فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - برآورد میزان فرسایش و تولید رسوب با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل EPM (منطقه مورد مطالعه: حوضه آبخیز قمرود- الیگودرز)
  عارفه علی محمدی علیرضا ایلدرمی میرمهرداد میرسنجری
  یکی از اساسی‌ترین مسائلی که باعث فرسایش خاک در ایران شده است مشکلات مدیریت و کنترل فرسایش و رسوب حوضه‌های آبخیز کشور، فقدان داده‌های آماری جهت برآورد دقیق میزان فرسایش و رسوب است. بدین منظور ضروری است از روش‌های تجربی استفاده شود. به همین دلیل این تحقیق با هدف برآورد می چکیده کامل

  یکی از اساسی‌ترین مسائلی که باعث فرسایش خاک در ایران شده است مشکلات مدیریت و کنترل فرسایش و رسوب حوضه‌های آبخیز کشور، فقدان داده‌های آماری جهت برآورد دقیق میزان فرسایش و رسوب است. بدین منظور ضروری است از روش‌های تجربی استفاده شود. به همین دلیل این تحقیق با هدف برآورد میزان شدت فرسایش و رسوب تولیدی در حوضه قمرود- الیگودرز با استفاده از مدل تجربی EPM و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است تا به توان، فرسایش خاک را کنترل کرد و یا آن را به حداقل برساند. ابتدا در این تحقیق داده‌های مورد نیاز از طریق منابع کتابخانه‌ای و میدانی، نقشه‌های موجود، آمار ایستگاه‌های هواشناسی تأمین شد. بعد از وارد کردن نقشه‌ها در محیط نرم‌افزاری ARCGIS سپس لایه‌های مورد نیاز رقومی شدند و با استفاده از جداول استاندارد ارائه شده در مدل EPM، امتیازات متناسب با حوضه آبخیز استخراج و با تلفیق لایه‌های مذکور با توجه به روابط ارائه شده در مدل EPM، نقشه پهنه‌بندی شدت فرسایش در خوضه آبخیز قمرود- الیگودرز محاسبه شد. نتایج نشان داد با روش EPM میزان فرسایش ویژه 24/529 متر مکعب در کیلومتر در سال و میزان فرسایش کل حوضه نیز m3/yea65 /9257 برآورد شده است و از نظر شدت فرسایش حوضه مورد مطالعه با توجه با روش EPM در کلاس فرسایش خیلی شدید (V) قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - مکانیابی لندفیل شهر قوچان با استفاده از تلفیق سامانه GIS و روش MCDA
  زکیه غیور مرتضی رزم آرا
  دفن مواد زاید جامد، آخرین گزینه در مدیریت مواد زاید جامد محسوب می شود. در این راستا هدف اصلی، دفع مطمئن و طولانی مدت مواد زاید جامد با در نظرگرفتن نقطه نظرات زیست محیطی و سلامتی است. در مکانیابی بایستی متغیرهای مختلفی را در نظر گرفت. بنابراین شناسایی راه های رسیدن به ای چکیده کامل

  دفن مواد زاید جامد، آخرین گزینه در مدیریت مواد زاید جامد محسوب می شود. در این راستا هدف اصلی، دفع مطمئن و طولانی مدت مواد زاید جامد با در نظرگرفتن نقطه نظرات زیست محیطی و سلامتی است. در مکانیابی بایستی متغیرهای مختلفی را در نظر گرفت. بنابراین شناسایی راه های رسیدن به این هدف ضروری و لازم می باشد. تحقیق حاضر جهت نیل به هدف مکانیابی زیست محیطی محل دفن زباله های شهری، شهر قوچان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و مدل فازی، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و با استفاده از نرم افزار Expert Choice انجام گرفت. در این تحقیق ابتدا لایه های لازم جهت مکانیابی که شامل 12 لایه از جمله: نقشه های زمین شناسی، خاک شناسی، کاربری اراضی، شیب منطقه، توپوگرافی، موقعیت روستاها، حریم شهری، آب های سطحی و زیرزمینی، جهت باد غالب، جاده ها و گسل ها، جمع آوری و سپس بر اساس معیارهای مکانیابی دفن مواد زاید، لایه ها امتیازدهی و وزن دهی شدند. نقشه های موردنظر پس از وزن دهی نهایی که از فرآیند سلسله مراتبی حاصل شده است، با یکدیگر تلفیق شدند و نقشه نهایی استخراج شد. بر اساس نقشه نهایی بدست آمده از مدل منطق فازی و تحلیل سلسله مراتبی، 46% جزء مناطق ممنوعه، 8% دارای شرایط نامناسب، 24% دارای شرایط متوسط، 14% دارای شرایط مناسب و 8% دارای شرایط بسیار مناسب می باشد که دو ناحیه آن مناسب و بسیار مناسب می باشد و در قسمت جنوب غرب واقع شده است. در این نواحی سطح آب زیرزمینی پایین و لیتولوژی منطقه از نوع توف داسیتی و لاتیت می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - مکان یابی محل دفن پسماندهای شهر جوانرود با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
  هژیر کریمی صدری صیفی سعید نوری
  تعیین مکان مناسب جهت دفن زباله موضوعی است که نیاز به معیارهای مختلفی در گروه های مختلف زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی دارد. در این تحقیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و آنالیز تصمیم گیری چند معیاره برای مکانیابی دفن زباله در شهر جوانرود به کار گرفته شد. بدین منظور فاکتورهای م چکیده کامل

  تعیین مکان مناسب جهت دفن زباله موضوعی است که نیاز به معیارهای مختلفی در گروه های مختلف زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی دارد. در این تحقیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و آنالیز تصمیم گیری چند معیاره برای مکانیابی دفن زباله در شهر جوانرود به کار گرفته شد. بدین منظور فاکتورهای مختلف در دو گروه معیارهای زیست محیطی و معیارهای اقتصادی اجتماعی شامل فاصله از منابع آب زیر زمینی، فاصله از منابع آب سطحی، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از گسل، وضعیت زمین شناسی منطقه، فاصله از مناطق حفاظت شده، کاربری اراضی، جهت غالب باد و فاصله از جاده به عنوان معیارهای تاثیر گذار در مکان یابی دفن زباله در نظر گرفته شدند. بعد از تعیین معیارها، نقشه هر کدام از این معیارها در محیط GIS تهیه شد. به دلیل اینکه نقشه هر کدام از معیارها دارای مقیاس متفاوتی هستند، با روش فازی کلیه نقشه ها استاندارد سازی شدند و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی بین معیارها صورت گرفت. در نهایت نقشه های استاندارد سازی شده با در نظر گرفتن وزن و اهمیت آنها روی هم گذاری شدند و نقشه نهایی تناسب اراضی تهیه گردید. نقشه نهایی در 5 کلاس شامل طبقه نامناسب، تناسب ضعیف، تناسب کم، تناسب متوسط، تناسب زیاد، تناسب خیلی زیاد طبقه بندی شد. نتایج نشان داد از کل منطقه مورد مطالعه تنها 15 درصد توان متوسط به بالایی برای دفن زباله دارد. پس از بازدید میدانی در نهایت دو محدوده به عنوان مناطق نهایی، جهت دفن بهداشتی زباله به شهرداری پیشنهاد داده شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - شاخصهای زمین ریخت شناسی، زمین ساخت جنبا و لرزه خیزی حوضه‌های لوت و جازموریان (استان کرمان)
  فاطمه میلان مجید نعمتی
  استان کرمان یکی از مناطق لرزه خیز ایران است که گسل های زیادی با روندهای متفاوت در آن به چشم می خورد. از این رو پرداختن به بحث زمین ساخت و لرزه خیزی در این استان می تواند در زمینه های مختلف مانند مدیریت بحران مفید باشد. در این راستا ، به بررسی زمین ساخت جنبا در حوضه های چکیده کامل

