هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانهزنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپهای برنج بهعنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 بهعنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپها در چهار دمای فو چکیده کامل
هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانهزنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپهای برنج بهعنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 بهعنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپها در چهار دمای فوق قرار داده شدند و نسبت جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه در گیاهچههای حاصله اندازهگیری شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ، درجه حرارت و اثر متقابل دو فاکتور بر صفات فوق معنیدار بود. مقادیر نسبت جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه تحت تأثیر هر سه درجه حرارت پایین (13، 17 و 21 درجه سانتیگراد) نسبت به دمای 25 درجه سانتیگراد کاهش یافتند. با عنایت به تجزیه خوشهای تنوع قابل ملاحظهای بین ژنوتیپها در هر سه شرایط دمای پایین وجود داشت. ژنوتیپهای تایچونگ و صدری بیشترین نسبت جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه و کمترین میزان کاهش این صفات را داشتند و در دماهای 13 و 17 درجه سانتیگراد در یک کلاستر و در دمای 21 درجه سانتیگراد در دو کلاستر نزدیک به هم قرار داشتند. بنابراین این ژنوتیپها میتوانند بهعنوان والد در تلاقی با ژنوتیپهای حساسی مانند دولار، IR36 و حسنسرایی به کار گرفته شوند تا از نتاج حاصل از تلاقی آنها برای برنامههای اصلاحی مانند ایجاد نسلهای تفکیک در پروسههای انتخاب برای دستیابی به ژنوتیپهای متحمل به سرما استفاده شود. از آنجا که بیشترین میزان وراثتپذیری عمومی (82/0) مربوط به طول ساقهچه بود، با استفاده از آن میتوان اقدام به انتخاب ژنوتیپهای متحمل به سرما در نسلهای اولیه حاصل از تلاقیها نمود.
پرونده مقاله
نیشکر گیاهی است که تا مدار حدود 32 درجه شمالی و جنوبی در نقاط مختلف جهان کشت می گردد. مقاومت این گیاه نسبت به سرما پایین است. با توجه به حساسیت نیشکر به سرما، به منظور شناسایی مسیرها و ژنهای دارای بیان افتراقی در ارقام نیشکر در هنگام تنش سرما و استفاده از آنها در برنامه چکیده کامل
نیشکر گیاهی است که تا مدار حدود 32 درجه شمالی و جنوبی در نقاط مختلف جهان کشت می گردد. مقاومت این گیاه نسبت به سرما پایین است. با توجه به حساسیت نیشکر به سرما، به منظور شناسایی مسیرها و ژنهای دارای بیان افتراقی در ارقام نیشکر در هنگام تنش سرما و استفاده از آنها در برنامه اصلاح نبات نیشکر، پس از وقوع سرمای ᴏC2/1 زیر صفر در دیماه 1394، تعداد 454 رقم نیشکر با استفاده از شاخص های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی، در یکی از مزارع تحقیقاتی موسسه تحقیقات نیشکر خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله اول با استفاده از شاخص های مورفولوژی، ارقام متحمل و حساس در برابر سرما انتخاب شدند. در مرحله دوم در سال 1395، پس از تنش سرما، شاخصهای بیوشیمیایی از قبیل پرولین( Prolin) و مالون دی آلدئید (MDA )، در ارقام متحمل(منتخب مرحله اول)، افزایش بیشتری پیدا کرد و بر اساس نتایج دو مرحله، دو رقم BR00-01 وTUC66-107 بهترتیب بهعنوان متحمل ترین و حساسترین رقم نسبت به سرما شناسایی شدند. نتایج بررسی واکنش مورفولوژی و بیوشیمیایی ارقام نیشکر به تنش سرما نشان داد که ارقامی که طبق شاخص های مورفولوژیکی، میزان تحمل بیشتری به تنش سرما دارند، همین ارقام در مرحله بررسی بیوشیمیایی نیز از نظر میزان پرولین (Prolin) و مالون دی آلدئید (MDA) در سطح بالاتری نسبت به ارقام حساس قرار دارند. همچنین همبستگی بالایی بین صفات مورفولوژیکی و شاخص های بیوشیمیایی از نظر میزان تحمل و مقاومت به سرما وجود داشت. بنابراین، با استفاده از اندازه گیری شاخص های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی، می توان پیش از انجام بررسی مولکولی و بدون صرف هزینه های زیاد، نوع واکنش ارقام نیشکر به تنش سرما را بررسی نمود و در هنگام غربال کلون های نیشکر در مراحل مختلف اصلاحی، با اندازه گیری مقدار شاخص های مورفولوژی و بیوشیمیایی نیشکر در هنگام تنش سرما، نسبت به غربال و انتخاب کلون های برتر اقدام نمود.
پرونده مقاله
هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانهزنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپهای برنج بهعنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 بهعنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپها در چهار دمای فو چکیده کامل
هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانهزنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپهای برنج بهعنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 بهعنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپها در چهار دمای فوق قرار داده شدند و نسبت جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه در گیاهچههای حاصله اندازهگیری شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ، درجه حرارت و اثر متقابل دو فاکتور بر صفات فوق معنیدار بود. مقادیر نسبت جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه تحت تأثیر هر سه درجه حرارت پایین (13، 17 و 21 درجه سانتیگراد) نسبت به دمای 25 درجه سانتیگراد کاهش یافتند. با عنایت به تجزیه خوشهای تنوع قابل ملاحظهای بین ژنوتیپها در هر سه شرایط دمای پایین وجود داشت. ژنوتیپهای تایچونگ و صدری بیشترین نسبت جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه و کمترین میزان کاهش این صفات را داشتند و در دماهای 13 و 17 درجه سانتیگراد در یک کلاستر و در دمای 21 درجه سانتیگراد در دو کلاستر نزدیک به هم قرار داشتند. بنابراین این ژنوتیپها میتوانند بهعنوان والد در تلاقی با ژنوتیپهای حساسی مانند دولار، IR36 و حسنسرایی به کار گرفته شوند تا از نتاج حاصل از تلاقی آنها برای برنامههای اصلاحی مانند ایجاد نسلهای تفکیک در پروسههای انتخاب برای دستیابی به ژنوتیپهای متحمل به سرما استفاده شود. از آنجا که بیشترین میزان وراثتپذیری عمومی (82/0) مربوط به طول ساقهچه بود، با استفاده از آن میتوان اقدام به انتخاب ژنوتیپهای متحمل به سرما در نسلهای اولیه حاصل از تلاقیها نمود.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد