• فهرست مقالات لندفرم

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - واکاوی تغییر و تحولات مورفودینامیک لندفرم‌ها و بستر رودخانه کال‌شور درمحدوده منطقه حفاظت‌شده شیراحمد سبزوار با دیدگاه محیط زیستی
        ابراهیم تقوی مقدم الهه اکبری علی اکبر احسان زاده
        زمینه و هدف: آگاهی از ویژگی‌های مورفودینامیک سیستم‌های رودخانه ای، لندفرم های ژئومورفولوژیکی و چگونگی تحول آن به عنوان یکی از حیاتی‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده سطح زمین در بسیاری از مطالعات و طرح ها از جمله بحث مهار سیلاب ها ، مطالعات آبخیزداری، هیدرولو‍ژی و محیط زیستی چکیده کامل
        زمینه و هدف: آگاهی از ویژگی‌های مورفودینامیک سیستم‌های رودخانه ای، لندفرم های ژئومورفولوژیکی و چگونگی تحول آن به عنوان یکی از حیاتی‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده سطح زمین در بسیاری از مطالعات و طرح ها از جمله بحث مهار سیلاب ها ، مطالعات آبخیزداری، هیدرولو‍ژی و محیط زیستی از نیازهای اساسی برای برنامه‌ریزان محیطی و منطقه است. این تحقیق با هدف ارزیابی تغییرات در لندفرم‌ها و بستر رودخانه کال شور سبزوار در محدوده منطقه حفاظت شده شیر احمد سبزوار با تاکید بر ملاحظات محیط زیستی می باشد. روش بررسی: در این تحقیق از نقشه‌های توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای لندست سال های 1988-2015 استفاده‌شده است. سپس با افزایش وضوح و تباین در تصاویر ماهواره‌ای، بستر رودخانه کال‌شور تعیین و تغییرات رخ داده در دوره 27 ساله تحقیق مشخص شد، سپس با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال نقشه لندفرم و کاربری‌ها برای سال های تحقیق تولید و تغییرات رخ‌داده در هر عرصه مشخص و مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: محاسبات نشان می دهد طول رودخانه کال شور در محدوده مذکور به میزان8/1 کیلومتر کوتاه‌تر و تعداد پیچان‌رودها کم تر و شعاع دایره مماس بر هر پیچانرود بیش‌تر شده‌است که حاکی از تبدیل الگوی پیچانرودی به شریانی است. نقشه لندفرم‌های تغییر‌یافته با روش حداکثر احتمال و دقت 3/84 و ضریب کاپا 78/0 تولید شد. پس از ارزیابی مشخص شد 5/31 کیلومتر مربع از حجم تپه‌های ماسه‌ای کاهش و تبدیل به نی‌زارها و جنگل‌های گز و تاغ شده‌است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان دهنده تغیرات وسیعی به خصوص در حجم تپه‌های ماسه‌ای و پوشش‌گیاهی منطقه است. بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی دشت سبزوار و ورود پساب تصفیه خانه فاضلاب به رودخانه از یک سو به نفع چشم انداز طبیعی منطقه بوده و از سوی دیگر باعث آلوده شدن منابع آب و خاک و تاثیر سوء بر حیات جانوری منطقه حفاظت شده شیراحمد داشته است لذا نیازمند تدوین برنامه راهبردی ویژه در راستای حفظ میراث طبیعی و توسعه پایدار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تحلیل تغییرات ژئومرفولوژیک- انسانی منابع ماسه و گردوغبار (مطالعه موردی: ارگ دامغان)
        ناصر مشهدی مجید کریم پور ریحان
        طوفان ماسه و گرد و غبار در مواقعی رخ می دهد که سطوح خشک با خاک سست در معرض بادهای شدید، متلاطم و غیرقابل کنترل، قرار گیرند. این شرایط معمولا با فعالیت انسان و تغییر کاربری اراضی در مناطق نیمه خشک و خشک تشدید میشود. منطقه دامغان به دلیل ساختار ژئواکولوژیک خود یک منطقه خا چکیده کامل
        طوفان ماسه و گرد و غبار در مواقعی رخ می دهد که سطوح خشک با خاک سست در معرض بادهای شدید، متلاطم و غیرقابل کنترل، قرار گیرند. این شرایط معمولا با فعالیت انسان و تغییر کاربری اراضی در مناطق نیمه خشک و خشک تشدید میشود. منطقه دامغان به دلیل ساختار ژئواکولوژیک خود یک منطقه خاص را در نواحی خشک حوزه آبخیز بسته حاج علیقلی به وجود آورده است. در حال حاضر تعادل اکوسیستم منطقه تحت تأثیر بهره برداری های انسانی و فعالیت های باد می باشد. هدف این مطالعه، بررسی اولویت منابع ماسه در فرایند فرسایش بادی است. در این پژوهش، ترکیب و تغییرات اندازه دانه(دانه‌بندی) در واحدهای طبیعی سرزمین(لندفرم‌ها) و واحدهای تحت فعالیت انسان(لنداسکیپ) مورد مقایسه قرار گرفت.در هر واحد منبع ماسه، اقدام به برداشت نمونه خاک یا رسوب سطحی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که واحد زمینهای کشاورزی حاوی بیش از 60 درصدذرات بزرگتر از 2000 میکرون هستند، در نتیجه ، این واحد نسبت به واحدهای دیگر، در برابر فرسایش بادی مقاوم است.در حالی‌که، این مقدار برای حساسترین لندفرم (دشت آبرفتی همراه فرسایش آبی) به حدود 15 درصد می رسد. در همین حال ، نتایج دانه بندی ذرات زیر 2000 میکرون نیز نشان میدهد که واحد زمینهای کشاورزی حاوی بیشترین ذرات آسیب پذیر در برابر فرسایش بادی است. این به این معنی است که زمینهای کشاورزی پتانسیل بالایی برای تامین منابع ماسه در فرایند فرسایش بادی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تحلیل ارتباط ویژگی های مورفومتری و فرسایش پذیری با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی در حوضه آبریز پیوه ژن بینالود
        مهناز ناعمی تبار محمد علی زنگنه اسدی رحمان زندی
        پیشینه و هدف پارامترهای مورفومتری حوضه آبریز شاخص‌های بسیار مناسب برای تحلیل فرآیندهای ژئومورفولوژیکی هستند. مطالعات فرسایش و تولید رسوب از مهم‌ترین تحقیقاتی هستند که به منظور اجرای برنامه‌های حفاظتی آب وخاک، کاهش فرسایش، تغییر هیدرولیک جریان رودخانه‌ها و همچنین جلوگیری چکیده کامل
        پیشینه و هدف پارامترهای مورفومتری حوضه آبریز شاخص‌های بسیار مناسب برای تحلیل فرآیندهای ژئومورفولوژیکی هستند. مطالعات فرسایش و تولید رسوب از مهم‌ترین تحقیقاتی هستند که به منظور اجرای برنامه‌های حفاظتی آب وخاک، کاهش فرسایش، تغییر هیدرولیک جریان رودخانه‌ها و همچنین جلوگیری از کاهش گنجایش دریاچه سدهای مخزنی، توسط متخصصان علوم زمین و به خصوص ژئومورفولوژیست‌ها انجام می‌گیرد. برای اندازه‌گیری ویژگی‌های ژئومتری رودخانه، از اصطلاح مورفومتری یا شکل‌سنجی رودخانه‌ای استفاده می‌شود. مورفومتری، تحلیل‌های کمی از ویژگی‌های ژئومورفیک لندفرم‌های یک منطقه است. تحلیل مورفومتریک یکی از روش های موثر برای اولویت ‌بندی زیر حوضه‌‌ها است که می‌تواند بیانگر وضعیت شبکه زهکشی حوضه باشد. بررسی ویژگی های مورفومتری حوضه آبخیز پیوه ژن بر مبنای شاخص های مورفومتری و ژئومورفومتری است. با توجه به اهمیت بررسی ویژگی های مورفومتری در مطالعات حوضه آبخیز و بررسی میزان فرسایش پذیری در این مطالعه هدف بررسی ویژگی های مورفومتری با نوع لندفرم و پیش بینی میزان فرسایش از طریق لندفرم ها است.