  استان کرمان یکی از مناطق لرزه خیز ایران است که گسل های زیادی با روندهای متفاوت در آن به چشم می خورد. از این رو پرداختن به بحث زمین ساخت و لرزه خیزی در این استان می تواند در زمینه های مختلف مانند مدیریت بحران مفید باشد. در این راستا ، به بررسی زمین ساخت جنبا در حوضه های لوت و جازموریان و پیوند آن با لرزه خیزی این مناطق پرداختیم. در این پژوهش از نقشه های توپوگرافی، نقشه های زمین شناسی، عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای وکاتالوگ لرزه‌ای موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران بهره جستیم. از شاخص‌های ژئومورفیک مانند شاخص گرادیان طولی رودخانه (SL)، شاخص عدم تقارن حوضه زهکش (AF)، شاخص عامل تقارن توپوگرافی (T) و شاخص نسبت شکل حوضه (BS)، برای پی بردن به وضعیت زمین ساختی حوضه ها استفاده شده است. هم‌چنین برای نشان دادن زمین‌ساخت جنبا در استان کرمان با استفاده از شاخص های کمی ژئومورفیک بهره برده شده است. اگرچه، با به کارگیری شاخص ارزیابی نسبی فعالیت تکتونیکی (lat)، زمین ساخت در هر حوضه از دیدگاه جنبا بودن یا نبودن، مشخص شد که هر دو حوضه نام‌برده دارای زمین ساختی فعال هستند، اندازه جنبایی آنها یکسان نیست. حاشیه غربی حوضه شهداد فعالیت زیاد تا متوسط وحوضه جازموریان فعالیت کمی داشته است. ارزیابی این فعالیت‌ها که به‌کمک ژئومورفولوژی انجام شده است، با زمین‌ساخت جنبا و لرزه‌خیزی این گستره‌ها هم‌خوانی خوبی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - ارزیابی ژئوشیمیایی و زیست محیطی فلزات سنگین در خاک منطقه رباط سفید (جنوب مشهد)
  محمد ابراهیم فاضل ولی پور بنفشه فاضل ولی پور رحیم دبیری
  محدوده رباط سفید واقع در مسیر جاده مشهد به تربت حیدریه توسط رخنمون های افیولیتی به شدت سرپنتینیتی شده احاطه شده است که می توانند به عنوان منشا زمین زاد آلودگی منابع خاک منطقه به فلزات سنگین در نظر گرفته شود. با توجه به اهمیت موضوع در مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی فلزات چکیده کامل

  محدوده رباط سفید واقع در مسیر جاده مشهد به تربت حیدریه توسط رخنمون های افیولیتی به شدت سرپنتینیتی شده احاطه شده است که می توانند به عنوان منشا زمین زاد آلودگی منابع خاک منطقه به فلزات سنگین در نظر گرفته شود. با توجه به اهمیت موضوع در مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی فلزات سنگین در منابع خاک منطقه رباط سفید پرداخته شده است. به همین دلیل غلظت فلزات سنگین در 11 نمونه خاک بررسی و تفسیر شده است. برای این هدف از روش های آماری چند متغیره و شاخص زمین انباشت، ضریب غنی شدگی و فاکتور آلودگی و فاکتور آلودگی اصلاح شده استفاده گردیده است. با استفاده از روش های آماری چند متغیره (ضریب پیرسون، تحلیل مولفه های اصلی و آنالیز خوشه ای) همبستگی بین عناصر مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس ارزیابی های صورت گرفته سنگ های افیولیتی (سرپنتینیت، گابرو، دونیت و هارزبورژیت) به عنوان منشا لیتوژنیک عناصر منطقه در نظر گرفته شده است. بر اساس اندازه گیری شاخص زمین انباشت برای خاک، نیکل دارای بالاترین میزان آلودگی در منطقه است. محاسبه فاکتور آلودگی نشان می دهد که نیکل و کروم دارای آلودگی بسیار زیاد، و کبالت دارای آلودگی زیاد در منطقه می باشد. همچنین با اندازه گیری فاکتور غنی شدگی، نیکل غنی شدگی شدید در منطقه نشان می دهد ولی منشا ورود این فلزات سنگین ساختارهای زمین شناسی منطقه و هوازدگی سنگ های افیولیتی است و منشا لیتوژنیک دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی تغییرات کاربری اراضی کشاورزی حوزه تالاب پریشان و ارتباط آن با سطوح آب زیرزمینی و بارندگی
  بهمن خدابنده لو محمدعلی عباسی آزیتا زند
  کاربریزمینیکیازمهم‌ترینعواملیاستکهانسانازطریقآنمحیط‌زیستراتحتتأثیرقرارمی‌دهد. تغییرات پوشش و کاربری زمین آثار مستقیمی در تغییرات اقلیمی دارند و همچنین بین تغییر اقلیم و تغییر پوشش زمین ارتباط متقابل و پیچیده‌ای وجود دارد. لذا پایش تغییرات کاربری اراضی جهت مدیریت و ارائه چکیده کامل

  کاربریزمینیکیازمهم‌ترینعواملیاستکهانسانازطریقآنمحیط‌زیستراتحتتأثیرقرارمی‌دهد. تغییرات پوشش و کاربری زمین آثار مستقیمی در تغییرات اقلیمی دارند و همچنین بین تغییر اقلیم و تغییر پوشش زمین ارتباط متقابل و پیچیده‌ای وجود دارد. لذا پایش تغییرات کاربری اراضی جهت مدیریت و ارائه چشم‌اندازها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. امروزهکاربردسنجش‌ازدوروسامانهاطلاعاتجغرافیایی،به‌ویژهدربرخوردباچندیندادهجغرافیاییوتفسیر منطقهگستردهسطحزمینبه‌طوروسیعیرایجشدهاست. به‌این‌ترتیب داده‌هایسنجش‌ازدورمی‌توانندبه‌عنوانجایگزینیمناسببرایداده‌هایثبت‌نشدهومربوطبهگذشتهمانند داده‌هایکاربریاراضیوتغییراتآندردوره‌هایزمانیمختلفمورداستفادهقرارگیردوبه‌عنواناطلاعات‌پایه برایدیگرمطالعاتبهکاررود. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی کشاورزی در محدوده آبریز تالاب پریشان از سال 1990 تا 2015 با استفاده از تکنیک سنجش‌ازدور و بررسی ارتباط بین این تغییرات با سطح آب زیرزمینی و بارش است. نتایج مطالعات نشان داد که سطح اراضی کشاورزی از سال 1990 تا 2015 به میزان 1371 هکتار افزایش داشته است و در همین حال سطح آب‌های زیرزمینی 72/14 متر پایین رفته است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که تغییرات مساحت اراضی کشاورزی با سطح آب‌های زیرزمینی رابطه معکوس و معناداری دارند و افزایش مساحت زمین‌های کشاورزی منجر به تخلیه بیشتر آب‌های زیرزمینی و پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - بررسی پتانسیل و علل خورندگی یا رسوب گذاری منابع آب شرب روستاهای شهرستان ورامین و تهیه مدل پراکنش آن در سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS
  علی مهماندوست امیرحسام حسنی همایون احمدپناهی رضا پوررجب
  مسئله خورندگی و رسوب گذاری در بحث کنترل کیفیت شیمیایی منابع تأمین آب آشامیدنی از نقطه نظر اثر بر شبکه انتقال و توزیع آب آشامیدنی، چه از جنبه های اقتصادی و چه از جنبه های بهداشتی می تواند حائز اهمیت بسزایی باشد. در این تحقیق، تعیین پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آب شرب شهر چکیده کامل

  مسئله خورندگی و رسوب گذاری در بحث کنترل کیفیت شیمیایی منابع تأمین آب آشامیدنی از نقطه نظر اثر بر شبکه انتقال و توزیع آب آشامیدنی، چه از جنبه های اقتصادی و چه از جنبه های بهداشتی می تواند حائز اهمیت بسزایی باشد. در این تحقیق، تعیین پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آب شرب شهرستان ورامین توسط اندیس اشباع لانژلیه (LSI) و اندیس پایداری رایزنر (RSI) برای 10 حلقه چاه اصلی شهرستان ورامین در تابستان 1394 و 1395 انجام شد و اطلاعات به دست آمده در سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS، پهنه بندی گردید. جهت محاسبه اندیس های فوق و همچنین ریشه یابی علل بروز شرایط حاکم، متغیرهای کیفی آب نظیر: قلیائیت، سختی کل، هدایت الکتریکی، کل جامدات محلول، منیزیم، کلسیم، سدیم، پتاسیم، کلراید، سولفات، فلوراید، بیکربنات و pH مطابق استاندارد متد اندازه گیری شدند. نتایج آنالیزهای شیمیایی و محاسبات شاخص های خورندگی نشان داد که میانگین LSI چاه های منطقه در سال 1394 برابر 0169/0- و در سال 1395 برابر 3038/0- که تعادل متمایل به خورندگی را با روند افزایشی نشان می دهد. میانگین RSI در این منطقه در سال 1394 برابر با 2428/7 و در سال 1395 برابر 0097/8 بود که صحت شاخص LSI را با روند منطقی تایید می‌نماید. نظر به اینکه در شرایط فعلی وضعیت پایداری رو به تغییر به وضعیت خورندگی است بنابراین به منظور حفظ و ارتقاء بهداشت شهروندان و همچنین افزایش عمر مفید تجهیزات لوله کشی باید عملیات تثبیت آب صورت پذیرد تا خاصیت خورندگی آن کاهش یابد و در حد مطلوب حفظ گردد. پرونده مقاله