زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی در نتیجه افزایش گازهای گلخانه ای اتفاق می افتد که آثار زیانباری بر حیات انسان روی کره زمین دارد و این در حالی است که جنگل ها تأثیر بسیار مهمی در ذخیره سازی کربن دارند. هدف این پژوهش، اندازه گیری و مدل سازی زیتوده و ذخیره کربن ک چکیده کامل
زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی در نتیجه افزایش گازهای گلخانه ای اتفاق می افتد که آثار زیانباری بر حیات انسان روی کره زمین دارد و این در حالی است که جنگل ها تأثیر بسیار مهمی در ذخیره سازی کربن دارند. هدف این پژوهش، اندازه گیری و مدل سازی زیتوده و ذخیره کربن کنده و ریشه درختان صنوبر دلتوئیدس (Populus deltoides) در جنگلکاری های شهرستان لنگرود در استان گیلان بوده است.روش بررسی: بدین منظور با استفاده از روش نمونه برداری انتخابی، 93 اصله درخت صنوبر از طبقات قطری مختلف در بهار 1400 انتخاب و پس از عملیات قطع و خروج مقطوعات، از یک دستگاه بیل مکانیکی جهت خارج کردن کنده و ریشه درختان از خاک استفاده شد. به منظور برآورد میزان زیتوده و ذخیره کربن ریشه و کنده درختان، نمونه هایی از این اندام ها جدا و توزین شد و پس از خشک کردن در داخل آون، وزن خشک نمونه ها اندازه گیری شد. میزان کربن کنده و ریشه درختان، پس از سوزاندن نمونه های خشک شده در کوره الکتریکی محاسبه شد.یافته ها: نتایج نشان داد میزان زیتوده کنده و ریشه به ترتیب 99/7 و 5/65 و میزان ذخیره کربن کنده و ریشه به ترتیب 92/3 و 32/32 کیلوگرم به ازای هر اصله درخت برآورد شده است. نتایج روابط آلومتریک نشان داد که مدل های به دست آمده برای برآورد زیتوده و ذخیره کربن کنده و ریشه با استفاده از سه متغیر قطر کنده، قطر برابرسینه و حجم درختان از ضریب تبیین بالایی برخوردار هستند اما مدل به دست آمده با استفاده از ارتفاع کنده ضریب تبیین قابل قبولی ارائه نداد. به طور کلی نتایج نشان داد که میزان کربن ذخیره شده در اندام های کنده و ریشه به ترتیب 568/1 و 928/12 تن در هکتار به دست آمد.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آگاهی از مقادیر زیتوده و ذخیره کربن درختان صنوبر دلتوئیدس اهمیت زیادی در ارزش گذاری و نیز برنامه های مدیریتی جهت توسعه زراعت چوب و استفاده از این اندام ها جهت تأمین بخشی از نیاز صنایع چوب خواهد داشت.
پرونده مقاله
با توجه به توقف بهرهبرداری از جنگلهای صنعتی شمال ایران، پژوهش پیش رو بهمنظور تعیین اراضی مستعد زراعت چوب اکالیپتوس در استان خوزستان با تحلیل سلسله مراتبی فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. شاخصهای مورد استفاده شامل چهار شاخص اصلی منابع آبی دردسترس، کاربری اراض چکیده کامل
با توجه به توقف بهرهبرداری از جنگلهای صنعتی شمال ایران، پژوهش پیش رو بهمنظور تعیین اراضی مستعد زراعت چوب اکالیپتوس در استان خوزستان با تحلیل سلسله مراتبی فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. شاخصهای مورد استفاده شامل چهار شاخص اصلی منابع آبی دردسترس، کاربری اراضی، اقلیمی و خاکشناسی و 22 زیرشاخصهای مربوط به آنها (بافت خاک، عمق خاک، اسیدیته خاک، شوری خاک، فاصله از رودخانه ها، دبی آب رودخانهها، شوری آب رودخانهها، عمق آبهای زیرزمینی، شوری آبهای زیرزمینی، میانگین دمای سالانه، میانگین حداقل دمای سالانه، میانگین حداکثر دمای سالانه، حداقل مطلق دما، حداکثر مطلق دما، میانگین بارندگی سالانه، میانگین رطوبت نسبی سالانه، میانگین سرعت باد سالانه، بیشهزارهای حاشیه رودخانهها، تپههای شنی (شن زارها)، اراضی جهاد نصر، زمینهای خالی حاشیه کانالهای نصر و زمینهای خالی نزدیک به منابع آبی) بودند. نقشههای کلیه این عوامل، با استفاده از رقومیسازی با تصاویر ماهوارهای گوگلارث (از تابستان 2017 تا تابستان 2019)، نمونهبرداری زمینی (در شهریورماه 1398) و اطلاعات موجود تهیه شدند. همچنین نقشه اکالیپتوسکاریها در استان خوزستان با استفاده از اطلاعات موجود در اداره کل منابع طبیعی استان و نمونهبرداری زمینی با GPS در شهریورماه 1398 تهیه شد. نقشه کاربری اراضی با رقومیسازی کاربری اراضی/پوشش از تصاویر گوگلارث 2017 تا 2019 تهیه شد. صحت نقشه کاربری اراضی تهیهشده با 60 نقطه کنترل زمینی بررسی شد. وزن شاخصهای مؤثر در پتانسیلیابی زراعت چوب اکالیپتوس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی محاسبه شد. بدین منظور تعداد 30 پرسشنامه برای مقایسه زوجی شاخصهای اصلی و زیرشاخص ها، بین کارشناسان زراعت چوب در عرصه های منابع طبیعی توزیع شد. سپس میانگین پرسشنامه های تکمیل شده، بهدست آمده و با روش آنالیز توسعه ای فازی مثلثی چانگ تجزیه و تحلیل شد. بر این اساس، وزن نرمال میانگین هر شاخص و زیرشاخص با روش تحلیل سلسله مراتبی فازی محاسبه شد. با ترکیب خطی وزنی نقشههای زیرشاخصهای مؤثر، ابتدا نقشه شاخصهای اصلی و سپس نقشه اراضی مستعد زراعت چوب اکالیپتوس تهیه شد. درنهایت، نقشه پتانسیل زراعت چوب با استفاده از نقشه مناطق کشت گونه اکالیپتوس اعتبارسنجی شد و دقت آن در شناسایی مناطق مستعد زراعت چوب اکالیپتوس در استان خوزستان ارزیابی شد. نتایج نشان داد که از بین شاخصهای اصلی، منابع آبی و کاربری اراضی بیشترین اهمیت را براساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی در تعیین اراضی مستعد کشت اکالیپتوس در استان خوزستان داشتند. براساس نتایج بهدستآمده، 12.83 درصد از منطقه پتانسیل بسیار خوب و 10.47 درصد آن پتانسیل خوب برای اکالیپتوسکاری داشت. نتایج ارزیابی صحت نقشه پتانسیل زراعت چوب نیز نشان داد که فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی با صحت کلی 82 درصد دقت مطلوبی در شناسایی مناطق مستعد زراعت چوب در استان خوزستان داشته است.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد