دیوانسالاری

دسترسی آزاد مقاله

1 - تحولات سگبانی در دیوانسالاری عثمانی
حسن حضرتی طاهره بابایی

سگبانی، از مشاغل درباری دولت های مسلمان ایرانی و عثمانی، جایگاه ویژه ای در امور مربوط به شکارداشته است. این شغل در نظام دیوان سالاری عثمانی نسبت به تشکیلات اداری سایر حکومت ها-برجسته تر شده و از جهت وظایف و اهمیت دگرگونی های بسیاری است. شرایط حاکم بر دیوانسالاریعثمانی، چکیده کامل

سگبانی، از مشاغل درباری دولت های مسلمان ایرانی و عثمانی، جایگاه ویژه ای در امور مربوط به شکارداشته است. این شغل در نظام دیوان سالاری عثمانی نسبت به تشکیلات اداری سایر حکومت ها-برجسته تر شده و از جهت وظایف و اهمیت دگرگونی های بسیاری است. شرایط حاکم بر دیوانسالاریعثمانی، سگبانان را ناگزیر می کرد که به صورت فرعی به نظامی گری نیز بپردازند. به مرور زمان، وظایفدرباری سگبانان به فراموشی سپرده شد و آنان صرفا در امور نظامی به کار گرفته شدند. استمرارنظامی گری سگبانان موجب شد که در آثار دوره عثمانی واژه سگبان با واژ ه جنگجو مترادف شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - عوامل تأثیرگذار بر واگرایی ترکمانان صوفی آناتولی از آل‌عثمان
مهدی جمالی فر مهدی عبادی

10.30495/jhcin.2021.17618

ترکمانان صوفی آناتولی در اوائل دوره عثمانی به واسطه حضور و نقش پررنگ در تأسیس و توسعه قلمروی عثمانی و برآمدن آن‌ در قامت یک دولت مقتدر، به رغم‌ ماهیت واگرایانۀ غالب بر شیوه زندگی آ‌ن‌ها، با آل‌عثمان همگرایی پررنگی پیدا کرده بودند. بر این اساس، ترکمانان کوچ نشین و نیمه چکیده کامل

ترکمانان صوفی آناتولی در اوائل دوره عثمانی به واسطه حضور و نقش پررنگ در تأسیس و توسعه قلمروی عثمانی و برآمدن آن‌ در قامت یک دولت مقتدر، به رغم‌ ماهیت واگرایانۀ غالب بر شیوه زندگی آ‌ن‌ها، با آل‌عثمان همگرایی پررنگی پیدا کرده بودند. بر این اساس، ترکمانان کوچ نشین و نیمه کوچ نشین آناتولی پیرو تصوّف عامیانه و در رأس آ‌ن‌ها دراویش صوفی، مناسبات حسن ه ای با سلاطین نخستین عثمانی داشتند. به‌تدریج تحولات تاریخی این روند را دچار دگرگونی کرد. عثمانیان در نیمه دوم قرن نهم هجری، قسطنطنیه را فتح کردند و پایتخت خود را به این کلان شهر جهانی انتقال دادند. به دنبال این فتح، دیوان سالاری عثمانی مرحله جدیدی از تکامل و توسعه را تجربه کرد و سیاست های آل‌عثمان در قبال ترکمانان، بانیان پیشین تأسیس دولت عثمانی، به شکل بنیادینی تغییر یافت؛ این در حالی بود که جمعیت پرشماری از ترکمانان، بر شیوه‌ها و سنت زندگی عشایری پافشاری می‌کردند. بنابر یافته‌های این مطالعه، توسعه و تکامل دیوان سالاری عثمانی در دوره بعد از فتح استانبول و در رأس آن سه نهاد تیمار، دِوشیرمه و مدرسه، نقش‌ تعیین‌کننده‌ای در روند منزوی‌سازی ترکمانان ایفا کردند.افزون براین، سیاست تمرکزگرایی عثمانیان در مواجهه با ترکمانان کوچ‌نشین و نیمه کوچ نشین و نیز تحقیر این گروه ها از سوی نخبگان جامعه عثمانی، واگرایی ترکمانان صوفی از عثمانی‌ها و همگرایی آ‌ن‌ها به صفویان را تشدید می‌کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - تأثیر مدیریت دولتی نوین بر اعتماد سازمانی کارکنان ستادی شهرداری رشت
بهروز رضایی‌منش بهرام اصغری اقدم علی محجوب مینا محمدی

با توجه به تحولات گسترده به وجود آمده در بخش دولتی بر مبنای راهبرد مدیریت دولتی نوین سعی نمودیم که با بررسی تأثیر مدیریت دولتی نوین بر اعتماد سازمانی را که کمتر در حوزه سازمان مورد واکاوی قرار گرفته است، خلاء موجود در آن زمینه را پر نماییم. در این پژوهش مدیریت دولتی نوی چکیده کامل

با توجه به تحولات گسترده به وجود آمده در بخش دولتی بر مبنای راهبرد مدیریت دولتی نوین سعی نمودیم که با بررسی تأثیر مدیریت دولتی نوین بر اعتماد سازمانی را که کمتر در حوزه سازمان مورد واکاوی قرار گرفته است، خلاء موجود در آن زمینه را پر نماییم. در این پژوهش مدیریت دولتی نوین را به عنوان متغیر مستقل و اعتماد سازمانی را به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار دادیم. روش پژوهش، توصیفی-همبستگی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کارکنان ستادی شهرداری رشت می‌باشد که تعداد آن‌ها 280 نفر می‌باشد که از طریق فرمول کوکران 165 نفر برآورده شده است. همچنین روش نمونه‌گیری، تصادفی ساده می‌باشد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از ضریب رگرسیون خطی و روش آنالیز واریانس (ANOVA) استفاده شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می‌دهد که به کارگیری اصول مدیریت دولتی نوین در یکی از سازمان‌های بخش عمومی با ضریب 833/0 بر اعتماد سازمانی کارکنان تأثیر دارد. همچنین آزمون فرضیه‌های فرعی حاکی از آن است که کوچک‌سازی و خصوصی‌سازی بر اعتماد سازمانی بی تأثیر است ولی تمرکززدایی، دیوان‌سالاری‌زدایی و مدیریت‌گرایی بر اعتماد سازمانی تأثیر مثبتی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - برامکه و عوامل نزاع دیوانسالاران ایرانی و عرب در عهد هارون عباسی
دکتر امیر اکبری

عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرایاداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دوخاندان آل برمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند. اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به هم چکیده کامل

عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرایاداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دوخاندان آل برمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند. اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـزموجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمه داشتند. این رقابت به دسیسه چینی و توطئههای بسیار بر ضد برامکه و سـرانجام بـه سـقوطغیرمنتظره آنها انجامید. بررسی عوامل سقوط و رقابت عنصر ایرانـی و عـرب بـرای کـسبقدرت در دستگاه خلافت عباسی از مهم ترین مقولات سیاسی عصر آغازین عباسی است. تلاش یحیی برمکی برای به خلافت رساندن هارون سبب شد تا خلافـت در دسـتوی و فرزندانش قرار گیرد . وی نخستین وزیری بود که به جای خلیفه فرمـان هـا را امـضاءمیکرد. فضل با سیرت نیکوی خود محبوبیت بسیار پیدا کرده بود و جعفر همنـشین خلیفـهو مورد اعتماد وی بود. اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـزموجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمـه داشـتند. ایـنرقابت به دسیسهچینی و توطئه های بسیار بر ضد برامکه و سرانجام سقوط غیر منتظـره آنهـاانجامید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تشکیلات اقتصادی فاطمیان درمصر
حمیدرضا وردی

چکیده حکومت فاطمى درسال 297(ق)درشمال افریقا استقرار یافت ودرمدتی کمتر ازهفتاد سال مصررا دراختیار گرفت و به سرعت پایه های حکومت خود را استقرار بخشید. هدف از نگارش این مقاله بررسی اقتصاد فاطمیان و تاثیر آن بر پایداری حکومتشان برای مدتی بیش از دونیم قرن ، می باشد که به رو چکیده کامل

چکیده حکومت فاطمى درسال 297(ق)درشمال افریقا استقرار یافت ودرمدتی کمتر ازهفتاد سال مصررا دراختیار گرفت و به سرعت پایه های حکومت خود را استقرار بخشید. هدف از نگارش این مقاله بررسی اقتصاد فاطمیان و تاثیر آن بر پایداری حکومتشان برای مدتی بیش از دونیم قرن ، می باشد که به روش کتابخانه ای و با مراجعه به منابع معتبر نوشته شده است . فرضیه اصلی این است که فاطمیان با استفاده ازیک نظام اقتصادی مبتنی بر تجارت، کشاورزی و مالیات توانسته اند نفوذ سیاسی خودرا توسعه داده وادعای خلافت بر جهان اسلام را داشته باشند . مساله مورد بررسی اینست که دستگاه اقتصادی فاطمیان چگونه عمل می کرده وآنها برای تامین نیازهای اقتصادی و بسط اقتدار خویش در مصر از چه منابعی مالی کمک می گرفته اند وچه اهدافی از توسعه این منابع به منظور کسب درامد، داشته اند؟ سرانجام بیان این نتیجه که فاطمیان از یک اقتصاد کار آمد ودرآمدزا به منظورتوسعه مقاصد سیاسی ،اجتماعی، عقیدتی و بقای حکومت سود برده اند . کلید واژه ها : دیوانسالاری ،تاریخ اقتصادی ، تجارت مصر، مالیات مصر،کشاورزی . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - نقش و جایگاه وزیراعظم در سده ی یازدهم هجری/ هفدهم میلادی
ابوالحسن مبیّن

مقام وزارت اعظم در طول دو سده ونیم دوران حکومت صفوی فراز و نشیبهای بسیاری را پشت سر نهاد. در ابتدای حکومت صفویان مقام وکیل دارای اختیارات گسترده ای پس از شخص شاه بود. اما به تدریج این مقام نفوذ وموقعیت والای خود را در اداره امور کشور از دست داد و رئیس دیوانسالاری یا وزی چکیده کامل

مقام وزارت اعظم در طول دو سده ونیم دوران حکومت صفوی فراز و نشیبهای بسیاری را پشت سر نهاد. در ابتدای حکومت صفویان مقام وکیل دارای اختیارات گسترده ای پس از شخص شاه بود. اما به تدریج این مقام نفوذ وموقعیت والای خود را در اداره امور کشور از دست داد و رئیس دیوانسالاری یا وزیراعظم از دوره ی شاه عباس اول ، اداره کشور را پس از شخص شاه عهده دار گشت که معمولاً بنابر عرف ایرانی بود. جوانی و بی تجربگی شاهان در نیمه دوم عصر صفوی، باعث افزایش قدرت وزرای اعظم در این دوران گردید و شاهان صفوی در سده ی یازدهم هجری/هفدهم میلادی شدیداً متکی به آرا ونظریات مشورتی وزرای اعظم خود بودند. روند افزایش قدرت وزیراعظم به عالی ترین منصب دیوانی دوره ی صفویه، به خصوص از زمان سلطنت شاه صفی اول آغاز گردید و تا به حدی افزایش یافت که وزیراعظم با لقب اعتماد الدوله مورد خطاب قرار می گرفت. مقاله حاضر با هدف بررسی سیر تحولات این مقام وتغییرات آن در طی سده یازدهم هجری انجام یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - برامکه و عوامل نزاع دیوانسالاران ایرانی و عرب در عهد هارون عباسی
امیر اکبری

عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرایاداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دوخاندان آلبرمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند.اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه چکیده کامل

عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرایاداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دوخاندان آلبرمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند.اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـزموجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمه داشتند.این رقابت به دسیسهچینی و توطئههای بسیار بر ضد برامکه و سـرانجام بـه سـقوطغیرمنتظره آنها انجامید. بررسی عوامل سقوط و رقابت عنصر ایرانـی و عـرب بـرای کـسبقدرت در دستگاه خلافت عباسی از مهمترین مقولات سیاسی عصر آغازین عباسی است.تلاش یحیی برمکی برای به خلافت رساندن هارون سبب شد تا خلافـت در دسـتوی و فرزندانش قرار گیرد. وی نخستین وزیری بود که به جای خلیفه فرمـانهـا را امـضاءمی .کرد فضل با سیرت نیکوی خود محبوبیت بسیار پیدا کرده بود و جعفر همنـشین خلیفـهو مورد اعتماد وی بود.اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـزموجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمـه داشـتند. ایـنرقابت به دسیسهچینی و توطئههای بسیار بر ضد برامکه و سرانجام سقوط غیر منتظـره آنهـاانجامید پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - واکاوی رابطه نظام اداری و ساختار قدرت و تاثیر آنها بر یکدیگر در دوره امویان
حاتم موسایی غفار پوربختیار عبدالعزیز موحدنساح

دیوانسالاری به عنوان یکی از نیازمندیهای استمرارساختار سیاسی حکومت، در تثبیت اقتدار خلافت اموی نقش بسزایی داشته است .نظام اداری و تشکیلات دیوانی بر ساختار سیاسی تاثیر گذار و ارتباط متقابل با یکدیگر داشتند. در دوران قدرت یابی امویان، متناسب با گسترش قلمرو اسلامی و احساس ن چکیده کامل

دیوانسالاری به عنوان یکی از نیازمندیهای استمرارساختار سیاسی حکومت، در تثبیت اقتدار خلافت اموی نقش بسزایی داشته است .نظام اداری و تشکیلات دیوانی بر ساختار سیاسی تاثیر گذار و ارتباط متقابل با یکدیگر داشتند. در دوران قدرت یابی امویان، متناسب با گسترش قلمرو اسلامی و احساس نیاز حکومت مرکزی به ایجاد نظم و نیز کنترل بخش های مختلف ممالک فتح شده، دیوانسالاری گسترش یافت. به این ترتیب اقتدار سنتی پدرسالاری امویان با استخدام عناصر غیر عرب و بهره گیری از تشکیلات اداری به نظام سیاسی پاتریمونیال تحول یافت، اما تکامل تشکیلات دیوانسالاری دودمان اموی با موانع متعددی همراه شد. با پیدایش نظام اداری در دوره اموی و تداوم قدرت بنی امیه تا حدود یک قرن و نیز با توجه به تکامل این نظام اداری در دوره بعد از امویان، بنابراین این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی، مبتنی بر داده های کتابخانه ای و براساس مفهوم اقتدارسنتی وبر به واکاوی نقش، تأثیر و رابطه متقابل دیوان سالاری و اقتدار سیاسی در استمرار قدرت خلافت اموی می پردازد؟. یافته های این پژوهش نشان میدهد که حکومت امویان با اقتباس از نظام اداری امپراتوری های ساسانی و بیزانس، مشخصات پاتریمونیالیسم یافت، اما اختلاف های مذهبی، مشکلات داخلی و عدم اعدالت اجتماعی مانع ارتقای دیوانسالاری در این دوره بود. پرونده مقاله

فهرست مقالات دیوانسالاری

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی