فهرست مقالات زمین‌آمار

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی تغییرات شوری بخشی از اراضی ترکمن صحرا با بهره گیری از روش‌های میان‌یابی
  پرستو نظری شهلا محمودی ابراهیم پذیرا
  ارزیابی وضعیت شوری یک منطقه، گامی مهم برای مدیریت اراضی محسوب می‌گردد. این پژوهش در بخشی از اراضی دشت ترکمن‌صحرا واقع در استان گلستان که رژیم رطوبتی خاک اریدیک است، به‌منظور ارزیابی تغییرات شوری در سال‌های 1355، 1368 و 1392 انجام شد. بدین منظور از 2 روش زمین‌آماری (کریج چکیده کامل

  ارزیابی وضعیت شوری یک منطقه، گامی مهم برای مدیریت اراضی محسوب می‌گردد. این پژوهش در بخشی از اراضی دشت ترکمن‌صحرا واقع در استان گلستان که رژیم رطوبتی خاک اریدیک است، به‌منظور ارزیابی تغییرات شوری در سال‌های 1355، 1368 و 1392 انجام شد. بدین منظور از 2 روش زمین‌آماری (کریجینگ معمولی و کوکریجینگ) و 4 روش جبری (عکس فاصله، تابع شعاعی، تخمین‌گر عام و تخمین‌گر موضعی) در برآورد مقدار شوری در اعماق ۵۰-0، 100-50 و 150-100 سانتی‌متری استفاده گردید. نتایج نشان داد درصد اراضی با شوری بیش از 32 دسی‌زیمنس بر متر از 95/8 درصد در سال 1355 به 22/45 درصد در سال 1392 افزایش یافته است. به نظر می‌رسد در طی این دوره 37 ساله، مدیریت و بهره‌برداری غیراصولی از منابع آب و خاک منجر به افزایش شوری در این خاک‌ها گشته، بنابراین پیشنهاد می‌گردد با استفاده از روش‌های مختلف و اقدامات مدیریتی مناسب، روند افزایشی شوری خاک‌های منطقه پایش و کنترل گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - پهنه‌بندی عناصر غذایی پر مصرف در خاک و برگ درختان باغ‌های پرتقال با استفاده از مدل گاوسی (مطالعه موردی شهرستان دزفول)
  ابتسام نیسیان کامران محسنی فر ابراهیم پناهپور تیمور بابائی نژاد
  10.30495/wsrcj.2022.67055.11298
  زمینه و هدف: تهیه نقشه حاصلخیزی اراضی دارای اهمیت ویژه‌ای از نظر، تعیین مناطقی که نیاز به مواد غذایی خاصی دارند، بهینه کردن مصرف کودهای کشاورزی و تسهیل در مدیریت بهینه تغذیه خاک و گیاه، دارد. تغییرات مکانی در عناصر غذایی خاک و گیاه امری معمول است، ولی شناخت این تغییرات چکیده کامل

  زمینه و هدف: تهیه نقشه حاصلخیزی اراضی دارای اهمیت ویژه‌ای از نظر، تعیین مناطقی که نیاز به مواد غذایی خاصی دارند، بهینه کردن مصرف کودهای کشاورزی و تسهیل در مدیریت بهینه تغذیه خاک و گیاه، دارد. تغییرات مکانی در عناصر غذایی خاک و گیاه امری معمول است، ولی شناخت این تغییرات به‌ویژه در اراضی کشاورزی جهت برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت، امری ضروری است. این تحقیق با هدف پهنه‌بندی الگوی توزیع مکانی عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، گوگرد، کلسیم و منیزیم در خاک و برگ درختان باغ‌های پرتقال دزفول با استفاده از مدل گاوسی و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) انجام شد.روش پژوهش: در محدوده باغ‌های پرتقال شهرستان دزفول با مساحت 3200 هکتار تعداد 130 نقطه جهت نمونه‌برداری روی نقشه مشخص شدند. برای تعیین محل نمونه‌برداری، فاکتورهایی نظیر خاک، کشت و سیستم آبیاری، شیب، پستی و بلندی، نحوه رشد درختان پرتقال در نظر قرار گرفته شد. پس از نمونه‌برداری خاک (عمق 0-60 سانتی‌متری) و گیاه، نمونه‌ها به آزمایشگاه انتقال یافت و غلظت عناصر غذایی پرمصرف اندازه‌گیری شد. پس از آنالیزهای آماری اولیه روی داده‌ها، سطح همبستگی متغیرهای سنجش شده در خاک و برگ درختان پرتقال از طریق آزمون همبستگی پیرسون محاسبه شد. با استفاده از نرم افزار R موقعیت مکانی نقاط نمونه‌برداری در مدل گاوسین شبیه‌سازی گردید. میان‌یابی با استفاده از روش‌های کریجینگ ساده و کرنل صورت گرفت. تحلیل حساسیت مدل به ازاء تغییرات اعمال شده در مقادیر مبنا برای اجرای الگوریتم نیز بر اساس جایگزینی مقادیر مورد نظر از توابع پسین صورت گرفت.یافته‌ها: بررسی شاخص‌های پراکندگی نشان داد بیشترین ضریب تغییرات در خاک مربوط به عنصر فسفر و در نمونه‌های برگ مربوط به عنصر ازت است. نتایج نشان داد مقدار مجذور میانگین مربعات خطا برای عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم و گوگرد در کریجینگ ساده در خاک به ترتیب 171/0، ۱۵۲/۰، ۱۳۲/۰ و ۱۵۳/۰ و در روش کرنل ۲۱۲/۰، ۱۵۲/۰، ۲۲۹/۰ و ۱۶۶/۰ و برای نمونه‌های برگ درختان پرتقال در کریجینگ ساده به ترتیب ۱۲۱/۰، ۱۸۸/۰، ۱۱۶/۰ و ۱۳۱/۰ و در روش کرنل ۱۸۴/۰، ۲۰۶/۰، ۱۷۲/۰ و ۲۲۹/۰ محاسبه گردید. نتایج الگوی توزیع مکانی هر کدام از عناصر اندازه‌گیری شده در خاک و برگ درختان پرتقال نشان داد کمترین مقدار ازت در جنوب منطقه است (42/0 تا 33/1 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و الگوی توزیع آن شبیه توزیع در برگ درختان پرتقال (09/1 تا 29/1 میلی‌گرم بر کیلوگرم) است. منیزیم در شمال و قسمتی از جنوب کمترین مقدار (11/3 تا 57/4 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و گوگرد در بیشتر خاک منطقه بین 31/21 تا 25/26 میلی‌گرم بر کیلوگرم است.نتایج: در بررسی کارایی مدل آماری گاوسین در پراکنش عناصر غذایی در خاک و برگ درختان پرتقال باغ‌های شهرستان دزفول، نتایج نشان داد ضریب همبستگی خطی پیرسون محاسبه شده، بیشترین همبستگی بین کلسیم و پتاسیم همچنین منیزیم و کلسیم در خاک وجود دارد ولی در برگ درختان پرتقال همبستگی خطی بین هیچ کدام از عناصر غذایی وجود ندارد. در برآورد بهترین روش درون‌یابی عنصر کلسیم در خاک کمترین خطا در هر دو روش کرنل و کریجینگ ساده را داشت درحالی که در برگ گیاه، منیزیم در روش کرنل و پتاسیم در روش کریجینگ ساده خطای کمتری دارد. بالاترین خطا برای خاک و گیاه به ترتیب مربوط به پتاسیم و کلسیم در روش کرنل است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - کارآیی برخی تخمین‌گرهای زمین‌آماری در میان‌یابی و پهنه‌بندی شماری از ویژگی‌های کیفی خاک
  سیده محبوبه موسوی فرد حمید رضا ممتاز حبیب خداوردیلو
  طراحی و اجرای برنامه‌های حفاظت خاک نیازمند پهنه‌بندی دقیق و بهینه ویژگی‌های خاک است. از جمله عوامل بسیار موثر در پهنه‌بندی ویژگی‌های خاک، روش درون‌یابی کاربردی است. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی شماری از روش‌های رایج درون‌یابی چکیده کامل

  طراحی و اجرای برنامه‌های حفاظت خاک نیازمند پهنه‌بندی دقیق و بهینه ویژگی‌های خاک است. از جمله عوامل بسیار موثر در پهنه‌بندی ویژگی‌های خاک، روش درون‌یابی کاربردی است. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی شماری از روش‌های رایج درون‌یابی به منظور تخمین و پهنه‌بندی برخی ویژگی‌های کیفی خاک سطحی شامل درصد رس، هدایت الکتریکی، درصد کربنات کلسیم معادل و کربن‌آلی در اراضی زراعی منطقه نقده واقع در استان آذربایجان غربی با مساحتی حدود 8300 هکتار بود. به این منظور تعداد 282 نمونه خاک سطحی (30-0 سانتیمتری) به صورت تصادفی جمع‌آوری و مورد تجزیه آزمایشگاهی قرار گرفت. روش‌های قطعی (توابع پایه شعاعی و چند جمله‌ای فراگیر) و زمین آماری (کریجینگ معمولی) به منظور پهنه‌بندی ویژگی‌های خاک بکار گرفته شدند. هدایت الکتریکی بیشترین (14/90) و رس کمترین (97/28) میزان تغییرپذیری را نشان دادند. مدل‌های نمایی، گوسی و کروی بر تغییرنما‌های تجربی برازش داده شدند. ‌رس و هدایت الکتریکی با مدل نمایی، کربنات کلسیم معادل با مدل گوسی و کربن‌آلی با مدل کروی بهترین برازش را داشتند. نتایج نشان داد که روش کریجینگ معمولی دارای کمترین مقدار شاخص توازن خطا واریانس (BVTO) برای تخمین مقدار رس، شوری، آهک و کربن‌آلی بود و روش توابع پایه شعاعی با مدل نواری کم ضخامت بیشترین مقدار خطا را در برآورد این متغیرها داشت. در نهایت با در نظر گرفتن بهترین روش درون‌یابی، نقشه‌های پهنه‌بندی ویژگی‌های خاک در محیط GIS تهیه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - تعیین تغییرات مکانی، زمانی و ساختار جمعیتی زئوپلانکتون‌های دریاچه سد بوکان با استفاده از زمین‌آمار
  علی محسن پور آذری فریدون محبی رضا سکوتی اسکویی
  10.22034/jest.2020.19885.2884
  زمینه و هدف: تحقیق حاضر باهدف بررسی تغییرات مکانی و زمانی جمعیت زئوپلانکتون‌های دریاچه سد بوکان و تهیه نقشه این‌تغییرات به‌منظور بهره‌برداری‌های کشاورزی و شیلاتی انجام گرفت. روش بررسی: نمونه‌برداری از آب دریاچه سد در هشت ایستگاه از ابتدای سال 1394 تا پایان آن و با تناو چکیده کامل

