• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی معیارهای محیط‌زیستی مکان گزینی احداث مراکز خریدوفروش خودرو (Auto Mall)
        زهرا قربانی نیا وحید نیک زاد محمدجواد امیری آرزو قربانی نیا
        توسعه شهری همراه با پیشرفت در تکنولوژی و صنعت، علاوه بر تغییر در سیما و کالبد شهر، سبب تغییر در ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی شهروندان نیز گشته است. این تغییرات اساسی سبب افزایش تقاضا و به‌تبع آن عرضه اجناس و خدمات شده است. دراین میان پیدایش مشکلاتی نظیر ترافیک شهر چکیده کامل
        توسعه شهری همراه با پیشرفت در تکنولوژی و صنعت، علاوه بر تغییر در سیما و کالبد شهر، سبب تغییر در ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی شهروندان نیز گشته است. این تغییرات اساسی سبب افزایش تقاضا و به‌تبع آن عرضه اجناس و خدمات شده است. دراین میان پیدایش مشکلاتی نظیر ترافیک شهری ، نیاز به فروشگاه‌های بزرگی که تمامی نیازهای شهروندان را پوشش دهد، افزایش داده است. در همین راستا ورود بازارهای موضوعی مانند بازارهای تلفن همراه، فرش و...، ازجمله آخرین متدهای عرضه و فروش محصولات در عرصه تجارت است. ازجمله بازارهای موضوعی که امروزه در زندگی شهرنشینی، بسیار موردتوجه تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان می‌باشد، بازار خودرو (Auto Mall) است. بازار خودرو مکانی برای تمرکز خدمات و معاملات به‌حساب می‌آید که علاوه بر متمرکز کردن معاملات اقتصادی در آن، از آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی، محیط‌زیستی در سطوح پراکنده شهر جلوگیری می‌کند. این بازار به دلیل ارایه خدمات گسترده در آن و همچنین تجمع خودروها، نیازمند مکان گزینی درست برای جلوگیری از هرگونه آسیب‌های محیط‌زیستی بر محیط‌های شهری و افزایش بار آلودگی در سطح شهر هستند. به همین منظور در تحقیق حاضر به کمک مطالعات و بررسی منابع و پروژه‌های متفاوت در سطوح مختلف، معیارهای محیط‌زیستی مکان گزینی انتخاب شدند و سپس به کمک فرآیند سلسله مراتبی (AHP) اهمیت آن مشخص و اولویت‌بندی شدند. در همین راستا 3 معیار طبیعی و ایمنی و سازگاری به‌عنوان معیارهای اصلی محیط‌زیستی برگزیده شدند و معیار طبیعی که خود شامل 7 زیر معیار است با وزن نسبی 528/0 به‌عنوان مهم‌ترین معیار در مکان گزینی بر اساس معیارهای محیط‌زیستی مشخص گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی امکان تولید الکتریسیته از گیاهان زنده
        فروزان وکیلی لعبت تقوی ابراهیم علائی
        محدودیت منابع انرژی فسیلی در کنار پتانسیل بالای آلایندگی، جایگزینی آن ها با منابع پاک و تجدید پذیر را ضروری نموده است. امروزه سهم این گروه از منابع در سیستم تأمین انرژی جهان رو به افزایش است. در این ارتباط، می توان با الهام از طبیعت فناوری نوینی برای استفاده از گیاهان ج چکیده کامل
        محدودیت منابع انرژی فسیلی در کنار پتانسیل بالای آلایندگی، جایگزینی آن ها با منابع پاک و تجدید پذیر را ضروری نموده است. امروزه سهم این گروه از منابع در سیستم تأمین انرژی جهان رو به افزایش است. در این ارتباط، می توان با الهام از طبیعت فناوری نوینی برای استفاده از گیاهان جهت تولید برق توسعه داد که در آینده نزدیک توان تولید انرژی پاک از نور خورشید با استفاده از سیستم های زنده گیاهی و فرآیند فتوسنتز را پایه گذاری نماید. اساس کار برای تبدیل انرژی خورشید به برق، برمبنای همکاری و تعامل بین گیاهان و باکتری ها و با استفاده از پیل های سوختی میکروبی- گیاهی می باشد. این پیل ها قادرند انرژی حاصل از فعل و انفعالات در ناحیه نزدیک به ریشه گیاه (ریزوسفر ) که در نتیجه فعالیت ریزسازواره های موجود، تولید می گردد را جذب و پس از انتقال به پیل ها به انرژی الکتریکی تبدیل نمایند. ایده اصلی برای این کار تولید مواد آلی، غالباً به شکل کربوهیدرات، توسط گیاهان(ریزودپوزیت ها) می باشد که باکتری ها قادرند با استفاده از آن ها به عنوان منبع تغذیه، انرژی موجود در آن ها را به الکتریسیته(جریان برق) تبدیل نمایند. این امر، علاوه بر امکان استفاده مداوم از انرژی نورانی خورشید در تولید برق، به دلیل کاهش انتشار گازهای گل خانه ای و سایر آلاینده ها، رضایت علاقمندان به محیط زیست را نیز به همراه خواهد داشت. بر این اساس، در مطالعه حاضر مروری کوتاه بر مشخصات و نحوه عملکرد پیل های سوختی میکروبی- گیاهی در تولید “برق سبز" از گیاهان زنده، صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تهیه نقشه پوشش اراضی شهرستان اسلام‌شهر با استفاده از الگوریتم‌های حداکثر احتمال و فازی سال 2015
        ساناز شفیعی مرضیه علی خواه اصل محمد رضوانی
        اطلاعات پوشش و کاربری اراضی، برای بسیاری از فعالیت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت سرزمین ازجمله آمایش سرزمین دارای اهمیت است. امروزه تصاویر ماهواره‌ای و تکنیک‌های سنجش از دور بهترین وسیله برای استخراج نقشه پوشش و کاربری اراضی به عنوان نقشه‌های پایه در آمایش سرزمین می‌باشد. بر چکیده کامل
        اطلاعات پوشش و کاربری اراضی، برای بسیاری از فعالیت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت سرزمین ازجمله آمایش سرزمین دارای اهمیت است. امروزه تصاویر ماهواره‌ای و تکنیک‌های سنجش از دور بهترین وسیله برای استخراج نقشه پوشش و کاربری اراضی به عنوان نقشه‌های پایه در آمایش سرزمین می‌باشد. بر این اساس هدف اصلی این تحقیق مقایسه دو روش حداکثر احتمال و فازی جهت استخراج نقشه پوشش و کاربری اراضی شهرستان اسلام‌شهر با استفاده از تصاویر سنجنده OLI ماهواره لندست برای سال 2015 است. برای نیل به این هدف ابتدا با اعمال پیش‌پردازش‌های لازم، عملیات بارز‌سازی تصاویر اجرا و با بهره‌گیری از الگوریتم‌های حداکثر احتمال و فازی نقشه‌های موضوعی پوشش و کاربری اراضی در پنج طبقه انسان ساخت، اراضی بایر، اراضی کشاورزی، باغات- فضای سبز شهری و جاده تهیه شد و سپس دقت طبقه‌بندی این دو روش با استفاده از تعیین دقت کلی مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، در هر دو روش کاربری انسان ساخت دارای بیش‌ترین میزان مساحت و جاده کم‌ترین میزان را دارا می‌باشد و نتایج حاصل از ارزیابی دقت نشان داده است که طبقه‌بندی با روش الگوریتم حداکثر احتمال با دقت کلی 10/88 درصد و ضریب کاپا 84/0 نسبت به طبقه‌بندی با روش فازی با دقت کلی 83/87 و ضریب کاپا 83/0 از دقت بیش‌تری برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تنوع زیستی ریزجلبک ها، ظرفیتی بالقوه در فناوری های زیستی و محیطی
        مریم آخوندیان سید دانیال میرحسن نیا
        ریزجلبــک ها گروهی بسیار متنوع از گیـاهان آبزی هستند که امروزه طیف کاربردی گستـرده ای در علم فنــــآوری زیستی یافته اند. این فتوسنتزکنندگان میکروسکوپی، علی رغم نقش مؤثری که در تولید اکسیژن در روی کره زمین ایفا می کنند، به دلیل پراکنش و فراوانی بالایی که دارند تقریبا در چکیده کامل
