• صفحه اصلی
  • بررسی ترکیب‌های شیمیائی اسانس گیاه "کَک کُش بیابانی" (Pulicaria gnaphalodes (Vent.) Boiss.) منطقه بَرزُک کاشان

اشتراک گذاری

آدرس مقاله


کد مقاله : EJMP-1601-1093 (R3) بازدید : 223 صفحه: 65 - 78

20.1001.1.23223235.1396.5.1.6.5

نوع مقاله: پژوهشی

بررسی ترکیب‌های شیمیائی اسانس گیاه "کَک کُش بیابانی" (Pulicaria gnaphalodes (Vent.) Boiss.) منطقه بَرزُک کاشان

محورهای موضوعی : شیمی و آنالیز ترکیبات طبیعی

حسین بتولی 1 , عبدالرسول حقیر ابراهیم آبادی 2 , ایمان کریمی 3 , اسماء مازوچی 4

1 - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان (باغ گیاه‌شناسی کاشان)
2 - دانشیار، پژوهشکده اسانس‌های طبیعی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
3 - 3دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد شیمی و فن‌آوری اسانس، پژوهشکده اسانس‌های طبیعی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
4 - کارشناس‌ارشد آزمایشگاه پژوهشکده اسانس‌های طبیعی دانشگاه کاشان،کاشان ،ایران

تاریخ دریافت : 1394/11/02 تاریخ پذیرش : 1395/02/25 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: 1, کاشان, اسانس, ترکیب‌های شیمیائی, 8- سینئول, کک‌کُش بیابانی, مونوترپن‌ها,

چکیده مقاله :

جنس "کک کُش" (Pulicaria Gaerth.) متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae)، دارای گونه‌های بوته ای متعددی است که تاکنون بالغ بر صد گونه از این جنس در جهان و پنج گونه از ایران گزارش شده ‌است. در این تحقیق ترکیب‌های شیمیائی اسانس گیاه "کک کُش بیابانی" (Pulicaria gnaphalodes(Vent.) Boiss.) منطقه بَرزُک کاشان مورد بررسی قرار گرفته‌ است. این گونه در نواحی وسیعی از مناطق مرکزی، غربی و شرقی ایران، به ویژه اراضی آبرفتی دامنه ارتفاعات کوهستانی، دارای رویشگاه‌های طبیعی است. سرشاخه های هوایی و گل دار گیاه در سال 1393 از گستره رویشگاه های طبیعی (واقع در ارتفاعات 2100 متری بَرزُک کاشان)، جمع‌آوری و در شرایط آزمایشگاه خشک و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس‌گیری شدند. برای شناسایی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس، از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل‌ شده به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. راندمان اسانس سرشاخه های گل دار گیاه در شهریورماه، 045/0 وزنی/وزنی بدست آمد. 36 ترکیب شیمیایی در اسانس گیاه شناسایی شدند. اجزای اصلی اسانس شامل: 1، 8- سینئول (93/22 درصد)، آلفا- پینن (13/8 درصد)، آمورفا-4، 9- دی ان-2- اُل (36/8 درصد) و میرتنول (24/7 درصد) بودند. بخش عمده ترکیب های تشکیل دهنده اسانس اندام های هوایی گیاه، مونو ترپن های اکسیژن دار بودند. این در حالی است که سسکوئی‌ترپن های هیدروکربنی، کمترین اجزاء اسانس را به خود اختصاص دادند.

چکیده انگلیسی:

Pulicaria Gaerth. is belongs to Asteraceae family with more than 100 species in the world , it had 5 shrub species in Iran. In this investigation the aerial parts of Pulicaria gnaphalodes (Vent.) Boiss. in blooming were collected from Brzok in Kashan region-1900m in summer 2014  and dried in the shade at room temperature. The essential oil was extracted by hydro distillation method (Clevenger-type apparatus) and were analysed by using GC and GC-MS. The essential oil yield of plant was obtained 0.045 % (w/w) which had 36 components. The oxygenated monoterpens such as: 1,8-cineole (22.93%), amorpha-4,9-dien-2-ol (8.36%) and myrtenol (8.13%) were the major components of the plant essential oil, respectively.

منابع و مأخذ:


  1. Adams, R.P., Bartel, J.A., Terry, R., Callahan, F. and Bisbee, J. 2014. Taxonomy of Hesperocyparis montana, H. revealiana and H. stephensonii: Evidence from leaf essential oils analyses and DNA sequences.Phytologia, 96(2): 71.
    2.
  2. Al Yahya, A., El Sayed, A.M., Mossa, J.S., Koziowski, J.F., Antoun, M.D. and Ferin, M. 1988. Potential cancer chemopreventive and cytotoxic agents from Pulicaria crispa. Journal of Natural Products, 51: 321–4.
    3.
  3. Al Yahya, A., Khafagy, M., John, F., Mikhail, D. and John, M. 1984. Phytochemical and biological screening of Saudi medicinal plants. Part 6. Isolation of 2α-hydroxyalantolactone the antileukemic principle of Francoeuria crispa. Journal of Natural Products, 47: 1013–17.
    4.
  4. Al Yousuf, M., Bashir, A., Veres, K., Dobos, A., Nagy, G. and Mathe, I. 2001. Essential oil of Pulicaria glutinosa Jaub. From the United Arab Emirates. The journal of essential oil research, 13: 454–5.
    5.
  5. Algabr, M.N., Ameddah, S., Menad, A., Mekkiou, R., Chalchat, J.C., Benayache, S. and Benayache, F. 2012. Essential oil composition of Pulicaria jaubertii from Yemen. International Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 2(4): 688-690.
    6.
  6. Ali, M.S., Jahangir, M., Uzair, S.S., Erian, A.W. and Tareen, R.B. 2002. Gnapholide: A New Guaiac-Dimer from Pulicaria gnaphalodes (Asteraceae). Natural Product Letters.16(3): 179-186.
    7.
  7. Ali, M.S., Jahangir, M. and Ahmad, V.U. 1999. Chemical constituents of Pulicaria gnaphalodes. Natural Product Sciences. 5(3): 134-137.
    8.
  8. Alkhathalan, H.Z. and Al Hazimi, H.M. 1996. Chemical constituents of T. aurilactum, R. vesicarius, P. orientalis, P. somalensis and A. abyssinica grown in Saudi Arabia. Journal of the Chemical Society of Pakistan, 18: 309–12.
    9.
  9. Amine, N.A., Sharopov,  F.S., Alhaj,  M., Hill, G.M., Porzel,  A., Arnold,  N., Setzer  W.N., Schmidt, J. and Wessjohann, L. 2012. Chemical composition and biological activity of essential oil from Pulicaria undulata, Journal of Nat Prod Commun. 7(2): 257-60.
    10.
  10. Anderberg, A.A. 1991. Plant systematic and Evolution, 176: 75-123.
    11.
  11. Asghari, G., Zahabi, F., Eskandarian, A., Yousefi, H. and Asghari, M. 2014. Chemical composition and leishmanicidal activity of Pulicaria gnaphalodes essential oil. Research Journal of Pharmacognosy (RJP). 1(4): 27-33.
    12.
  12. Basta, A., Tzakou, O., Couladis, M. and Pavlovic, M. 2007. Chemical Composition of Pulicaria dysenterica (L.) Bernh. from Greece. Essential Oil Research. 19: 333-335.
    13.
  13. Batooli, H. 2001. Study of medicinal and industry plants of Kashan area. Abstract proceeding of national conference on medicinal plants.Tehran, February 12-14: 90-87. (In Persian).
    14.
  14. Batooli, H. 2004. Biodiversity and species richness of plant elements in Qazaan Reserve of Kashan. Pajouhesh–va Sazandeghi, 16(4): 85-104 (In Persian).
    15.
  15. Bohlman, F., Knoll, K.-H. and El-Emary, N.A. 1979. New artige sesquiterpene lactone aus Pulicaria crispa. Phytochemistry 18: 1231-1233.
    16.
  16. Brecknell, D.J. and Carman, R.M. 1979.  Novel sesquiterpene lactones from Callitris columellaris Heartwood, Australian Journal of Chemistry. 32(11): 2455-2471. 
    17.
  17. Carson, C.F. and Riley, T.V. 1995. Antimicrobial activity of the major components of the essential oil of Melaleuka alternifolia. Journal of applied bacteriology. 78: 264–9.
    18.
  18. Cavar, S., Solic, M.E. and Maksimovic, M. 2013. Chemical composition and antioxidant activity of two Satureja species from Mt. Biokovo. Botanica serbica, 37 (2); 159-165.
    19.
  19. Cristofari, G., Znini, M., Majidi, L., Bouyanzer, A., Al Deyab, S.S. and Paolini, J. 2011. Chemical composition and anti-corrosive activity of Pulicaria mauritanica essential oil against the corrosion of mild steel in 0.5 M H2SO4. International Journal of Electrochemical Science. 6: 699–717.
    20.
  20. Davies, N.W. 1990. Gas chromatographic retention index of monoterpenes and sesquiterpenes on methyl silicone and carbowax 20 m phases. Journal of Chromatogr. 503: 1-24.
    21.
  21. Dendougui, H., Benayache, S., Benayache, F. and Connoly, J.D. 2000. Sesquiterpene lactones from Pulicaria crispa. Fitoterapia 71: 373-378.
    22.
  22. Dubaie, A.S. and El-Khulaidi, A.A. 1993. Studies on the flora of Yemen, on the flora of Tihama plain. Feddes Repertorium, 104: 3-4: 259-265 Berlin-Germany.
    23.
  23. Dubaie, A.S. and El-Khulaidi, A.A. 2005. Medicinal and aromatic plants in Yemen deployment-components of effective-uses. Ebadi Center for Studies and Publishing Sana’a -Yemen pp: 127.
    24.
  24. EL-Kamali, H.H., Yousif, M.O., Ahmed, O.I. and Sabir, S.S. 2009. Phytochemical analysis of the essential oil from aerial parts of Pulicaria undulata (L.) Kostel from Sudan. Ethno. Leaflets. 13:467–71.
    25.
  25. Fawzy, G.A., Al Ati, H.Y. and El Gamal, A.A. 2013. Chemical composition and biological evaluation of essential oils of Pulicaria jaubertii. Pharmacogn Mag. 9(33): 28–32.
    26.
  26. Gandomi, H., Abbaszadeh, S., Rahimikia, E. and Shariatifar, N. 2015.Volatile organic compound from Pulicaria gnaphalodes and the antibacterial and antifungal properties of its essential oil and aqueous, ethanolic and methanolic extracts. Journal of Food Processing and Preservation. 39(6): 2129–2134.
    27.
  27. Georgiadou, E., Lack, H.W., Merxmuller, H., Rechinger, K.H. and Wagenitz, G. 1980. Compositae IV: Inula L. – In: Rechinger, K. H. (ed.), Flora Iranica 145: 77-96. Akad. Druck-u. Verlagsanst., Graz.
    28.
  28. Ghahreman A., 1994. Plant systematics: cormophytes of Iran. Vol. 3, Tehran, Iran University Press. 765p. (In Persian).
    29.
  29. Hafez, S., Sarg, T.M., El-Domiaty, M.M., Ahmed, A.A., Melek, F.R. and Bohlmann, F. 1987. Caryophyllene derivatives from Pulicaria arabica. Phytochemistry 26: 3356-3358.
    30.
  30. Hanbali, F.E.L., Akssira, M., Ezoubeiri, A., Gadhi, C.E., Mellouki, F., Benherraf, A. 2005. Chemical composition and antibacterial activity of essential oil of Pulicaria odora L. Journal Ethnopharmacol. 99: 399–401.
    31.
  31. Hichri, F., Chriaa, S., Hammami, J., Benjannet, H. And Mighri, Z. 2009. Chemical composition and antibacterial activities of Pulicaria laciniata oils. Journal de la societe chimique de tunisie, 11: 77-81.
    32.
  32. Liu, L.L., Yang, J.L. and Shi, Y.P. 2010. Phytochemicals and biological activities of Pulicaria species. Chemistry & Biodiversity, 7: 327-49.
    33.
  33. Mansour, R.M.A., Ahmed, A.A., Melek, F.R. and Saleh, N.A.M. 1990. The flavonoids of Pulicaria incisa. Fitoterapia, 61(2): 186-187.
    34.
  34. Marco, J.A., Sanz, J.F. and Albiach, R. 1992. Caryophyllene derivatives from Pulicaria dysenterica. Phytochemistry. 31(7): 2409-2413.
    35.
  35. Mossa, J.S., Hifnawy, M.S., Al-Yahya, M.A., Al-Mesha, I.A. and Mekkawi, A.G. 1987. GCMS analysis of essential oil of Pulicaria arabica and P. undulata. International Journal of Crude Drug Research, 25(2): 113-119.
    36.
  36. Mossa, J.S., Hifnawy, M.S., Al-Yahya, M.A., Hafez, M.M., Shehata, A.A. and El-Feraly, F.S. 1988. Flavonoids and coumarins from three Saudi Arabian compositae species. International Journal of Crude Drug Research, 26(4): 181–184.
    37.
  37. Mossa, J.S., Muhammad, I., El-Feraly, F.S., Hufford, C.D., Mcphail, D.R. and Mcphail, A.T. 1992. Bisabolene and guaiane sesquiterpenes from Pulicaria glutinosa. Phytochemistry, 31(2): 575-578.
    38.
  38. Mothana, R.A., Gruener, T.R., Bednarski, P.G. and Lindequist, U. 2009. Evaluation of the in vitro anticancer, antimicrobial and antioxidant activities of some Yemeni plants used in folk medicine. Pharmazie, 64: 260-268.
    39.
  39. Mozafarian, V. 1994. Plant classification. Volume 2. Danesh emroz press. Tehran. 610p. (In Persian).
    40.
  40. Mozaffarian, V. 1996. A Dictionary of Iranian Plant Names, Farhang Moaser, Tehran, 750p.
    41.
  41. Mozaffarian, V. 2000. Flora of Yazd. Yazd Publication, 642p. (In Persian)
    42.
  42. Mozaffarian, V. 2008. Flora of Ilam. Farhange Moaser Publication, Tehran, 936p. (In Persian).
    43.
  43. Muhammad, I., El-Feraly, F.S., Mossa, J.S. and Ramadan, A.F. 1992. Terpenoids from Pulicaria glutinosa. Phytochemistry 31(12): 4245-4248.
    44.
  44. Mumivand, H., Rustaii, A.R., Jahanbin, K. and Dastan, D. 2010. Essential Oil Composition of Pulicaria dysenterica (L.) Bernh from Iran.. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 13(6): 717-720.
    45.
  45. Nematollahi, N., Rustaiyan, A.H., Larijani, K,. Nadimi, M. and Masoudi, S. 2006. Essential oil composition of Artemisia biennis Willd. and Pulicaria undulata (L.) C.A. Mey., Two compositae herbs growing wild in Iran. Journal of Essential Oil Research. 18(3): 339-341.
    46.
  46. Pares, J.O., Oksuz, S., Ulubelen, A. and Mabry, T.J. 1981. 6-Hydroxy flavonoids from Pulicaria dysenterica (Compositae). Phytochemistry, 20(8): 2057.
    47.
  47. Paul, C., König, W.A., Wu, C. L., 2001. Sesquiterpenoid constituents of the liverworts Lepidozia fauriana and Lepidozia vitrea, Phytochemistry, 58(5): 789-798.
    48.
  48. Rechinger, K.H. 1980. Compositae-Inuleae-Platychaete. In: Flora Iranica (ed. Rechinger, K. H.) 145: 121-126.
    49.
  49. Rustaiyan, A., Simozar, E., Ahmadi, A., Grenz, M. and Bohlmann, F. 1981. A hardwickiic acid derivative from Pulicaria gnaphalodes. Phytochemistry. 20(12): 2772-2773.
    50.
  50. Salar Bashi, D., Ghaniab, A. and Asili, J. 2013. Essential oil composition of Pulicaria gnaphalodes (Vent.) Boiss. growing in Iran. Journal of Essential Oil Bearing Plants. 16(2): 252-256.
    51.
  51. San Feliciano, A., Medarde, M., Gordaliza, M., Del Olmo, E. and Miguel del Corral, J.M. 1989. Sesquiterpenoids and phenolics of Pulicaria paludosa. Phytochemistry, 28: 2717-2721.
    52.
  52. Shariatifar, N. 2011. Qualitative and quantitative atudy of Pulicaria gnaphalodes essential oil and plant extract and and evaluation stability of soya bean oil in the presence of plant essential oil and extracts. [Thesis] Tehran Uni; (In Persian).
    53.
  53. Shariatifar, N., Kamkar, A., Shams Ardakani, M.R., Misaghi, A., Jamshidi, A.H. and Jahed Khaniki, G.R. 2012. Quantitative and qualitative study of phenolic compounds and antioxidant activity of plant pulicaria gnaphalodes. Ofogh-e-Danesh. Journal of Gonabad University of Medical Scienes. 18(1): 35-42. 
    54.
  54. Shariatifar, N., Kamkar, A., Shamse-Ardekani MR., Misagi A., Akhonzade A. and Jamshidi AH. 2014. Composition and antioxidant activities of Iranian Pulicaria gnaphalodes essential oil in Soybean oil. Pakistan Journal of Pharmaceutical Sciences. 27(4): 807-12.
    55.
  55. Shibamoto, T. 1987. Retention indices in essential oil analysis: 259-274. In: Sndra, P. & Bicchi, C., (Eds.). Capillary gas chromatography in essential oil analysis. Verlagsgruppe Huthig Jehle Rehm GmbH, New York, pp: 435.
    56.
  56. Singh, P., Sharma, M.C., Joshi, K.C. and Bolhamann, F. 1985. Diterpenes derived from clerodanes from Pulicaria angustifolia. Phytochemistry 24(1): 190-192.
    57.
  57. Stavri, M., Mathew, K.T., Gordon A., Shnyder, S.D., Falconer, R.A. and Gibbons, S. 2008. Guaianolide sesquiterpenes from Pulicaria crispa (Forssk.) Oliv. Phytochemistry 69: 1915-1918.
    58.
  58. Usher, G. 1984. A Dictionary of plants used by man. C.B.S Publishers and Distributors, Delhi-110032, India p. 619.
    59.
  59. Weyerstahl, P., Marschall, H., Wahlburg, H.C., Christainsen, C., Rustaian, A. and Mirjalili, F. 1999. Constituents of the essntial oil of Pulicaria gnaphalodes (veat). Boiss. From Iran. Flavour. Frag. Journal, 14:121-130.
    60.
  60. Williams C.A., Harborne, J.B., Greenham, J.R., Grayer, R.J., Kite, G.C. and Eagles, J. 2003. Variations in lipophilic and vacuolar flavonoids among European Pulicaria species. Phytochem. 64: 275–83.
    61.
  61. Zargari, A. 1990. Medicinal plants.Vol 3. Tehran university publication, 894p. (In Persian).
    62.
  62. Zarin, P., Ghahremaninejad, F. and Maassoumi, A.A.  2010. Systematic of genera Pulicaria Gaertn. and Platycheteae Boiss. From tribe Inuleae s.str (Asteraceae) in Iran. Taxonomy and Biosystematics, 1, (2): 27-44. (In Persian).
    63.
  63. Zendehdel, M., Fallah, R., Baghbanzadeh, A., Pourrahimi, M., Shariatifar, N. and Garavand, S. 2013. Effect of intracerebroventricular injection of aqueous extract and essential oil of Pulicaria gnaphalodes on PTZ-induced seizures in male rat. Physiol Pharmacol. 17(1): 94-100.
    64.

 

         

 

 

.

 

_||_

سکوی نشر دانش

سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی

حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400

صفحه اصلی| عضویت/ ورود| درباره سند| تماس با ما|
[English] [العربية] [en] [ar]