یکی از روش های تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبیین راهبردهای محوری است که بر محور آن بسیاری از کنش و واکنش های سیاست خارجی قابل فهم و قابل بررسی است. راهبرد تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از سال 1368 تا 1384 و همچنین از سال 1392 تاکنون، یکی از این چکیده کامل
یکی از روش های تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبیین راهبردهای محوری است که بر محور آن بسیاری از کنش و واکنش های سیاست خارجی قابل فهم و قابل بررسی است. راهبرد تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از سال 1368 تا 1384 و همچنین از سال 1392 تاکنون، یکی از این راهبردهاست که با عناوین مختلفی نظیر سیاست "توسعه گرای تعاملی" و"اعتدال گرایی تعامل محور" به عنوان مهم ترین راهبرد سیاست خارجی ج.ا.ایران در آن دوره های زمانی قلمداد شده است. لذا نحوه شناخت و تبیین تئوریک این راهبرد می تواند ما را در فهم بیش از پیش سیاست خارجی ایران یاری کند. در این مقاله در پی تبیین این دغدغه هستیم که تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بر اساس چه رویکرد نظری می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد؟ یافته های ما برآنست که رویکرد هرمنوتیک انتقادی بر مبنای کنش ارتباطی می تواند به عنوان چارچوب نظری مفید برای مطالعه تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی، تنش زدایی در سیاست خارجی ایران بر مبنای هرمنوتیک انتقادی با محوریت مباحثی نظیر عقلانیت ارتباطی و نظریه کنش ارتباطی هابرماس، گفتمان پراگماتیستی هاشمی رفسنجانی، گفتمان خاتمی مبتنی بر عقلانیت و اخلاق ارتباطی، دیپلماسی گفتگوی تمدن ها، و گفتمان روحانی مبنی بر اعتدال گرایی و تعامل سازنده با جهان و ... در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
پرونده مقاله
شرایط جمهوری اسلامی ایران در دوران پسا جنگ وضعیتی را به وجود آورده بود که تمامی ساحت ها از جمله ساحت سیاست خارجی را دچار تحول ساخته بود. پس از پایان یافتن جنگ عراق علیه ایران، دورۀ نوینی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی آغازیدن گرفت که از آن به سازندگی یاد می شود. آنچه نگار چکیده کامل
شرایط جمهوری اسلامی ایران در دوران پسا جنگ وضعیتی را به وجود آورده بود که تمامی ساحت ها از جمله ساحت سیاست خارجی را دچار تحول ساخته بود. پس از پایان یافتن جنگ عراق علیه ایران، دورۀ نوینی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی آغازیدن گرفت که از آن به سازندگی یاد می شود. آنچه نگارۀ حاضر در پی آن می باشد، این است که رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت سازندگی را با رهیافتی سازه انگارانه و با لحاظ کردن یکی از مولفه های سه گانه هویت ملی یعنی اسلامیت مورد بررسی قرار دهد. از این رو در پژوهش حاضر تلاش می شود که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اطلاعات و داده های کتابخانه ای، ضمن تبیین یکی از سه لایۀ هویت ملی یعنی اسلامیت و نحوۀ تکوین آن و شناخت و معرفت نسبت به سیاست خارجی زمانۀ دولت هاشمی، در نهایت به این سوال پاسخ دهد که اسلامیت به عنوان یکی از محورهای هویت ملی ایران چه تاثیری در ایجاد و تکوین سیاست خارجی دورۀ مورد بررسی داشته است؟
پرونده مقاله
چکیده
زنان نیز مانند مردان از حقوق اساسی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی برخوردارند؛ ولی این مسأله که این مبانی، در اسلام و غرب چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند، درخور تأمّل و بررسی است. سؤال اصلی این پژوهش، این است که حقوق زنان چه تاثیری بر سیاست خارجی امریکا در قبال جم چکیده کامل
چکیده
زنان نیز مانند مردان از حقوق اساسی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی برخوردارند؛ ولی این مسأله که این مبانی، در اسلام و غرب چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند، درخور تأمّل و بررسی است. سؤال اصلی این پژوهش، این است که حقوق زنان چه تاثیری بر سیاست خارجی امریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران دارد؟ فرضیه ما بر این است که حقوق زنان بر سیاست خارجی امریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران تاثیرگذار بوده است و یکی از عوامل تداوم دشمنی و اعمال فشار امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود. در نتیجه، با وجود کنوانسیون و قوانین متعدد در نظام غرب و با شعار برابری و نیز منشور حقوق و مسؤولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران بر پایه عدالت جنسیتی، سهم زنان در حوزه سیاست و تصمیمگیری کشورها با توجه به توانایی آنان همچنان پایین است که میتواند بهانه ای برای ایالات متحده جهت اعمال فشار برعلیه جمهوری اسلامی ایران گردد. روش پژوهش در این مقاله توصیفی تحلیلی و تاریخی است.
پرونده مقاله
جهان امروز در دوران گذار قرار داشته و ساختارهای منبعث از نظام دوقطبی و تک قطبی توان لازم را برای اداره وضعیت جدید جهان ندارند.قدرت های نوظهور برزیل،روسیه،چین،هند و افریقای جنوبی با تشکیل گروه کشورهای بریکس بلوک قدرت جدیدی را تشکیل داده اند که از قدرت قابل توجه و رو به ر چکیده کامل
جهان امروز در دوران گذار قرار داشته و ساختارهای منبعث از نظام دوقطبی و تک قطبی توان لازم را برای اداره وضعیت جدید جهان ندارند.قدرت های نوظهور برزیل،روسیه،چین،هند و افریقای جنوبی با تشکیل گروه کشورهای بریکس بلوک قدرت جدیدی را تشکیل داده اند که از قدرت قابل توجه و رو به رشدی در عرصه های اقتصادی،سیاسی و نظامی برخوردار بوده و می توانند نقش تعیین کننده ای در مناسبات بین المللی ایفا نمایند. در این مقاله به این سوال پاسخ داده می شود که چه عواملی در ارتقای سطح همگرایی بین ایران و بریکس موثر می باشد؟با توجه به رویه و اصول ثابت انقلاب اسلامی مبنی بر عدم وابستگی به قدرت های بزرگ،نفی سلطه پذیری و سلطه جویی،عدالت طلبی،عدم وابستگی،حمایت از حق تعیین سرنوشت ملت ها و همچنین مخالفت و تلاش گسترده جمهوری اسلامی در نقد و به چالش کشیدن نظم تک قطبی امریکا محور، مشاهده می گردد همگرایی مشهودی میان اهداف گروه بریکس و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد.همسویی بریکس با جمهوری اسلامی ایران در تلاش برای موازنه سازی نرم در قبال ایالات متحده نقشی اساسی در نگاه ج.ا.ایران برای ارتقای سطح همکاری با بریکس داشته است.
پرونده مقاله
رابطه هویت ملی و سیاست خارجی، سالها به دلیل سیطره انگاره واقع گرایی (رئالیسم) در روابط بین الملل مورد توجه قرار نگرفت. مورگنتا در کتاب Politics among Nation و کنت والتس در کتابهای The Man، State، War و Theory of International Politics در قسمت نظریه پردازی به صراحت ارتبا چکیده کامل
رابطه هویت ملی و سیاست خارجی، سالها به دلیل سیطره انگاره واقع گرایی (رئالیسم) در روابط بین الملل مورد توجه قرار نگرفت. مورگنتا در کتاب Politics among Nation و کنت والتس در کتابهای The Man، State، War و Theory of International Politics در قسمت نظریه پردازی به صراحت ارتباط فرهنگ و هویت ملی یک کشور با سیاست خارجی را نفی کرده اند. دلیل دیگر کم توجهی به این مقوله، سیطره رفتارگرایی و توجه به پدیده های ملموس و قابل اندازه گیری بود. در نتیجه تعریف فرهنگ و تعین رابطه آن با پدیده های دیگر عمل دشواری بود. اما با ظهور رویکرد تکوین گرایی در عرصه روابط بین الملل و اهمیت دادن به انگاره ها، ایده ها و عناصر غیرمادی، مؤلفه هویت جایگاه خود را در روابط بین الملل پیدا کرد. بنابراین در بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، بر انگاره ها و ایده ها تمرکز شده؛ از طرف دیگر هویت ملی ایران یک موضوع شناختی مبتنی بر فهم مشترک از ایران و کشورهای دیگر است. هویت ملی جمهوری اسلامی ایران، تصور این کشور از خویش براساس برداشت و تصویر سایر کشورها از آن است. در این پژوهش سعی بر این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1387ـ1357) براساس عناصر هویت ملی توضیح داده شود
پرونده مقاله
چکیده شروع هر بحرانی بستر و ریشه های مختلفی از جمله عوامل تاریخی، ژئوپلتیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. گاهی دولتها در مناسبات بینالمللی، در راستای دست یابی به منافع خود و یا جلوگیری از به خطر افتادن امنیت و ثبات کشور خود، اقدام به محدود کردن اثرپذیری خود از گروهه چکیده کامل
