• فهرست مقالات مخارج مصرفی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی تاثیر متغیرهای اعتباری تسهیلات رهنی بر مصرف خانوارها
        اسداله الوندی زاده عباس امینی فرد هاشم زارع مهرزاد ابراهیمی
        در این تحقیق با به‌کارگیری روش‌های آماری و اقتصادسنجی، تأثیرگذاری برخی متغیرهای اعتباری بر مصرف خانوارها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. تحقیق از نوع کاربردی بوده و داده‌های مورد نیاز پژوهش از طریق بررسی پرسشنامه اعتباری تسهیلات گیرندگان مسکن در بانک مسکن در دو مقطع 13 چکیده کامل
        در این تحقیق با به‌کارگیری روش‌های آماری و اقتصادسنجی، تأثیرگذاری برخی متغیرهای اعتباری بر مصرف خانوارها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. تحقیق از نوع کاربردی بوده و داده‌های مورد نیاز پژوهش از طریق بررسی پرسشنامه اعتباری تسهیلات گیرندگان مسکن در بانک مسکن در دو مقطع 1394 و 1398 مورد استخراج و تحلیل قرارگرفته است. نظر به شوک‌های وارده به اقتصاد ایران طی سال‌های 1396 تا 1400 از جمله لغو معاهده برجام، رشد بازدهی بازارهای رقیب از جمله بازار سرمایه، افزایش قیمت ارز، کاهش نسبت LTV در اقتصاد ایران، مقطع سال 1398 برای مقایسه نیز انتخاب شده است. نتایج برآورد رگرسیون به روش گام به گام نشان می‌دهد که در هر دو مقطع انتخابی متغیرهای درآمد، نمره اعتباری، مبلغ تسهیلات و مدت زمان بازپرداخت اقساط تأثیر مستقیم بر مخارج مصرفی و متغیر نسبت تسهیلات به قیمت مسکن، نرخ سود تسهیلات مسکن و مبلغ اقساط ماهیانه تسهیلات تأثیر منفی بر مخارج مصرفی تسهیلات گیرندگان داشته‌اند. پیشنهاد می‌شود شورای پول و اعتبار بسته به نمره اعتباری افراد میزان مبلغ تسهیلات، نرخ سود و مدت زمان بازپرداخت اقساط را مشخص نماید. هم‌چنین برای کسانی که نمره اعتباری بالاتری دارند نسبت LTV، افزایش یابد. همچنین با عنایت به تأثیر منفی نرخ سود تسهیلات بر مخارج مصرفی خانوارها، لازم است برای بهبود توزیع درآمد و کاهش مهاجرت به کلان‌شهرها نرخ سود تسهیلات در مناطق و استان‌های کمتر توسعه‌یافته کمتر شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و محیط زیست ایران با رویکرد ARDL
        مجید نصیری مریم ابراهیمی
        در روند حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، بررسی آسیب‌های محیط زیستی ناشی از بخش انرژی و راهکارهای مناسب آن، امری ضروری به نظر می‌رسد. در این مطالعه رابطه میان انتشار آلودگی هوا (اندازه‌گیری شده توسط انتشار سرانه دی‌اکسید کربن) با درآمد سرانه، مصرف انرژی و تولید برق از سوخ چکیده کامل
        در روند حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، بررسی آسیب‌های محیط زیستی ناشی از بخش انرژی و راهکارهای مناسب آن، امری ضروری به نظر می‌رسد. در این مطالعه رابطه میان انتشار آلودگی هوا (اندازه‌گیری شده توسط انتشار سرانه دی‌اکسید کربن) با درآمد سرانه، مصرف انرژی و تولید برق از سوخت‌های فسیلی و غیرفسیلی در ایران به روش ARDL در دوره 96-1350 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این مقاله نشان می‌دهد بین رشداقتصادی و آلودگی زیست محیطی رابطه زیست محیطی کوزنتس بر قرار می‌باشد. این بدان معناست که در مراحل اولیه رشد اقتصادی کشور، با افزایش درآمد سرانه، میزان انتشار گاز آلوده کننده دی اکسید کربن افزایش می‌یابد. اما با بهبود رشد و توسعه اقتصادی، افزایش درآمد سرانه به کاهش انتشار گاز آلاینده دی اکسید کربن منجر می‌شود. ضریب مصرف انرژی در هر دو مدل مثبت بدست آمد. همچنین ضریب تولید برق از سوخت‌های فسیلی (نظیر زغال، نفت و گاز طبیعی) مثبت و در نهایت ضریب تولید برق از سوخت های غیرفسیلی (نظیر آب و باد) منفی بدست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - مخارج مصرفی دولت و رشد منطقه‌ایی در ایران (رهیافت اقتصاد سنجی فضایی)
        رضا کیهانی حکمت غلامعلی حاجی سید عباس نجفی‌زاده نادر مهرگان
        مکان تاثیر مثبت مخارج دولتی بر رشد اقتصادی یکی از مباحث شناخته شده در ادبیات اقتصادی بوده و بخش دولتی یکی از بخش‌های مهم در فرآیند و جریان مدور اقتصادی محسوب می‌شود. نقش مالی دولت در این جریان از دو جزء اساسی تشکیل شده است. دولت‌ها از یک سو از طریق مالیات و روش‌های دیگر چکیده کامل
        مکان تاثیر مثبت مخارج دولتی بر رشد اقتصادی یکی از مباحث شناخته شده در ادبیات اقتصادی بوده و بخش دولتی یکی از بخش‌های مهم در فرآیند و جریان مدور اقتصادی محسوب می‌شود. نقش مالی دولت در این جریان از دو جزء اساسی تشکیل شده است. دولت‌ها از یک سو از طریق مالیات و روش‌های دیگر کسب درآمد اقدام به کسب درآمد می‌کنند و از سوی دیگر، از طریق بودجه توزیعی به تخصیص این درآمدها به مخارج دولتی می‌پردازند. هزینه‌های تمام شدنی دولت منجر به برقراری ارتباط بین بخش و دو بازار کالا و خدمات مصرفی و بازار عوامل تولید می‌گردد. در مقاله حاضر، با استناد به اطلاعات و آمار موجود، براساس برآورد مدل‌های رگرسیونی رابطه بین مخارج مصرفی دولت و رشد منطقه‌ایی با بکارگیری داده‌های منطقه‌ای مرکز آمار در دوره (1396-1380) با استفاده از روش اقتصاد سنجی فضایی تبیین می‌شود. در انجام محاسبات از نرم‌افزار Excel و نرم‌افزار R استفاده شده است. این پژوهش در پی توضیح رشد استان‌های کشور با استفاده از مخارج مصرفی دولت است. به عبارتی آیا مخارج مصرفی دولت بر رشد استان‌های کشور اثر معنی‌داری دارد؟ و ثانیا آیا استان‌های کشور با گذشت زمان از لحاظ رشد اقتصادی همگرا می‌شوند؟ به عبارتی مخارج مصرفی دولت باعث تشدید واگرایی یا همگرایی استان‌های کشور شده است. نتایج حاصل از این تحقیق بیان کننده اثر منفی مخارج مصرفی دولت، رشد جمعیت و سرمایه انسانی بر رشد منطقه‌ای در ایران است و معناداری متغیر وابستگی فضایی نشان دهنده آثار مثبت سر ریز ناشی از رشد اقتصادی در مناطق می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی آثار اقتصادی افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری
        سید محمد مهدی احمدی جمشید پژویان
        هدف اصلی در این مقاله بررسی آثار افزایش قیمت حاملهای انرژی بر ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده آل (AIDS) است. برای این منظور در ابتدا سهم 7 گروه از کالاها و خدمات شامل خوراکیها و آشامیدنیها، کفش و پوشاک، حمل و نقل، ارتباط چکیده کامل
        هدف اصلی در این مقاله بررسی آثار افزایش قیمت حاملهای انرژی بر ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده آل (AIDS) است. برای این منظور در ابتدا سهم 7 گروه از کالاها و خدمات شامل خوراکیها و آشامیدنیها، کفش و پوشاک، حمل و نقل، ارتباطات، هتل و رستوران و آب، برق، گاز و سایر سوختها و سایر گروهها با استفاده از روش رگرسیون به ظاهر نامرتبط و اطلاعات 10 دهک هزینه‌ای طی سال‌های 1380 الی 1389 برآورد شده است. سپس متوسط سهم گروه‌های مذکور برای سالهای 1390 الی 1392 با در نظر گرفتن دو سناریوی افزایش 20 و 38 درصدی قیمت آب، برق، گاز و سایر سوختها به عنوان نماینده حامل‌های انرژی پیش بینی شده است. نتایج حاکی از آن است که با وجود اینکه سهم هر گروه از کالاها با دو سناریوی مذکور تغییر می کند، اما این موضوع تغییری در الویت یا ترکیب گروه‌های مصرفی خانوارها در دهک های مختلف ایجاد نمی‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - شکل‌گیری و پایداری عادت‌های مصرفی در خانوارهای ایران
        میرحسین موسوی الناز خجسته فرید دهقانی