  زمینه و هدف: تحقیق حاضر باهدف بررسی تغییرات مکانی و زمانی جمعیت زئوپلانکتون‌های دریاچه سد بوکان و تهیه نقشه این‌تغییرات به‌منظور بهره‌برداری‌های کشاورزی و شیلاتی انجام گرفت. روش بررسی: نمونه‌برداری از آب دریاچه سد در هشت ایستگاه از ابتدای سال 1394 تا پایان آن و با تناوب ماهیانه انجام گرفت. پس از پالایه نمونه‌ها با مش 55 میکرون، عصاره‌ها با فرمالین 4 درصد تثبیت و با میکروسکوپ اینورت شمارش گردید. برای بررسی تغییرات مکانی زئوپلانکتون‌ها و برآورد آن در نقاط نمونه‌برداری نشده دریاچه سد، از روش‌ میان‌یابی زمین‌آماری در محیط GIS و نرم‌افزار GS+ استفاده شد.به‌منظور ارزیابی، مقایسه و انتخاب روش‌ میان‌یابی مناسب از روش ارزیابی متقابل استفاده گردید. یافته‌ها: نتیجه برازش یک مدل کروی بر نیم‌تغییرنمای تجربی تعداد زئوپلانکتون‌ها در زمستان نشان می‌دهد شعاع تأثیر این نیم تغییر نما معادل 7280 متر است. ضریب همبستگی برای مدل برازش داده‌شده برابر 995/0 محاسبه‌شده است. با مقایسه نتایج مقایسه این روش‌ها، روش کریگینک با داشتن خطای 42/53- MAE= به‌عنوان مدل مناسب برآورد منطقه‎ای تراکم زئوپلانکتون‌ها انتخاب و نقشه‌های پراکنش آن‌ها در محیط GIS تهیه گردید. نتیجه‌گیری: بیش‌ترین تراکم جمعیت زئوپلانکتون‌ها در فصل تابستان و کم‌ترین آن در فصل بهار دیده شد. مقادیر بیشینه زئوپلانکتون در ابتدای سد است که تا انتهای دریاچه سد به شکل منظم کاهش می‌یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - بررسی و تعیین توزیع مکانی نیترات و هدایت الکتریکی در آب زیرزمینی با روش زمین‌آمار (مطالعه موردی: دشت کبودرآهنگ)
  امید بهمنی عادل زالی
  10.30495/jest.2018.17405.2606
  زمینه و هدف: میزان نیترات در آب زیرزمینی دشت کبودرآهنگ که مهمترین منبع تامین آب شرب و کشاورزی در منطقه است در حال افزایش است. گرایش کشاورزان این منطقه به استفاده از انواع کودهای حیوانی و شیمیایی، باعث افزایش میزان نیترات آب زیرزمینی شده است. هدف از انجام این تحقیق، تعیی چکیده کامل

  زمینه و هدف: میزان نیترات در آب زیرزمینی دشت کبودرآهنگ که مهمترین منبع تامین آب شرب و کشاورزی در منطقه است در حال افزایش است. گرایش کشاورزان این منطقه به استفاده از انواع کودهای حیوانی و شیمیایی، باعث افزایش میزان نیترات آب زیرزمینی شده است. هدف از انجام این تحقیق، تعیین مناسب ترین روش زمین آمار جهت بررسی تغییرات مکانی نیترات و هدایت الکتریکی آب زیرزمینی دشت کبودرآهنگ می باشد.روش بررسی: روند تغییرات نیترات و هدایت الکتریکی آب زیرزمینی به ترتیب در 41 و 152 حلقه چاه با استفاده از نرم افزار MNITAB16.2 بررسی شد و با نرم افزار ARCGIS9.3 مناسب ترین روش زمین آمار تعیین گردید. از روش های زمین آمار کریجینگ معمولی (OK)، کریجینگ ساده (SK) و روش های معین، عکس فاصله IDW، تابع شعاعی RBF، تخمینگر عامGPI و تخمینگر موضعی (LPI) جهت پهنه بندی نیترات و هدایت الکتریکی آب زیرزمینی استفاده گردید.یافته ها: بهترین روش برای تهیه نقشه هدایت الکتریکی روش RBF با 07/837RMSE=، 01/548MAE= و841/0R= و روش کریجینگ ساده با 68/900RMSE=، 8/581MAE= و 699/0R= می باشد و بهترین روش برای تهیه نقشه نیترات روش RBF با 76/3RMSE=، 42/2MAE= و 351/0R= و روش کریجینگ معمولی با 86/3RMSE=، 51/2MAE= و 372/0R= می باشد.بحث و نتیجه گیری: بر اساس استاندارد کالیفرنیا، 8 درصد از مساحت دشت، هدایت الکتریکی کمتر از 700 میکروموس بر سانتی متر، 77 درصد بین 700 3000 میکروموس بر سانتی متر و 15 درصد بالاتر از 3000 میکروموس بر سانتی متر را دارا بودند و پراکندگی غلظت نیترات نشان داد که، 57/85 درصد از دشت کمتر از 5 میلی‌گرم بر لیتر ، 43/14 درصد بین 30 - 5 میلی‌گرم بر لیتر بود و آلودگی شدید در منطقه وجود نداشت. بنابر الگوی پراکندگی مکانی مقدار بالای هدایت الکتریکی بیشتر در قسمت های غربی و جنوب غربی دشت مشاهده شده است و آب زیرزمینی از نظر میزان نیترات در وضعیت مناسب می باشد اما در قسمت های جنوب و جنوب غربی دشت بالاتر از حد استاندارد است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - برآورد مکانی اندوخته کربن روی زمین جنگل‌های بلوط زاگرس با استفاده از رگرسیون کریجینگ، رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی کریجینگ و تصاویر لندست 8
  سمیه ایزدی هرمز سهرابی
  10.22034/jest.2020.48928.4887
  زمینه و هدف: برآورد اندوخته کربن روی زمین برای مدیریت پایدار و اصولی جنگل ضروری است؛ از این رو انتخاب روش مناسب برای برآورد اندوخته کربن روی زمین جنگل اهمیت ویژه‌ای دارد. متداول ترین روش برآورد، مدل های رگرسیون خطی است که با استفاده از داده کمکی کم هزینه، متغیر هدف را چکیده کامل

  زمینه و هدف: برآورد اندوخته کربن روی زمین برای مدیریت پایدار و اصولی جنگل ضروری است؛ از این رو انتخاب روش مناسب برای برآورد اندوخته کربن روی زمین جنگل اهمیت ویژه‌ای دارد. متداول ترین روش برآورد، مدل های رگرسیون خطی است که با استفاده از داده کمکی کم هزینه، متغیر هدف را در مناطق وسیع برآورد می کند. مدل های اولیه رگرسیون به دلیل ثابت بودن ضرایب رگرسیون در تمام نقاط، ناهمگنی و ساختار مکانی را در مدل سازی لحاظ نمی کنند. هدف مطالعه حاضر برآورد اندوخته کربن روی زمین جنگل با استفاده از رگرسیون کریجینگ و رگرسیون وزن دار جغرافیایی کریجینگ و اطلاعات مستخرج از تصاویر لندست 8 و مقایسه روش ها است. روش بررسی: مطالعه در بخشی از جنگل های زاگرس در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. در مجموع 184 قطعه نمونه زمینی (30 متر در 30 متر) برداشت و با استفاده از روابط آلومتریک مقدار کربن روی زمین نمونه ها محاسبه شد. در روند مدل سازی از تصاویر لندست 8 به عنوان داده کمکی استفاده شد. معیارهای ضریب تبیین، مجذور میانگین مربعات خطا جهت ارزیابی روش ها استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد روش رگرسیون وزن دار جغرافیایی کریجینگ (21 RMSE = و 66/0 = R2) در مقایسه با رگرسیون کریجینگ (28 RMSE = و 49/0 = R2) در برآورد اندوخته کربن روی زمین جنگل عملکرد مناسبی دارد. این روش می تواند جایگزین مناسبی برای روش های اولیه از جمله رگرسیون خطی باشد. بحث و نتیجه گیری: روش های ترکیبی با در نظر گرفتن ناهمگنی و همبستگی مکانی می تواند جایگزین مناسبی برای روش های اولیه رگرسیونی با هدف برآورد اندوخته کربن روی زمین جنگل باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - مدل‌سازی مکانی – زمانی تغییرات تراز سطح آبهای زیرزمینی مناطق شهری و روستایی آبخوان کاشان با استفاده از تکنیک‌های GIS
  جواد صمدی جواد صمدی
  10.22034/jest.2017.10329
  زمینه و هدف: هیدروگراف معرف و نقشه‌های تغییرات سطح آب زیرزمینی آبخوان کاشان نشان می‌دهد که طی سال های 81 تا 90، سطح ایستابی با متوسط عمق 06/72متر به طور متوسط حدود 5/5متر افت داشته است. با توجه به اینکه نمونه‌برداری از تمام نقاط محدوده مطالعاتی مقدور نیست، روش‌های پهنه‌ چکیده کامل

  زمینه و هدف: هیدروگراف معرف و نقشه‌های تغییرات سطح آب زیرزمینی آبخوان کاشان نشان می‌دهد که طی سال های 81 تا 90، سطح ایستابی با متوسط عمق 06/72متر به طور متوسط حدود 5/5متر افت داشته است. با توجه به اینکه نمونه‌برداری از تمام نقاط محدوده مطالعاتی مقدور نیست، روش‌های پهنه‌بندی ابزاری قدرتمند در تخمین تغییرات مکانی و زمانی داده‌ها است. هدف از این تحقیق مدل‌سازی تراز، عمق و تغییرات مکانی و زمانی سطح آب های زیرزمینی آبخوان کاشان بر اساس استفاده از تکنیک اعتبار سنجی متقابل روش‌های مختلف درون‌‌یابی قطعی و زمین‌آماری در محیط GIS می‌باشد. روش بررسی: بدین منظور اطلاعات سطح آب زیرزمینی 67 چاه مشاهده‌ای در محدوده منطقه مورد نظر طی سال های 81 تا 90 برای تهیه نقشه سطح آب زیرزمینی آبخوان کاشان مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند. برای ارزیابی کارآیی روش های مختلف درون‌‌یابی و انتخاب بهترین روش، از تکنیک اعتبار سنجی متقابل استفاده شده ‌است و معیار های میانگین خطای انحراف (MBE)، میانگین خطای مطلق (MAE)، ریشه دوم میانگین مربعات خطا (RMSE) و R2 برای ارزیابی روش های مختلف به کار گرفته شده اند. نتایج: نتایج ارزیابی روش‌های مختلف درون یابی نشان داد که توابع چند‌جمله‌ای‌موضعی با MBE = 0.444، MAE = 13.19، RMSE = 20.29 و R2 = 0.999 بیشترین دقت در مدل‌سازی مکانی را دارا بود. نتیجه‌گیری: همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که مناطق مسکونی با جمعیت بالا به دلیل تشدید بالای تغذیه خالص از طریق چاههای دفع فاضلاب خانگی و نواحی جنگلی باعث افزایش سطح آب زیرزمینی و فعالیت‌های صنعتی، کشاورزی و استحصال آب باعث کاهش شدید سطح آب زیرزمینی شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - تغییرپذیری مکانی ویژگی‌های کیفی آب‌های زیرزمینی با استفاده از زمین آمار (مطالعه موردی: دشت سگزی، اصفهان)
  زهرا اژدری سید زین‌العابدین حسینی
  10.22034/jest.2018.13256
  زمینه و هدف: آگاهی از میزان تغییرات شیمیایی آب‌های زیرزمینی و پهنه‌بندی آن‌ها نقش مهمی در مدیریت بهینه آب های زیرزمینی یک منطقه ایفا می‌کند. روش‌های مختلفی برای مطالعه و پهنه‌بندی ویژگی‌های شیمیایی آب‌های زیرزمینی وجود دارد که انتخاب روش مناسب بسته به هدف، شرایط منطقه و چکیده کامل

  زمینه و هدف: آگاهی از میزان تغییرات شیمیایی آب‌های زیرزمینی و پهنه‌بندی آن‌ها نقش مهمی در مدیریت بهینه آب های زیرزمینی یک منطقه ایفا می‌کند. روش‌های مختلفی برای مطالعه و پهنه‌بندی ویژگی‌های شیمیایی آب‌های زیرزمینی وجود دارد که انتخاب روش مناسب بسته به هدف، شرایط منطقه و وجود آمار و اطلاعات دارد. روش‌های زمین‌آماری وGIS می‌توانند در این راستا ابزار مفیدی باشند. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی و انتخاب بهترین روش پهنه بندی جهت مدیریت منابع آب زیرزمینی دشت سگزی است. روش بررسی: در این مقاله، توزیع آلاینده‌های کیفیpH, TDS, Hco3, EC, Ca, Mg, TH, Na وSo4 در سطح آب‌های زیرزمینی دشت سگزی شهرستان اصفهان با استفاده از روش معین عکس فاصله و روش‌های زمین‌آماری تخمین‌گر توابع شعاعی، تخمین‌گر موضعی، تخمین‌گر عام و روش کریجینگ معمولی در نرم‌افزارARCGIS9.3 مورد ارزیابی قرار گرفت. بر این اساس نمونه‌های آب زیرزمینی 445 چاه، چشمه و قنات مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی واریوگرام و مشخص شدن مکانی بودن تغییرات پارامترهای مورد بررسی، اقدام به میان‌یابی پارامترها شد و با استفاده از فن ارزیابی متقابل و ریشه دوم میانگین مربع خطا، بهترین مدل ارزیابی با کمترین مقدار RMSE انتخاب شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که کلیه پارامترها با استفاده از روش کریجینگ معمولی کمترین مقدار RMSE را داشته است و جهت تهیه نقشه توزیع مکانی پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی از این روش استفاده شد. نتایج پهنه‌بندی نشان داد که پارامترهای Na, Ca, Mg, So4, Hco3, pH به لحاظ شرب بدون محدودیت و پارامترهای EC, TH وTDS محدودیت ایجاد کرده‌اند. نتایج بیانگر استفاده بیش از حد منابع آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج استفاده از کریجینگ معمولی به دلیل دقت بیشتر و محاسبات کمتر در بین روش‌های مختلف درون‌یابی برای پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی توصیه می‌شود. همچنین مدیریت منابع آب با استفاده از نتایج تحقیق قابل دسترس خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - مقایسه روش‌های درون‌یابی مکانی جهت پهنه‌بندی غلظت فلزات سنگین در خاک سطحی شهرستان آران و بیدگل
  یونس سیفی روح اله میرزایی
  10.22034/jest.2017.10341
  زمینه و هدف: انتخاب روش درون یابی مناسب فاکتور مهمی در تحلیل سطح است و تحلیلی سخت در تحلیل زمین آماری محســوب می شود چون روش های مختلف درون یابی می تواند منجر به نتایج نهایی مختلف شود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی کارایی روش های مختلف درون یابی در تعیین الگوی مکانی غ چکیده کامل

  زمینه و هدف: انتخاب روش درون یابی مناسب فاکتور مهمی در تحلیل سطح است و تحلیلی سخت در تحلیل زمین آماری محســوب می شود چون روش های مختلف درون یابی می تواند منجر به نتایج نهایی مختلف شود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی کارایی روش های مختلف درون یابی در تعیین الگوی مکانی غلظت کادمیوم، روی و مس در خاک سطحی است. روش بررسی: در مجموع 135 نمونه خاک سطحی از شهرستان آران و بیدگل جمع‌آوری شد و غلظت کادمیوم، روی و مس در نمونه‌ها تعیین گردید؛ سپس با استفاده از روش های مختلف درون یابی شامل کریجینگ معمولی، کوکریجینگ، وزن دهی معکوس فاصله، چند جمله ای موضعی و توابع پایه شعاعی، تغییرات مکانی غلظت عناصر در خاک سطحی شهرستان آران و بیدگل ارزیابی شد. ارزیابی متقابل و آماره های MSE، MBE،RMSE ، NSE و PBIAS به منظور صحت سنجی روش ها استفاده شد. یافته ها: طبق نتایج ارزیابی متقابل روش کریجینگ معمولی (مدل کروی) دارای بهترین کارایی برای برآورد غلظت کادمیوم و مس و روش کریجینگ معمولی (مدل نمایی) دارای بهترین کارایی برای برآورد غلظت روی در خاک این منطقه بود. همچنین با افزایش توان وزن دهی در روش چند جمله ای موضعی (LPI)، برای عناصر کادمیوم و مس، صحت درون یابی افزایش و برای عنصر روی، صحت درون یابی کاهش یافت؛ در حالی که با افزایش توان وزن دهی در روش وزن دهی معکوس فاصله [1](IDW)، صحت درون یابی برای عناصر کادمیوم و روی کاهش و برای عنصر مس افزایش یافت. بحث و نتیجه گیری: اگرچه تمام روش های آزموده شده دارای صحت پیش بینی غلظت میانگین فلزات بودند اما با توجه به شاخص های ارزیابی متقابل، روش کریجینگ عملکرد بهتری نسبت به سایر روش ها داشت. 3- Inverse Distance Weighted پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی با استفاده از تخمین گر آماری (مطالعه موردی: دشت نورآباد)
  بابک شاهی نژاد رضا دهقانی
  زمینه و هدف: تراز سطح آب زیرزمینی، در مطالعات ژئوهیدرولوژیکی اهمیت بسزایی دارد.روش بررسی: تحقیق و پژوهش در مقیاس زمانی و مکانی تراز سطح آب زیرزمینی به دلیل تغییرات دائمی آن امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. در این پژوهش به‌منظور بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرز چکیده کامل

  زمینه و هدف: تراز سطح آب زیرزمینی، در مطالعات ژئوهیدرولوژیکی اهمیت بسزایی دارد.روش بررسی: تحقیق و پژوهش در مقیاس زمانی و مکانی تراز سطح آب زیرزمینی به دلیل تغییرات دائمی آن امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. در این پژوهش به‌منظور بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی دشت نورآباد بر اساس 35 حلقه چاه موجود برای سال آماری (1390-1391) در دو ماه تر و خشک از تخمین گرهای زمین‌آماری استفاده گردید. پارامتر سطح آب زیرزمینی دشت نورآباد پس از آزمون همگنی و نرمالیزه نمودن، بعنوان ورودی در روش‌های مختلف میان یابی کریجینگ و عکس وزن دهی فاصله با توان‌های 1 تا 5 موردبررسی قرار گرفت. معیارهای جذر میانگین مربعات خطا و میانگین انحراف خطا جهت مقایسه و ارزیابی روش‌ها مورداستفاده قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج حاصله نشان داد که روش عکس وزن دهی فاصله با توان یک در ماه‌های خشک و تر با کمترین مجذور میانگین مربعات خطا و میانگین انحراف خطا جواب بهتری را ارائه داده است.بحث و نتیجه‌گیری: درمجموع روش عکس وزن دهی فاصله روشی مناسب جهت مطالعات آماری بوده و می‌تواند بعنوان ابزاری مفید در بررسی و بهره‌برداری منابع آب زیرزمینی مورداستفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - استفاده از رویکرد‌های بنیادی زمین آمار به منظور شناسایی نواحی محتمل تغذیه‌کننده آبخوان دشت تهران-کرج
  بهزاد رایگانی
  آب زیرزمینی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک یکی از مهم ترین منابع تامین کننده آب شرب به حساب می آید. برخلاف تصور عمومی در این مناطق، منابع آبی بیش تر از نظر کیفیت با مشکل روبرو است تا کمیت، بنابراین پایش روند کیفیت آب و شناسایی منابع آلوده کننده آن، همواره به عنوان یکی چکیده کامل

  آب زیرزمینی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک یکی از مهم ترین منابع تامین کننده آب شرب به حساب می آید. برخلاف تصور عمومی در این مناطق، منابع آبی بیش تر از نظر کیفیت با مشکل روبرو است تا کمیت، بنابراین پایش روند کیفیت آب و شناسایی منابع آلوده کننده آن، همواره به عنوان یکی از دغدغه های اصلی پژوهش گران این نواحی به شمار می رود. در این پژوهش به منظور شناسایی نواحی آلوده کننده آب زیرزمینی، اقدام به شناسایی نواحی محتمل تغذیه سفره آب آبخوان دشت تهران-کرج شده است. بدین منظور پس از استخراج آمار مربوط به سطح تراز آب زیرزمینی، از روش های مختلف درون یابی و زمین آمار برای تولید تصویر سطح تراز استفاده شده است. دو نرم افزار Gstat و تحلیل گر زمین آمار برای انجام این مطالعات بکار گرفته شده اند، سپس عملکرد و توان هر کدام در تولید تصاویر سطح مورد ارزیابی قرار گرفته است. با استفاده از روش های مختلف آماری، عملکرد مدل های درون یابی مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش نرم افزار تحلیل گر زمین آمار انعطاف بهتری برای انجام تحلیل های ویژه بر روی داده ها نشان داد. بر اساس روش داده های تعلیمی و آزمون، روش های درون‌یابی بسیار به یکدیگر شبیه نشان دادند، اما خروجی تصاویر سطحی از منظور شبیه سازی حرکت آب زیرزمینی و هیستوگرام تصاویر با یکدیگر بسیار متفاوت به نظر می رسید. در نهایت بر اساس مقایسه خروجی مدل‌ها با واقعیت زمینی، مناسب ترین روش، کریجینگ کلی نشان داد. بر همین اساس تصاویر سطح تراز در مقاطع مختلف زمانی بوسیله روش مذکور تولید و در نهایت با شبیه سازی جهت جریان آب زیرزمینی محتمل ترین نواحی تغذیه آبخوان شناسایی گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - تحلیل فضایی پارامترهای شیمیایی مؤثر در کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و مدل‌های زمین‌آماری (مطالعۀ موردی: دشت بیضاء- زرقان)
  حسین بهزادی کریمی کمال امیدوار
  هدف از این مطالعه، تعیین مهم‌ترین پارامترهای شیمیایی مؤثر در کیفیت آب‌های زیرزمینی دشت بیضاء-زرقان استان فارس با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و برآورد توزیع مکانی پارامترهای کیفی به کمک تحلیل‌گر زمین‌آماری در نرم‌افزار ArcGIS است. ابتدا داده‌های 12 پارامتر کیفی آب مربوط چکیده کامل

  هدف از این مطالعه، تعیین مهم‌ترین پارامترهای شیمیایی مؤثر در کیفیت آب‌های زیرزمینی دشت بیضاء-زرقان استان فارس با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و برآورد توزیع مکانی پارامترهای کیفی به کمک تحلیل‌گر زمین‌آماری در نرم‌افزار ArcGIS است. ابتدا داده‌های 12 پارامتر کیفی آب مربوط به 27 حلقه چاه در تابستان سال 1392 جمع‌آوری گردید. پس از نرمال‌سازی داده‌ها، با استفاده از روش تحلیل عاملی (FA)، سه عامل سختی، شوری و اسیدیته آب که در مجموع 90% کل واریانس داده‌ها را شامل می‌شدند؛ استخراج گردید. سهم متغیرها در هر عامل بعد از عمل چرخش واریماکس مشخص شد و از هر عامل، دو پارامتر که بیشترین همبستگی معنی‌دار را با عامل خود برقرار نمودند، تعیین گردید. بنابراین از عامل اول، پارامترهایTH وMg ، از عامل دوم، متغیرهایSAR و Na و از عامل سوم، عناصر pH و HCO3 به‌عنوان مهم‌ترین پارامترهای مؤثر در کیفیت آب زیرزمینی منطقه انتخاب شدند. نتایج حاصل از روش‌های قطعی و زمین‌آماری برای برآورد پارامترهای فوق به کمک معیار آماری ریشۀ دوم میانگین مربعات خطا (RMSe) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که برای همه متغیرها به‌جز pH، روش کوکریجینگ مناسبت‌ترین روش است. برای TH و Mg مدل‌ جی- بسل، برای SAR و Na مدل رشنال کوادریک، برای HCO3 مدل نمایی و برای pH روش معکوس فاصله وزنی به توان 1، از کمترین خطا و بیشترین دقت نسبت به سایر روش‌های میانیابی برخوردار می‌باشند. نقشه‌های پهنه‌بندی مکانی پارامترهای فوق بیانگر آن است که میزان پارامترهای TH، Mg، SAR وNa در نواحی جنوب شرقی به بیشترین و در شمال دشت به کمترین غلظت خود می‌رسد. مقدار pH در منطقۀ بانش واقع در شمال دشت، نسبت به سایر مناطق بیشتر است و از لحاظ غلظت HCO3، نواحی شمال شرق و جنوب منطقه در شرایط نامناسبی قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در کاربری‌های کشاورزی و مرتع (مطالعه موردی: شهر صنعتی شازند اراک)
  لیلا زارعی سهیلاسادات هاشمی مهدی نجفی قیری
  10.30495/girs.2023.689614
  خاک محیط طبیعی برای رشد گیاهان است و به دلیل اهمیت آن، بررسی توزیع عناصر سنگین جهت پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست ضروری است. این مطالعه باهدف بررسی توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در خاک‌های سطحی بخشی از شهرستان شازند صورت گرفت. ۷۶ نمونه خاک‌های سطحی از عمق ۳۰-0 سان چکیده کامل

  خاک محیط طبیعی برای رشد گیاهان است و به دلیل اهمیت آن، بررسی توزیع عناصر سنگین جهت پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست ضروری است. این مطالعه باهدف بررسی توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در خاک‌های سطحی بخشی از شهرستان شازند صورت گرفت. ۷۶ نمونه خاک‌های سطحی از عمق ۳۰-0 سانتی‌متری از منطقه مطالعاتی به‌صورت تصادفی جمع‌آوری شد. پس از آماده‌سازی نمونه‌ها برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیائی خاک‌ها و مقدار کل عناصر سرب، کادمیم، نیکل، روی و مس در آنها تعیین شد. میانگین غلظت سرب، روی، مس، کادمیم و نیکل به ترتیب برابر 20/31، 12/54، 11/23، 05/2 و 36/59 میلی‌گرم بر کیلوگرم محاسبه شد. همبستگی مثبت و معنی‌داری بین عناصر نیکل با مس (01/0>p، 41/0 r=) و روی (01/0>p، 5/0 r=) مشخص شد. هم‌چنین همبستگی مثبت و معنی‌داری بین مقدار مس با روی (01/0>p، 4/0r=) مشاهده شد. تغییرنمای همه جهته عناصر مورد مطالعه ترسیم گردید و سپس الگوی مناسب برآن برازش داده شد. نتایج تجزیه‌های زمین‌آماری نشان داد که مدل کروی بهترین مدل برازش داده‌شده برای غلظت عناصر مورد مطالعه است. در نهایت به‌وسیله روش کریجینگ معمولی نقشه پراکنش مکانی عناصر مورد مطالعه ترسیم گردید. همبستگی مکانی قوی (نسبت اثر قطعه‌ای به حد آستانه کمتر از 25/0) برای عنصر سرب بدست آمد. براساس حد استاندارد، سرب و کادمیم بیشترین آلودگی را به ترتیب در کاربری مرتع و کشاورزی در منطقه نشان دادند. توصیه می‌شود جهت افزایش کیفیت خاک و کاهش دادن تخریب آن از آلاینده‌ها، عملیات حفاطتی مناسب بکار برده شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - ارزیابی و دقت‌سنجی روش‌های زمین آماری در برآورد سطح بهینه ایستابی آب‌های زیرزمینی، مطالعه موردی: شمال‌غرب دشت کرمانشاه
  محمد رستمی فتج آبادی
  مدیریت صحیح منابع آب زیرزمینی مستلزم در دست داشتن مشخصات صحیح مربوط به ویژگی های سفره آب زیرزمینی، توزیع فضایی مشخصات آن و عمق پیوسته سطح ایستابی و نوسانات آن می باشد. هدف تحقیق حاضر ارزیابی و دقت سنجی روش های زمین آمار در برآورد یک سطح پیوسته ایستابی بهینه برای آب های چکیده کامل

  مدیریت صحیح منابع آب زیرزمینی مستلزم در دست داشتن مشخصات صحیح مربوط به ویژگی های سفره آب زیرزمینی، توزیع فضایی مشخصات آن و عمق پیوسته سطح ایستابی و نوسانات آن می باشد. هدف تحقیق حاضر ارزیابی و دقت سنجی روش های زمین آمار در برآورد یک سطح پیوسته ایستابی بهینه برای آب های زیرزمینی محدوده ای به مساحت 999کیلومتر مربع در شمال غرب دشت کرمانشاه می باشد. بدین منظور از آمار سطح ایستابی مربوط به 50 حلقه چاه در محدوده مطالعاتی استفاده شد، دراین راستا با استفاده از گزینش نیم تغییر نمای بهینه از بین 4 نیم تغییر نمای نمایی، خطی، گوسین و کروی به تحلیل ساختار و همبستگی فضایی سطح ایستابی چاه ها اقدام گردید. از 3 مدل درون یاب زمین آماری کریجینگ معمولی، ساده و عمومی به منظور برآورد سطح ایستابی محدوده مطالعاتی استفاده گردید. سپس با به کار گیری الگوریتم ارزیابی متقابل و از طریق شاخص هایجذر مربع خطای میانگین، خطای سیستماتیک و غیر سیستماتیک مدل، خطای مطلق و بایاس میانگین، شاخص قابلیت پذیرش و ضریب تبیین، به ارزیابی و دقت سنجی مدل های درون یاب مذکور در براورد سطح ایستابی منطقه مورد نظر اقدام گردید. نتایج نشان داد که مدل کریجینگ معمولی با نیم تغییر نماینمایی و در نظر گیری 8 همسایه بهترین درونیاب در مدل سازی سطح ایستابی محدوده مطالعاتی می باشد. خروجی کار میتواند راهنمای برنامه ریزان در مکان یابی بهینه حفر شبکه چاه های کشاورزی باشد. برنامه ریزان می توانند از طریق به روز کردن داده های این مدل، از آن به عنوان یک مدل بهینه برای پایش نوسانات سطح ایستابی آب منطقه مورد مطالعه و برنامه ریزی در مورد میزان بهره برداری از سفره، استفاده کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - ارزیابی و دقت‌سنجی روش‌های زمین آماری در برآورد سطح بهینه ایستابی آب‌های زیرزمینی، مطالعه موردی: شمال‌غرب دشت کرمانشاه
  محمد رستمی
  مدیریت صحیح منابعآبزیرزمینی مستلزم در دست داشتن مشخصات صحیح مربوط به ویژگی‌های سفره آب زیرزمینی، توزیع فضایی مشخصات آن و عمق پیوسته سطح ایستابی و نوسانات آن می باشد. هدف تحقیق حاضر ارزیابی و دقت‌سنجی روش‌های زمین آمار در برآوردیک سطح پیوسته ایستابی بهینه برای آب‌های زیر چکیده کامل

  مدیریت صحیح منابعآبزیرزمینی مستلزم در دست داشتن مشخصات صحیح مربوط به ویژگی‌های سفره آب زیرزمینی، توزیع فضایی مشخصات آن و عمق پیوسته سطح ایستابی و نوسانات آن می باشد. هدف تحقیق حاضر ارزیابی و دقت‌سنجی روش‌های زمین آمار در برآوردیک سطح پیوسته ایستابی بهینه برای آب‌های زیرزمینی محدوده ای به مساحت 999کیلومتر مربع در شمال-غربدشتکرمانشاه می‌باشد. بدین منظور از آمار سطح ایستابی مربوط به 50 حلقه چاه در محدوده مطالعاتی استفاده شد،دراین راستا با استفاده از گزینش نیم تغییر نمای بهینه از بین 4 نیم تغییر نمای نمایی، خطی، گوسین و کروی به تحلیل ساختار و همبستگی فضایی سطح ایستابی چاه ها اقدام گردید.از 3 مدل درونیاب زمین آماری کریجینگ معمولی، ساده و عمومی به منظور برآورد سطح ایستابی محدوده مطالعاتی استفاده گردید. سپس با به کار گیری الگوریتمارزیابی متقابلو از طریق شاخص‌هایجذر مربع خطای میانگین، خطای سیستماتیک و غیر سیستماتیک مدل، خطای مطلق و بایاس میانگین، شاخص قابلیت پذیرش و ضریب تبیین،به ارزیابی و دقت سنجی مدل های درون یاب مذکور در براورد سطح ایستابی منطقه مورد نظر اقدام گردید. نتایج نشان داد که مدل کریجینگ معمولی با نیم تغییر نماینمایی و در نظر گیری 8 همسایهبهترین درونیاب در مدل سازیسطح ایستابی محدوده مطالعاتی می‌باشد. خروجی کار میتواند راهنمای برنامه ریزان در مکان‌یابی بهینه حفر شبکه چاه‌های کشاورزی باشد. برنامه ریزان می‌توانند از طریق به روز کردن داده‌های این مدل، از آن به عنوان یک مدل بهینه برای پایش نوسانات سطح ایستابی آب منطقه مورد مطالعه و برنامه ریزی در مورد میزان بهره برداری از سفره، استفاده کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  16 - مدل سازی و پیش بینی خطر وقوع منطقه ای سیلاب حاصل از بارش تحت شرایط تغییر اقلیم (مطالعه موردی: حوضه‌ی آبخیز گرگانرود)
  عبدالحافظ پناهی غلامرضا جانبازقبادی صدرالدین متولی شهریار خالدی
  بدون تردید سیل به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بلایای طبیعی شناخته‌شده است. تغییرات قابل‌ملاحظه بارش در زمان و مکان از یک‌سو و کمی ایستگاه‌های هواشناسی در ثبت بارش از سوی دیگر ضرورت نبین مدل‌های تخمین سیلاب را در زمان و مکان امری اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. روش پژوهش حاضر، با توجه چکیده کامل

  بدون تردید سیل به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بلایای طبیعی شناخته‌شده است. تغییرات قابل‌ملاحظه بارش در زمان و مکان از یک‌سو و کمی ایستگاه‌های هواشناسی در ثبت بارش از سوی دیگر ضرورت نبین مدل‌های تخمین سیلاب را در زمان و مکان امری اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. روش پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع موردبررسی، از نوع توصیفی - تحلیلی است و از نوع مطالعات کاربردی با تأکید بر روش‌های کمی است، در پژوهش حاضر تغییرات منطقه‌ای سیلاب در حوضه آبخیز گرگانرود با به‌کارگیری اطلاعات ایستگاه‌های سازمان هواشناسی (سینوپتیک) با دوره آماری 30 ساله (1368 تا 1397)، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، شاخص رطوبت توپوگرافیک، شیب، ارتفاع، لیتولوژی زمین، فاصله از رودخانه، تراکم رودخانه، فرسایش، خاک‌شناسی، رواناب، داده‌های شبیه‌سازی شده میانگین بارندگی حاصل از مدل HadCM3 در LARS-WG تحت سناریو SRA1B بین سال‌های 2011 تا 2045 برآورد شده است. پس از محاسبه فاکتور بارندگی برای ایستگاه موردنظر از طریق نرم‌افزار Excel، به‌منظور بررسی نقشه تغییرات منطقه‌ای بارندگی در محیط نرم‌افزار ArcGis و کمترین میزان خطا از روش میانیابی کریجینگ بیزی با پراکنش (Expotntial) و جهت انتخاب بهترین روش درون‌یابی از شاخص‌های آماری ریشه میانگین مربعات خطا RMS قدر مطلق خطا MAE استفاده گردید. نتایج نشان داد روش کریجینگ بیزی زمین آمار به‌عنوان بهترین روش در میان روش‌های مورداستفاده می‌تواند برای برآورد تغییرات بارندگی پایه و شبیه‌سازی شده جهت مدل‌سازی روند سیلاب در کنار پارامترهای دیگر مورد ارزیابی قرار گیرد. روش کریجینگ عام با پایین‌ترین میزان میانگین خطای برآورد (004/0) و مربع میانگین ریشه خطا 23/82 بهترین روش برای درون‌یابی در این پژوهش است. همچنین در تلفیق روش‌های تحلیل فازی با سلسله مراتبی برای تعیین میزان برآورد مورد انتظار هر دو روش دارای برآوردی بیشتر از حد انتظار بودند. یافته‌ها نشان داد که زیر حوضه نرماب در قسمت مرکزی به مقدار 800 میلی‌متر زیر حوضه‌های مادرسو، یل چشمه و قرناوه در شمال شرقی حوضه آبخیز گرگانرود به مقدار 500 الی 700 میلی‌متر و بخش‌های شمالی حوضه محمدآباد و قورچای به مقدار 300 میلی‌متر همچنین به‌طور کلی حوضه آبخیز گرگانرود با بیش‌ترین میانگین بارشی نسبت به حوضه قره‌سو را در طی دوره 30 ساله دریافت کرده است که نشان از سیلابی بودن این منطقه از شمال کشور دارد. پرونده مقاله