چکیده شروع هر بحرانی بستر و ریشه های مختلفی از جمله عوامل تاریخی، ژئوپلتیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. گاهی دولتها در مناسبات بینالمللی، در راستای دست یابی به منافع خود و یا جلوگیری از به خطر افتادن امنیت و ثبات کشور خود، اقدام به محدود کردن اثرپذیری خود از گروههای تروریستی میکنند. داعش خشنترین تشکیلات تروریستی در بین همه گروههای مسلح برجسته در منطقه خاورمیانه است. پس از حمله آمریکا به عراق، شاخه القاعده در عراق پایه گذار داعش شد. پس از آنکه نا آرامیهای سوریه شدت گرفت، داعش از عراق به سوریه هم وارد شد. ظهور داعش در عراق و سوریه تبعات مختلفی در خاورمیانه و سپس در اغلب نقاط دنیا به همراه داشت. کشورهای گوناگونی نیز با پدیده داعش درگیر شده و به ناچار در مقابل آن به تدابیر مختلفی دست زدند. در این میان جمهوری اسلامی ایران به طور مستقیم با داعش در تقابل قرار گرفت زیرا داعش علاوه بر اینکه تمامیت ارضی و رژیمهای سیاسی متحدان منطقه ای ایران را به چالش کشید؛ تهدید امنیتی و ایدئولوژیکی برای ایران نیز به شمار می رفت. لذا سیاست خارجی ایران تحت تاثیر ظهور داعش ناچار به اعمال راهکارهایی برای مقابله با آن شد. این مقاله سعی دارد با استفاده از چارچوب سازه انگاری به بررسی ظهور پدیده داعش و تاثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی در منطقه و سطح بینالملل بپردازد.
پرونده مقاله
انقلاب اسلامی موجد یک تحول فرهنگی- اجتماعی در جامعه ایران بوده است که در ارتباط و تعامل با دولتها و ملتهای دیگر بر ابزارهای فرهنگی و گفتگو تأکید دارد. آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی بر اساس آموزههای اسلام نقش و جایگاه ویژهای را برای عناصر فرهنگی در عرصههای اج چکیده کامل
انقلاب اسلامی موجد یک تحول فرهنگی- اجتماعی در جامعه ایران بوده است که در ارتباط و تعامل با دولتها و ملتهای دیگر بر ابزارهای فرهنگی و گفتگو تأکید دارد. آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی بر اساس آموزههای اسلام نقش و جایگاه ویژهای را برای عناصر فرهنگی در عرصههای اجتماعی و سیاسی قائل هستند. ایشان با تأکید بر ارزشهای فطری و الهی که در همه انسان ها مشترک است درصدد بیداری و آگاهی مردم و ایجاد وحدت در بین مسلمانان بر اساس ارزشهای جهانشمول فرهنگی بوده است. همچنین ج.ا. ایران و البته سیاست خارجی آن به دلیل مشرب داشتن از دو پشتوانه هویتی و فرهنگی غنی، "منبع ایرانی" و "منبع اسلامی"، همواره اصول فرهنگی، هویتی و ایدئولوژیک خاصی مدنظر داشته است. این نگارش پس از بررسی ظرفیت ایجادشده از طریق منابع تمدنی و دینی و دیگر مؤلفههای فرهنگی برای سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران، به نوع نگاه و جایگاه دیپلماسی فرهنگی در اندیشه آیتالله خامنه ای میپردازد. دغدغه اصلی این نگارش پاسخ به این سؤال است که "با توجه به رهنمودهای آیتالله خامنه ای دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چگونه و با چه معیار، و راه کاری تقویت می شود؟" برای پاسخ این سؤال، این مقاله؛ فرضیه زیر را به آزمون میگذارد: "احصاء و فعال سازی مؤلفههای تمدنی قدرت آفرین در بستر دیپلماسی فرهنگی زمینه ارتقاء عملکرد و تحقق اهداف سیاست خارجی ج. ا. ایران در عصر جهانیشدن است".
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد