با شکل گیری مفهوم دولت – ملتدر قرن هفدهم میلادی، این بازیگر همواره به عنوان تنها تصمیم ساز و مسؤول رشد و توسعه در عرصه های مختلف، مطرح بوده است. تحقق این هدف در محیطی دنبال شد که در آن انباشت ثروت و قدرت از مزیت بالایی برخوردار بود. بنابراین دولت ها کوشیدند تا با چکیده کامل
با شکل گیری مفهوم دولت – ملتدر قرن هفدهم میلادی، این بازیگر همواره به عنوان تنها تصمیم ساز و مسؤول رشد و توسعه در عرصه های مختلف، مطرح بوده است. تحقق این هدف در محیطی دنبال شد که در آن انباشت ثروت و قدرت از مزیت بالایی برخوردار بود. بنابراین دولت ها کوشیدند تا با بهره برداری از قدرت خود، زمینه کسب ثروت را فراهم آورند. در این راستا ابتدا دولت های استعماری با گسترش نفوذ خود به سرزمین های تحت سلطه، از منابع آنها برای پیشرفت صنایع خود بهره برداری کردند. کشورهای صنعتی، ابتدا شرکت هایی را تأسیس و مورد حمایت قرار دادند تا زمینه ی تحقق اهداف آنها در خصوص بهره برداری از منابع سایر سرزمین ها فراهم شود. با گذشت زمان و به واسطه فرایند انباشت سرمایه و ثروت ، این شرکتها نیز همانند سایر بخش های جهان در حال تحول و توسعه و متناسب با تغییرات حادث شده، تلاش کرده اند تا پویایی خود را حفظ کنند تا از روند رقابت جهانی خارج نشوند. بر این اساس اگر در آغاز پیدایش شرکت های چند ملیتی، رقابت و تلاش برای دستیابی به منابع و بازارهای مصرف بیشتر، خصوصیت بارز آن بود، اما در ادامه ی مسیر ، به دلیل ماهیت انباشت سرمایه و تغییرات حادث شده در عرصه ی جهانی، همچون ورود بازیگران جدید که خواهان سهمی در معادلات اقتصادی جهانی بودند، زمینه را برای ایجاد انحصار در بخش سرمایه فراهم کرد. در این میان شرکت های آمریکایی که به دلیل دور بودن از سیر حوادث پرهزینه تاریخی از قبیل جنگ جهانی اول و دوم آسیبی ندیده بودند، در مسیر ادغام سرمایه ها و تشکیل شرکت های چند ملیتی پیش قدم شدند. دوره ی بعد از جنگ جهانی دوم، با تغییراتی در عملکرد شرکت های چند ملیتی همراه شد به نحوی که شرکت های چند ملیتی از انحصار آمریکا خارج شدند و شرکت هایی از اروپا و ژاپن وارد رقابت جهانی با شرکت های آمریکایی شدند. ماهیت جهانی شدن، زمینه رشد و توسعه هر چه بیشتر این شرکت ها را فراهم ساخت. هدف تحقیق پیش رو، بررسی سیر تحول مفهومی و کارکردی شرکت های چند ملیتی به منظور شناخت هر چه بیشتر نحوه ی فعالیت و اثرات این بازیگران بین المللی می باشد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: از زمان پیدایش شرکت های چندملیتی در قرن شانزدهم میلادی، به تدریج نقش آن ها در عرصۀ تجارت بین الملل توسعه یافت؛ به نحوی که در چند دهۀ اخیر، جایگاه غیرقابل انکاری را نه تنها در اقتصاد بین الملل، بلکه حتّی در روابط بین المللی نیز کسب کرده اند. امروزه شناختن مس چکیده کامل
زمینه و هدف: از زمان پیدایش شرکت های چندملیتی در قرن شانزدهم میلادی، به تدریج نقش آن ها در عرصۀ تجارت بین الملل توسعه یافت؛ به نحوی که در چند دهۀ اخیر، جایگاه غیرقابل انکاری را نه تنها در اقتصاد بین الملل، بلکه حتّی در روابط بین المللی نیز کسب کرده اند. امروزه شناختن مسئولیت حقوقی بین المللی برای شرکت های چندملیتی و نظارت بر رعایت قواعد حقوق بشرتوسط آن ها، به علّت داشتن الگوی هرمی و ساختار بسیار پیچیدۀ شرکت های مزبور، به عنوان مهم ترین دغدغه های جامعۀ جهانی تلقی می گردد. ایجاد و اِعمال تعهدات الزام‌آور برای رعایت این قواعد، در اسناد بین المللی و نظام های منطقه ای حقوق بشر متجلّی شده است؛ امّا این که حدود و دامنۀ این مسئولیت ها تا کجاست، نیاز به بررسی و تحلیلِ ویژه ای می باشد.روش: شیوه پژوهش حاضر، مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای است.یافته ها و نتایج: بر این اساس، نهادها و سازمان های بین المللی به منظور تسرّی مسئولیت حقوق بشری به شرکت های چندملیتی، مکانیسم های متعددی را با تکیه بر نظریه های گوناگون به کار گرفته اند. در این پژوهش، ضمن بررسی دقیق تحولات صورت گرفته در جهت هرچه بیشتر ملزم کردن شرکت های چند ملیتی به منظور رعایت قواعد بین المللی حقوق بشر، به شیوه های اِعمال مسئولیتِ ناشی از سرمایه گذاری های بین المللی این شرکت ها با استفاده از مکانیسم های نظارتی جدی تر پرداخته شده است.
پرونده مقاله
نقش شرکت های چندملیتی در سرمایه گذاری و تجارت جهانی، پدیده ای آشنا برای صاحب نظران مسائل توسعه و کارشناسان تجارت بین المللی است . آثار مثبت و منفی فعالیت این شرکت ها بر روند توسعه در جنوب، سالهاست که مورد توجه اندیشمندان مختلف بوده و ادبیات گسترده ای در این زمینه تولید چکیده کامل
نقش شرکت های چندملیتی در سرمایه گذاری و تجارت جهانی، پدیده ای آشنا برای صاحب نظران مسائل توسعه و کارشناسان تجارت بین المللی است . آثار مثبت و منفی فعالیت این شرکت ها بر روند توسعه در جنوب، سالهاست که مورد توجه اندیشمندان مختلف بوده و ادبیات گسترده ای در این زمینه تولید شده است. با این حال جهان، در سال های اخیر شاهد نوع جدید و رو به رشدی از سرمایه گذاری های مستقیم خارجی بوده که خاستگاه آن کشورهای جنوب است و در همین راستا گونه تازه ای از شرکت های چندملیتی سر برآورده اند که از آنها با عنوان شرکت های چندملیتی نوظهور یاد می شود. این مقاله تلاش دارد آثار فعالیت این بازیگران جدید را بر چشم انداز توسعه در جنوب بررسی کند. مقاله نشان می دهد که شرکت های چندملیتی نوظهور تفاوت های درخورتوجهی با شرکت های چندملیتی غربی دارند و ظهور و گسترش دامنه فعالیت این شرکت ها، از جنبه های مختلف،تحولی مثبت در روند توسعه کشورهای کم درآمد جنوب به حساب می آید. ادعای اصلی مقاله که به صورت فرضیه مطرح شده این است که شرکت های چندملیتی نوظهور به سبب بالابردن حجم سرمایه گذاری های خارجی درسطح جهان، تنوع بخشیدن به روش های سرمایه گذاری و تشابهات بیشتر فرهنگی با کشورهای جنوب، در مجموع بر فرصت های جذب سرمایه گذاری خارجی و در نتیجه توسعه درکشورهای جنوب اثری مثبت بر جا می گذارند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
