فهرست مقالات Shiites

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - «مولانا و تشیع در غزلیات شمس»
  تورج عقدایی نازلی عقدایی
  هدف مقاله حاضرنشان دادن میزان علاقه مولانا به برخی عنصرهای مذهب تشیع است . اگر چه به رغم ادعای برخی از مسلمانان شیعی مذهب نمی توان او را شیعی دانست . نشانه هایی که از غزلیات شمس و دیگر آثار او یافته‌ایم، حکایت از آن دارد که این شاعر عارف به علی(ع) نه به مثابه خلیفه چه چکیده کامل

  هدف مقاله حاضرنشان دادن میزان علاقه مولانا به برخی عنصرهای مذهب تشیع است . اگر چه به رغم ادعای برخی از مسلمانان شیعی مذهب نمی توان او را شیعی دانست . نشانه هایی که از غزلیات شمس و دیگر آثار او یافته‌ایم، حکایت از آن دارد که این شاعر عارف به علی(ع) نه به مثابه خلیفه چهارم مسلمین؛ بلکه بسی فراتر از این به دلیل فضل و ویژگی‌های اخلاقی این انسان کامل، عشق می‌ورزد و به همین دلیل به آن چه با وی در پیوند است، گاه به صورت حقیقت و گاه به شکل نمادین اشاره می کند . از این گذشته ، مولانا به امام حسین (ع) و کربلا و شهادت ، هم در برخی از غزلیات خویش توجه نشان داده است. نکته دیگری که در این مقاله بدان پرداخته شده ، نوع تأثیرپذیری مولانا از این مقوله­های آیینی است . زیرا در بسیاری از اشارت­های او می­توان دریافت که او نه آگاهانه و با دریافت تاریخی ، بلکه غالباً به گونه یی نا آگاهانه و بارویکردی اسطوره­یی به این مسایل نگاه می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - تأثیر معنویت و عرفان در اقتصاد شیعیان عراق در نیمه اول قرن سوم هجری
  فاطمه اخروی شهربانو دلبری طاهره عظیم زاده
  وضعیت اقتصادی شیعیان در دوران ائمه با وجود زمین های زراعی ینبع که در دست آن ها وجود داشت و پر آب بودن دو رود دجله و فرات برای کشاورزان در عراق و مالیات هایی شامل خمس، زکات و غیره را که مسلمانان پرداخت می کردند، قابل اهمیت و بررسی است. همچنین واقفان نیز با انگیزه های معن چکیده کامل

  وضعیت اقتصادی شیعیان در دوران ائمه با وجود زمین های زراعی ینبع که در دست آن ها وجود داشت و پر آب بودن دو رود دجله و فرات برای کشاورزان در عراق و مالیات هایی شامل خمس، زکات و غیره را که مسلمانان پرداخت می کردند، قابل اهمیت و بررسی است. همچنین واقفان نیز با انگیزه های معنوی، الهی و عرفانی مانند مقابله با مسائل نفسانی، طی کردن مراتب روحانی، خدمت به خلق خدا صرفأ برای قرب الهی به وقف می پرداختند که در امر اقتصادی تأثیرگذار بود. نویسنده در این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است به ارزیابی عوامل موثر بر اقتصاد شیعیان در عراق پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که بی شک تشکیل حکومت الهی که انسان را به تمام اهداف مورد نظر برساند، فقط از طریق پیشوایان معصوم امکان پذیر است، زیرا حکومت های انسانی، همیشه در مسیر منافع مادی افراد یا گروه های خاص سیر کرده اند.لذا حکومت اسلامى از مهمترین مسائلى است که مسلمانان با آن سر و کار دارند و قسمتى از پایه هاى این حکومت بر مسائل اقتصادى نهاده شده است. چرا که نخستین شرط استقلال یک تشکیلات، استقلال اقتصادى است و این مطلب از طریق زکات، خمس، انفال، خراج در جهان تشیع به خوبى پیاده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی عملکردهای سیاسی مردم کوفه ازسال 41تا132ق
  رضا قهرمانی امیر عبداللهی محبوب مهدویان
  رفتار سیاسی مردم کوفه منشعب از نگرش اعتقادی آنها بوده است. در دوره امویان چهار نگرش اعتقادی ویژه را می‌توان شناسایی کرد. اندیشه‌های برجسته‌ای که به نوعی پشتوانه رفتارهای سیاسی مخالف و موافق حاکمیت، در کوفه بودند؛ در دو طیف فعال و منفعل قابل تفکیک است. طیف فعال شامل شیعی چکیده کامل

  رفتار سیاسی مردم کوفه منشعب از نگرش اعتقادی آنها بوده است. در دوره امویان چهار نگرش اعتقادی ویژه را می‌توان شناسایی کرد. اندیشه‌های برجسته‌ای که به نوعی پشتوانه رفتارهای سیاسی مخالف و موافق حاکمیت، در کوفه بودند؛ در دو طیف فعال و منفعل قابل تفکیک است. طیف فعال شامل شیعیان حضرت علی(ع) هستند که با قیام‌های سیاسی خود امویان را به سقوط پیش بردند و بیشترین نقش را در کوفه ایفا نمودند؛ دیگری خوارج که پس از جنگ صفین شکل گرفتند و توانستند پیروانی برای خود بیابند. طیف منفعل شامل ارجاءخالص و جبر خالص بودند که اقدام سیاسی انجام ندادند. در این مقاله تلاش شده است با دیدگاه تاریخی و با روش توصیفی- تحلیلی عملکرد سیاسی مردم کوفه در دوره امویان بررسی شود. بدین روی مولفه‌های تاثیرگذار بر طیف‌های فکری بیان گردیده و اندیشه‌های نفعل کننده و فعال کننده رفتار سیاسی بیان گردیده است. هدف آن است که تاثیر اندیشه‌های فراگیر کوفه بر روی رفتار سیاسی نمایان شود و قیام‌های کوفه در دوره امویان دسته‌بندی گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - نقش آل بویه در تعمیق فرهنگ شیعی (مطالعه موردی:آداب و رسوم مذهبی)
  هوشنگ خسروبیگی قهرمان جلیلیان
  آل بویه که از شمال ایران برخاسته بودند، توانستند اولین حکومت مستقل شیعی را در بخش های وسیعی از ایران و عراق تأسیس نموده و بر دستگاه خلافت عباسی مسلط شوند. یکی از مهمترین پیامدهای تشکیل حکومت آل بویه، ترویج و تعمیق فرهنگ تشیع بر بخشهای وسیعی از سرزمین های مرکزی و غربی حو چکیده کامل

  آل بویه که از شمال ایران برخاسته بودند، توانستند اولین حکومت مستقل شیعی را در بخش های وسیعی از ایران و عراق تأسیس نموده و بر دستگاه خلافت عباسی مسلط شوند. یکی از مهمترین پیامدهای تشکیل حکومت آل بویه، ترویج و تعمیق فرهنگ تشیع بر بخشهای وسیعی از سرزمین های مرکزی و غربی حوزه خلافت عباسی شد. هدف این مقاله بررسی شناسایی این پیامدها و ارزیابی نقش امرای آل بویه در این موضوع است. نتایج بررسی نشان می دهد که شیعیان با حمایت آل بویه توانستند مراسم و مناسک مذهبی خود را با فراغ بال بیشتر و به صورت عمومی اجرا کنند.شیعیان در این دوره مراسم سوگواری امام حسین(ع) در روز عاشورا وجشن غدیر خم را به صورت رسمی و آشکار برگزار می نمودند. آل بویه، مراقد مطهر ائمه(ع) را بازسازی و زمینه ی حضور زوار را فراهم کردند. در آن دوران، اذان شیعی رواج پیدا کرد و نقابت علویان احیاء گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - بررسی علل و انگیزه‌های تشکیل، عملکرد و محدوده سازمان وکالت در عصر امام صادق(ع) و امام کاظم(ع)
  مصیب عباسی اکرم محمدپوری
  پژوهش حاضر به بررسی مهمترین علل شکل گیری سازمان وکالت در زمان امام صادق و امام کاظم(ع) پرداخته است. مهمترین عوامل تشکیل سازمان وکالت از امام صادق(ع) تا حضرت مهدی(عج) عبارتند از: شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ائمه مقارن با حکومت عباسیان، دشواری ارتباط ائمه با شیعیان، به چکیده کامل

  پژوهش حاضر به بررسی مهمترین علل شکل گیری سازمان وکالت در زمان امام صادق و امام کاظم(ع) پرداخته است. مهمترین عوامل تشکیل سازمان وکالت از امام صادق(ع) تا حضرت مهدی(عج) عبارتند از: شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ائمه مقارن با حکومت عباسیان، دشواری ارتباط ائمه با شیعیان، به جهت حفظ جان ائمه و شیعیان و ممانعت از حساسیت بیشتر حکومت، جمع‌آوری وجوهات شرعی، ایجاد آمادگی در شیعیان برای ورود به عصر غیبت امام زمان(ع) این سازمان فعالیت خود را از زمان امام صادق(ع) آغاز کرد و تا پایان عصر غیبت صغری فعال بود. همچنین این سازمان در محدوده ای وسیع شامل مناطق شیعه نشین حجاز،عراق،ایران وشمال آفریقا به انجام وظایف خودمی پرداخت پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - نقش تشیع در تعیین روابط سلطان محمد خوارزمشاه و خلیفه عباسی
  دکتر علیرضا کریمی بیژن پروان
  گسترش فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان با تسلط آل بویه بر بغداد مرکز خلافت عباسی رونق گرفت و سقوط آل بویه نیز مانع ادامه این روند نشد. هم زمان با حاکمیت سلجوقیان و تکاپوهای خوارزمشاهیان این فرآیند شتاب گرفت. به نظر می‌رسد روند رو به رشد کشمکش‌های سیاسی - نظامی چکیده کامل

  گسترش فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان با تسلط آل بویه بر بغداد مرکز خلافت عباسی رونق گرفت و سقوط آل بویه نیز مانع ادامه این روند نشد. هم زمان با حاکمیت سلجوقیان و تکاپوهای خوارزمشاهیان این فرآیند شتاب گرفت. به نظر می‌رسد روند رو به رشد کشمکش‌های سیاسی - نظامی پس از سقوط غزنویان میان سلجوقیان و سپس خوارزمشاهیان با خلافت عباسی، زمینه‌های بسیار مناسبی را برای رشد فعالیت‌های همه جانبه شیعیان در این محدوده زمانی فراهم ساخته است. استقرار مدارس دینی، نگارش آثار متعدد در زمینه فقه و تفسیر، ظهور اندیشمندان شیعی، حضور شیعیان در دیوانسالاری ترکان، حتی در مقام وزارت و توجه ویژه سلاطین ترک و خلافت عباسی به نقش و جایگاه شیعیان در تعیین معادلات سیاسی در آن مقطع زمانی، از نکات مورد بررسی و یافته‌های این مقاله است. فرق مختلف شیعه در روابط متقابل خوارزمشاهیان و خلافت عباسی نقش موثری را ایفاء می‌کنند. این موضوع، به دلائل متعدد در دوره‌ی رویارویی سلطان محمد خوارزمشاه و خلیفه عباسی الناصر از اهمیت زیادی برخوردار می‌شود. صرف نظر از شیعیان اسماعیلی که در کنار خلافت و در برابر خوارزمشاهیان قرار می‌گیرند، سایر شیعیان در هردو طرف دارای نقش تعیین کننده ای هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - بررسی اوضاع سیاسی اجتماعی و اقتصادی شیعیان افغانستان از آغاز اسلام تا کنون
  ابوالحسن شهواری حسین قلندری
  پیدایش مذهب تشیع در افغانستان به اوایل دوره اسلام و در واقع دوران امامت علی(ع) باز می‌گردد. برخی از محققین ظهور این مذهب را با نام قوم هزاره که شیعی مذهب اند، مرتبط می‌سازند. در واقع حضور قوم هزاره در افغانستان را می‌توان به عنوان شاخصی برای نشان دادن گستره مذهب تشیع در چکیده کامل

  پیدایش مذهب تشیع در افغانستان به اوایل دوره اسلام و در واقع دوران امامت علی(ع) باز می‌گردد. برخی از محققین ظهور این مذهب را با نام قوم هزاره که شیعی مذهب اند، مرتبط می‌سازند. در واقع حضور قوم هزاره در افغانستان را می‌توان به عنوان شاخصی برای نشان دادن گستره مذهب تشیع در این منطقه بررسی کرد. از عوامل گرایش قوم افغانی هزاره به مذهب تشیع در افغانستان می‌توان از موقعیت جغرافیایی، دوری افغانستان از مرکز خلافت، علاقه و محبت شیعیان افغان به خاندان پیامبر(ص) و حضور امام هشتم شیعیان در منطقه خراسان نام برد. این گرایش به مذهب شیعه همواره در میان اقوام هزاره در افغانستان جاری بوده و به دوران حاضر نیز انتقال پیدا کرده است. از جمله اینکه در دوره صفویه، شیعیان افغانستان حضور فعالی در اوضاع سیاسی و اجتماعی داشته‌اند و حتی شاید بتوان دوره ایلخانیان را آغازگر فعالیتهای مذهب شیعه در افغانستان به شمار آورد. در این تحقیق سعی شده به وضعیت اجتماعی- سیاسی شیعیان افغانستان از آغاز دوره اسلام تا کنون پرداخته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - بررسی علل عمده‌ی حضور و توسعه‌ی نهضت اسماعیلی در خراسان و ماوراءالنهر (دوره ی سامانیان)
  پریسا قربان نژاد
  از قرن سوم ق به بعد شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حاکم بر خراسان و ماوراءالنهر به گونه ایی بود که زمینه را برای حضور و فعالیت گروههای مختلف مذهبی مهیا نمود. یکی از این گروه ها، اسماعیلیان بودند که برای گسترش امر دعوت و جذب پیروان برنامه های ویژه ایی را در دستور کار خود چکیده کامل

  از قرن سوم ق به بعد شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حاکم بر خراسان و ماوراءالنهر به گونه ایی بود که زمینه را برای حضور و فعالیت گروههای مختلف مذهبی مهیا نمود. یکی از این گروه ها، اسماعیلیان بودند که برای گسترش امر دعوت و جذب پیروان برنامه های ویژه ایی را در دستور کار خود قرار دادند. از جمله فعالیت های علمی، جذب عالمان و حاکمان سامانی از طریق مباحث فلسفی و کلامی، جذب اقشار محروم با شعار عدالت اجتماعی و اقتصادی و دعوت سران نظامی با هدف براندازی نظام سامانی و نفوذ میان ترکان... مقاله ی حاضر به بررسی دلایل عمده ی حضور و توسعه ی دعوت اسماعیلی در خراسان و ماوراءالنهر خواهد پرداخت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - مطالعه‌ی معیار بلوغ در تحقق مسؤولیت کیفری درلسان شارع، متشرعین و حقوق ایران
  جلال الدین قیاسی مسعود حیدری
  ارائه‌ی ملاکی مشخص برای آغاز دوره‌ای که با شروع آن با فرد همانند بزرگسالان برخورد می‌شود و مسؤولیّت تام کیفری دارد، در هر نظام حقوقی از جمله حقوق اسلام و حقوق کیفری ایران امری ضروری است. در این مقاله با بررسی آیات و روایات مختلف درباره‌ی بلوغ و مسؤولیّت کیفری و همچنین ن چکیده کامل

  ارائه‌ی ملاکی مشخص برای آغاز دوره‌ای که با شروع آن با فرد همانند بزرگسالان برخورد می‌شود و مسؤولیّت تام کیفری دارد، در هر نظام حقوقی از جمله حقوق اسلام و حقوق کیفری ایران امری ضروری است. در این مقاله با بررسی آیات و روایات مختلف درباره‌ی بلوغ و مسؤولیّت کیفری و همچنین نظرات حقوقی به تجزیه و تحلیل ملاک‌های مسؤولیّت کیفری در آیات قرآن و روایات و احادیث معصومین (ع) و میزان تطبیق آن با معیار بلوغ و مسؤولیّت کیفری که در حقوق کیفری ایران اعمال می‌شود، اشاره می‌گردد. بنابراین با بررسی مفهوم و ماهیت بلوغ، معیارهای ارائه‌شده برای تحقق بلوغ در مسؤولیّت کیفری ابتدا در آیات قرآن کریم و سنت و پس از آن در نظر فقهای شیعه و در نهایت در حقوق کیفری ایران بررسی می‌شوند. در نهایت از این مباحث روشن می‌گردد که به موجب آیات قرآن کریم و سنت معصومین (ع) ملاک مسؤولیّت نه صرفاً تشریعی، بلکه مجموعه نشانه‌هایی تکوینی است که در آن، سن موضوعیت ندارد و حداقل شرایط لازم برای تحقق مسؤولیّت، در سنین مشخص‌شده محقق می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - تبیین و تحلیل رویکردهای تبلیغاتی امویان
  نبی سنجابی فریناز هوشیار ناصر جدیدی
  تبلیغات از عرصه‌ های مهم ارتباطات جوامع است از این رو در حوزه‌ های مختلف از جمله حوزه ‌های سیاسی و حاکمیتی در ادوار مختلف همواره مورد توجه قرار داشته است. امویان نیزبرای ایجاد مشروعیت، دستیابی به قدرت و حفظ حاکمیت سیاسی به خصوص در مقابل علویان (شیعیان)، از تبلیغات استفا چکیده کامل

  تبلیغات از عرصه‌ های مهم ارتباطات جوامع است از این رو در حوزه‌ های مختلف از جمله حوزه ‌های سیاسی و حاکمیتی در ادوار مختلف همواره مورد توجه قرار داشته است. امویان نیزبرای ایجاد مشروعیت، دستیابی به قدرت و حفظ حاکمیت سیاسی به خصوص در مقابل علویان (شیعیان)، از تبلیغات استفاده کردند. رویکردهای تبلیغاتی، توجه به حوزه‌ ها و استفاده از ابزارهای گوناگونی است که به آن ماهیتی تبلیغاتی داده می‌شود. پژوهش حاضر در پاسخ به این پرسش که رویکردهای تبلیغاتی امویان چه حیطه‌ها یی را در بر می‌گرفت؟ به روش توصیفی - تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ‌ای انجام شده است. نتیجه این تحقیق نشان می ‌دهد، بسیاری از شیوه‌ های تبلیغاتی توسط معاویه بنیان نهاده شد و خلفای بعد آن را ادامه دادند. رویکردهای تبلیغاتی امویان مشتمل بر رویکرد دینی، سیاسی، عاطفی-روانی و اقتصادی بود که با هدف تاثیر‌گذاری بر افکار و رفتار افراد و هدایت جامعه به اهداف مورد نظر امویان انجام می‌گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - نقش وزرای شیعه مذهب در اقتدار فاطمیان و گسترش تشیع در مصر
  عباس شیرمحمدی مهدی گلجان فرشته سادات اتفاق فر
  با روی کار آمدن فاطمیان در شمال افریقا تحول عظیمی در جهان اسلام به وجود آمد و آن پایه گذری خلافتی بر پایه اعتقادات شیعی بود. نهاد وزارت یکی از نهادهای موثر در ساختار سیاسی حکومت فاطمیان بود و آنها هم مانند دولت عباسیان دو نوع وزارت تنفیذ و تفویضی داشتند که در دوره اول و چکیده کامل

  با روی کار آمدن فاطمیان در شمال افریقا تحول عظیمی در جهان اسلام به وجود آمد و آن پایه گذری خلافتی بر پایه اعتقادات شیعی بود. نهاد وزارت یکی از نهادهای موثر در ساختار سیاسی حکومت فاطمیان بود و آنها هم مانند دولت عباسیان دو نوع وزارت تنفیذ و تفویضی داشتند که در دوره اول وزرای تنفیذ بودند و خلیفه در راس قدرت بود، ولی با روی کار آمدن بدرالجمالی در سال 466ق. وزارت تفویض آغاز شد و وزرا قدرت اصلی در دستگاه خلافت فاطمی بودند. سوال اصلی پژوهش حاضرآن است که وزرای شیعه مذهب فاطمی چه نقشی در گسترش تشیع و عقاید شیعی در مصر داشتند؟ فرضیه پژوهش آن است که وزرای شیعی مذهب فاطمیان نقش بسزایی در گسترش تشیع و عقاید شیعی در مصر داشتند. بر اساس یافته های این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته، اقدامات و اصلاحاتی که وزرای شیعی مذهب فاطمیان در دوران وزارت خویش انجام داده اند، نقش موثری در استقرار دولت آنان و گسترش عقاید شیعی در شمال آفریقا داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - درآمدی بر باورها و اعتقادات مذهبی مردم نهاوند در دوران خلافت بنی عباس (132- 656 هجری)
  علی چگنی شکوه السادات اعرابی هاشمی فیض اله بوشاسب گوشه
  شاید بتوان مهمترین تحول فرهنگی در عصر بنی‌عباس در منطقه جبال به‌ویژه ناحیه نهاوند را تغییرات فراوان در باورها، اعتقادات دینی و رواج فرق و مذاهب جدید دانست. قرائن و شواهد نشان می‌دهند که این منطقه به علت موقعیت خاص جغرافیایی و قرارگرفتن بر سر راه‌های تجاری باستانی و همجو چکیده کامل

  شاید بتوان مهمترین تحول فرهنگی در عصر بنی‌عباس در منطقه جبال به‌ویژه ناحیه نهاوند را تغییرات فراوان در باورها، اعتقادات دینی و رواج فرق و مذاهب جدید دانست. قرائن و شواهد نشان می‌دهند که این منطقه به علت موقعیت خاص جغرافیایی و قرارگرفتن بر سر راه‌های تجاری باستانی و همجواری با سرزمین میانرودان و تأثیرپذیری از وضعیت خاص فرهنگی آن منطقه، از تنوع و تشتت آراء و عقاید و باورهای دینی_مذهبی برخوردار بوده است. با وجود این، برخی نویسندگان کتب تاریخی و فرق اسلامی با قاطعیت درباره دین و مذهب مردم نهاوند اظهار نظر کرده و آنها را در زمره باورمندان مذاهب انحرافی، افراطی و غالیانه مشبهه و مجسمه قلمداد کرده‌اند.این مقاله در پی آن است تا با رویکردی توصیفی_تحلیلی، روند شکل‌گیری و ظهور فرقه‌های مذهبی خرمدینیه، اسماعیلیه و شیعه را در فاصله سال‌های 132 تا 656 هجری در ناحیه نهاوند، بیان کرده، چگونگی رسوخ و نفوذ اندیشه‌های افراطی تشبیه و تجسیم در میان برخی از پیروان آیین تشیع را مورد بررسی قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - تردیدهای شیخ بهایی در همکاری با دولت صفوی
  رفعت خواجه یار
  تشکیل دولت صفوی و رسمیت یافتن مذهب شیعه در ایران موجب حضور علمای شیعه حتی از سرزمین‌های اطراف در ایران گردید به‌ویژه در دوران شاه‌طهماسب که تعداد زیادی از علمای جبل عامل به دربار او روی آوردند و صاحب مقامات برجسته مذهبی شدند و اکثراً به همکاری با دولت صفوی پرداختند و نس چکیده کامل

  تشکیل دولت صفوی و رسمیت یافتن مذهب شیعه در ایران موجب حضور علمای شیعه حتی از سرزمین‌های اطراف در ایران گردید به‌ویژه در دوران شاه‌طهماسب که تعداد زیادی از علمای جبل عامل به دربار او روی آوردند و صاحب مقامات برجسته مذهبی شدند و اکثراً به همکاری با دولت صفوی پرداختند و نسل دوم و سوم این علما در دهه‌های بعد همچنان با حکومت صفوی همکاری داشتند.شیخ بهایی از نسل علمای جبل عامل است که در دوران سلطنت شاه‌عباس اول مقام شیخ‌الاسلامی که بالاترین مقام مذهبی بود را بر عهده داشت او به‌عنوان یک عالم برجسته شیعه در عین همکاری با دولت صفوی ولی (در برخی آثارش) با شک و تردید به این همکاری می‌نگرد و حتی از آن به‌عنوان شرک یاد می‌کند. این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی درصدد است با استفاده از منابع تاریخی ابتدا تصویری از حکومت صفوی در دوران سلطنت شاه‌عباس اول ارائه داده سپس به تحلیل عملکرد شیخ بهایی و تعامل او با دولت صفوی بپردازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - آسیب شناسی وضعیت کنونی شیعیان هند
  حمیدرضا فتح نجات علی الماسی
  قرون دهم تا سیزدهم هجری، برای جامعهی شیعهی هند به علت به دست گرفتن بخشی از حاکمیت این سرزمین پهناور،پرورش علمای بزرگ و در نهایت، آزادی نسبی آحاد شیعه در بیان اعتقادات خود، قرون درخشانی بود.رفته رفته از قرن سیزدهم به بعد، آن دوران طلایی رو به افول گذارد. چیزی که تاکنون، چکیده کامل

  قرون دهم تا سیزدهم هجری، برای جامعهی شیعهی هند به علت به دست گرفتن بخشی از حاکمیت این سرزمین پهناور،پرورش علمای بزرگ و در نهایت، آزادی نسبی آحاد شیعه در بیان اعتقادات خود، قرون درخشانی بود.رفته رفته از قرن سیزدهم به بعد، آن دوران طلایی رو به افول گذارد. چیزی که تاکنون، طی این دو قرن اخیر ادامه داشتهاست. عواملی چون دسیسهچینی انگلیسیها پس از اشغال هند علیه مسلمانان، فشار اهل سنت هند به تشیع به عنوانبدعتی در دین، تجزیهی پاکستان از هند و بالاخره نهضتهای استقلال طلبانهی هندوها علیه انگلیسیها از مهمتریندلایل تأثیرگذار بر اوضاع شیعیان در این سرزمین بوده است که عامل انحطاط جامعهی شیعی در هند گردیده است. مقالهحاضر در نظر دارد تا با عنایت به این عوامل تنها به بررسی آسیبهای وارد شده بر شیعیان بخصوص آسیبهای سیاسی،اقتصادی، علمی، فرهنگی و...بارویکرد توصیفی –تحلیلی بپردازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - جریان صدر و ظهور واپسگرایی هویتی در جبهه مقاومت در دو بعد کلان سخت و نرم
  عبدالرضا عالیشاهی حسین مسعود نیا یونس فروزان
  10.30495/pir.2019.664713
  در این مقاله، هدف نویسندگان ارائه پاسخ بدین سوال است که اصولاً جریان صدر، به مثابه یک جریان تاثیرگذار در عراق، چرا و چگونه به ظهور تشتت و واگرایی در میان شعیان عراق به صورت خاص و جبهه مقاومت در منطقه به صورت عام مبادرت نموده است؟ فرضیه مقاله بر این است که رویکردهای پراگ چکیده کامل

  در این مقاله، هدف نویسندگان ارائه پاسخ بدین سوال است که اصولاً جریان صدر، به مثابه یک جریان تاثیرگذار در عراق، چرا و چگونه به ظهور تشتت و واگرایی در میان شعیان عراق به صورت خاص و جبهه مقاومت در منطقه به صورت عام مبادرت نموده است؟ فرضیه مقاله بر این است که رویکردهای پراگماتیستی جریان صدر به ظهور واپس گرایی در میان شیعیان عراق و جبهه مقاومت در منطقه منجر شده است و این مسئله در دو سطح کلان نرم و سخت دیده می شود. یافته های مقاله که با استفاده از تئوری برساخت گرایی و رفتارشناسی کنش گران سیاسی و بهره گیری از روش تحلیلی- توصیفی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی می باشد بر این مسئله صحه می گذارد که در بعد سخت، چالش های بعضا عمیق با دیگر جریان های شیعه عراق، همگرایی تلویحی با عربستان سعودی و ائتلاف راهبردی با جریان ایادعلاوی، شیعه سکولار مورد اطمینان آمریکا و عربستان سعودی، و در بعد نرم، با اتخاذ مواضع واپس گرا در قبال جمهوری اسلامی ایران، سوریه، شیعیان عربستان و یمن و مواضع دوپهلو در قبال مرجعیت شیعیان عراق، سعیدر ایجاد یک جبهه شیعی عربی مستقل را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  16 - فدرالیزم عراق و امنیت ملی ایران؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
  مهدی دهنوی حسین تاج‌آبادی
  حمله نیروهای ائتلاف و امریکا به خاک عراق به بهانه تسلیحات کشتار‌جمعی، تحولات این کشور را به یکی از موضوعات اصلی مورد بحث کارشناسان مسائل سیاسی و بین‌المللی تبدیل کرد. بر اساس قانون ‌اساسی جدید عراق که به تصویب نمایندگان مجلس و تأیید اکثریت ملت عراق رسید، نظام حکومتی آن چکیده کامل

  حمله نیروهای ائتلاف و امریکا به خاک عراق به بهانه تسلیحات کشتار‌جمعی، تحولات این کشور را به یکی از موضوعات اصلی مورد بحث کارشناسان مسائل سیاسی و بین‌المللی تبدیل کرد. بر اساس قانون ‌اساسی جدید عراق که به تصویب نمایندگان مجلس و تأیید اکثریت ملت عراق رسید، نظام حکومتی آن جمهوری پارلمانی دموکراتیک و فدرال تعیین شد .مسأله ی اصلی در این مقاله بر یافتن پاسخ به این پرسش ابتناء یافته است که تاثیر نظام فدرال در عراق بر امنیت‌ ملی ایران چیست؟ برای پاسخ به این پرسش از روش توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. به نظر می‌رسد سیستم فدرال برای عراق نوین، فارغ از چالش‌هایی که ممکن است برای همسایگان از جمله ایران داشته باشد، در مقایسه با عراق یک پارچه که همواره ساحت امنیت ایران را مخدوش می ساخت و نمود بارز آن را می‌توان در افروختن شعله‌های جنگی خانمان‌سوز علیه ایران دید و یا عراق تجزیه شده که می‌تواند مأوایی برای نفوذ قدرت‌های فرامنطقه‌ای در تقابل با جایگاه منطقه‌ای ایران باشد، می‌توان مطلوب ترین مدل برای امنیت ملی ایران باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  17 - علل همگرایی در نهضت های شیعی _ صوفی روزگار تیموریان ( با تأکید بر نقش علوم غریبه )
  هومان محمدی شرف آباد شکوه السادات اعرابی هاشمی سهیلا ترابی فارسانی
  نهضت‌های شیعی_صوفی روزگار تیموریان بر بستر مؤلفه‌هایی مشترک بروز و ظهور یافت. رهبران این نهضت‌ها با درک الزامات زمانی و محیطی و با اغتنام فرصت تلاش کردند ضمن بهره‌گیری از مؤلفه‌های مشترک موجود و به‌کارگیری همه ظرفیت‌ها به موفقیت هایی دست یابند. آن‌ها هوشمندانه و البته ب چکیده کامل

  نهضت‌های شیعی_صوفی روزگار تیموریان بر بستر مؤلفه‌هایی مشترک بروز و ظهور یافت. رهبران این نهضت‌ها با درک الزامات زمانی و محیطی و با اغتنام فرصت تلاش کردند ضمن بهره‌گیری از مؤلفه‌های مشترک موجود و به‌کارگیری همه ظرفیت‌ها به موفقیت هایی دست یابند. آن‌ها هوشمندانه و البته بلندپروازانه سعی کردند از خلأ حاصل از سقوط خلافت عباسی و زوال قدرت ایلخانان سود جسته و با استفاده از اطاعت‌پذیری صوفیه، در کنار برانگیزانندگی آموزه‌های انقلابی تشیع و قدرت بسیج کنندگی بالقوه‌ی مهدویت، زمینه هم گرایی این نهضت ها را فراهم نمایند.سه نهضت حروفیه، مشعشعیان و نوربخشیه در این زمینه نقش برجسته ای داشتند. این پژوهش بدنبال پاسخ به این سوال است که تحت تأثیر چه عواملی مؤلفه‌های مشترک سه نهضت حروفیه، مشعشعیان و نوربخشیه موجب همگرایی این گروه ها شد؟ به نظر می رسد مهمترین عامل همگرایی نهضت های شیعی_صوفی، تسامح مذهبی مغولان می باشد. ضمن آنکه وجود ادعاهای مشترک و ظهور دراویش بزرگ با چهره ای موجه که دوستدار اهل بیت علیهم السلام نیز بودند هم می تواند از دیگر عوامل تأثیرگذار در این زمینه باشد .چرایی این نزدیکی و همگرایی، مساله اصلی این پژوهش است که تلاش خواهد شد با نگاهی تحلیلی، توصیفی ضمن نقد و بررسی مؤلفه‌های مشترک سه نهضت حروفیه، مشعشعیان و نوربخشیه، به رمزیابی علل همگرایی نهضت های یاد شده پرداخته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  18 - Iraqi Shiites and Their Interaction with the Occupying Forces after the fall of Saddam
  Zeinab Ssadat Mirmohammadi Nayereh Mirzababaei Samaneh Keshvardoost
  The logical, scientific and realistic analysis of the new developments in Iraq, due to various indicators such as the power of Shiite currents, the existence of influential leaders and the presence of foreign invaders, inevitably leads us to consider only the foreign in چکیده کامل

  The logical, scientific and realistic analysis of the new developments in Iraq, due to various indicators such as the power of Shiite currents, the existence of influential leaders and the presence of foreign invaders, inevitably leads us to consider only the foreign invaders' perspective, here in this article. In fact, understanding Iraq's developments after Saddam will be a significant part of the future of the land, as the occupation's role in the fall of Saddam Hussein is a facilitating factor of the new situation of Shiites in Iraq. After the invasion by coalition forces and declination of Saddam's regime, the necessary conditions for the participation of all groups in Iraq's new political structure was provided. Groups opposing the Baathist regime previously established in Britain, USA, and Iran and returned to Iraq in order to participate in Iraq's new political structure. The Shiites seeking greater influence on the process of future developments in Iraq and did not show any resistance against the occupation. This research aims to investigate the interactive policy of the Shiites of Iraq against the occupiers. پرونده مقاله