد

20.1001.1.76712423.1398.14.53.8.6

خشکی یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که موجب کاهش تولید و عملکرد گیاه خصوصا در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر کاربرد برخی مواد آلی اصلاحی در خاک جهت افزایش مقاومت گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) به تنش خشکی بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در ق چکیده کامل

خشکی یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که موجب کاهش تولید و عملکرد گیاه خصوصا در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر کاربرد برخی مواد آلی اصلاحی در خاک جهت افزایش مقاومت گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) به تنش خشکی بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمار‌ها شامل شش ماده اصلاحی (شاهد (فقط خاک)، یک و دو گرم نانو کود پتاسیم به ازای یک کیلوگرم خاک، 30 درصد حجمی گلدان کوکوپیت، پالم پیت و بقایای گیاه روناس) در سه سطح خشکی (40، 60 و 80% ظرفیت مزرعه) بودند. بر اساس نتایج به‌دست‌ آمده با افزایش سطح تنش خشکی وزن تر و خشک گل و ریشه به طور معنی‌داری کاهش یافت. در حالی‌که فعالیت آنزیم پراکسیداز به طور معنی‌داری افزایش یافت. بیشترین میزان وزن تر و خشک گل و ریشه در گیاهان تیمار شده با بقایای روناس حاصل شد. همچنین کم‌ترین وزن تر و خشک ریشه و گل در تمام سطوح خشکی در گیاهان تیمار شده با پالم پیت به‌دست آمد. گیاهانی که با پالم پیت تیمار شده بودند در هر سه سطح تنش خشکی وارد فاز زایشی و تولید گل نشدند. وزن تر گل با وزن خشک گل، وزن تر و خشک ریشه و جذب فسفر همبستگی معنی‌دار نشان داد. به‌طورکلی، نتایج به دست آمده نشان داد که بقایای گیاه روناس در مقایسه با سایر تیمارها، به خوبی توانست مقاومت گیاه همیشه‌بهار را به تنش خشکی افزایش دهد و می-تواند به عنوان بستر کشت جدید معرفی شود. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات