فرایند حذف، ناظر بر فرایندی است که طی آن یک واحد از زنجیرۀ گفتار کاسته می شود. حذف یک واج غالباً در آغاز، میان و یا پایان واژه روی می دهد.حذف کامل عناصر آوایی، اعم از همخوان و واکه، یکی از رایج ترین پدیدهها در زبان های دنیا است. با توجه به اهمیّت این موضوع ، پژوهش حا چکیده کامل
فرایند حذف، ناظر بر فرایندی است که طی آن یک واحد از زنجیرۀ گفتار کاسته می شود. حذف یک واج غالباً در آغاز، میان و یا پایان واژه روی می دهد.حذف کامل عناصر آوایی، اعم از همخوان و واکه، یکی از رایج ترین پدیدهها در زبان های دنیا است. با توجه به اهمیّت این موضوع ، پژوهش حاضر با هدف تحلیل و توصیف این فرایند در گویش بختیاری منطقۀ جغرافیایی ایذه به نگارش درآمده است. گردآوری دادههای زبانی به روش میدانی صورت گرفته، سپس این دادهها به شیوۀ توصیفی- تحلیلی بررسی شدهاند. بدین منظور، سی ساعت از مکالمات گروهی پانزده نفر از گویشوران بومی در گروه سنّی شصت تا هفتاد سال ضبط گردید. پس از آن، داده های زبانی استخراج، دسته بندی و آوانویسی شدند. با بررسی داده ها در چارچوب نظریۀ بهینگی، مهم ترین محدودیت های حاکم بر صورت های بهینه، در طی عملکرد فرایند حذف در گویش بختیاری مشخص شده است. بررسی ها نشان می دهد، در طی عملکرد فرایند حذف، صورتهای بهینه در گویش بختیاری با رعایت شرایط محدودیت نشان داری و دریافت کمترین جریمه از محدودیت پایایی در سطح برونداد، برگزیده شدهاند و به این ترتیب در این گویش محدودیت های نشان داری که در تعیین برونداد بهینه نقش اساسی دارند، در سلسله مراتب محدودیت ها بر دیگر محدودیت ها تسلّط دارند.
پرونده مقاله
افسانههای بختیاری با گویشی ساده و نزدیک به زبان فارسی و با تلفیقی از زبان محلّی روایت میشوند. این در حالی است که در بیان وجوه دیگر ادبیّات عامه؛ یعنی زبانزدها و ضربالمثلها، افسانهها و قصّهها، پایۀ اصلی در روایت، گویش منطقۀ مورد نظر است. قصّههای بختیاری علاوه بر چکیده کامل
افسانههای بختیاری با گویشی ساده و نزدیک به زبان فارسی و با تلفیقی از زبان محلّی روایت میشوند. این در حالی است که در بیان وجوه دیگر ادبیّات عامه؛ یعنی زبانزدها و ضربالمثلها، افسانهها و قصّهها، پایۀ اصلی در روایت، گویش منطقۀ مورد نظر است. قصّههای بختیاری علاوه بر نزدیکی زبانی با افسانههای مناطق مرکزی ایران، از شباهت معنایی و ساختاری برخوردارند؛ بهطوری که با انجام تغییراتی اندک در این افسانهها، میتوان اغلب آنها را به مَتَلهایی قابلفهم برای شنوندگان و مخاطبان دیگر مناطق تبدیل کرد. جمعآوری اینگونه قصّهها گذشته از اهمیّتی که در زمینۀ مردمشناسی، جامعهشناسی، تاریخ اجتماعی اقوام و ... دارد، از نظر زبانی؛ یعنی دربرگرفتن نحو، واژگان و نوع تلفّظ آنها، از اهمیّت شایانی برخوردار است؛ چراکه با حفظ و ضبط این قصّهها میتوان ساختار نحوی، واژگان و تلفّظ آنها را ثبت کرد و در دوره ای که بیشتر گرایش به استفاده از زبان رسمی است و کمکم لهجهها و گویشها در حال نابودی هستند، از این طریق به حفظ لهجهها و گویشهای مختلف کمک کرد. بر همین اساس، در این پژوهش یکی از افسانههای محلّی بختیاری (قصّۀ گنجشک) به لهجۀ فارسانی جمعآوری و آوانویسی گردیده و سپس با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا، عناصر داستانی در این قصّه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با توجّه به از بینرفتن بسیاری از لهجهها و گویشها در عصر جدید، هدف از پژوهش پیشِ رو ضرورت حفظ اینگونه قصّهها و گویش مورد استفاده در آنهاست.
پرونده مقاله
مفهوم سازی های فرهنگی، بیان کنندۀ طرز تفکر و دیدگاه جامعه نسبت به پدیده ها است. بررسی آن ها به رفع سوءتفاهمات فرهنگی کمک می کند و مفاهمۀ بین فرهنگی را تسهیل می نماید. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، مفهوم سازی های فرهنگی خشم در گویش بختیاری منطقۀ ز چکیده کامل
مفهوم سازی های فرهنگی، بیان کنندۀ طرز تفکر و دیدگاه جامعه نسبت به پدیده ها است. بررسی آن ها به رفع سوءتفاهمات فرهنگی کمک می کند و مفاهمۀ بین فرهنگی را تسهیل می نماید. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، مفهوم سازی های فرهنگی خشم در گویش بختیاری منطقۀ زز و ماهرو در چارچوب زبان شناسی فرهنگی بررسی و ریشه های فرهنگی آن ها توصیف شده است. سبک زندگی روستایی و عشایری مردم منطقه و تماس آنان با طبیعت، بستری برای مفهوم سازی های فرهنگی با استفاده از واژه های مربوط به عناصر و پدیده های طبیعی فراهم کرده است. همچنین، بسیاری از مفهوم سازی های فرهنگی از طریق کاربرد واژه های مربوط به اندام های بدن بیان می شود. جامعۀ آماری، هفتصد مورد از عبارات، اصطلاحات، مویه ها و ضرب المث ل های مرتبط با خشم است که در این گویش استفاده می شود. داده های پژوهش از طریق مطالعۀ میدانی و با استفاده از مصاحبه و مشاهده جمع آوری شده است. نتایج تحلیل و بررسی داده ها نشان می دهد که ریشۀ این مفهوم سازی ها، در سبک زندگی روستایی و عشایری، عقاید و باورها، تأثیر فیزیولوژیکی عواطف و احساسات بر اندام های بدن انسان و تخیلات و تصورات گویشوران نسبت به خشم قرار دارد؛ این سبک زندگی ایجاب می کند که مردم با طبیعت تماس مستقیم داشته باشند؛ از این رو، از جنبه های خشن، ویرانگر و مخرّب طبیعت به مثابۀ حوزۀ ملموس برای بیان مفهوم انتزاعی خشم استفاده می کنند و باورها، تصورات و تخیلات خود در مورد تأثیر خشم بر اندام های بدن را برای بیان مفهوم سازی ها به کار می برند. مفهوم سازی های فرهنگی خشم به صورت آتش، حرارت، نیرو و رعد و برق ناشی از الهام از پدیده های طبیعت و سبک زندگی روستایی-عشایری است.
پرونده مقاله
بشر برای انتقال و اخذ پیام و ایجاد ارتباط با همنوعان خود از وسیله ای به نام زبان استفاده کرده است. زبان مهمترین وسیله و ابزار ارتباط به شمار می آید و زبان به عنوان نهاد اجتماعی است. بدین معنی که افراد یک اجتماع به منظور آگاهی از مقاصد و نیات یکدیگر و برقراری ارتباط با چکیده کامل
بشر برای انتقال و اخذ پیام و ایجاد ارتباط با همنوعان خود از وسیله ای به نام زبان استفاده کرده است. زبان مهمترین وسیله و ابزار ارتباط به شمار می آید و زبان به عنوان نهاد اجتماعی است. بدین معنی که افراد یک اجتماع به منظور آگاهی از مقاصد و نیات یکدیگر و برقراری ارتباط با همدیگر عناصر آن را برقرار کرده اند، به عبارت دیگر نقش و وظیفه ی آن در همه ی اجتماع یکسان است، شکل آن الزاماً در همه ی جوامع یکسان نیست نحوه ی عمل آن در همه ی اجتماع با اجتماع دیگر آشکارا تفاوت دارد، از نظرزبانشناسان عوامل جغرافیایی و اجتماعی در پیدایش گویش ها موثرند. از آنجا که در بسیاری ازگویش ها و لهجه ها تغییرات و تحولات زبانی یکسان نیست. مثلا تحولات زبانی در زبان معیار؛ فارسی تهرانی در مرکز سریعتر از سایر گویش های ایرانی که در مناطق جغرافیایی دور افتاده مانند بختیاری و لری و دزفولی و غیره صورت می گیرد. مردم خوزستان به یکی از گویش های ایرانی سخن می گویند که جزء گویش های جنوب غربی ایران محسوب می شود. مانند گویش های شوشتری-لری- لکی و ... در این جستار سعی شده است به بررسی فرایند های واجی و آوایی و تبدیل و دگرگونی واج ها به واج های دیگر با توصیف به روش علمی در گویش بختیاری و مقایسه با فارسی دری (زبان معیار) پرداخته شود. همچنین برخی از تحولات آوایی دیگر مطابق موازین زبان شناسی به این گویش پرداخته شده است، مانند: قلب- ابدال – افزایش- همگونی- ناهمگونی – و... . البته بررسی این فرایندها شاید بتواند بخشی از سیر تحولات زبان فارسی را بازگو نماید
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد