• فهرست مقالات مونوترپن

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی ترکیب‌های شیمیائی اسانس گیاه "کَک کُش بیابانی" (Pulicaria gnaphalodes (Vent.) Boiss.) منطقه بَرزُک کاشان
        حسین بتولی عبدالرسول حقیر ابراهیم آبادی ایمان کریمی اسماء مازوچی
        جنس "کک کُش" (Pulicaria Gaerth.) متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae)، دارای گونه‌های بوته ای متعددی است که تاکنون بالغ بر صد گونه از این جنس در جهان و پنج گونه از ایران گزارش شده ‌است. در این تحقیق ترکیب‌های شیمیائی اسانس گیاه "کک کُش بیابانی" (Pulicaria gnaphalodes(Vent.) چکیده کامل
        جنس "کک کُش" (Pulicaria Gaerth.) متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae)، دارای گونه‌های بوته ای متعددی است که تاکنون بالغ بر صد گونه از این جنس در جهان و پنج گونه از ایران گزارش شده ‌است. در این تحقیق ترکیب‌های شیمیائی اسانس گیاه "کک کُش بیابانی" (Pulicaria gnaphalodes(Vent.) Boiss.) منطقه بَرزُک کاشان مورد بررسی قرار گرفته‌ است. این گونه در نواحی وسیعی از مناطق مرکزی، غربی و شرقی ایران، به ویژه اراضی آبرفتی دامنه ارتفاعات کوهستانی، دارای رویشگاه‌های طبیعی است. سرشاخه های هوایی و گل دار گیاه در سال 1393 از گستره رویشگاه های طبیعی (واقع در ارتفاعات 2100 متری بَرزُک کاشان)، جمع‌آوری و در شرایط آزمایشگاه خشک و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس‌گیری شدند. برای شناسایی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس، از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل‌ شده به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. راندمان اسانس سرشاخه های گل دار گیاه در شهریورماه، 045/0 وزنی/وزنی بدست آمد. 36 ترکیب شیمیایی در اسانس گیاه شناسایی شدند. اجزای اصلی اسانس شامل: 1، 8- سینئول (93/22 درصد)، آلفا- پینن (13/8 درصد)، آمورفا-4، 9- دی ان-2- اُل (36/8 درصد) و میرتنول (24/7 درصد) بودند. بخش عمده ترکیب های تشکیل دهنده اسانس اندام های هوایی گیاه، مونو ترپن های اکسیژن دار بودند. این در حالی است که سسکوئی‌ترپن های هیدروکربنی، کمترین اجزاء اسانس را به خود اختصاص دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی تنوع فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی Perilla frutescens L. var. crispa در مناطق مختلف کشت
        نجمه عباسی محمد حسین میرجلیلی راهله ابراهیمی حسنعلی نقدی بادی امیر صحرارو
        گیاه Perilla frutescens var. crispa دارویی و معطر از تیره نعناعیان است که امروزه مصارف متعددی از جمله رفع یبوست، درمان آسم، ضدپیری، مراقبت از پوست و طعم دهنده دارد. با توجه به تاثیر شرایط اقلیمی محل رویش بر مقدار مواد موثره گیاهان دارویی، در این مطالعه، تغییر در محتوی و چکیده کامل
        گیاه Perilla frutescens var. crispa دارویی و معطر از تیره نعناعیان است که امروزه مصارف متعددی از جمله رفع یبوست، درمان آسم، ضدپیری، مراقبت از پوست و طعم دهنده دارد. با توجه به تاثیر شرایط اقلیمی محل رویش بر مقدار مواد موثره گیاهان دارویی، در این مطالعه، تغییر در محتوی و ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه کشت‌شده در مزارع تحقیقاتی چهار منطقه از کشور (رشت، نور، خرم‌آباد و نیشابور) در سال 1399 ارزیابی شد. اندام هوایی گیاه در مرحله رویشی جمع آوری و اسانس آن به روش تقطیر با آب بدست آمد. اندازه گیری کمّی و کیفی ترکیبات شیمیایی اسانس با استفاده از گازکروماتوگرافی و گازکروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی انجام شد. در بین مناطق مورد مطالعه نیشابور و رشت به‌ترتیب از بیشترین و کمترین ارتفاع از سطح دریا و از نظر طبقه بندی اقلیمی نیز، دو منطقه رشت و نور دارای تشابه بیشتری بودند. محتوای اسانس به‌ترتیب 1/45، 1/33، 1/26 و 1/16 درصد وزنی به وزنی برای گیاهان کشت‌شده در رشت، نور، نیشابور و خرم آباد بدست آمد. همچنین درمجموع 28، 27، 25 و 27 ترکیب به ترتیب در اسانس گیاهان کشت شده در مناطق نور، رشت، خرم آباد و نیشابور شناسایی شدند. (ای)-کاریوفیلن (4/7-42/58 درصد)، آلفا-کادینول (2/5-8/16 درصد)، (ای)-نرولیدول (8/5-3/9 درصد)، آلفا- دهیدرو-الشولتزیا کتون (1/5-2/7 درصد)، سیس- دی هیدرو- آلفا- ترپینیل استات (0/5-1/7 درصد) و اِگوما کتون (2/5-0/5 درصد) ترکیبات غالب در اسانس گیاه کشت‌شده در مناطق مختلف بودند. سزکوئی ترپن‌های هیدروکربنه (61/2-44/9 درصد) بخش غالب نمونه‌های اسانس را به خود اختصاص دادند. آنالیز کلاستر بر اساس ترکیبات شیمیایی اسانس، مناطق موردمطالعه را در دو زیرخوشه گروه بندی کرد، به‌طوری‌که مناطق نور و رشت در یک زیرگروه و مناطق خرم‌آباد و نیشابور در گروه دیگر قرار گرفتند. نتایج نشان داد، مناطق با اقلیم معتدل برای بهبود کمّیت اسانس و مناطق خشک و نیمه‌خشک در افزایش کیفیت اسانس گیاه مناسب هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ارزیابی خواص فیزیکی و شیمیایی اسانس حاصل از شیرابه دو جمعیت باریجه (Ferula gummosa) از استان‌های فارس و اصفهان
        عارفه  واعظ شهرستانی راضیه عظیمی اترگله وحید عبدوسی مهدی میرزا مرضیه قنبری جهرمی
        باریجه (Ferula gummosa) متعلق به خانواده چتریان، یکی از گیاهان مهم مرتعی، دارویی و صنعتی مي‌باشد که شیرابه استحصال شده از آن جنبه تجارتی دارد. اسانس و الئورزین باریجه کاربرد فراوان در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی و بهداشتی دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی و مقایسه خواص ف چکیده کامل
        باریجه (Ferula gummosa) متعلق به خانواده چتریان، یکی از گیاهان مهم مرتعی، دارویی و صنعتی مي‌باشد که شیرابه استحصال شده از آن جنبه تجارتی دارد. اسانس و الئورزین باریجه کاربرد فراوان در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی و بهداشتی دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی و مقایسه خواص فیزیکوشیمیایی اسانس حاصل از شیرابه دو جمعیت باریجه از رویشگاه‌ اصفهان و فارس می¬باشد. بدین منظور، شیرابه باریجه از دو منطقه کاشان و فارس جمع‌آوری شد. سپس اسانس‌گیری از شیرابه تازه با روش تقطیر با آب و بخار آب انجام شد. اسانس با استفاده از دستگاه‌هایGC و GC/MS مورد آنالیز کمی و کیفی قرار گرفت. ویژگی‌های ظاهری، فیزیکی و شیمیایی نمونه‌های اسانس باریجه شامل چگالی نسبی، ضریب شکست، چرخش نوری و فیتوشیمیایی اسانس مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل، اسانس باریجه به صورت مایع شفاف و بیرنگ بوده که بوی تربانتین و نت سبز خاص دارد. اسانس باریجه دو جمعیت کاشان و فارس به ترتیب دارای چگالی نسبی 0/874 و 0/869، ضریب شکست 1/4810 و 1/4795 و چرخش نوری ◦11/35 و ◦23/52می‌باشد. نتایج مقایسه میانگین ویژگی‌‌های فیزیکوشیمیایی اسانس حاصل از شیرابه باریجه دو جمعیت فارس و کاشان حاکی از عدم وجود اختلاف معنی‌دار در ویژگی‌های چگالی نسبی و ضریب شکست و در مقابل مشاهده اختلاف معنی‌دار در میزان چرخش نوری دو نمونه اسانس می‌باشد. بر اساس آنالیز اسانس، مونوترپن‌های هیدروکربنی شامل بتا-پینن (71/0و 68/8 درصد)، دلتا-3-کارن (9/4 و 5/2 درصد)، میرسن (3/9 و 2/4 درصد)، آلفا-پینن (3/6 و 3/4 درصد) و لیمونن (2/4 و 15/6درصد) به عنوان ترکیب‌های عمده اسانس به ترتیب در دو جمعیت باریجه کاشان و فارس شناسایی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - اثر دما و زمان انبارداری بر ترکیبات معطر عرق نعناع سبز
        امین پناهی فرشاد صادقی
        مونوترپن ها ترکیبات عمده اسانس و عرق گیاهان دارویی می باشند که ممکن است تحت تأثیر نور، زمان و دمای انبار قرار گیرند. این پژوهش به منظور تعیین اثر دما و زمان نگهداری عرق نعناع سبز بر ترکیبات مونوترپن آن، به صورتفاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام پذیرفت. چکیده کامل
        مونوترپن ها ترکیبات عمده اسانس و عرق گیاهان دارویی می باشند که ممکن است تحت تأثیر نور، زمان و دمای انبار قرار گیرند. این پژوهش به منظور تعیین اثر دما و زمان نگهداری عرق نعناع سبز بر ترکیبات مونوترپن آن، به صورتفاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام پذیرفت. دمای نگهداری شامل 25+، 4+ و 18- درجه سلسیوس و زمان انبارداری 1، 2 و 3 ماه بود. اندام هوایی نعناع پس از خشک شدن در سایه با دستگاه کلونجر عرق گیری شد. حلال دی اتیل اتر، جهت خالص سازی اسانس از عرق نعناع استفاده و تعیین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس با دستگاه طیف نگار گازی متصل به طیف سنج جرمی انجام شد. در مجموع 29 ترکیب شیمیایی در عرق تازه نعناع سبز تشخیص داده شد. از بین مونوترپن ها، کارون، منتول، 1و8- سینوئل، پولگون، ان-دکان و پیپرتونین شناسایی شدند. تنها کارون تحت زمان و دمای انبار قرار نگرفت. سایر ترکیبات تحت تأثیر فاکتورهای مورد بررسی قرار گرفته و به یکدیگر تبدیل شدند. منتول که جزء اصلی عرق نعناع از لحاظ طعم و خاصیت ضدمیکروبی به شمار می رود، در دمای اتاق و یخچال بالاتر از مقدار آن در نگهداری در شرایط فریزر بود. در نهایت توصیه می گردد نگهداری عرق نعناع در دمای اتاق انجام گردد. پرونده مقاله