• فهرست مقالات Darius

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - روایت انتقاد طنزآمیز برادری دارا و اسکندر
        معصومه زندیه تیمور مالمیر
        اسکندر به سبب ویرانی و کشتار و غارت‌هایش، در منابع قدیم ایرانی ملعون و گجسته خوانده شده اما در منابع متأخر تحتِ تأثیر افسانه‌ها و خیال پردازی‌های یونانی، از او به نیکی و بزرگی یاد شده و شخصیتی مثبت یافته است. محققان عمدتاً تردید ندارند که شخصیت اسکندر در شاهنامه منفی چکیده کامل
        اسکندر به سبب ویرانی و کشتار و غارت‌هایش، در منابع قدیم ایرانی ملعون و گجسته خوانده شده اما در منابع متأخر تحتِ تأثیر افسانه‌ها و خیال پردازی‌های یونانی، از او به نیکی و بزرگی یاد شده و شخصیتی مثبت یافته است. محققان عمدتاً تردید ندارند که شخصیت اسکندر در شاهنامه منفی است اما وجود دو مسئله را با این شخصیت منفی در تناقض دیده‌اند: یکی روایت برادری دارا و اسکندر و دیگری نقل مفصّل سرگذشت وی، تا جایی که تصور کرده‌اند این نقل مفصّل، دلالتی بر مقبولیّت و چهرۀ مثبت یافتن اسکندر است. در مقالۀ حاضر براساس روش ساختارگرایی نشان داده‌ایم نسبت برادری دارا و اسکندر نه برای جبران شکست و حفظ غرور ملی، بلکه یک طنز گزنده نسبت به عملکرد ناشایست حاکمانی بوده که با بی‌تدبیری یا خودفروختگی، راه را برای تجاوز بیگانه هموار می‌کرده‌اند. نقل مفصّل داستان اسکندر در شاهنامه نیز به علت سرسلسلۀ سلوکیه‌بودن اسکندر با دورۀ حکومت نسبتاً طولانی در تاریخ ایران است و دلالتی بر نگاه مثبت به اسکندر نمی‌کند چون در ضمن آن مطالبی گنجانده شده که حاوی نوعی اعتراض و انتقاد نسبت به نژاد و تبار اوست و افسانه‌هایی را نقش‌بر‌آب می‌کند که برای تثبیت اسکندر و جانشینان وی درست شده است. داده‌های پژوهش به شیوة کتابخانه‌ای گرد آمده و با روش توصیفی- تحلیلی پردازش شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی زبانی و ادبی کتیبه‌ی داریوش در نقش رستم (DNb)
        فرخ حاجیانی
        فارسی باستان، گونه ی زبانی به کار رفته به خط میخی در سنگ نوشته های شاهان هخامنشی (سده های ششم تا چهارم پیش از میلاد) است که در حقیقت نشان دهنده ی گویشی از گویش های ناحیه ی پارس و یکی از گویش های جنوب غربی ایران است. این زبان با واژه هایی از گویش دیگر و با گونه هایی کهن چکیده کامل
        فارسی باستان، گونه ی زبانی به کار رفته به خط میخی در سنگ نوشته های شاهان هخامنشی (سده های ششم تا چهارم پیش از میلاد) است که در حقیقت نشان دهنده ی گویشی از گویش های ناحیه ی پارس و یکی از گویش های جنوب غربی ایران است. این زبان با واژه هایی از گویش دیگر و با گونه هایی کهن گرا نوشته شده است و به خوبی ویژگی های سبکی و زبان ادبی بودن را در خود دارد. در کتیبه ی فارسی باستان آرامگاه، داریوش که در کنار در ورودی آرامگاه داریوش نوشته شده و به کتیبه ی DNb معروف است، داریوش خود را در یک هیأت شاه آرمانی معرفی می کند که می توان آن را آیین شهریاری نامید و داریوش می خواهد خود را در آن آیینه جای دهد و در قالب پیامی به گوش جهانیان برساند. مقایسه ی نوشته های دیگر داریوش با این کتیبه ی آرامگاه که آخرین سخنان اوست، این تصور القا می شود که این کتیبه شاید نوعی وصیت نامه باشد. در بند آخر کتیبه ی داریوش، شامل ده سطر اندرزی است که به یکی از جوانان جامعه که احتمالاً از آنانی که در صف سربازان جاویدان یا فرماندهان آینده قرار می گیرند، می دهد. از دیگر ویژگی های این کتیبه، مسائل و مباحث اخلاقی است که داریوش بر آن تأکید فراوانی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - کیستی حکمران در حکومت ایران باستان
        روح اله اسلامی وحید بهرامی
        اندرزنامه‌نویسی میراث ارزشمندی است که به بازنمایی خرد سیاسی ایرانیان می‌پردازد. محتوای اندرزنامه‌ها، همان‌گونه که از نامش پیداست، اندرزهای اخلاقی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی نخبگان و مصلحان نسبت به شهریار زمان است. خطاب‌وارگی اندرزنامه‌ها، ترسیم‌کننده شاه ایدئال و آرمانی نخ چکیده کامل
        اندرزنامه‌نویسی میراث ارزشمندی است که به بازنمایی خرد سیاسی ایرانیان می‌پردازد. محتوای اندرزنامه‌ها، همان‌گونه که از نامش پیداست، اندرزهای اخلاقی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی نخبگان و مصلحان نسبت به شهریار زمان است. خطاب‌وارگی اندرزنامه‌ها، ترسیم‌کننده شاه ایدئال و آرمانی نخبگان ایرانی است. در اندرزنامه‌های انگاشته‌‌شده به عنوان تبلور یکی از مهم‌ترین صُور دانایی، می‌توان یکی را که دارای دو ریشه ایرانی و باستانی شاه آرمانی است، شناسایی کرد. در این نوشتار انگاره‌ها و سازه‌های داریوش‌شاه با مطالعه کتیبه بیستون، آداب حکمرانی شاه آرمانی مورد واکاوی قرار می‌گیرد. در اینجا سازه‌های شهریار آرمانی کتیبه بیستون با استفاده از روش پدیدار‌شناسی و با توجه به چارچوب تئوریک نخبه‌گرای پاره‌تو، در دو بُعد ذهنی و عینی مورد بررسی قرار می‌گیرد و درصدد پاسخ‌گویی به این سؤال است که بایسته‌های شاه آرمانی در کتیبه بیستون چیستند؟ و این شهریار باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد تا علاوه بر کسب صلاحیت فرمانروایی، به عنوان شهریار آرمانی نیز شناخته شود؟واژگان کلیدی: شاه آرمانی، کتیبه بیستون، داریوش، انگاره‌های عینی و ذهنی پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بازکاوی مرگ کمبوجیه و بردیا و تأثیر آن بر چگونگی روی کار آمدن داریوش هخامنشی
        پرویز حسین طلائی سید محمد طیبی
        مرگ کمبوجیه و بردیا یکی از تاریک ترین بزنگاه های تاریخ هخامنشیان است. بنابراین به خاطر اهمیت این موضوع، محور اصلی این پژوهش دوره‌ی زمانی مرگ کمبوجیه و بردیا تا روی کار آمدن داریوش را در بر می‌گیرد. در این رابطه ابتدا سعی شده است که سیر اجمالی وقایع تاریخی این محدوده زما چکیده کامل
        مرگ کمبوجیه و بردیا یکی از تاریک ترین بزنگاه های تاریخ هخامنشیان است. بنابراین به خاطر اهمیت این موضوع، محور اصلی این پژوهش دوره‌ی زمانی مرگ کمبوجیه و بردیا تا روی کار آمدن داریوش را در بر می‌گیرد. در این رابطه ابتدا سعی شده است که سیر اجمالی وقایع تاریخی این محدوده زمانی با توجه به منابع اصلی آورده ‌شود، سپس به تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات منابع تاریخی درباره مرگ معما آمیز کمبوجیه و همچنین قتل بردیا پرداخته شود. آن چه به عنوان نتیجه در بخش پایانی مقاله ارائه شده ناظر بر این مسئله است که نه تنها بردیا بر اساس توطئه هفت خاندان به‌ رهبری داریوش از پای درآمده است، بلکه با توجه به اطلاعات منابع موجود، نمی توان مرگ کمبوجیه را اتفاقی دانست؛ چرا که سیاست های کمبوجیه و بردیا بر تحکیم قدرتشان در برابر اشراف استوار شده بود. بنابراین اشراف و خاندان های بزرگ نمی خواستند، امتیازاتشان از دست برود، به همین خاطر نسبت به آن واکنش نشان دادند و با قتل آن ها پادشاهی را از شاخه کورش گرفتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی مناسبات سیاسی، اقتصادی وفرهنگی ایران و مصر در زمان داریوش اول هخامنشی
        محمد قاسمی فیض‌اله بوشاسب گوشه بهزاد معینی سام شکوه السادات اعرابی هاشمی
        شاهنشاهی هخامنشی پس از شکل‌گیری در جنوب غربی ایران امروزی به‌وسیله کوروش بزرگ، نیرومندترین دولت آریایی بود که تا این زمان شکل گرفته بود و بر بیشتر قدرت‌های بزرگ آسیای غربی غلبه نمود. یکی از اهداف کوروش تسخیر مصر بود، و پسرش کمبوجیه در سال 525پ.م، توانست مصر را فتح کند. چکیده کامل
        شاهنشاهی هخامنشی پس از شکل‌گیری در جنوب غربی ایران امروزی به‌وسیله کوروش بزرگ، نیرومندترین دولت آریایی بود که تا این زمان شکل گرفته بود و بر بیشتر قدرت‌های بزرگ آسیای غربی غلبه نمود. یکی از اهداف کوروش تسخیر مصر بود، و پسرش کمبوجیه در سال 525پ.م، توانست مصر را فتح کند. جانشین او، داریوش اول دست به اقدامات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی گسترده‌ای برای اداره ساتراپی‌های سراسر شاهنشاهی، به‌ویژه در مصر زد و همین عوامل سبب گردیدند تا منابع مصری از او به عنوان فرعون بزرگ و قانونی یاد کنند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اقدامات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی داریوش بزرگ در جغرافیای مصر است و اینکه بر پایه تطبیق منابع موجود کهن و نو، سیاست‌های داریوش را در اداره این ساتراپ کهن بررسی و نقش او را در اداره ساتراپی مصر ارزیابی نماییم. بر پایه این اسناد، می‌توان داریوش را یکی از شاهان بزرگ دوران باستان دانست که نبوغ خاصی در اداره شاهنشاهی و ساتراپی‌ها داشته است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی و تاثیر اقتصاد امپراطوری هخامنشی بر وضعیت حقوقی زنان ایالت پارسه در عصر داریوش اول(522-486ق.م) به استناد الواح باروی تخت جمشید
        سهیلا کامجو امیر اکبری
        جایگاه حقوقی زنان و حضور آنان در فعالیتهای تولیدی و عمرانی به مثابه یکی از موثرترین مولفه های توسعه اجتماعی است. دراین راستا الواح باروی تخت جمشید حاوی نکات قابل تاملی در خصوص وضعیت حقوقی زنان ایالت پارسه در عصر داریوش اول هخامنشی است. پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی ت چکیده کامل
        جایگاه حقوقی زنان و حضور آنان در فعالیتهای تولیدی و عمرانی به مثابه یکی از موثرترین مولفه های توسعه اجتماعی است. دراین راستا الواح باروی تخت جمشید حاوی نکات قابل تاملی در خصوص وضعیت حقوقی زنان ایالت پارسه در عصر داریوش اول هخامنشی است. پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از شواهد باستان شناسی و اسناد برجای مانده به واکاوی تاثیر اقتصاد امپراطوری هخامنشی بر وضعیت حقوقی زنان ایالت پارسه در عصر داریوش اول هخامنشی پرداخته و در پی پاسخ گویی به این پرسش است که اقتصاد امپراطوری در این عصر چه تاثیری بر وضعیت حقوقی زنان در ایالت پارسه داشته است؟ یافته‌های پژوهش بیانگر تاثیرپذیری وضعیت حقوقی زنان ایالت پارسه از شرایط اقتصادی و سیاستهای مالی در عصر داریوش اول هخامنشی است که این مساله بر باورهای حقوقی نسبت به زنان تاثیرگذار بوده و شرایط نوینی را به لحاظ حقوق شهروندی برای زنان به همراه داشت .به این معنا که در فرایند رشد اقتصادی و توزیع درآمد، زنان ایالت پارسه انگیزه قدرتمندی برای مشارکت اقتصادی در پروژه‌های شاهی یافته و در کنار مردان به فعالیتهای تولیدی پرداختند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - ریشه یابی اسامی شاهان هخامنشی
        علی عزیزیان
        در طول تاریخ کهن و باستانی کشور ایران از اسامی سلاطین جهت نامگذاری استفاده شده است. گاهی یک نام برای افراد گوناگون در طول زمان مورد استفاده قرار گرفته است. پادشاهان ایران همچون پادشاهان مصر و آشور، نام نیاکان خود را به کار می‌بردند، مثلاً اُُخوس خود را داریوش دوم، و کوُ چکیده کامل
        در طول تاریخ کهن و باستانی کشور ایران از اسامی سلاطین جهت نامگذاری استفاده شده است. گاهی یک نام برای افراد گوناگون در طول زمان مورد استفاده قرار گرفته است. پادشاهان ایران همچون پادشاهان مصر و آشور، نام نیاکان خود را به کار می‌بردند، مثلاً اُُخوس خود را داریوش دوم، و کوُدمان codman خود را داریوش سوم و بسوس خود را اردشیر چهارم نامید. اسامی خاص ایرانیان مطابق با اعتبار شخص و شکوه و جلال آن‌ها بود، هر نام دارای میراثی از گذشته است که با بررسی آن می‌توان به گوشه‌ای از هویت جمعی، هویت فردی و فرهنگ آن دیار پی برد. نام‌ها نمادی از فرهنگ در جامعه هستند و برای حفظ میراث فرهنگی، ثبت و ضبط این اسامی که امروزه نیز رواج پیدا کرده‌اند، ضرورتی تام و تمام دارد. بعضی اسامی ایرانی در اثر برخورد و اختلاط با زبان یونانی تغیراتی یافته‌اند. در این مقاله به ذکر معانی، ریشه یابی و وجه اشتقاق اسامی شاهان هخامنشی پرداخته شده و سعی شده است با مراجعه به گزارش مورخان، کتیبه‌ها و تعابیر و نظرات شرق شناسانی که در این زمینه تحقیقاتی داشته‌اند، موضوع مورد بررسی قرارگیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بازکاوی مرگ کمبوجیه و بردیا و تأثیر آن بر چگونگی روی کار آمدن داریوش هخامنشی.
        پرویز حسین طلائی سید محمد طیبی
        مرگ کمبوجیه و بردیا یکی از تاریک ترین بزنگاه های تاریخ هخامنشیان است. بنابراین به خاطر اهمیت این موضوع، محور اصلی این پژوهش دوره­ی زمانی مرگ کمبوجیه و بردیا تا روی کار آمدن داریوش را در بر می­گیرد. در این رابطه ابتدا سعی شده است که سیر اجمالی وقایع تاریخی این محدوده زما چکیده کامل
        مرگ کمبوجیه و بردیا یکی از تاریک ترین بزنگاه های تاریخ هخامنشیان است. بنابراین به خاطر اهمیت این موضوع، محور اصلی این پژوهش دوره­ی زمانی مرگ کمبوجیه و بردیا تا روی کار آمدن داریوش را در بر می­گیرد. در این رابطه ابتدا سعی شده است که سیر اجمالی وقایع تاریخی این محدوده زمانی با توجه به منابع اصلی آورده ­شود، سپس به تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات منابع تاریخی درباره مرگ معما آمیز کمبوجیه و همچنین قتل بردیا پرداخته شود. آن چه به عنوان نتیجه در بخش پایانی مقاله ارائه شده ناظر بر این مسئله است که نه تنها بردیا بر اساس توطئه هفت خاندان به­ رهبری داریوش از پای درآمده است، بلکه با توجه به اطلاعات منابع موجود، نمی توان مرگ کمبوجیه را اتفاقی دانست؛ چرا که سیاست های کمبوجیه و بردیا بر تحکیم قدرتشان در برابر اشراف استوار شده بود. بنابراین اشراف و خاندان های بزرگ نمی خواستند، امتیازاتشان از دست برود، به همین خاطر نسبت به آن واکنش نشان دادند و با قتل آن ها پادشاهی را از شاخه کورش گرفتند.     پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - به تخت نشستن داریوش بزرگ و اردشیر اول و نقش آنها در توسعه عمرانی تخت جمشید
        امیر حسین سلطانی بهمن فیروزمندی رضا شعبانی صمغ آبادی هایده خمسه
        تخت جمشید از جمله بناهای تاریخی بسیار ارزشمند در ایران و جهان است که به خاطر جایگاه سیاسی، فرمانروایی، موقعیت جغرافیایی، معماری ساخت و نقش آن در تحولات تاریخ باستان ایران بسیار حائز اهمیت می باشد که توسط داریوش ساخت آن شروع شد و در دوران اردشیر اول ادامه پیدا کرد. از ای چکیده کامل
        تخت جمشید از جمله بناهای تاریخی بسیار ارزشمند در ایران و جهان است که به خاطر جایگاه سیاسی، فرمانروایی، موقعیت جغرافیایی، معماری ساخت و نقش آن در تحولات تاریخ باستان ایران بسیار حائز اهمیت می باشد که توسط داریوش ساخت آن شروع شد و در دوران اردشیر اول ادامه پیدا کرد. از این رو مقاله حاضر که در صدد بررسی به تخت نشستن داریوش بزرگ و اردشیر اول و نقش آنها در توسعه عمرانی تخت جمشید است پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی نقش داریوش بزرگ و اردشیر اول در توسعه عمرانی تخت جمشید خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های این مطالعه، حاکی از آن است که سرزمین ایران از دیرباز خاستگاه تمدن های بزرگ و کهن بوده است که پادشاهی هخامنشی ها یکی از آنها محسوب می شود که از تمدن های میان رودان، مصر، یونان و روم آگاهی داشته و بطبع از این تمدن‌ها الهام گرفته و بر آنها نیز تأثیر گذاشته‌‌اند، این موضوع در شکل گیری و ساخت تخت جمشید تاثیر گذاشته است، ثانیا؛ بسیاری ساخت تخت جمشید را از زمان داریوش کبیر می دانند که توسط پادشاهان بعد مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و در زمان اردشیر یکم نیز بر عمران و آبادانی آن افزوده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - The Political Thought of Darius the Great (522- 486 B.C.), the Legislator of Achaemenid Empire (A Study Based on Achaemenid Inscriptions in Old Persian)
        Awat Abbasi
        Darius offered the political order of “king of kings” to solve the political crisis of his era. He legitimized it based on an order of gods. In his belief, the nature of politics was based on a dualistic religious worldview that is the fight between true div چکیده کامل
        Darius offered the political order of “king of kings” to solve the political crisis of his era. He legitimized it based on an order of gods. In his belief, the nature of politics was based on a dualistic religious worldview that is the fight between true divinity and false divinity’s will and performance in the world. In addition, the chief true divinity’s law was introduced as the principle order in the world and eternal happiness in true divinity’s house. Therefore, it was considered as the pattern of political order following which was propagandized as the way to reach happiness in this world and salvation in next life. To protect this law, the chief true divinity bestowed the political power to the ruler. Therefore, what should be the political order and who should be the ruler, is justified in the context of the definitions of human, world, happiness and salvation. The sovereignty of the ruler and, therefore, the domination of the chief true divinity’s laws in politics were considered as justice. This definition of justice denied liberty and promoted absolutism. In justifying the ruler’s absolute power, even his laws and commands were considered as the dominant norms over the politics. The principal motif for the Achaemenid ruler to consider him the gods’ attributes originates from the historical competitions between warriors and priests. The Achaemenid ruler was belonged to the group of warriors. Since the historical trend of achieving the political ruling by the Aryan warriors was based on force and power, they could not legitimize their ruling without considering people’s religious worldview. The Aryan priests claimed that they had the ability to communicate with gods and observe the rules created by the legislator god. Therefore, the Achaemenid king-warriors tried to enhance their spiritual status by calling themselves as selected persons and gods’ representatives on earth. Therefore, they considered gods’ attributes, such as wisdom, legislation and absolute power for themselves. However, due to the Achaemenid ruler’s worldview and the divine right of ruling, this claim had no influence in changing the nature of politics from a sacred basis to a secular one. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - The Place of Tradition and Modernity in the Works and Thought of Dariush Shayegan before the Islamic Revolution of Iran
        Ehsan Ayoobi Fereshteh Sadat Etefagh Far Amir Dabiri Mehr Mohsen Asgari Jahaghi
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - Examining the Concept of Modernity in the Thought of Dariush Shayegan and Seyed Hossein Nasr
        Ehsan Ayoobi Fereshteh Sadat Ettefagh Far Amir Dabiri Mehr
        The contrast between tradition and modernity has always been criticized throughout the history of political thought, and many thinkers have presented their views in this field in the Western and Islamic worlds. Meanwhile, the concept of modernity in the thought of Dariu چکیده کامل
        The contrast between tradition and modernity has always been criticized throughout the history of political thought, and many thinkers have presented their views in this field in the Western and Islamic worlds. Meanwhile, the concept of modernity in the thought of Dariush Shayegan as a free thinker and Seyed Hossein Nasr as a traditional thinker and theorist is examined in this research. The theoretical framework of the research is a combination of Carl Gustav Jung's collective psychoanalysis and other hermeneutics theories. This research aims to answer the question, what is the approach of Dariush Shayegan and Seyed Hossein Nasr in facing modernity? The findings of the research also indicate that Dariush Shayegan as an Iranian thinker and intellectual underwent important changes during his intellectual life, and for this reason, his early views have very significant differences with his later opinions. On the other hand, Seyed Hossein Nasr, like Shayegan, is an ardent critic and opponent of modernity, and he believes that reforming religion leads to the deconstruction of religion and that there is no end except secularism and anti-religion. But his full-length defense of religious pluralism makes it difficult to make a final judgment about his thoughts. The method of descriptive analytical research and the method of collecting data is documentary. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - هخامنشیان در شاهنامه و روایات ملی
        امین بابادی آرزو رسولی(طالقانی)
        چکیده از آن‌جا که اثری از هخامنشیان در شاهنامه و بالطبع در خدای نامۀ عصر ساسانی نیست، از ابتدای شکل گیری مطالعات بر دودمان ساسانی، همواره بحث بر این بوده که آیا ساسانیان از هخامنشیان آگاهی داشته اند یا خیر. برخی چون نولدکه، ممزن و یارشاطر نافی این آگاهی بوده‌اند و برخی چکیده کامل
        چکیده از آن‌جا که اثری از هخامنشیان در شاهنامه و بالطبع در خدای نامۀ عصر ساسانی نیست، از ابتدای شکل گیری مطالعات بر دودمان ساسانی، همواره بحث بر این بوده که آیا ساسانیان از هخامنشیان آگاهی داشته اند یا خیر. برخی چون نولدکه، ممزن و یارشاطر نافی این آگاهی بوده‌اند و برخی دیگر چون فرای، شهبازی و زرین کوب با جدیت بر این یادسپاری تأکید دارند. برخی دیگر چون دریایی نیز با اخذ روی‌کردی میانه عقیده دارند که ساسانیان آگاهانه یاد هخامنشیان را نادیده گرفته اند تا خود را به کیانیان که دودمان کهن ایران شرقی بودند، نسبت دهند. برخی شواهد و مدارک نشان می دهد که ساسانیان نخستین یقیناً از وجود هخامنشیان آگاه بودند و خود را به آنان منتسب می کردند و ساسانیان پسین آگاهانه با دست برد در تاریخ و دگرگون سازی شخصیت ها با اهداف سیاسی و دینی، چهره های هخامنشی را بنابر صلاح دید خود تا حدودی دگرگون ساختند. بااین‌حال، هخامنشیان با گرفتن هویت و چهره ای جدید، در تاریخ‌نگاری ساسانی پابرجا ماندند و به دوران اسلامی راه یافتند. این تحریفات در تاریخ ایران کاملاً آگاهانه از سوی ساسانیان صورت گرفته است و اکنون می توان با بررسی شواهد به میزان و علت این دگرگونی ها پی برد. مقالۀ پیش رو در پی اثبات وجود چهره های برجستۀ هخامنشی چون کوروش و داریوش در تاریخ نگاری نوین ساسانی–اسلامی است. لذا مسألۀ اساسی پژوهش حاضر یافتن دلیل تحریف تاریخ هخامنشیان از سوی ساسانیان و بازیابی آثار وجود هخامنشیان در منابع دوران ساسانی است که نیازمند پژوهش در تاریخ فکری ساسانیان با روی‌کردی اندیشه‌گرایانه است. پرونده مقاله