مواد و روش ها در پژوهش حاضر جهت تحلیل های مورفومتری از نرم افزار ArcGIS، مدل رقومی ارتفاعی (DEM) با دقت 20 متر تهیه شده از نقشه های توپوگرافی 1:50000 رقومی سازمان نقشه برداری کشور و تصاویر ماهواره ای استر (Aster) استفاده شده است. جهت استخراج تعداد آبراهه ها از نرم افزار آرک ویو (ArcView)، مدل ارتفاعی رقومی زمین، استفاده شده است. برای پارامتر شیب و جهت شیب و ارتفاع منطقه مطالعاتی از نقشه توپوگرافی و مدل ارتفاعی رقومی زمین استفاده شد. جهت تهیه پارامتر تراکم زهکشی نیز از مدل رقومی ارتفاع با استفاده از ماژول (Spectral indices) در ArcHydro و مدل رقومی ارتفاعی ماهواره استر (Aster) به صورت اتوماتیک آبراهه‌های موجود حوضه استخراج گردید. آستانه 25-50 سلول برای استخراج شبکه زهکشی انتخاب و شبکه زهکشی ترسیم شد. درآخرین مرحله، رتبه بندی آبراهه ها به روش استرالر انجام و پارامترهای مورفومتری استخراج شد. برای جداسازی لندفرم های منطقه از مدل رقومی ارتفاع با قدرت تفکیک 20 متر استفاده شد و سپس نوع لندفرم ها بر اساس TPI یا شاخص موقعیت توپوگرافی شناسایی شدند و بر اساس رابطۀ TPIi = Z0 – Σ n-1 Zn/n (Z0 ارتفاع نقطه مدل تحت ارزیابی، Zn ارتفاع از شبکه، n تعداد کل نقاط اطراف در نظر گرفته شده در ارزیابی) محاسبه گردید، مقایسه ارتفاع هر سلول در یک مدل رقومی TPI، ارتفاع با میانگین ارتفاع سلول ها همسایه می باشد. در نهایت ارتفاع میانگین از مقدار ارتفاع در مرکز کم می شود.نتایج و بحث پارامترهای مورفومتری بررسی شده در این تحقیق شامل تعداد آبراهه ها (Nu)، رتبه آبراهه ها (U)، طول آبراهه ها (L)، ضریب بیفورکاسیون (Rb)، ضریب ناهمواری (Bb)، تراکم زهکشی (Dd)، فراوانی آبراهه ها (F)، فاکتور شکل (Rf)، ضریب گردی (Rc) و ضریب مستطیل معادل (Re) می باشد. نتایج نشان داد که با توجه به تعداد آبراهه ها (184 آبراهه) وجود آبراهه های درجه اول، دوم و سوم، زیاد بودن طول آبراهه ها، بالا بودن نسبت طول آبراهه ها به مساحت حوضه و ضریب ناهمواری بالا منطقه فرسایش پذیر بوده و نیاز به برنامه ریزی و مدیریت بهینه دارد. همچنین مطالعات لندفرم ها در منطقه مورد مطالعه نشان داد که به کمک ویژگی های مورفومتری و میزان حساسیت لندفرم ها به فرسایش را در منطقه مشخص نمود. به طوری که بعد از تهیه نقشه لندفرم ها با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI) و در نظرگرفتن مناطق حساس به فرسایش از طریق ویژگی های مورفومتری، لندفرم های حساس به فرسایش در منطقه مورد مطالعه مشخص شدند. با مقایسه نقشه لندفرم ها و نقشه پهنه بندی فرسایش منطقه مورد مطالعه مشخص شد که لندفرم های کلاس 2 (دره U شکل) و لندفرم‌های کلاس 4 (زهکش های مرتفع) از بیشترین فرسایش‌پذیری برخوردار هستند. نتایج نشان داد که با افزایش میزان تراکم زهکشی میزان فرسایش‌پذیری افزایش می یابد.نتیجه گیری بعد از تهیه نقشه لندفرم ها با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI) و در نظر گرفتن مناطق حساس به فرسایش از طریق ویژگی های مورفومتری، لندفرم های حساس به فرسایش در منطقه مورد مطالعه مشخص شد. به طوری که افزایش تعداد آبراهه ها و طول آن در حوضه آبخیز نشان دهنده افزایش فرسایش است. سپس شاخص TPI گه حالت گودی و برآمدگی را مورد تمایز قرار می دهد به عنوان یکی از شاخص های ژئومورفومتریک در نظر گرفته شد. حد پایین و بالای شاخص TPI برای منطقه مورد مطالعه به ترتیب -39.21 و 33.51 محاسبه گردید. مناطق با TPI منفی نشان دهنده توپوگرافی کم (تعقرها و گودال‌ها است) در حالی که TPI مثبت نشان دهنده توپوگرافی زیاد (محدب و یا ستیغ ها) است. وجود گودی ها و چاله ها (در مناطق با TPI کم) موجب افزایش زمان تاخیر جریان های سطحی در منطقه شده و باعث نفود آب می شود که به نوبه خود می تواند تاثیر بسزایی در ذخیره نزولات و رواناب های سطحی داشته باشد. نتایج بررسی‌های پارامترهای موفومتری بیانگر آن است که شرایط فرسایش پذیری منطقه مساعدتر و وضعیت بحرانی است. تجزیه و تحلیل داده های طبقه بندی شده نشان داد که مساحت و طول آبراهه در فرسایش تاثیر گذار است. با مقایسه نقشه لندفرم ها و نقشه آبراهه های منطقه مورد مطالعه مشخص شد که لندفرم های طبقه 4 (دره های U شکل) و لندفرم های طبقه 3 (زهکش های مرتفع) دارای بیشترین فرسایش پذیری هستند. همچنین با افزایش میزان درجه ناهمواری میزان فرسایش در منطقه بیشتر می شود که در لندفرم های واقع در ارتفاعات باال دست مانند خط الرأس ها (لندفرم های کلاس 8 و 10 ) بیشترین میزان و در نتیجه بیشترین حساسیت پذیری این لندفرم ها مشخص شد. مکان های واقع در کلاس 3 دارای بیشترین چگالی زهکشی می‌باشند. منطقه مطالعاتی با توجه به ویژگی های طبیعی، ویژگی های مورفومتری و فیزیوگرافی ‌گرد است که یاعث می شود زمان‌ تمرکز کوتاه‌ و ‌دبی ‌اوج‌ بزرگتر و از لحاظ سیل خیزی مستعد تر باشد. با بررسی سایر مولفه های مورفولوژی به این نتایج دست یافتیم که منطقه مطالعاتی از لحاظ فرسایش پذیری مستعد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - شناخت و ارزیابی جاذبه های طبیعی منطقه گردشگری رودبارک با استفاده ازروش پرالونگ
        سعید کامیابی احترام ترحمی
        امروزه بسیاری از کشورهای جهان، ابعاد گسترده صنعت گردشگری را از نظر تولید، اشتغال و ایجاد درآمد درک کرده اند و از چند دهه پیش به شدت به توسعه این صنعت پرداخته اند. گردشگری از آن دسته از صنایع است که درآمدها و عواید بیشماری برای جوامع بدنبال دارد. پس از دگرگون شدن تقاضاها چکیده کامل
        امروزه بسیاری از کشورهای جهان، ابعاد گسترده صنعت گردشگری را از نظر تولید، اشتغال و ایجاد درآمد درک کرده اند و از چند دهه پیش به شدت به توسعه این صنعت پرداخته اند. گردشگری از آن دسته از صنایع است که درآمدها و عواید بیشماری برای جوامع بدنبال دارد. پس از دگرگون شدن تقاضاها در دهه ی 90 و پاگذاشتن به قرن 21، اشکال دیگری از گردشگری جانشین گردشگری انبوه مرسوم شدند. زمین گردشگری یا ژئوتوریسم یکی از آن اشکال است که بر شناخت اشکال و فرآیند های زمین شناختی تمرکز دارد. توجه به این بخش از گردشگری بدلیل رقابتی شدن مقاصد گردشگری