به‌منظور بررسی ارتباط فنوتیپی و ژنوتیپی میان ویژگی‌های موثر در مرحله جوانه‌زنی در شرایط تنش خشکی، 19 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نت چکیده کامل
به‌منظور بررسی ارتباط فنوتیپی و ژنوتیپی میان ویژگی‌های موثر در مرحله جوانه‌زنی در شرایط تنش خشکی، 19 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل واریانس (ANOVA) نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین ژنوتیپ‌های مورد ارزیابی از نظر صفات درصد جوانه زنی (GP)، طول کلئوپتیل (KL)، میانگین زمان جوانه زنی (MGT)، ضریب سرعت جوانه زنی (CVG)، میانگین سرعت جوانه زنی (AVG) و شاخص بنیه بذر (SV) در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی مشاهده شد که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه و امکان انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی است. بر اساس بای پلات به‌دست آمده در آزمون جوانه زنی نیز ژنوتیپ شماره 16 در گروه A قرار گرفت رابطه ژنتیکی مثبت و معنی‌داری میان صفات SV،AVG ، GP و RL مشاهده شد. که با نتایج نمودار GT-biplot مطابقت کامل داشت. وراثت پذیری و پیشرفت ژنتیکی بالا برای AVG،GP و SV مشاهده گردید که این موضوع می‌تواند حاکی از عمل افزایشی ژن‌ها باشد. بر این اساس روش اصلاحی انتخاب برای صفات مورد مطالعه در ژنوتیپ‌های مورد بررسی موثر است. به منظور دسته‌بندی ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از تجزیه خوشه‌ای به روش Ward استفاده شد. که ژنوتیپ‌های مورد مطالعه در شرایط تنش اعمال شده و نرمال (شاهد) در سه گروه قرار گرفتند.
پرونده مقاله
گندم (L. Triticum aestivum) که یکی از گیاهان خانواده Poaceae است نسبت به تنش شوری نیمه متحمل می‌باشد. امروز یکی از راه‌های بهره‌برداری از اراضی شور، کاشت ارقامی است که از تحمل بیشتری نسبت به تنش شوری برخوردار باشند. بدین منظور تحقیق حاضر، طی سال زراعی 83-1382 در مرکز تح چکیده کامل
گندم (L. Triticum aestivum) که یکی از گیاهان خانواده Poaceae است نسبت به تنش شوری نیمه متحمل می‌باشد. امروز یکی از راه‌های بهره‌برداری از اراضی شور، کاشت ارقامی است که از تحمل بیشتری نسبت به تنش شوری برخوردار باشند. بدین منظور تحقیق حاضر، طی سال زراعی 83-1382 در مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان اجرا گردید که در طی آن تحمل 25 ژنوتیپ گندم نان در دو مرحله رشد و در دو محیط، بدون تنش وتنش شوری مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله اول با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) واکنش ژنوتیپ‌ها به تنش شوری در محیط‌های غیرشور (آب مقطر) و تنش شوری (استفاده از محلول NaCl با هدایت الکتریکی dS/m10 معادل 5/6 گرم در لیتر) در سه تکرار بررسی شد. در این مرحله صفات مختلفی از جمله، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه، یکنواختی، سرعت و درصد جوانه‌زنی اندازه‌گیری و محاسبه شد. آزمایشات مزرعه‌ای نیز در دو محیط بدون تنش و دارای تنش با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) در سه تکرار انجام گردید. در این مرحله مقدار عناصر سدیم، پتاسیم و کلر اندازه‌گیری شد و شاخص‌های تحمل (STI)، حساسیت به تنش (SSI) و مقاومت (TOL) نیز بر اساس عملکرد دانه هر ژنوتیپ محاسبه شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ‌ها از نظر شاخص‌های تحمل (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، مقاومت (TOL)، درصد جوانه‌زنی در شرایط غیرشور (Gc) و شور (GS)، سرعت جوانه‌زنی در شرایط تنش ) ERS) و غیرشور (ERc) تفاوت معنی‌داری (P<0.05) وجود داشت. نتایج محاسبه همبستگی صفات مشخص ساخت که بین شاخص‌های STI با YS و YP در سطح یک درصد همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود دارد. از مجموع نتایج به دست آمده با استفاده از نمودار سه طرفه فرناندز مشخص گردید که از نظر شاخص‌های STI، YS و YP ژنوتیپ‌های IAS58/4/KAL/BB//CJ71/3/ALD/5/CNR/6/ BAU/7/BAU/8/BR23/PF, TNMU/SKAUZ and SITE/ORL-9127 PRINIA//LIRA/TAN, OPATA85//VEE#5"S"/SARA, TAJAN نسبت به تنش شوری نسبت به ارقام مورد مطالعه دیگر متحمل‌تر هستند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