        ریزجلبــک ها گروهی بسیار متنوع از گیـاهان آبزی هستند که امروزه طیف کاربردی گستـرده ای در علم فنــــآوری زیستی یافته اند. این فتوسنتزکنندگان میکروسکوپی، علی رغم نقش مؤثری که در تولید اکسیژن در روی کره زمین ایفا می کنند، به دلیل پراکنش و فراوانی بالایی که دارند تقریبا در تمام آب های روی زمین یافت می شوند. ارزش بالای تغذیه ای و نیز پتانسیل این گیاهان میکروسکوپی در تولید ترکیبات فعـال زیستـی با کاربردهای متنوع دارویی و غـذایی، هم چنین کاربری به عنوان مواد اولیــه خام جهت استخراج سوخت های زیستیِ سازگار با محیط زیست (بیودیزل) و نیز کاربردی که در پایش و پالایندگی آلاینده های محیطی مانند فلزات سنگین، سموم و علف کش ها دارند؛ این گیاهانِ کوچک مقیاس را، در کانون توجه محققین بی شماری در سراسر دنیا قرار داده است. اگرچه پژوهش های فراوانی در سراسر دنیا بر پتانسیل های زیست فنـآورانه ی ریز جلبک ها متمرکز می باشد؛ امـا به نظر می رسد در کشـور ما با وجود دسترسی به منابع آبی و تنوع زیستی بالای ریزجلبک ها به سبب شریط آب و هوایی، تاکنون ظرفیت های بالقوه ی این منابع با ارزش، مورد توجـه کافی قرار نگرفته است. لذا، این گفتــار مروری است بر ظرفــیت های بالقوه ریزجلبــک ها برای استـفاده در فنــآوری های زیستی نوین که می تواند توجه محققین و علاقمندان به زیست فناوری دریایی را به منظور انجام تحقیقات در این زمینه جلب نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ثبت ویژگی‌های بصری سیمای سرزمین با استفاده از شاخص‌ها: بر اساس نظریه زیبایی‌شناختی سیمای سرزمین
        سپیده سعیدی سحر سعیدی
        این مقاله روشی برای ثبت ویژگی‌های بصری سیمای سرزمین، با استفاده ازشاخص‌های بدست آمده از 9 مفهوم نظریه-مبنا مربوط به درک سیمای سرزمین را ارایه می‌کند. هدف این مقاله برقراری ارتباط بین نظریه زیبایی‌شناختی سیمای سرزمین و شاخص‌های بصری و سپس کشف و انتخاب تاثیرگذارترین شاخص‌ چکیده کامل
        این مقاله روشی برای ثبت ویژگی‌های بصری سیمای سرزمین، با استفاده ازشاخص‌های بدست آمده از 9 مفهوم نظریه-مبنا مربوط به درک سیمای سرزمین را ارایه می‌کند. هدف این مقاله برقراری ارتباط بین نظریه زیبایی‌شناختی سیمای سرزمین و شاخص‌های بصری و سپس کشف و انتخاب تاثیرگذارترین شاخص‌ها است. مراحل مختلف از جزییات مفاهیم بصری گرفته تا شاخص‌های بصری قابل اندازه‌گیری توضیح داده شده و به نظریه‌های ترجیح سیمای سزمین و درک سیمای سرزمین پیوند داده شده‌اند. این مقاله بیش تر بر روی کاربرد شاخص‌ها و ارایه منابع اطلاعاتی ممکن برای تحلیل شاخص‌ها تمرکز کرده است. مقاله شامل بحثی درخصوص انتخاب شاخص‌های مناسب سیمای سرزمین از طریق فرآیند فیلتر کردن است. با فیلتر کردن مجموعه‌ی مناسبی از شاخص‌های بصری برای یک پروژه خاص یا مرتبط با سیمای سرزمین شناسایی می‌شوند. رابطه‌ی بین مفاهیم و قابلیت‌های شاخص‌های بصری برای ثبت تغییرات خصوصیات سیمای سرزمین و دیگر مسایل مربوط به تفسیر شاخص‌ها نیز به تفضیل بحث شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - نگرش محیط‌ زیستی و استفاده از سموم شیمیایی در بین برنج‌کاران (مطالعه موردی: دهستان اسفیورد- شورآب شهرستان ساری)
        محمد رضا محبوبی حسین احمدی گرجی
        با توجه به ماموریت ترویج کشاورزی زمینه کاهش مصرف سموم در سطح مزارع، سنجش نگرش تولیدکنندگان کشاورزی در زمینه مصرف سموم در سطح مزارع مهم تلقی می شود. این تحقیق با هدف سنجش نگرش محیط زیستی برنج کاران در استفاده از سموم شیمیایی انجام شد. تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی و جامع چکیده کامل
        با توجه به ماموریت ترویج کشاورزی زمینه کاهش مصرف سموم در سطح مزارع، سنجش نگرش تولیدکنندگان کشاورزی در زمینه مصرف سموم در سطح مزارع مهم تلقی می شود. این تحقیق با هدف سنجش نگرش محیط زیستی برنج کاران در استفاده از سموم شیمیایی انجام شد. تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی و جامعه آماری 200 نفر از برنج کاران ساکن در دهستان اسفیورد- شورآب بخش مرکزی شهرستان ساری در استان مازندران بودند که 130 نفر از آنان به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه استفاده شد. اعتبار محتوایی ابزار گردآوری با نظر پانل متخصصان انجام شد و قابلیت اعتماد آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید شد که مقدار آن 71/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS19 انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد کشاورزان از نگرش محیط زیستی متوسط رو به بالا در زمینه کاهش مصرف سموم در مزرعه برخوردارند. نتایج همبستگی نشان داد میان تجربه کار کشاورزی، سن، درک اهمیت کنترل بیولوژیک و مشارکت در کلاس های ترویجی با میزان مصرف سموم در مزرعه همبستگی مثبتی وجود دارد. همچنین نتایج مقایسه میانگین نشان داد اختلاف معنی داری بین نگرش محیط زیستی مصرف سموم بر حسب هزینه خرید سموم مصرفی در یک فصل زراعی وجود دارد. استمرار تشکیل کلاس های ترویجی با هدف ایجاد نگرش های مثبت محیط زیستی کاهش مصرف سموم در کشاورزان از جمله پیشنهادهای این مطالعه بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی سواد محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی با تاکید بر جنسیت و مقایسه آن از دیدگاه اسلام و اکوفمنیسم
        مهدیه رضائی سید محمد شبیری محمدرضا سرمدی مریم لاریجانی
        هدف پژوهش حاضر آشنایی با میزان آگاهی، نوع نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی و بررسی رابطه متغیر جنسیت و آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی این دانشجویان و تحلیل نتایج آن از طریق تطبیق با دو رویکرد اکوفمنیسم و اسلام است. این پژوهش از نظر هد چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر آشنایی با میزان آگاهی، نوع نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی و بررسی رابطه متغیر جنسیت و آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی این دانشجویان و تحلیل نتایج آن از طریق تطبیق با دو رویکرد اکوفمنیسم و اسلام است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع پیمایشی است که برای تحلیل نتایج و تطبیق آن با دو دیدگاه مورد مطالعه از تحلیل اسناد و مدارک و مرور ادبیات تحقیق استفاده شده است. در این پژوهش جامعه آماری عبارت بود از 13701 نفر دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 377 نمونه از آن‌ها به صورت تصادفی انتخاب و موردمطالعه قرار گرفت. ابزار اصلی پژوهش حاضر پرسش‌نامه‌ای در چهار بخش است که قبل از اجرای نهایی برای افزایش روایی و اعتبار آن به صورت آزمایشی به اجرا در آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش‌های آماری توصیفی و استنباطی از طریق نرم‌افزار spss انجام شد. بر اساس یافته های این پژوهش، نگرش و رفتار دانشجویان نسبت به آگاهی آنان سطح بالاتری را نشان داده و تفاوت معنی‌داری بین آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان زن و مرد وجود نداشت. این نتایج با پیش‌فرض‌های رویکرد اکوفمنیسم هم‌خوانی نداشته ولی با پیش‌فرض‌های دیدگاه اسلامی هماهنگی داشت؛ بنابراین ارتقای سواد محیط‌زیستی آحاد جامعه- اعم از زن و مرد- باید مورد توجه برنامه‌ریزان راهبردی و سیاست‌گذاران آموزش‌های محیط‌زیستی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - مروری بر قوانین حقوقی حمایتی از محیط‌بانان، حلقه مفقود‌شده از حافظان بی‌حفاظ محیط‌زیست
        ابوالقاسم ابراهیمی علیرضا حسنی ابوالفضل رحمانی ثانی
        محیط‌‌بان‌ کسی‌ است‌ که‌ مسوولیت‌ اجرای‌ قوانین‌ و مقررات‌ شکار،صید و حفاظت‌ و بهسازی‌ محیط‌ زیست‌ را در سطح‌ حوزه‌ استحفاظی‌ خود بر عهده‌ دارد. لذا با توجه به اهمیت شغل این قشر فهیم و مظلوم در جامعه هدف از ارایه این مقاله، مروری بر مشکلات این حرفه و بررسی قوانین حمایتی چکیده کامل
        محیط‌‌بان‌ کسی‌ است‌ که‌ مسوولیت‌ اجرای‌ قوانین‌ و مقررات‌ شکار،صید و حفاظت‌ و بهسازی‌ محیط‌ زیست‌ را در سطح‌ حوزه‌ استحفاظی‌ خود بر عهده‌ دارد. لذا با توجه به اهمیت شغل این قشر فهیم و مظلوم در جامعه هدف از ارایه این مقاله، مروری بر مشکلات این حرفه و بررسی قوانین حمایتی از این افراد می‌باشد. مطالعه حاضر یک مطالعه مروری با هدف بررسی قوانین حقوقی حمایتی از محیط‌بانان می‌باشد. مطالعات مرتبط از طریق بانک‌هایاطلاعاتی Google Scholarو سایت های خبری ایسنا، تابناک، سازمان حفاظت محیط زیست و برخی کتب به زبان فارسی با کلید واژه های محیط‌بان، محیط زیست، حقوق محیط زیست، قوانین حفاظتی استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. محیط‌بانان سازمان حفاظت محیط زیست از نظر قوانین استخدامی، کارمند دولتی محسوب می‌شوند. اما باتوجه به شرایط کاری، وضعیتی شبیه به نیروهای انتظامی یا شبه نظامی دارند. طبق استاندارهای جهانی به ازای هر 4000 هکتار در عرصه طبیعی یک محیط‌بان برای حفاظت آن تعیین می‌شود. در حالی که در ایران به ازای هر 40.000 هکتار یک محیط‌بان وجود دارد و این مساله عرصه حفاظتاززیستبوم را برای محیط‌بان ایرانی دشوار کرده است. تعداد محیط‌بانان در کشور با وجود مسوولیت های فراوانی، کافی نیست. محیط‌بانان همواره با خطرهای زیادی مانند درگیری مسلحانه، زندگی در مناطق بیابانی، کوهستانی، مواجهه با تله های انفجاری و آتش سر و کار دارند. بنابراین، حمایت از آن ها بایددر اولویت برنامه های اصلی دولت قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - مروری بر شاخص‌های مکان‌یابی شهر جدید
        میترا امامی نرگس عرب
        ایجاد شهرهای جدید به منظور پاسخ گویی به نیازهایی مانند جذب سرریز جمعیتی، تامین مسکن و بسیاری از عوامل دیگر صورت می گیرد .شهرهای جدید سکونت گاه های برنامه ریزی شده ای هستند که به منظور حل معضلات جمعیتی و اقتصادی کلان شهرها و کشورها عموما از ابتدای قرن بیستم پا به عرصه وج چکیده کامل
        ایجاد شهرهای جدید به منظور پاسخ گویی به نیازهایی مانند جذب سرریز جمعیتی، تامین مسکن و بسیاری از عوامل دیگر صورت می گیرد .شهرهای جدید سکونت گاه های برنامه ریزی شده ای هستند که به منظور حل معضلات جمعیتی و اقتصادی کلان شهرها و کشورها عموما از ابتدای قرن بیستم پا به عرصه وجود گذاشتند. گرایش به ایجاد شهرهای جدید از سال های 1364 به طور غیررسمی در محافل مرتبط با شهرسازی کشور ایران نیز مطرح شد و نهایتا در سال 1368 با تصویب آن در مجلس شکل رسمی یافت. عواملی متعددی از آن تاریخ تاکنون در وضعیت موفقیت و ناموفقیت این گونه شهرها دخیل بوده اند. در این میان، انتخاب مکان شهر جدید یکی از پیچیده ترین انواع تصمیم گیری های فضایی است، که خود در حوزه مدل های تصمیم گیری با عنوان تحلیل سازگاری زمین با نوع استفاده از آن و یا مکان یابی اراضی بهینه برای هر فعالیت قرار می گیرد. انجام مطالعات مکان یابی درست و مناسب به خصوص شناسایی شاخص های تاثیر گذار در فرآیند مکان یابی شهر جدید، نقش موثری در توسعه ی شهری پایدار خواهد داشت. ضمن این که حفظ کیفی ویژگی های محیط زیستی نیز به عنوان عوامل کلیدی موثر در مکان یابی این شهرها به حساب می آیند. در این مقاله مروری بر سابقه ی شهرهای جدید، روند شکل گیری آن ها، اهمیت مکان یابی شهرهای جدید، چارچوب مکان‌یابی و شاخص های مکان یابی شهرهای جدید انجام شده است. پرونده مقاله