• فهرست مقالات قنات

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی روند تغییرات کیفیت آب قنوات فعال شهرستان تفت
        سیما سلمه نژاد محمد حسن احرامپوش سید احمد میرباقری امیر حسین جاوید
        از نظر کیفی وضعیت قنوات موجود در استان یزد وخیم تر از سایر منابع آب می باشد. هدف از این مطالعه سنجش متغیرهای فیزیکی-شیمیایی و میکروبی از قبیل کدورت،دما،PH,کل جامدات محلول،BOD،منیزیم،پتاسیم،کلسیم،فسفات ،نیترات و کلیفرم گرماپای قنوات منتخب شهر تفت و ارزیابی کیفیت آب آنها چکیده کامل
        از نظر کیفی وضعیت قنوات موجود در استان یزد وخیم تر از سایر منابع آب می باشد. هدف از این مطالعه سنجش متغیرهای فیزیکی-شیمیایی و میکروبی از قبیل کدورت،دما،PH,کل جامدات محلول،BOD،منیزیم،پتاسیم،کلسیم،فسفات ،نیترات و کلیفرم گرماپای قنوات منتخب شهر تفت و ارزیابی کیفیت آب آنها به کمک شاخص های کشاورزی و WQIتصحیح شده می باشد.در مطالعه توصیفی انجام شده از محل مظهر 5 عدد از قنوات فعال منتخب شهر تفت طی 6 مرحله ماهیانه،30 مرتبه نمونه برداری صورت پذیرفت.نمونه ها به آزمایشگاه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یزد جهت آنالیز منتقل گردید و آزمایشات ر اساس روش های استاندارد متد صورت گرفت.سپس به ارزیابی کیفیت آب و روند تغییرات ایجاد شده با استفاده از شاخص های کشاورزی و WQIتصحیح شده پرداخته شد.در ارزیابی کیفیت آب جهت مصارف عمومی با استفاده از شاخص WQIامتیاز به دست آمده برای ایستگاه هایS5، S4، S3،‌S2، S1 به ترتیب برابر با59،83،79،57،58 و میزان SAR حاصل از براورد کیفیت آب جهت کشاورزی به ترتیب برابر با3،3 ،4/4 ،4/6 ،3/1 می باشد.در بررسی کیفیت آب کشاورزی به کمک دیاگرام ویلکاکس ایستگاه هایS5، S4، S3،‌S2،S1 به ترتیب در کلاسهای‌C3S1‌، C3S1،‌C4S1وC3S1‌،C3S1 قرار می گیرد.با توجه به این نتایج و مقایسه با استانداردهای مربوطه مشخص گردید که آب ایستگاه های مذکور جهت کشاورزی بر اساس میزان SAR دارای کیفیت عالی و هم چنین بر طبق دیاگرام ویلکاکس ایستگاه S1 در کلاس بد و مابقی ایستگاه ها در طبقه بندی قابل قبول قرار دارند.جهت مصارف عمومی ایستگاه هایS5ٚS2،S1 دارای شرایط تهدید شده،ایستگاه S3نسبتا خوب یا متوسط و S4 دارای کیفیت خوب می باشد.به طور کلی روند تغییرات کیفیت آب جهت کشاورزی و مصارف عمومی از شمال به جنوب منطقه در جهت بهبود کیفیت آب می باشد و لی به این دلیل که اکثر مقدار پارانترها روند افزایشی دارد تغییرات کیفیت آب ایستگاه ها در جهت نامطلوب شدن می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی شاخص‌های کیفیت منابع آب زیرزمینی در اقلیم سرد و خشک
        یحیی چوپان چوپان سمیه امامی
        استفاده بی رویه از منابع آبی موجود و خشکسالی های پی در پی در سالیان اخیر موجب شده است تا منابع آب آبیاری نه تنها از نظر کمی، بلکه از نظر کیفی نیز به شدت دچار تغییرات نامطلوب گردند. کیفیت آب از مهم ترین عوامل تعیین کننده به منظور کاربرد آن در مصارف مختلف آب به شمار می رو چکیده کامل
        استفاده بی رویه از منابع آبی موجود و خشکسالی های پی در پی در سالیان اخیر موجب شده است تا منابع آب آبیاری نه تنها از نظر کمی، بلکه از نظر کیفی نیز به شدت دچار تغییرات نامطلوب گردند. کیفیت آب از مهم ترین عوامل تعیین کننده به منظور کاربرد آن در مصارف مختلف آب به شمار می رود. لذا مدیریت و پایش کیفیت منابع آب از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی کیفیت منابع آب موجود در منطقه سیوکی شهرستان تربت حیدریه با توجه به آنالیز شیمیایی منابع آبی مورد استفاده در بخش کشاورزی شامل پساب کارخانه قند، پساب تصفیه شده فاضلاب شهری، قنات و چاه (تعداد 10 حلقه چاه با کاربری کشاورزی) طی دوره آماری 92-1388 و دیاگرام ویلکاکس، شاخص نفوذپذیری (I)، نسبت جذبی سدیم (SAR)، درصد سدیم و کلر و دیگر آنیون ها و کاتیون ها پرداخته شد.