روز به روز بیشتر می شود. در این پژوهش جاذبه های طبیعی منطقه گردشگری رودبارک در استان سمنان شناسایی شده و قرار گرفته است. برای ارزیابی اشکال منطقه از نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و داده های میدانی استفاده شده و میزان قابلیت های گردشگری طبیعی اشکال بر اساس روش پرالونگ مورد ارزیابی قرار گرفته و رتبه بندی شده اند. بر این اساس لندفرم جنگل رودبارک به علت وجود جنگل ابر، تنوع گیاهی و جانوری و وجود چشم اندازهای زیبای طبیعی با میانگین ارزش گردشگری 75 /0 و میانگین ارزش بهره وری 56/0 دارای بالاترین ارزش اکوتوریسم درمنطقه می باشد.که با ایجاد زیر ساخت های گردشگری و معرفی آن می تواند در جذب گردشگر در برد ملی و بین المللی موفق عمل کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزیابی توانمندیهای ژئوتوریستی منطقۀ تشان شهرستان بهبهان براساس روش پرالونگ به منظور دستیابی به توسعۀ پایدار
        حمید بابلی موخر محمدحسین رامشت
        وجود مکانهای ویژۀ زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی و به تعبیری ژئوسایت و ژئومورفوسایت بسترهای لازم جهت توسعۀ ژئوتوریسم می باشند. ژئومورفوسایت ها به خودی خود و یا در ترکیب با مواریث فرهنگی- تاریخی و اکولوژیکی توان های بالقوه ای را در راستای گردشگری عرضه می دارند. توسعهگردشگ چکیده کامل
        وجود مکانهای ویژۀ زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی و به تعبیری ژئوسایت و ژئومورفوسایت بسترهای لازم جهت توسعۀ ژئوتوریسم می باشند. ژئومورفوسایت ها به خودی خود و یا در ترکیب با مواریث فرهنگی- تاریخی و اکولوژیکی توان های بالقوه ای را در راستای گردشگری عرضه می دارند. توسعهگردشگریواستفادهازجاذبه‌هایمتعددطبیعیوتاریخیراهبردیاساسیجهت دستیابی بهتوسعهپایدارمی‌باشد.هدف از این پژوهش ارزیابی توانمندی های ژئوتوریستی لندفرم ها و آثار تاریخی منطقۀ تشان در استان خوزستان و تعیین جایگاه گردشگری آن بااستفاده از روش پرالونگ می باشد. به همین منظور از نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و همچنین بررسی اسناد، کتب تاریخی و مشاهدات میدانی استفاده و میزان توانمندی های ژئوتوریستی منطقه مشخص شده است. نتایج ارزیابی ها نشان می دهد که محدودۀ تاریخی تشان (کلگه زار) با کسب امتیاز 62/0 عیار گردشگری و 46/0 میانگین ارزش بهره وری و به دلیل برخورداری از آثار باستانی و جایگاه ویژه تاریخی بیشترین پتانسیل جذب توریسم و گردشگر را در منطقه دارد. غار پاپری تشان با کسب امتیاز 54/0 عیار گرشگری و 40/0 میانگین ارزش بهره وری در رتبۀ دوم می‌باشد. بر همین اساس محدودۀ تنگ بَن و همچنین چشمه و استخر طبیعی سرجوشر تشان به‌ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند. پتانسیل هاوجاذبه هایفراوانغارپاپرینشانمی دهدکه درصورتتوجهبیشتروایجادزیرساخت هایمناسبدرآیندهازارزشبهره وریبهمراتببیشتربرخوردارشودوگردشگرانزیادی را بهخودجذبنماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تحلیل تغییرات ژئومرفولوژیک- انسانی منابع ماسه و گردوغبار (مطالعه موردی: ارگ دامغان)
        ناصر مشهدی مجید کریم پور ریحان
        طوفان ماسه و گرد و غبار در مواقعی رخ می دهد که سطوح خشک با خاک سست در معرض بادهای شدید، متلاطم و غیرقابل کنترل، قرار گیرند. این شرایط معمولا با فعالیت انسان و تغییر کاربری اراضی در مناطق نیمه خشک و خشک تشدید میشود. منطقه دامغان به دلیل ساختار ژئواکولوژیک خود یک منطقه خا چکیده کامل
        طوفان ماسه و گرد و غبار در مواقعی رخ می دهد که سطوح خشک با خاک سست در معرض بادهای شدید، متلاطم و غیرقابل کنترل، قرار گیرند. این شرایط معمولا با فعالیت انسان و تغییر کاربری اراضی در مناطق نیمه خشک و خشک تشدید میشود. منطقه دامغان به دلیل ساختار ژئواکولوژیک خود یک منطقه خاص را در نواحی خشک حوزه آبخیز بسته حاج علیقلی به وجود آورده است. در حال حاضر تعادل اکوسیستم منطقه تحت تأثیر بهره برداری های انسانی و فعالیت های باد می باشد. هدف این مطالعه، بررسی اولویت منابع ماسه در فرایند فرسایش بادی است. در این پژوهش، ترکیب و تغییرات اندازه دانه(دانه‌بندی) در واحدهای طبیعی سرزمین(لندفرم‌ها) و واحدهای تحت فعالیت انسان(لنداسکیپ) مورد مقایسه قرار گرفت.در هر واحد منبع ماسه، اقدام به برداشت نمونه خاک یا رسوب سطحی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که واحد زمینهای کشاورزی حاوی بیش از 60 درصدذرات بزرگتر از 2000 میکرون هستند، در نتیجه ، این واحد نسبت به واحدهای دیگر، در برابر فرسایش بادی مقاوم است.در حالی‌که، این مقدار برای حساسترین لندفرم (دشت آبرفتی همراه فرسایش آبی) به حدود 15 درصد می رسد. در همین حال ، نتایج دانه بندی ذرات زیر 2000 میکرون نیز نشان میدهد که واحد زمینهای کشاورزی حاوی بیشترین ذرات آسیب پذیر در برابر فرسایش بادی است. این به این معنی است که زمینهای کشاورزی پتانسیل بالایی برای تامین منابع ماسه در فرایند فرسایش بادی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - کارآیی روش ژئوپدولوژی در نقشه‌برداری خاک‌های زراعی اراضی پایاب سد آیدوغموش میانه
        ناصر نظری شهلا محمودی محمدحسن مسیح‌آبادی
        چکیده یکی از روش های سیستماتیک برای تجزیه و تحلیل سطوح ژئومرفیک در نقشه برداری خاک که عملیات صحرایی را عمدتاً بر مبنای کار در منطقه نمونه پایه ریزی می کند، روش ژئوپدولوژی می باشد. هدف این تحقیق تعیین میزان اعتبار تعمیم پذیری نتایج حاصل از روش ژئوپدولوژی برای اشکال اراضی چکیده کامل
        چکیده یکی از روش های سیستماتیک برای تجزیه و تحلیل سطوح ژئومرفیک در نقشه برداری خاک که عملیات صحرایی را عمدتاً بر مبنای کار در منطقه نمونه پایه ریزی می کند، روش ژئوپدولوژی می باشد. هدف این تحقیق تعیین میزان اعتبار تعمیم پذیری نتایج حاصل از روش ژئوپدولوژی برای اشکال اراضی مشابه در منطقه میانه-استان آذربایجان شرقی بود. به این منظور مطالعه تفرق خاک با استفاده از اندازه گیری آن در یک توالی سلسله مراتبی از سطوح رده بندی خاک و مقایسه ی واحدهای مشابه در روش ژئوپدولوژیک با استفاده از شاخص های تفرق صورت گرفت. پس از تهیه نقشه تفسیری اولیه روی عکس های هوایی با مقیاس 1:20000، واحد HPu211 که بیشترین مساحت از محدوده مطالعاتی را دربرمی گرفت، انتخاب گردید و تعداد 15 پروفیل خاک با فواصل تقریبی 150 متر در این واحد، حفر، تشریح و نمونه برداری شدند. میزان قابلیت تعمیم نتایج روش ژئوپدولوژی برای واحد مزبور، از طریق حفر نُه پروفیل خاک دیگر در یک واحد مشابه موجود در خارج از منطقه ی نمونه که منطقه تعمیم نامیده شده است، مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج شاخص تفرق شانن از سطح رده به سمت فامیل خاک، در هر دو منطقه نمونه و تعمیم، افزایش می یابد؛ لیکن تنها در سطح فامیل، تفاوت معنی داری بین میانگین تفرق خاک های دو منطقه در سطح اعتماد 95% وجود دارد. افزایش تفرق خاک ها در خلال سلسله مراتب رده بندی خاک، حتی با تغییر مقیاس درک و تمرکز بر توالی افق های ژنتیکی پروفیل های حفر شده در مناطق نمونه و تعمیم نیز به اثبات رسید. بنابراین، به منظور افزایش دقت نتایج روش ژئوپدولوژی، استفاده از فازهای لندفرم ها و نیز تعیین فاز خانواده خاک و یا فاز سری خاک برای هر یک از حالت های لندفرم توصیه می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تأثیرپذیری نتایج روش ژئوپدولوژی از موقعیت منطقه نمونه در نقشه برداری خاک(مطالعه موردی: منطقه میانه، استان آذربایجان شرقی)
        ناصر نظری شهلا محمودی محمدحسن مسیح آبادی
        یکی از روش های سیستماتیک برای تجزیه و تحلیل سطوح ژئومرفیک در نقشه برداری خاک که عملیات صحرایی را عمدتاً بر مبنای کار در منطقه نمونه پایه ریزی می کند، روش ژئوپدولوژی می باشد. با توجه به نامشخص بودن میزان دقت و صحت نقشه های ایجاد شده به روش ژئوپدولوژی در مقیاس های بزرگ، ا چکیده کامل
        یکی از روش های سیستماتیک برای تجزیه و تحلیل سطوح ژئومرفیک در نقشه برداری خاک که عملیات صحرایی را عمدتاً بر مبنای کار در منطقه نمونه پایه ریزی می کند، روش ژئوپدولوژی می باشد. با توجه به نامشخص بودن میزان دقت و صحت نقشه های ایجاد شده به روش ژئوپدولوژی در مقیاس های بزرگ، این تحقیق با هدف بررسی موقعیت منطقه نمونه به منظور تعیین قابلیت تعمیم نتایج حاصل از روش ژئوپدولوژی برای اشکال اراضی مشابه، در منطقه میانه انجام شد. پس از تهیه نقشه تفسیری اولیه روی عکس های هوایی با مقیاس 1:20000، با توجه به موقعیت های مختلف واحدHPu211 که بیشترین مساحت از محدوده مطالعاتی را در بر می گرفت، منطقه نمونه در سه موقعیت مختلف در نظر گرفته شد و تعداد پنج پروفیل خاک با فواصل تقریبی 150 متر در هر کدام از موقعیت های سه گانه این واحد، و در مجموع 15 پروفیل خاک تشریح و نمونه برداری شدند. میزان قابلیت تعمیم نتایج روش ژئوپدولوژی برای واحد مزبور، از طریق حفر سه پروفیل خاک دیگر در یک واحد مشابه موجود در خارج از منطقه نمونه (منطقه تعمیم) انجام شد و در مجموع نه پروفیل خاک مورد بررسی قرار گرفت. نقشه خاک در قالب مطالعات خاک شناسی رده دوم نهایی گردید. نتایج نشان داد که تغییر موقعیت منطقه نمونه، تفاوت‎های تاکسونومیکی را در سطوح مختلف (راسته، زیرگروه و یا خانواده خاک) و نوع واحد نقشه (کمپلکس و خاک مجموعه همسان) برای واحد HPu211 باعث شده است. بنابراین، به منظور افزایش دقت نتایج روش ژئوپدولوژی، استفاده از فازهای لندفرم ها و نیز تعیین حالت (فاز) خانواده خاک و یا حالت سری خاک برای هر یک از حالت های لندفرم توصیه می شود. پرونده مقاله