        هدف مقاله بررسی تأثیر عادت‌های شکل‌گرفته بر رفتار مصرف‌کننده به تفکیک سه اثر نسل، سن و زمان (سال) با ایجاد یک سری داده‌های شبه‌ترکیبی و با استفاده از روش دیتون (1997) بود. بدین‌منظور، در زمینه نسل‌ها، 14 نسل از 1305 - 1374 و درخصوص زمان (سال)، از 1365 - 1394 (35 سال) و چکیده کامل
        هدف مقاله بررسی تأثیر عادت‌های شکل‌گرفته بر رفتار مصرف‌کننده به تفکیک سه اثر نسل، سن و زمان (سال) با ایجاد یک سری داده‌های شبه‌ترکیبی و با استفاده از روش دیتون (1997) بود. بدین‌منظور، در زمینه نسل‌ها، 14 نسل از 1305 - 1374 و درخصوص زمان (سال)، از 1365 - 1394 (35 سال) و سن افراد نیز در بازه زمانی 16 - 72 سال بررسی شد. نتایج تحلیل اثرات نسل نشان داد که مخارج مصرفی با جوان‌تر شدن نسل‌ها روندی افزایشی دارد. همچنین، میزان اثرپذیری مخارج مصرفی جاری از وقفه 5 دوره قبل خود در طول تمامی نسل‌های مورد بررسی تقریبا ثابت است؛ به‌طوری‌که اختلاف بین قدیمی‌ترین نسل و جدیدترین آن خیلی اندک و معادل 000018/0 است. نتایج بررسی اثر زمان، نشان‌دهنده افزایش اثرپذیری مخارج مصرفی جاری از وقفه 5 دوره قبل خود طی 1365 - 1373 بوده؛ اما، طی دوره 1388-1374 این اثرپذیری به‌طور خیلی بطئی روند کاهشی و سپس، تا 1394 روند افزایشی داشته است. ازنظر اندازه تقریبی، این اثرپذیری در تمامی سال‌ها تقریبا ثابت بوده است. نتایج حاصل از تفکیک سنی نیز الگوی چرخه زندگی را تائید کرده است. به‌طورکلی، این نتیجه استنباط می‌شود که تغییر نسل و سن و سیاست‌های اقتصادی (گذر زمان) موجب نشده این عادت‌ها تغییر اساسی کنند؛ بنابراین، عادت‌های مصرفی خانوارهای ایرانی پایدار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - هدفمند کردن قیمت حامل های انرژی و رفتار مصرفی خانوارهای شهری
        سید مهدی احمدی جمشید پژویان الهام غلامی
        هدف اصلی این مقاله بررسی ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران تحت سناریوهای مختلف قیمت حامل‌های انرژی است. برای این منظور، در ابتدا کالاهای و خدمات مصرفی خانوارهای شهری به 7 گروه تقسیم و سهم هر یک از کل مخارج مصرفی خانوارها با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آ چکیده کامل
        هدف اصلی این مقاله بررسی ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران تحت سناریوهای مختلف قیمت حامل‌های انرژی است. برای این منظور، در ابتدا کالاهای و خدمات مصرفی خانوارهای شهری به 7 گروه تقسیم و سهم هر یک از کل مخارج مصرفی خانوارها با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل (AIDS) و اطلاعات 10 دهک هزینه‌ای طی سال‌های 1380 الی 1389 برآورد شده است. سپس متوسط سهم هر یک از این گروهها با اعمال دو سناریوی قیمتی شامل 20 و 85 درصد برای سال‌های 1390 الی 1392 شبیه‌سازی شده است. نتایج حاکی از آن است که با به کارگیری هر یک از این دو سناریو ترکیب مصرفی خانوارهای شهری تغییر نمی‌کند و اولویت مصرفی آنها قبل از قیمت به ترجیحات و نیازها وابسته است. بنابراین، اگر دولت اعمال سناریوهای تند قیمتی را برنامه ریزی کند، باید سیاست‌های حمایتی مکمل را برای جبران کاهش رفاه مصرف کنندگان در پیش گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - ماهیت سیاست مالی در ایران با استفاده از رهیافت تصحیح خطای برداری با متغیرهای برون زا (VECMX)
        ژاله زارعی مریم همتی ایلناز ابراهیمی
        در این تحقیق ماهیت سیاست مالی ایران در چرخه‌های تجاری در دوره زمانی ۱۳۷۰-۱۳۹۹ با تواتر فصلی ارزیابی گردیده است. برای این منظور، از الگوی تصریح شده هریستوف (۲۰۱۳) استفاده شده که با توجه به وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی، تعدیلاتی در آن اعمال شده و سری زمانی درآمدق چکیده کامل
        در این تحقیق ماهیت سیاست مالی ایران در چرخه‌های تجاری در دوره زمانی ۱۳۷۰-۱۳۹۹ با تواتر فصلی ارزیابی گردیده است. برای این منظور، از الگوی تصریح شده هریستوف (۲۰۱۳) استفاده شده که با توجه به وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی، تعدیلاتی در آن اعمال شده و سری زمانی درآمدقابل‌تصرف و مخارج مصرفی بخش خصوصی از داده‌های بودجه خانوار که توسط مرکز آمار ایران منتشر می‌شود، استخراج شده است. همچنین برای محاسبه تکانه‌ مخارج، درآمدهای مالیاتی و نفتی، از رویکرد VECMX استفاده شده است. نتایج نشان داد که مخارج دولت در دوره‌های رونق و رکود اقتصادی اثر مثبت و معنی‌داری بر رشد مخارج مصرفی بخش خصوصی دارند به‌عبارتی سیاست مالی در ایران ماهیت کینزی دارد. اما شدت اثرات تکانه‌های مخارج دولت بر رشد مخارج مصرفی بخش خصوصی در دوره‌های رونق بیشتر از دوره‌های رکود می‌باشد. همچنین تعداد وقفه‌های اثرگذاری تکانه‌های مخارج دولت بر رشد مخارج مصرفی بخش خصوصی در دوره رونق و رکود متفاوت بوده و این میزان در دوره رکود بیشتر است. علاوه بر این، ارزیابی سایر متغیرهای سیاست مالی گویای آن است که تکانه‌های درآمدهای مالیاتی بر رشد مخارج مصرفی بخش خصوصی در چرخه‌های تجاری معنی‌دار نبوده است و تکانه‌های درآمدهای نفتی نیز با چهار وقفه فقط در دوره رونق مثبت و معنی‌دار می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - نقش شوک‌های ساختاری بازار سهام بر متغیرهای کلان اقتصادی با رویکرد مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)
        یزدان گودرزی فراهانی بابک اسماعیلی مروارید خواجه وحید محبوبی متین
        چکیده هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر شوک بازار سهام بر متغیرهای کلان اقتصادی با رویکرد مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) بود. برای این منظور از داده های دوره زمانی 1400-1370 با تواتر فصلی استفاده شده است. سیستم‌های مالی مدرن معمولا در کنار تأمین مالی بخش بانکی، تأمین مال چکیده کامل
        چکیده هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر شوک بازار سهام بر متغیرهای کلان اقتصادی با رویکرد مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) بود. برای این منظور از داده های دوره زمانی 1400-1370 با تواتر فصلی استفاده شده است. سیستم‌های مالی مدرن معمولا در کنار تأمین مالی بخش بانکی، تأمین مالی از بازار دارایی‌های مالی را نیز به همراه دارند. تعامل بین بورس و فعالیت کل در یک دهه گذشته بسیار مورد توجه بوده است. در این رابطه به طور سنتی معمولا قیمت سهام به عنوان ارزش فعلی تنزیل یافته سودهای مورد انتظار سهام، بر بازار سهام تأثیر می‌گذارد. در این چارچوب قیمت سهام، هم تحت تأثیر تولید (از طریق سود و سود سهام) و هم نرخ بهره (از طریق نرخی که سود سهام آتی تنزیل می‌شود) است. شوک بازار سرمایه در این مطالعه از کانال مخارج مصرفی خانوارها و مخارج سرمایه گذاری بنگاه ها بر اقتصاد تأثیر گذار است. اثرات مستقیم نوسانات قیمت های سهام بر مخارج کل، باعث شده تا بازار سرمایه سهام به عنوان یک شاخص پیشرو در اقتصاد شناخته شود. در این مطالعه شوک سمت عرضه و تقاضا در بازار سهام در نظر گرفته شده است. نتایج بدست آمده بیانگر این بود که واکنش متغیرهای کلان اقتصادی به شوک تقاضا شدیدتر از شوک وارد شده از ناحیه عرضه بوده و تنها متغیرهای درآمدهای مالیاتی و تسهیلات بانکی بوده که نسبت به شوک تقاضا در شرایط شوک عرضه واکنش منفی از خود نشان دادند. همچنین میزان اشتغال نیز در واکنش به شوک سمت عرضه و تقاضا در بازار سرمایه واکنش مثبتی از خود نشان داده است پرونده مقاله