نتایج حاصل نشان داد که مقدار شوری پساب در حدود 20000 میلی موس بر سانتی متر می باشد که در کلاس شوری زیاد (C4) قرار گرفت. بر طبق نمودار ویلکاکس و SAR، اکثر نمونه ها در کلاس C4S1 و در رده آب های متوسط قرار گرفتند. براساس نتایج، تمامی منابع آبی منطقه مورد مطالعه، اعم از متعارف و نامتعارف برای کشاورزی مناسب می‎باشند، ولی برای پساب تصفیه خانه می بایست تدابیر بیش تری در خصوص کشاورزی و کشت محصولات انجام شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - پیدایش و گسترش قنات در دنیای قدیم
        شهرام اردشیریان صالح پرگاری حسین حاتمی نژاد
        چاه کانال‌های زیر زمینی (قنات) اهمیت فراوانی در تاریخ آبیاری و سکونت بشردر زمین‌های حاصلخیز در دنیای قدیم دارند.[i] به نظر می‌رسد که چاه تونل‌های رایج در دوران پیش از هخامنشیان، در دوران شاهان این سلسله از ایران به مصر، مشرق و ناحیه ی عرب نشین گسترش یافتند (530-531 قبل چکیده کامل
        چاه کانال‌های زیر زمینی (قنات) اهمیت فراوانی در تاریخ آبیاری و سکونت بشردر زمین‌های حاصلخیز در دنیای قدیم دارند.[i] به نظر می‌رسد که چاه تونل‌های رایج در دوران پیش از هخامنشیان، در دوران شاهان این سلسله از ایران به مصر، مشرق و ناحیه ی عرب نشین گسترش یافتند (530-531 قبل از میلاد). اعراب قنات را تا آفریقای شمالی، اسپانیا و قبرس گسترش دادند. نمونه‌های قنات، همچنین در آسیای مرکزی، غرب چین، ودر مقیاس کمتری در نواحی خشک آمریکای لاتین یافت می‌شود. در دوران مدرن بیش از بیست واژه برای شناسایی این چاه‌های افقی استفاده می‌گردد. در ایران واژه عربی قنات به معنی باریکه و یا مجرای آب مورد استفاده قرار می‌گرفت، و در افغانستان واژه کاریز استعمال می‌گردید. در حالیکه در سوریه، فلسطین و آمریکای شمالی فوقرا رایجتر می‌باشد. در تمامی این نواحی چاه تونل‌ها هنوز به شکل سنتی احداث می‌گردند، و سکونتگاه‌های بشری بسیاری برای آب مصرفی و کشاورزی به آنها وابسته می‌باشند. هر جا که قنات مورد استفاده بود، ساختار و الگوی مالکیت و زمین داری را در روستا به شدت تحت تاثیر قرار داده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تشخیص باکتری‌‎های کلی‌فرمی، تعیین گروه‌های فیلوژنی و الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی <i>اشریشیا کولای</i> در چشمه‌ها و قنات‌های آلوده استان آذربایجان‌شرقی
        نعیمه شعبانی لکرانی جلال شایق جاوید صادقی زهره موسوی
        اشریشیا کولای به‌عنوان باکتری شاخص آلودگی مدفوعی آب حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه تعیین نوع و فراوانی باکتری های کلی‌فرمی و تنوع باکتری های اشریشیا کولای و تعیین میزان مقاومت آنتی‌بیوتیکی اشریشیا کولای جداشده از منابع قنات ها و چشمه های آذربایجان شرقی می باشد. بدین چکیده کامل
        اشریشیا کولای به‌عنوان باکتری شاخص آلودگی مدفوعی آب حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه تعیین نوع و فراوانی باکتری های کلی‌فرمی و تنوع باکتری های اشریشیا کولای و تعیین میزان مقاومت آنتی‌بیوتیکی اشریشیا کولای جداشده از منابع قنات ها و چشمه های آذربایجان شرقی می باشد. بدین منظور 118 چشمه و قنات انتخاب و به روش MPN مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های کلی‌فرم مثبت به روش‌های فنوتیپی و ژنوتیپی شناسایی شدند؛ در مرحله بعد جهت تعیین تنوع ژنتیکی اشریشیا کولای های جداشده از روش تعیین تیپ فیلوژنی به روش multiplex PCR استفاده شد. جهت تعیین الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی از دیسک های آنتی بیوتیکی نالیدیکسیک اسید، کوتریماکسازول، آموکسی سیلین، جنتامایسین، سیپیروفلوکساسین، کلرامفنیکل، ایمیپنم، سفوتاکسیم و سفتازیدیم آنتی بیوگرام استفاده شد طبق نتایج مطالعه. 48% از نمونه ها توسط multiplex PCR از نظر کلی‌فرمی مثبت ارزیابی شدند که 40% اشریشیا کولای و 19% کلبسیلا تشخیص داده شد. تعلق 23 جدایه به گونه‌ باکتری اشریشیا کولای تأیید شد. به استناد تعیین گروه‌های فیلوژنی 44% از سویه‌های مورد آزمایش متعلق به گروه B2وD و 56% از سویه ها متعلق به گروه A وB1 بودند. نتایج آنتی بیوگرام، مقاومت مربوط به آموکسی سیلین را معادل 92% نشان داد. همه سویه‌ها نسبت به ایمیپینم حساسیت داشتند. حضور سویه‌های بیماری‌زای اشریشیا کولای با مقاومت بالای آنتی‌بیوتیکی در منابع آبی می‌تواند به‌عنوان یک مخاطره بهداشتی برای انسان مطرح باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - باستان شناسی سازه های آبی با محوریت قنات های خراسان
        فاطمه صفایی مریم شجاعی فاطمه یزدی
        آب های زیرزمینی یکی از مهم ترین عوامل پیشرفت زندگی انسان در مناطق گرم وخشک محسوب می شوند که انسان همواره به دنبال راهی برای استخراج واستفاده از این منابع بوده تابتواند به حیات خود درمناطق کم اب ادامه دهد،ایران به عنوان یکی از کشورهایی که قسمت های وسیعی ازجغرافیای آن را چکیده کامل
        آب های زیرزمینی یکی از مهم ترین عوامل پیشرفت زندگی انسان در مناطق گرم وخشک محسوب می شوند که انسان همواره به دنبال راهی برای استخراج واستفاده از این منابع بوده تابتواند به حیات خود درمناطق کم اب ادامه دهد،ایران به عنوان یکی از کشورهایی که قسمت های وسیعی ازجغرافیای آن را مناطق گرم وخشک تشکیل داده اند از گذشته های دور پیشروساخت راهی برای استخراج و استفاده از این منابع عظیم زیرزمینی بوده است که ازجمله می توان به حفرچاه ها و ایجاد قنات ها اشاره کرد، قنات ها بدلیل عملکرد و گستردگی خود از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند،درباره ساخت اولین قنات ها اطلاعات دقیقی در دسترس نیست اما بنا به گفته کارشناسان این اریایی ها بودند که دست به ایجاد اولین قناتها زدند.این سازه های ابی زیرزمینی که نتیجه تاثیرشرایط اقلیمی برروی انسان می باشد، علاوه براینکه نماینده ای از تمدن کهن ایران زمین محسوب می شوند. هرساله باجذب گردشگران داخلی و خارجی و تامین آب کشاورزی مناطق اطراف باعث پیشرفت قابل توجهی دراقتصاد منطقه می شوند. هدف از این پژوهش معرفی وشناخت ویژگی ها وعلت ایجاد قنات ها درنقاط مختلف کشور با تاکید بر قنات های خراسان بزرگ ازطریق تحقیقات کتابخانه ای با استفاده از منابع موجود است. این تحقیق به بررسی ساختارهای قنات های خراسان پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - معرفی و شناسایی رشته قنات های ارجان
        نسترن بارونیان مریم اسدی
        ایران سرزمین بیابان ها و جنگل ها، و دره های سبز است. جغرافیا ناگزیر بر فرهنگ مردمانی که در طبیعت زندگی می کنند،تأثیر می گذارد.توزیع ناهمگون بارندگی به لحاظ زمانی و مکانی و در نتیجه وضعیت خاص منابع آب در ایران باعث شده که از گذشته های دور برای استفادۀ درست از این منابع ک چکیده کامل
        ایران سرزمین بیابان ها و جنگل ها، و دره های سبز است. جغرافیا ناگزیر بر فرهنگ مردمانی که در طبیعت زندگی می کنند،تأثیر می گذارد.توزیع ناهمگون بارندگی به لحاظ زمانی و مکانی و در نتیجه وضعیت خاص منابع آب در ایران باعث شده که از گذشته های دور برای استفادۀ درست از این منابع کوششهای زیادی انجام شود.حاصل این تلاش ها ،بناهای آبی فراوانی است مانند سدها،بندها،قنات ها و... که قدمت آنها به چندین هزار سال میرسد.مکان بهینه اینگونه بناها،مصالح ساختمانی بکار رفته در و...از دانش پیشرفته و مهارت سازندگان خبر میدهد.استخراج آبهای زیرزمینی بصورت قنات،یکی از شگفت انگیزترین ابداعات بشری است که تأثیر بسزایی در سرنوشت کشاورزی فلات ایران داشته است.هدف از این پژوهش معرفی و بررسی رشته قنات های ارجان است که در سایه فراموشی و تخریب قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - مطالعه برخی از ویژگی های ریخت سنجی و شمارشی گونه Capoeta fusca Nikolskii, 1897 در قنات‌های شهرستان فردوس
        حامد استواری هومن شجیعی حاجی قلی کمی
        به منظور مطالعه برخی از ویژگی های ریخت سنجی و شمارشی گونه Nikolskii, 1897 Capoeta fusca، طی سال های 1389 تا 1390، تعداد 90 نمونه ماهی از سه قنات در شهرستان فردوس جمع آوری شدند. نمونه ها پس از تثبیت در فرمالین 10 درصد، به آزمایشگاه رازی شهرستان فردوس منتقل شده و به کمک ک چکیده کامل
        به منظور مطالعه برخی از ویژگی های ریخت سنجی و شمارشی گونه Nikolskii, 1897 Capoeta fusca، طی سال های 1389 تا 1390، تعداد 90 نمونه ماهی از سه قنات در شهرستان فردوس جمع آوری شدند. نمونه ها پس از تثبیت در فرمالین 10 درصد، به آزمایشگاه رازی شهرستان فردوس منتقل شده و به کمک کلید، مورد شناسایی قرار گرفتند. بیشترین و کمترین طول کل بدست آمده برای این گونه از قنات های شهرستان فردوس، 6/19 و 02/3 سانتیمتر بود. نتایج نشان داد که در این گونه، 3 شعاع سخت و 7 شعاع نرم در باله پشتی، 3 شعاع سخت و 5 شعاع نرم در باله مخرجی، 1 شعاع سخت و 8 شعاع نرم در باله لگنی و 1 شعاع سخت و 16 شعاع نرم در باله سینه ای وجود دارد. همچنین، تعداد فلسهای روی خط جانبی 45 تا 53 عدد، بالای خط جانبی 7 یا 8 عدد و پایین خط جانبی 7 عدد شمارش شد. بررسی رابطۀ بین سه فاکتور طول کل و طول سر، طول کل و ارتفاع بدن و طول سر و ارتفاع بدن برای این گونه، نشان داد که آنها دارای ضریب همبستگی 99/0 بوده و دارای یک همبستگی مثبت و معنی دارند. همچنین، در مقایسه آماری صفات ریختی و شمارشی نمونه های بین سه ایستگاه با کمک آزمون F، تفاوت آماری معنی داری مشاهده نشد(05/0&lt;P). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - شناسایی فون و بررسی پراکنش ماهیان قنات های شهرستان شاهرود
        حسن صادقی هومن شجیعی شهرام شرفی
        به منظور شناسایی و معرفی گونه های ماهیان قنات و بررسی وضعیت پراکنش آن ها در شهرستان شاهرود کار جمع آوری نمونه ها از پاییز 1389 تا تابستان 1390 در چهار منطقه ی مرکزی، میامی، فرومد و بیارجمند، با انتخاب 12 ایستگاه از قنوات دارای ماهی در این مناطق و با استناد به اطلاعات من چکیده کامل
        به منظور شناسایی و معرفی گونه های ماهیان قنات و بررسی وضعیت پراکنش آن ها در شهرستان شاهرود کار جمع آوری نمونه ها از پاییز 1389 تا تابستان 1390 در چهار منطقه ی مرکزی، میامی، فرومد و بیارجمند، با انتخاب 12 ایستگاه از قنوات دارای ماهی در این مناطق و با استناد به اطلاعات منابع طبیعی، محیط زیست و جهاد کشاورزی این شهرستان انجام پذیرفت. نمونه برداری با استفاده از تور ساچوک با چشمه های 2 میلی متری و ابزار های ممکن با توجه به شرایط محیط انجام شد. نمونه ها در فرمالین 10 درصد تثبیت و پس از انتقال به آزمایشگاه با استفاده از کلید های شناسایی معتبر تا حد گونه مورد شناسایی قرار گرفت. تعداد 10 گونه ماهی از سه جنس Alburnoides، Carassiusو Capoetaاز مجموع 516 نمونه ی صید شده شناسایی گردید. پرونده مقاله