-
دسترسی آزاد مقاله
1 - The Aim of Mirza Melkum Khan Nazim al-Dowleh from Supporting Constitutional Movement
Rohollah Tahernia Reza Shabani Samghabadi Sina ForouzeshMirza Melkum Khan Nezim al-Dowleh, the son of Mirza Ya'qub, was born in Isfahan in 1871. He is one of the most prominent intellectuals in the Qajar era. According to Ismail Raein, the author of book Freemasonry (House of Forgetfulness), Mirza Melkum Khan has complex and چکیده کاملMirza Melkum Khan Nezim al-Dowleh, the son of Mirza Ya'qub, was born in Isfahan in 1871. He is one of the most prominent intellectuals in the Qajar era. According to Ismail Raein, the author of book Freemasonry (House of Forgetfulness), Mirza Melkum Khan has complex and controversial personality, or in better words his personality is sum of opposites and entitled as a man with thousand faces. He was a politician, thinker, writer and journalist, and leading advocate of modernity in Iran at the era of Qajar. He believes in pure adoption with Western civilization and also calling for giving privileges to foreign countries. Besides presenting himself as one of strict adherents of royal government, he really believes in the idea of liberation and the rule of law. His first major political experience was the mission of Paris which, after returning to Iran established Freemasonry (House of Forgetfulness). His involvement in awarding Scott Reuter and his scandal in the Lottery Prize eventuated to the despoiling of his relationship with Nasser-al-Din Shah and also through establishing of the London Law Newspaper, began his struggle to restrict the power of the monarchy. In this research, the writer attempts to answer this question, why Mirza Malkum Khan wanted to restrict the power of the king through the constitutional movement? پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - قانون اساسی مشروطیت در ترازوی اندیشه شیخ فضل الله نوری
علیرضا نائیج سیدابراهیم معصومی مرتضی اشرافیشیخ فضل الله نوری از علمای طراز اول در نهضت مشروطیت (عدالتخوانه) و مخالف با استبداد بود؛ اما پس از اینکه دست روسنفکران غرب زده وارد نهضت مشروطه شد و نهضت مشروطهای که مد نظر شیخ و علمایی که برای محدود کردن استبداد به پا خواسته بودند در دست روشنفکران قرار گرفت شیخ با علم چکیده کاملشیخ فضل الله نوری از علمای طراز اول در نهضت مشروطیت (عدالتخوانه) و مخالف با استبداد بود؛ اما پس از اینکه دست روسنفکران غرب زده وارد نهضت مشروطه شد و نهضت مشروطهای که مد نظر شیخ و علمایی که برای محدود کردن استبداد به پا خواسته بودند در دست روشنفکران قرار گرفت شیخ با علم کردن مشروطه مشروعه به مخالفت با آنان برخواست، اما روشنفکران موفق شدند بر موج ضد استبدادی جامعه سوار شده و شیخ را طرفدار استبداد معرفی کنند و به همین جرم به دار آویختند. چگونگی مواجه و فهم شیخ شهید در شناخت مسائل و حوادث عصر مشروطه برگرفته از فهم عمیق و دقیق از آموزههای اسلامی و تطبیق آن بر زمان و عصر وی دارد و این موجب تقابل شیخ با جریانات روشنفکری، استعمار و استبداد گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی مضامین سیاسی-اجتماعی در دیوان ادیبالممالک فراهانی و احمد شوقی
پروین مرتضایی زهرا حسینیادبیات متعهد حوزههای گوناگونی را در برمیگیرد. پرداختن به مسایل اجتماعی و سیاسی جامعه از مهمترین رویکردهای این نوع ادبیات است. در عصر مشروطه در جامعۀ ایران و مصر اوضاع اجتماعی و سیاسی مشابهی شکل گرفته بود. مسائلی که استقلال و هویت چنین کشورهایی را دستخوش تعرّض بیگانگ چکیده کاملادبیات متعهد حوزههای گوناگونی را در برمیگیرد. پرداختن به مسایل اجتماعی و سیاسی جامعه از مهمترین رویکردهای این نوع ادبیات است. در عصر مشروطه در جامعۀ ایران و مصر اوضاع اجتماعی و سیاسی مشابهی شکل گرفته بود. مسائلی که استقلال و هویت چنین کشورهایی را دستخوش تعرّض بیگانگان قرار میداد و در نتیجه با خطر جدّی روبهرو می-ساخت؛ بنابراین شاعران اجتماعی در تب و تاب چنین اوضاع متلاطمی وارد شدند و مهمترین همّ آنان پرداختن به مسائل اجتماعی و سیاسی شد. در این پژوهش که به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده، مضامین اجتماعی- سیاسی در اشعار ادیبالممالک و احمد شوقی، بر اساس مکتب تطبیقی آمریکا استخراج و بررسی شده است. یافتههای پژوهش حکایت از آن دارد که مضامینی از قبیل وطنپرستی، یادکرد آزادگان و پهلوانان وطنی، ترغیب به وحدت و همبستگی، انزجار از بیگانگان و انتقاد از نابسامانیهای اجتماعی در شعر این دو شاعر، کاربرد گستردهای داشتهاست با این تفاوت که ادیب الممالک، مسایل جزئی اجتماعی را هم در شعر خود وارد کرده است؛ حال آنکه احمد شوقی غالبا مسایل کلانتر را مطرح نموده است. هر دو شاعر وطنی، در ابتدا نسبت به نهضت مشروطه دیدگاهی مثبت دارند؛ اما با ورود نابههنجاریها به ساختار نهضت، مسیر خود را تغییر داده و از آن شکوه سرمیدهند. اصلاحطلبی و لزوم عملکرد مثبت طبقات گوناگون اجتماع و اهل سیاست از مهمترین راهکارهایی است که این دو شاعر برای نیل به پیروزی ملی، پیشنهاد میکنند.واژگان کلیدی: ادبیات تطبیقی، نهضت مشروطه، وطن پرستی، ادیبالممالک، احمد شوقی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - نقش آموزه های شیعی(تعزیه و عزاداری) در نهضت مشروطیت
محسن آقاحسنی امیر تیمور رفیعیچکیده نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و در محدوده ی سال های 1284 - 1290ه.ش بوقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی- اجتماعی- اقتصادی، چکیده کاملچکیده نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و در محدوده ی سال های 1284 - 1290ه.ش بوقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی- اجتماعی- اقتصادی، داخلی و خارجی بود. عواملی که در بین آنها نقش نیروهای اسلامی و خصوصا علما ی شیعی به عنوان رهبران دینی جامعه و به تبع آن فرهنگ و آموزه های شیعی در نظر پژوهشگران و کارشناسان مورد توجه قرار گرفته است. در میان فرهنگ ها ی شیعی نیز تعزیه خوانی و عزاداری در رثای سید و سالار شهیدان در این دوره از طرف دولت و ملت از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. نقش هنر نمایشی تعزیه که بیان مفهومی از تاریخ، اندیشه و فرهنگ اسلامی و شیعی است وتحت تأثیر فرهنگ و تمدن و گفتمان ایرانی شکل گرفته است، به عنوان رسانه ای شیعی در تحولات اجتماعی این دوره قابل بحث و بررسی می باشد. در این مقاله برآنیم تا با بررسی مدارک و اسناد تاریخی موجود، آنچه که از برگزاری مراسم تعزیه خوانی و عزاداری به عنوان بخشی از فرهنگ و آموزه ی تشیع، در شکل گیری و جریان نهضت مشروطیت نقش داشته است را یافته و عرضه نماییم. باشد که مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - نقش آموزه های شیعی (تعزیه و عزاداری) در نهضت مشروطیت
امیر تیمور رفیعی محسن آقا حسنینهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و درمحدوده ی سال های 1284-1290هـ.ش به وقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، داخلی چکیده کاملنهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و درمحدوده ی سال های 1284-1290هـ.ش به وقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، داخلی و خارجی بود. عواملی که در بین آنها نقش نیروهای اسلامی و خصوصاً علمای شیعی به عنوان رهبران دینی جامعه و به تبع آن فرهنگ و آموزه های شیعی در نظر پژوهشگران و کارشناسان مورد توجه قرار گرفته است. در میان فرهنگ های شیعی نیز تعزیه خوانی و عزاداری در رثای سید و سالار شهیدان در این دوره از طرف دولت و ملت از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. نقش هنر نمایشی تعزیه که بیان مفهومی از تاریخ، اندیشه و فرهنگ اسلامی و شیعی است و تحت تأثیر فرهنگ و تمدن و گفتمان ایرانی شکل گرفته است، به عنوان رسانه ای شیعی در تحولات اجتماعی این دوره قابل بحث و بررسی می باشد. در این مقاله برآنیم تا با بررسی مدارک و اسناد تاریخی موجود، آنچه که از برگزاری مراسم تعزیه خوانی و عزاداری به عنوان بخشی از فرهنگ و آموزه ی تشیع، در شکل گیری و جریان نهضت مشروطیت نقش داشته است را یافته و عرضه نماییم. باشد که مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - سرّ ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در جریان نهضت مشروطیّت ایران
سعید آتشبار منیژه صدری سیدمحمود سادات منیره کاظمی راشدهدف: بررسی علل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه.روش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی تلاش دارد عوامل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. یافته ها و نتیجه گیری: یکی از مهمّ ترین دست آوردهای نهضت مشروطیّت ایران، شکل گیری چکیده کاملهدف: بررسی علل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه.روش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی تلاش دارد عوامل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطه را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. یافته ها و نتیجه گیری: یکی از مهمّ ترین دست آوردهای نهضت مشروطیّت ایران، شکل گیری انجمن های ایالتی و ولایتی است. این انجمن ها نقشی بارز در تحوّلات عصر مشروطیّت ایفا کردند و در مقام صیانت کنندگان اصلی نهضت مشروطه و دارالشّورای ملّی، در روزگار فعّالیّت خویش به نحوی رفتار نمودند که خشم و نفرت طرفداران استبداد علیه آنان برانگیخته شد. بر همین رویّه، در ماه های پایانی عمرِ مجلس دورة اوّل، واکنش تندی بر انجمن ها و علی الخصوص بر انجمن تبریز که از آن با عنوان انجمن مقدّس ملّی یاد می شد، در مجلس شکل گرفت؛ که به محوِ حیات تمامی انجمن ها در ادوار آتیه مجالس انجامید. مقاله حاضر بر آن است تا ضمن پیشبرد بحث، به سوأل اساسی و بنیادین آن که جستجوی علل ناکامی انجمن ایالتی آذربایجان در تحوّلات عصر مشروطه می باشد، پاسخی در خور و شایسته ارائه دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - کارکردهای انجمن ایالتی آذربایجان در عصر مشروطیّت به روایت از روزنامة انجمن تبریز و اسناد نویافته
سعید آتشبار منیژه صدری سیدمحمود سادات منیره کاظمی راشدانجمن ایالتی آذربایجان که ابتداً تنها برای نظارت بر انتخابات وکلای مجلس شورای ملّی به وجود آمد، به تدریج چنان نفوذی یافت که به صورت تنها مرجع دادخواهی مردم آذربایجان در آمد و چون در هر امری مردم مستقیماً به آن مراجعه می کردند به عنوان ارگان رسمی از طرف اقشار مختلف مردم چکیده کاملانجمن ایالتی آذربایجان که ابتداً تنها برای نظارت بر انتخابات وکلای مجلس شورای ملّی به وجود آمد، به تدریج چنان نفوذی یافت که به صورت تنها مرجع دادخواهی مردم آذربایجان در آمد و چون در هر امری مردم مستقیماً به آن مراجعه می کردند به عنوان ارگان رسمی از طرف اقشار مختلف مردم پذیرفته شد. انجمن تا حدّ زیادی تابع نظرات و خواسته های مردم بود و تمایل به شرکت مردم در کارها و اطّلاع آنها از تصمیمات متّخذه داشت. بر این اساس، در از میان برداشتن رسوم اجحاف آمیز و گشایش مکاتب و مدارس جدید، تأسیس بلدیّه و نظمیّه، نظارت بر امور دولتی و نظایر آن گام برداشت. در واقع، اعضای انجمن ایالتی آذربایجان مسئولانه پاسخگوی مردمی بودند که با استقرار مشروطیّت و با توجّه به نقش بارزی که خود در آن ایفا کردند، تغیراتی اساسی را خواستار بوده و خود را ذی حق می دانستند که در جریانات مختلف حاضر و ناظر باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - واکاوی مناسبات ایران و ژاپن از نهضت مشروطه تا پایان سلسله پهلوی
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئیبی تردید ظرفیتهای دو کشور ایران و ژاپن در زمینههای مختلف سیاسی، تجاری و فرهنگی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در واقع این دو کشور بزرگ با روابط دیرینه و تاریخی که همواره مورد احترام و علاقه مندی ملت و مردم هر دو کشور بوده است بستر ساز توسعه در همه زمینهها در ط چکیده کاملبی تردید ظرفیتهای دو کشور ایران و ژاپن در زمینههای مختلف سیاسی، تجاری و فرهنگی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در واقع این دو کشور بزرگ با روابط دیرینه و تاریخی که همواره مورد احترام و علاقه مندی ملت و مردم هر دو کشور بوده است بستر ساز توسعه در همه زمینهها در طول تاریخ بوده اند. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است که مناسبات ایران و ژاپن از نهضت مشروطه تا پایان سلسله پهلوی چگونه بوده است ؟ پژوهشگران در این مقاله با استفاده از روش اسنادی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانه ای و مقالات به بررسی این موضوع می پردازند. نتایج پژوهش حاضرنشان می دهد که به جز مقطعی در جنگ جهانی دوم که با فشار متفقین بر دولت ایران که مجبور به قطع رابطه با ژاپن گردید ، در دیگر مقاطع تاریخی مناسبات سیاسی ، تجاری و فرهنگی ایران و ژاپن همواره و به تدریج در حال رشد و گسترش بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - زنان و توسعه مدارس (عصر مشروطه تا سقوط پهلوی دوم)
خدیجه کارگراسفندآبادیمدرسه پایه ای برای جهش به سوی دانش و معرفت است.پسشگامان ایجاد مدرسه شخصیت های والایی هستند که این جهش راایجاد و فراهم می آورند و باید قدر آن ها را بدانیم.تلاش آنها در جهت ارتقاءسطح دانش و شعور ذاتی زن ایرانی وآموزش او بی نتیجه نبوده است.چون در حال حاضر آمار نشان می دهد چکیده کاملمدرسه پایه ای برای جهش به سوی دانش و معرفت است.پسشگامان ایجاد مدرسه شخصیت های والایی هستند که این جهش راایجاد و فراهم می آورند و باید قدر آن ها را بدانیم.تلاش آنها در جهت ارتقاءسطح دانش و شعور ذاتی زن ایرانی وآموزش او بی نتیجه نبوده است.چون در حال حاضر آمار نشان می دهد که دختران ایرانی تحرکشان برای دست یابی به دانش کمتر از پسران نیست.زنان و دختران ایرانی در این صد و چهار سالی که از تاسیس اولین دبستان دوشیزگان توسط بی بی خانم استرآبادی می گذرد نشان دادند چقدر شایسته هستند.فرقی بین زن و مرد نیست ,ولی چون عرصه آموزش برای بانوان کمتر بود,اگر لنگی در کار بود سبب مبرم عرصه ی آموزش به دختران و بانوان بود والا وقتی تفاوت ها از میان برداشته شود آنها نیز لیاقت خود را نشان می دادند .اساسا نه تنها در ایران,که درتمامی مناطق جهان,ورود زنان به صحنه سیاست از جلوه های مدرنیته و پدیده ای نوظهور است .آنچه که در صحنه سیاست به صورت قاعده بوده,دوری و کناره گیری تاریخی زنان از سیاست است. پرونده مقاله