• فهرست مقالات کتابخانه‌های دیجیتال

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی کیفیت خدمات دیجیتال کتابخانه‌ای در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
        فتانه ترکاشوند صفیه طهماسبی لیمونی علی اصغر رضوی
        هدف این پژوهش، طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی کیفیت خدمات دیجیتال کتابخانه‌ای در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. جامعه آماری پژوهش کلیه اعضای هیئت ‌علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی به تعداد 27 نفر در بخش دلفی و کاربران تالار رقمی کتابخانه در کل ایران به تعداد 5000 چکیده کامل
        هدف این پژوهش، طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی کیفیت خدمات دیجیتال کتابخانه‌ای در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. جامعه آماری پژوهش کلیه اعضای هیئت ‌علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی به تعداد 27 نفر در بخش دلفی و کاربران تالار رقمی کتابخانه در کل ایران به تعداد 500060 نفر در بخش استنباطی می‌باشند. در بخش دلفی از سرشماری و در بخش استباطی نیز نمونه‌ها با روش غیر احتمالی در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه‌ای است که اعتبار آن توسط روش‌های روایی سازه و بارهای عاملی و همچنین پایایی آلفای کرونباخ تایید شد. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها‌ از آزمون‌های توصیفی میانگین و انحراف معیار، آزمون بارتلت، تحلیل عاملی و همچنین تحلیل مسیر، با استفاده از نرم‌افزارهای آماری اس‌پی‌اس‌اس و ایموس بهره ‌برده شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، کیفیت خدمات کتابخانه‌های دیجیتالی در چهار عامل اصلی داخلی، خارجی، عامل سوم و کیفیت خدمات خروجی قابل طبقه‌بندی است. این چهار عامل، می‌توانند معیار خوبی برای ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های دیجیتالی باشند. بهره‌گیری از چارچوب نهایی پژوهش حاضر می‌تواند کتابخانه‌های دیجیتالی را در دستیابی به سطح کیفیت مورد انتظار یاری ‌رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - وب‌سنجی و ارزیابی کتابخانه‌های دیجیتال ایران
        موژان معارف سودابه شاپوری هاجر زارعی شهرام صلواتی
        هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین وضعیت رویت پذیری کتابخانه‌های دیجیتال ایران است. روش‌ پژوهش: این مطالعه به روش تحلیل پیوندی و بررسی آمار بازدید سایت کتابخانه های دیجیتال ایران صورت گرفته و از نوع ارزیابانه است. نوشتار حاضر به بررسی رتبه یاهو، گوگل، الکسا، رتبه در میان سا چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین وضعیت رویت پذیری کتابخانه‌های دیجیتال ایران است. روش‌ پژوهش: این مطالعه به روش تحلیل پیوندی و بررسی آمار بازدید سایت کتابخانه های دیجیتال ایران صورت گرفته و از نوع ارزیابانه است. نوشتار حاضر به بررسی رتبه یاهو، گوگل، الکسا، رتبه در میان سایت های ایران و پیوندهای دریافتی کتابخانه‌های دیجیتال ایران پرداخته است. 50 کتابخانه‌ دیجیتال که واجد شرایط، داشتن نرم‌افزار مناسب، وجود منابع اطلاعاتی و راه‌اندازی رسمی کتابخانه بودند جامعة بالقوة این پژوهش را تشکیل ‌داده اند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی در نرم افزار اکسل استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد با سنجش اعتبار وب‌سایت کتابخانه‌های دیجیتال با فاکتور پیج رنک یاهو فقط 9 کتابخانه شناسایی شده است، کتابخانه دیجیتال تبیان رتبه اول را در بررسی پیوندهای دریافتی و رتبه گوگل به‌دست آورده و کتابخانه دیجیتال دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران رتبه اول را در میان سایت های داخل ایران و رتبه جهانی در بین جامعه آماری پژوهش به‌دست آورده‌اند، کتابخانه دیجیتال دانشگاه علامه طباطبایی نیز اولین رتبه یاهو را کسب کرده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که درمجموع درصد بالایی از وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دیجیتال مورد مطالعه حضور پررنگی در سطح بین المللی نداشتند، که این امر نشان‌دهنده نقاط ضعف وب‌سایت‌های مذکور بوده است. کم‌بودن تعداد صفحات وب انگلیسی و جوان ‌بودن کتابخانه های دیجیتال ایران از عمده دلایل حضور ضعیف کتابخانه های دیجیتال ایران در وب به‌شمار می‌روند. استفاده از آمیخته ترفیع مناسب و عوامل انسانی موثر میتواند در بهبود شرایط این کتابخانه‌ها موثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - شناسایی و رتبه ‏بندی راه‌کارهایی به منظور بهبود وضعیت حق مالکیت معنوی در کتابخانه‌های دیجیتالی
        علی رحیمی عاطفه امینی نیا سیده نیلوفر شامرادی
        هدف: کتابخانه به لحاظ سنتی مخزنی از اطلاعات است، محلی که جویندگان اطلاعات برای یافتن جواب سؤال های خود به آنجا مراجعه می‌کنند. باتوجه به توسعه کتابخانه های دیجتال و کمبود تحقیقات و قوانین جامع و به روز در این حوزه و حفظ حق مالکیت آثار، در این نوشتار به شناسایی و رتبه چکیده کامل
        هدف: کتابخانه به لحاظ سنتی مخزنی از اطلاعات است، محلی که جویندگان اطلاعات برای یافتن جواب سؤال های خود به آنجا مراجعه می‌کنند. باتوجه به توسعه کتابخانه های دیجتال و کمبود تحقیقات و قوانین جامع و به روز در این حوزه و حفظ حق مالکیت آثار، در این نوشتار به شناسایی و رتبه بندی راه‌کارهایی به منظور بهبود وضعیت حق مالکیت معنوی در کتابخانه‌های دیجیتالی پرداخته شد.روش پژوهش: روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی است، از نظر فرایند انجام کار جزء تحقیقات توصیفی از نوع میدانی می باشد. جامعه آماری خبرگان کتابخانه های دیجیتال و حقوق دانان آشنا به موضوع بودند که 30 نفر به صورت هدفمند به عنوان نمونه تعیین گردیدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی آن توسط خبرگان و پایایی آن با آلفای کرونباخ 77/0 مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های T و فریدمن استفاده شد و از نرم افزار SPSS نسخه 25 برای تحلیل‌های آماری بهره گرفته شد.یافته های: یافته های پژوهش نشان دادند که زیرساخت های نرم افزاری و سخت‎افزاری با میانگین رتبه (34/44)، نیروی انسانی متخصص (77/35)، قانون کپی رایت (98/30)، حفظ مالکیت معنوی مؤلف (76/29)، جذب منابع مالی (54/24)، توسعه انتشارات الکترونیکی (34/22)، امنیت پایگاه داده (54/21)، فرهنگ استفاده از کتابخانه ها (80/19)، حفظ منابع اطلاعاتی (21/15) و تعامل بین کاربران و کارکنان کتابخانه ها (54/12) در رتبه های اول تا دهم قرار گرفتند.نتیجه ‌گیری: کتابخانه های دیجیتالی با امکاناتی که ارائه می دهند زمینه مساعدی را برای چرخه علم در جامعه که امروزه مهم تر از تولید علم تلقی می شود، ایجاد می کنند و این امر تأثیر بسزایی در ترویج علم دارد. بنابراین استفاده از سازوکارهای مدیریتی، توسعه منابع انسانی، حقوقی و قانونی، محتوا و ارائه خدمات می تواند نقش مهمی در توسعه این گونه کتابخانه ها داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی میزان مهارتهای استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی الکترونیکی و کتابخانه‌های دیجیتال به عنوان یکی از ابعاد سواد اطلاعاتی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی
        محمد جعفر مهدیان شهرام شهبازی مژگان نیک نژاد
        هدف: امروزه آشنایی با شیوه‌های بازیابی و استفاده از منابع علمی به عنوان یکی از ابعاد سواد اطلاعاتی مبتنی بر فناوری‌های نوین همچون استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی،کتابخانه‌های دیجیتال و نرم‌افزارهای بازیابی اطلاعات، برای محققان امری ضروری است بر این اساس هدف از این پژوهش چکیده کامل
        هدف: امروزه آشنایی با شیوه‌های بازیابی و استفاده از منابع علمی به عنوان یکی از ابعاد سواد اطلاعاتی مبتنی بر فناوری‌های نوین همچون استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی،کتابخانه‌های دیجیتال و نرم‌افزارهای بازیابی اطلاعات، برای محققان امری ضروری است بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی میزان مهارت‌های دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد بروجرد در استفاده از اطلاعات علمی موجود در پایگاه‌های اطلاعاتی و کتابخانه‌های دیجیتال در سال 91ـ1390 بود. روش شناسی: حجم نمونه به روش تصادفی طبقه ای 303 نفر انتخاب شدوابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه‌ی محقق ساخته با روایی 84/0 و پایایی 83/0 بود.به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آمار استنباطی شامل آزمون T تک متغیره وآزمون خی دو استفاده شد. یافته‌ها: بررسی معناداری آزمون در سطح و بزرگتر بودن T حاصله از مقدار بحرانی جدول نشان داد مهارت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در استفاده وکاربرد مفاهیم جستجوی پیشرفته اطلاعات با میانگین (77/2)، پایگاه‌های اطلاعاتی استنادی (23/1)و پایگاه‌های اطلاعاتی تمام متن (26/2)، وپایین‌تر از سطح متوسط (3)، قرار داشت. نتیجه‌گیری: مشخص شد دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد بروجرد فاقد مهارتهای استفاده ازپایگاههای اطلاعات علمی و کتابخانه‌های دیجیتال بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - انتخاب و ارزیابی منابع الکترونیکی در کتابخانه‌های دیجیتالی ایران
        نجلا حریری فاطمه نوشین فرد حمیدرضا رادفر
        هدف: هدف، شناخت وضعیت انتخاب و ارزیابی منابع الکترونیکی به عنوان بخش مهمی از کار مجموعه سازی در کتابخانه های دیجیتال ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته و داده های مربوط به 19 کتابخانه دیجیتال در سراسر ایران توسط پرسش نامه محقق ساخته گردآوری شده اند. چکیده کامل
        هدف: هدف، شناخت وضعیت انتخاب و ارزیابی منابع الکترونیکی به عنوان بخش مهمی از کار مجموعه سازی در کتابخانه های دیجیتال ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته و داده های مربوط به 19 کتابخانه دیجیتال در سراسر ایران توسط پرسش نامه محقق ساخته گردآوری شده اند. برای تجزیه تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که بیشترین اولویت برای انتخاب منابع الکترونیکی با کتاب ها و نشریات است. توجه به درخواست های فعلی و نیازهای آتی، عوامل مهم در انتخاب منابع هستند و 79% از کتابخانه ها از کمیته انتخاب، برای انتخاب منابع بهره می گیرند. فهرست ناشران و جستجو در اینترنت با توزیع فراوانی 47% پرکاربردترین ابزارها برای انتخاب منابع الکترونیکی هستند. مهم ترین معیارهای ارزیابی برای کتاب ها و نشریات، ارتباط موضوعی و برای پایگاه های اطلاعاتی پوشش موضوعی است. نتیجه گیری: نتایج حاکی از این است که کتاب ها و نشریات الکترونیکی بیشترین اولویت انتخاب در بین همه انواع منابع الکترونیکی را دارند و توجه به نیاز کاربران و تلاش برای انتخاب و ارزیابی منابع الکترونیکی با استفاده از انواع روش های موجود در تمامی جامعه مورد مطالعه، صورت می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - مقایسه میزان آشنایی و استفاده دانشجویان پزشکی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران
        لیلا نعمتی انارکی فهیمه باب الحوائجی
        هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان آشنایی و استفاده دانشجویان پزشکی دانشگاه‌های ایران، تهران و شهید بهشتی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران است. روش‌شناسی: پژوهش حاضراز نوع پیمایشی و توصیفی است. برای گردآوری داده‌ها از روش توزیع تصادفی پرسشنامه استفاده شد که پس از بررس چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان آشنایی و استفاده دانشجویان پزشکی دانشگاه‌های ایران، تهران و شهید بهشتی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران است. روش‌شناسی: پژوهش حاضراز نوع پیمایشی و توصیفی است. برای گردآوری داده‌ها از روش توزیع تصادفی پرسشنامه استفاده شد که پس از بررسی روایی و پایایی در‌اختیاردانشجویان پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی (جمعاً 300 نفر) قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای آمار توصیفی نظیرجداول فراوانی، نمودارهای ستونی و محاسبه شاخص‌های مرکزی مانند میانگین استفاده شد. برای محاسبه آمار‌های لازم از نرم‌افزار Excel استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که میزان استفاده و آگاهی دانشجویان در هر سه دانشگاه پایین‌تر از حد متوسط است. افرادی که از وجود کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی آگاه نبودند. دانشجویان در هر سه دانشگاه بیشترین مشکل را نا آشنایی با این کتابخانه اعلام نمودند. در کل از میان دانشگاه‌های مورد بررسی دانشگاه تهران در پایگاه‌های Proquest، Scopus، Thomson، Elsevier وEndNoteبیشترین میزان استفاده را داشت. میانگین امتیاز توانایی دانشجویان در بهره‌گیری از راهبردهای جستجو برای دانشگاه ایران، تهران و شهید بهشتی به ترتیب 43/2، 89/2 و 87/2 است. نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که توانمندی پژوهشی دانشجویان پایین‌تر ازحد متوسط است و در حد مطلوبی قرار ندارد. پیشنهاد می‌گردد آگاهی و توانایی پژوهشی دانشجویان را به طرق مختلف افزایش دهند. پرونده مقاله