دراستیک

دسترسی آزاد مقاله

1 - مروری بر ارزیابی روش¬های تعیین آسیب¬پذیری برخی از آبخوان¬های ایران به روش دراستیک
محمدرضا پاکباز مهران ایرانپور

https://doi.org/10.30486/TSWS.2024.783456

برای مدیریت آب زیرزمینی، تعیین آسیب¬پذیری و ریسک آب زیرزمینی اجتناب ناپذیر است. همچنین رفع آلودگی آب¬ زیرزمینی، هزینه¬های زیادی را در بر خواهد داشت، از این¬رو لازم است از روش¬های مناسب و مقرون به صرفه برای پیشگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی استفاده گردد. از جمله عواملی چکیده کامل

برای مدیریت آب زیرزمینی، تعیین آسیب¬پذیری و ریسک آب زیرزمینی اجتناب ناپذیر است. همچنین رفع آلودگی آب¬ زیرزمینی، هزینه¬های زیادی را در بر خواهد داشت، از این¬رو لازم است از روش¬های مناسب و مقرون به صرفه برای پیشگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی استفاده گردد. از جمله عواملی که سبب کاهش کیفیت آب زیرزمینی می¬گردد؛ وجود منابع مهم آلایندههای منتشر شده و نقطه¬ای ناشی از فعالیت¬های انسانی در سطح زمین و نفوذ این آلاینده¬ها به آبخوان¬هاست. به همین منظور جلوگیری از آلودگی این آب¬ها در مدیریت منابع آب زیرزمینی، ضروری است. هدف این پژوهش ارزیابی روش¬های تعیین آسیب¬پذیری آبخوان¬ها با استفاده از مدل دراستیک در 12 منطقه واقع در برخی نقاط کشور ایران است. ارزیابی هر منطقه بر اساس شاخص¬های متفاوتی ارائه شده است که به مجریان برطرف¬کننده آلودگی¬های سیستم¬های آب زیرزمینی در جهت انتخاب، استفاده مجدد و یا ارائه روش-های جدید کمک می¬کند. به¬علاوه در توضیح هر روش، چالش¬ها و شكاف¬های تحقیقاتی دشت¬های موجود مورد بررسی قرار گرفتند که می¬توانند موضوع کارهای تحقیقاتی در آینده باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - توسعه مدل دراستیک اصلاح شده برای تعیین آسیب‌پذیری آبخوان‌های ساحلی
نیلوفر خوشدوز ماسوله حسین بابازاده سیدحسن طباطبایی مهدی نادری

در آبخوان‌های ساحلی، خطر نفوذ آب شور دریا به منابع آب زیرزمینی وجود دارد و از این نظر بررسی آسیب پذیری منابع آب زیرزمینی می تواند در تعیین نقاط آسیب پذیر و حساس آبخوان بسیار موثر باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آسیب پذیری سفره آب زیرزمینی جزیره کیش با استفاده از مدل دراست چکیده کامل

در آبخوان‌های ساحلی، خطر نفوذ آب شور دریا به منابع آب زیرزمینی وجود دارد و از این نظر بررسی آسیب پذیری منابع آب زیرزمینی می تواند در تعیین نقاط آسیب پذیر و حساس آبخوان بسیار موثر باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آسیب پذیری سفره آب زیرزمینی جزیره کیش با استفاده از مدل دراستیک و نیز اصلاح آن برای شرایط این سفره ساحلی است. دو پارامتر اختلاف تراز آب دریا با سطح ایستابی آب و فاصله نقطه تا دریا به پارامترهای مدل اضافه و مدل دراستیک اصلاح شده توسعه یافت. برای ارزیابی نتایج مدل، نقشه های آسیب پذیری تولید شده با نقشه های پهنه بندی پارامترهای هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول مقایسه شد. این نقشه ها با استفاده از داده های ثبت و نمونه‌برداری شده کیفیت آب چاه های جزیره در محیط (GIS) تهیه گردید. مقایسه نتایج مدل دراستیک و دراستیک اصلاح شده با نقشه های هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول جزیره نشان داد که میانگین اختلاف ها برای مدل دراستیک به ترتیب با 41/17 و 24/10 و مدل دراستیک اصلاح شده به ترتیب با 69/0 و 55/0 می باشد که حاکی از مطابقت بیشتر با داده های مشاهده ای دارد. نتایج مدل دراستیک اصلاح شده نشان داد که 1/34 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل آسیب‌پذیری خیلی زیاد، 1/48 درصد دارای پتانسیل آسیب‌پذیری زیاد و 8/17 درصد نیز دارای پتانسیل آسیب‌پذیری متوسط می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - پهنه‌بندی آسیب‌پذیری آبخوان دشت‌ آبرفتی اردبیل با استفاده از تلفیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و مدل دراستیک
حجت اله مردان بهمن یارقلی

10.22034/jest.2018.20118.2915

زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است و حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به آن می‌باشند. این آب‌ها که توسط چاه‌ها، قنوات و چشمه ها قابل استحصال می‌باشند در مصارف مختلف مورد استفاده گرفته و در عوض حجم زیادی از پساب خانگی، صنعتی و کشاورزی وارد چکیده کامل

زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است و حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به آن می‌باشند. این آب‌ها که توسط چاه‌ها، قنوات و چشمه ها قابل استحصال می‌باشند در مصارف مختلف مورد استفاده گرفته و در عوض حجم زیادی از پساب خانگی، صنعتی و کشاورزی وارد آبخوان‌ها می‌شود. هدف این تحقیق ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان آبرفتی دشت اردبیل برای مدیریت کاربری اراضی، نحوه پایش کیفی منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی‌های آتی آن می باشد. روش بررسی: در این تحقیق با هدف پهنه‌ بندی آسیب‌پذیری دشت اردبیل از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده و پردازش و تجزیه و تحلیل کیفی آبخوان به کمک آنها انجام شده است. همچنین با استفاده از نتایج موجود سنجش نیترات در منابع آب زیر زمینی منطقه، مدل دراستیک برای دشت اردبیل واسنجی شده است. یافته ها: نتایج حاصل از مدل دراستیک نشان می‌دهد که آسیب‌پذیری آبخوان دشت اردبیل بیش‌تر در گروه آسیب‌پذیری متوسط می‌باشد. طبق یافته‌های این تحقیق آسیب‌پذیری متوسط 3/39 درصد، آسیب‌پذیری کم 4/32 درصد و آسیب‌پذیری زیاد 1/21 درصد، آسیب‌پذیری خیلی کم 6 درصد و آسیب‌پذیری خیلی زیاد 1/1درصد به ترتیب بیش‌ترین سهم از مساحت دشت را به خود اختصاص داده است. بحث و نتیجه گیری: بر پایه نتایج حاصل از مدل سازی، آسیب پذیری آبخوان دشت اردبیل تقریبا در نیمه‌شرقی در گروه آسیب پذیری کم و نیمه غربی در گروه آسیب‌پذیری زیاد قرار می گیرد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که پتانسیل و میزان آلودگی آبخوان دشت اردبیل بالا می‌باشد. لذا با توجه به اهمیت منابع آب زیرزمینی منطقه که برای اهداف مختلف بکار می‌رود، حفاظت این مناطق به منظور جلوگیری از آلودگی و مدیریت بهینه منابع آب ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان رامهرمز با تلفیق مدل دراستیک و تحلیل سلسله مراتبی
پوریا مرادی حسن روحی کاظم رنگزن نصرالله کلانتری نازنین قنبری

در مسائل مدیریت منابع آب زیرزمینی ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان‌ها به منظور حافظت از این منابع در برابر آلودگی، از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از راه‌کارهای مهم و اولیه برای جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی، شناسایی مناطق آسیب‌پذیر آبخوان و استفاده از نتایج آن برای مدیر چکیده کامل

در مسائل مدیریت منابع آب زیرزمینی ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان‌ها به منظور حافظت از این منابع در برابر آلودگی، از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از راه‌کارهای مهم و اولیه برای جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی، شناسایی مناطق آسیب‌پذیر آبخوان و استفاده از نتایج آن برای مدیریت کاربری اراضی است. در این تحقیق، آسیب پذیری آبخوان آبرفتی دشت رامهرمز در برابر آلودگی، به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل دراستیک ارزیابی شده است. در مدل دراستیک نقشه هفت خصوصیات هیدروژئولوژیکی مؤثر بر آلودگی آب‌های زیرزمینی (عمق تا سطح ایستابی، تغذیه خالص آبخوان، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، منطقۀ غیراشباع و هدایت هیدرولیکی) با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی با یکدیگر ترکیب، و نقشه آسیب‌پذیری آبخوان تهیه گردید. تلفیق لایه ها با سه روش دراستیک- دراستیک، دراستیک- فرآیند سلسله مراتبی و فرآیند سلسله مراتبی- فرآیند سلسله مراتبی انجام شد. از داده‌های نیترات برای صحت سنجی مدل به‌دست‌آمده، استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که قسمت وسیعی از دشت دارای آسیب پذیری کم تا متوسط بوده و تنها قسمت های جنوب شرق دارای آسیب پذیری زیاد می باشد. همچنین نتایج دو روش دراستیک- دراستیک، دراستیک- فرآیند سلسله مراتبی نسبت به روش فرآیند سلسله مراتبی- فرآیند سلسله مراتبی جواب‌های بهتری را در منطقه موردمطالعه داشته اند. مقادیر همبستگی میان شاخص کیو (Q) و غلظت نیترات در روش های دراستیک- دراستیک، دراستیک- فرآیند سلسله مراتبی و فرآیند سلسله مراتبی- فرآیند سلسله به ترتیب 97/0، 96/0 و 81/0 به دست آمد که تأییدی بر نتایج حاصل‌شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - ارزیابی آسیب‌پذیری آب زیرزمینی دشت ایسین با استفاده از مدل‌ های دراستیک و گادز (GODS) در سیستم اطلاعات جغرافیایی
مجید پوربلیغی سحر رضایان مریم رفعتی رخشاد حجازی

10.30495/girs.2021.680878

پیشینه و هدف در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران که متوسط بارش سالانه آن کمتر از یک‌سوم متوسط بارش سالانه جهان است، آب‌های زیرزمینی منبع مهم واصلی برای تأمین آب شرب است. کمی و نامنظمی بارندگی، ضایعات، منابع آب زیرزمینی را مورد تهدید جدی قرار داده و سبب پیدایش آلودگی‌های چکیده کامل

پیشینه و هدف در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران که متوسط بارش سالانه آن کمتر از یک‌سوم متوسط بارش سالانه جهان است، آب‌های زیرزمینی منبع مهم واصلی برای تأمین آب شرب است. کمی و نامنظمی بارندگی، ضایعات، منابع آب زیرزمینی را مورد تهدید جدی قرار داده و سبب پیدایش آلودگی‌های زیادی گردیده است. ازنظر کیفی بیشتر مخازن آب زیرزمینی نسبت به منابع آلاینده نقطه‌ ای وزیر نقطه ‌ای آسیب‌ پذیر می ‌باشند. منابع آلاینده نقطه ‌ای ناشی از پساب فاضلاب ‌های خانگی و صنعتی و منابع آلاینده غیر نقطه‌ ای از مصرف بی ‌رویه و بیش ‌از حد کودها و سموم کشاورزی و شسته شدن آن ‌ها به سمت آب ‌های زیرزمینی منتج می ‌شود. محدودیت منابع آب ‌های سطحی و نبودن آن در بسیاری از مناطق کشور، باعث شده که از آب‌ های زیرزمینی استفاده وسیعی گردد. امروزه افزایش فعالیت های کشاورزی، باغداری و دامداری از یکسو و فعالیت‌ های صنعتی و کارگاهی و توسعه سکنه گزینی همراه با رشد جمعیت از سوی دیگر استفاده بیش ‌از حد از منابع طبیعی و گسترش فعالیت ‌های صنعتی و کشاورزی و تولید انبوه پسماندها و آلودگی گسترده آب ‌های زیرزمینی و رشد و آگاهی فکری جوامع بشری در مورد اهمیت این منابع آسیب‌ پذیر، منجر به تلاش ‌های وسیعی جهت محافظت از آب ‌های زیرزمینی ‌شده است. فرایند احیاء آبخوان ‌ها در مقیاس منطقه ‌ای در یک قالب زمانی معقول امکان ‌پذیر نیست زیرا آب ‌های زیرزمینی خیلی کند جریان پیدا می ‌کنند. ارزیابی آسیب ‌پذیری به ‌عنوان روشی برای پهنه‌بندی مکان ‌هایی است که بیشتر در معرض آلودگی هستند؛ بنابراین برای جلوگیری از آلوده شدن و مدیریت مؤثر آب‌ های زیرزمینی، ارزیابی آسیب ‌پذیری آبخوان ‌ها ضروری است زیرا آسیب ‌پذیری می ‌توان به تعیین سیاست‌ های کاربردی و عملی برای مدیریت منابع آب زیرزمینی در مسیر بهره ‌برداری پایدار کمک شایانی نماید. در کشور ما در دهه اخیر، ارزیابی آسیب‌ پذیری آب ‌های زیرزمینی در برابر آلودگی، از رشد چشمگیری برخوردار بوده و نتایج مطلوبی نیز به دنبال داشته است. ارزیابی آسیب‌ پذیری روشی کم‌ هزینه و قدرتمند در شناسایی مناطق نواحی مستعد به آلودگی است. در دشت ایسین هرمزگان به دلیل وسعت کم، بارش سالیانه کم و کمبود منابع آب در این منطقه، استفاده از منابع آب زیرزمینی بسیارحائزاهمیت است. با توجه به افزایش جمعیت، فعالیت ‌های صنعتی و توسعه کشاورزی و استفاده از سموم کشاورزی و کودهای شیمیایی در این دشت و به دلیل عدم شناخت و یا عدم درک از میزان دقیق آسیب ‌پذیری آب ‌های زیرزمینی در این محدوده، نیاز به تکنیک های سریع شناسایی و ارزیابی آسیب ‌پذیری آب ‌های زیرزمینی در این منطقه است لذا هدف از این تحقیق تهیه نقشه آسیب ‌پذیری سفره آب ‌های زیرزمینی دشت ایسین هرمزگان با استفاده از روش‌ های دراستیک وگادز (GODS) و با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی تعیین ‌شده استمواد و روش ها این تحقیق با روش‌های در استیک و گادز با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. روش دراستیک مهم ‌ترین روش رتبه دهی تعیین آسیب پذیری است که در بین محققین و کارشناسان رایج تر بوده و مورداستفاده قرارگرفته است. روش دراستیک از ترکیب هفت مشخصه هیدروژئولوژیک قابل ‌اندازه‌گیری و مؤثر در انتقال آلودگی به آب ‌های زیرزمینی شامل عمق سطح ایستابی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، اثر محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیک تشکیل‌شده که ابتدا نقشه‌ های هر یک از مشخصه ‌های هیدرولوژیک فوق ‌الذکر در دشت ایسین را بر اساس داده ‌های موجود که از شرکت آب منطقه ‌ای هرمزگان استخراج ‌شده در محیط جی‌آی‌اس (GIS) تهیه و پس از رتبه ‌بندی و وزن دهی آن‌ ها بین 1 تا 10 و رو‌یهم گذاری آن ‌ها، نقشه نهایی آسیب ‌پذیری آبخوان ایسین بر اساس مدل دراستیک به دست آمد. در مدل گادز که یک روش بسیار ساده، عملی و تجربی برای ارزیابی سریع پتانسیل آلودگی آب ‌های زیرزمینی است نیز دارای چهار مشخصه نوع آبخوان، منطقه غیراشباع، عمق آب زیرزمینی و نوع خاک بوده که در این تحقیق مورداستفاده قرار گرفت. داده‌ های مورداستفاده در مدل‌ های فوق‌الذکر از 19 حلقه چاه پیزومتری واقع در دشت ایسین که از سال 1368 لغایت 1395 موجود بوده استخراج شد. در روش گادز نیز مانند روش دراستیک برای هرکدام از مشخصه‌های هیدروژئولوژیک بر اساس داده‌های موجود، در محیط GIS نقشه تهیه و رتبه‌بندی بین 1 تا 5 انجام، سپس بعد از رو‌یهم گذاری آن‌ها نقشه‌های آسیب‌پذیری دشت ایسین با مدل گادز به دست آمد.نتایج و بحث از آنجایی‌که در شاخص مدل دراستیک (DRASTIC) حداقل ممکن برای آسیب ‌پذیری برابر 23 و حداکثر آن برابر با 230 است؛ اما نتایج نقشه نهایی آسیب‌ پذیری آبخوان ایسین به روش دراستیک که تقریباً کامل‌ترین شاخص برای ارزیابی نیروی آسیب ‌پذیری آب ‌های زیرزمینی است، نشان داد دامنه مقادیر شاخص دراستیک بین 59 تا 163 است. نقشه این شاخص در 6 طبقه از بدون آسیب ‌پذیری تا آسیب ‌پذیری زیاد استخراج ‌شده است. بیشترین مساحت منطقه (33.66 درصد) که بخش ‌های شمال شرق، بخش‌ هایی از مرکز تا جنوب دشت را پوشش می‌ دهد، دارای آسیب ‌پذیری کم تا متوسط است. پس ‌از آن به ترتیب آسیب ‌پذیری متوسط تا زیاد (19.29 درصد) در بخش‌ هایی از مرکز و شمال غرب قرار داشته و همچنین آسیب ‌پذیری خیلی کم (14.75 درصد) در قسمت ‌های از جنوب و شرق، در بخش ‌هایی از مناطق شرق و جنوب بدون آسیب ‌پذیری (11.29 درصد)، در مناطق شمال و بخشی از مرکز و جنوب دارای آسیب ‌پذیری کم (10.15 درصد) و درنهایت آسیب‌پذیری زیاد (10.84 درصد) در قسمتی از مرکز و غرب در رده‌ های بعدی ازلحاظ مساحت قرار داشتند. در واقع طبق مدل دراستیک اکثر بخش‌ های آبخوان دشت ایسین از نظر پتانسیل آسیب ‌پذیری در کلاس ‌های آسیب ‌پذیری کم و کم تا متوسط قرار داشتند. همچنین نتایج حاصل از مدل گادز نشان داد، منطقه موردمطالعه به سه بخش شامل آسیب ‌پذیری کم، متوسط و زیاد تقسیم ‌شده است، قسمت اعظم دشت ایسین (66.83 درصد) در محدوده آسیب‌پذیری متوسط با رتبه‌ای بین 0.3 تا0.5 قرار می ‌گیرند و کمترین سطح (11.31 درصد) هم مربوط به پتانسیل آسیب‌ پذیری زیاد با رتبه 0.5 تا 0.7 است.نتیجه گیری به ‌طور کلی در هر دو روش، نیروی آسیب ‌پذیری ذاتی آبخوان ایسین در محدوده ‌های آسیب ‌پذیری کم تا زیاد ارزیابی ‌شده ولی حدود گسترش محدوده‌ های آسیب ‌پذیری آن‌ ها متفاوت بوده است و مدل دراستیک محدوده ‌های مختلف آسیب ‌پذیری را به دلیل مشخصه ‌های بیشتر و وزن دهی متفاوت این مشخصه‌ ها بر اساس نقش آن‌ ها در تعیین آلودگی به ‌طور دقیق‌ تری مشخص کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - ارزیابی آسیب پذیری آب های زیرزمینی حوزه طرقبه شاندیز استان خراسان با استفاده از تکنیک های دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی
مهری انتظاری فاضل امیری طیبه طباطبایی

آلودگی آب‌های زیرزمینی در حوزه طرقبه شاندیز در استان خراسان رضوی به دلیل افزایش جمعیت، توسعه صنعتی و همچنین فعالیت های کشاورزی یک مسئله مهم است. هدف از این تحقیق تهیة نقشه آسیب پذیری آب‌های زیرزمینی در این حوزه با استفاده از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی می ب چکیده کامل

آلودگی آب‌های زیرزمینی در حوزه طرقبه شاندیز در استان خراسان رضوی به دلیل افزایش جمعیت، توسعه صنعتی و همچنین فعالیت های کشاورزی یک مسئله مهم است. هدف از این تحقیق تهیة نقشه آسیب پذیری آب‌های زیرزمینی در این حوزه با استفاده از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. داده های هفت پارامتر (سطح آب زیرزمینی، شبکه تغذیه، محیط آبخوان، جنس خاک، توپوگرافی، ناحیه غیراشباع، هدایت هیدرولیکی) مدل دراستیک جمع آوری و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به نقشه تبدیل شد. نتایج نشان داد که تغییرات شاخص دراستیک در محدودة 225-68 است. که خطر آلودگی آب‌های زیرزمینی منطقه در پنج ناحیه با آسیب‌پذیری خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه‌بندی گردید. نقشه دراستیک نشان می دهد که 15.9% در آسیب‌پذیری خیلی کم، 20.29% در آسیب‌پذیری کم، 26.33% در آسیب‌پذیری متوسط، 24.34% در آسیب‌پذیری زیاد و 13.14% در آسیب‌ پذیری خیلی زیاد قرار دارد. جریان آب رودخانه از شمال شرق منطقه سبب می شود که آب هنگام جریان به پایین‌ دست کودهای زمین‌های کشاورزی را به آب‌های زیرزمینی تخلیه و ازاین‌رو منجر به آسیب‌پذیری آب‌های زیرزمینی این منطقه شود. صحت نقشه آسیب‌ پذیری با انطباق نقشه تغییرات نیترات با نقشه شاخص دراستیک تعیین گردید. نتایج نشان داد که کلیه نقاطی که دارای یون نیترات بالا هستند در محدودة آلودگی خیلی زیاد قرارگرفته‌اند که این می تواند دقت و صحت مدل را تائید نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت کهریز با استفاده از مدل دراستیک در محیط GIS
یوسف محبی اصغر اصغری مقدم

ارزیابی آسیب پذیری آبخوان برای توسعه، مدیریت و تصمیمات کاربری اراضی، نحوه پایش کیفی منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی این آب ها بسیار مفید است. در این پژوهش آسیب پذیری آبخوان دشت کهریز در برابر آلودگی، به کمک مدل دراستیک و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) ارزیابی شد. د چکیده کامل

ارزیابی آسیب پذیری آبخوان برای توسعه، مدیریت و تصمیمات کاربری اراضی، نحوه پایش کیفی منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی این آب ها بسیار مفید است. در این پژوهش آسیب پذیری آبخوان دشت کهریز در برابر آلودگی، به کمک مدل دراستیک و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) ارزیابی شد. در این روش، هفت عامل هیدرولوژیکی مؤثر بر آلودگی آب های زیرزمینی ترکیب شدند. این هفت عامل عبارتند از: عمق سطح ایستابی، تغذیه خالص آبخوان، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، منطقه غیر اشباع و هدایت هیدرولیکی. نقشه پهنه بندی آسیب پذیری، برگرفته از نتایج بدست آمده، دو پهنه عمده ی آسیب پذیری کم و متوسط را نشان می دهد. گسترش پهنه ی با آسیب پذیری متوسط، حدود78 درصد و گسترش پهنه با آسیب پذیری کم، حدود22 درصد است. صحت سنجی مدل با استفاده از پراکندگی یون نیترات در محدوده آبخوان انجام گردید. که تقریباً تمامی نقاطی که دارای نیترات بالا هستند، در محدوده ی با استعداد متوسط قرار گرفته اند. با تحلیل حساسیت به روش حذف متغیر و نیز تحلیل حساسیت به روش تک متغیری، میزان تأثیر گذاری هر کدام از متغیرها در آلوده سازی آبخوان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج هر دو تحلیل نشان می دهند که مهم ترین متغیر تأثیر گذار بر شاخص آسیب پذیری، اثر منطقه غیر اشباع است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - بررسی آسیب‌پذیری آبخوان دشت خنج- فیشور لارستان با استفاده از مدل دراستیک
عبدالرسول قنبری

منابع آّب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است. حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به این منبع می باشند. وجود منابع مهم آلاینده های انتشاری و نقطه ای ، ناشی از فعالیت های انسانی در سطح زمین ونفوذ این آلاینده ها به آبخوان ، موجب کاهش کیفیت آب زیر زمینی می شود. بررسی چکیده کامل

منابع آّب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است. حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به این منبع می باشند. وجود منابع مهم آلاینده های انتشاری و نقطه ای ، ناشی از فعالیت های انسانی در سطح زمین ونفوذ این آلاینده ها به آبخوان ، موجب کاهش کیفیت آب زیر زمینی می شود. بررسی آسیب پذیری ،روشی کم هزینه درشناسایی نواحی مستعد به آلودگی است که در مدیریت منابع آب نقش اساسی دارد.شناسایی وتهیه نقشهپهنه بندی مناطق آسیب پذیر آبخوان، یعنی مناطقی که امکان نفوذ وپخش آلاینده ها از سطح زمینبه سیستم آب زیر زمینی وجود دارد، یک ابزار مدیریتی مناسب برای جلو گیری از آلودگی منابع آب زیر زمینی است .جهت انجام این تحقیق، پارامترهای هیدروژئولوژیکی تشکیل دهنده مدل دراستیک شامل عمق آب، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، اثرات ناحیه غیر اشباع و هدایت هیدرولیکی ، دردشت خنج –فیشور لارستان ، واقع در جنوب استان فارس، مورد مطالعه قرار گرفت.از نرم افزارArc GIS برای تهیه نقشه های آسیب پذیری ازطریق همپوشانی لایه های هیدروژئولوژیکی،استفاده شد. براساس یافته های این تحقیق، آبهای زیر زمینی دشت مورد مطالعه به شدت در معرض خطر آلودگی قرار دارد.بنحوی که نزدیک به 62 درصد از مساحت منطقه در شرایط آسیب پذیری متوسط تا زیاد است. این نواحی عموما در پایین دست ومرکز دشت قرار دارد. با توجه به اینکه آب زیرزمینی،مهمترین منبع آبی منطقه است،پیشگیری(Prevention) از راه یابی آلاینده ها به آبهای زیر زمینی با ایجاد حریم های حفاظت کیفی در اطراف منابع آب و رعایت ضابطه های تخلیه آلاینده ها به منابع پذیرنده ، از راهکارهای موثر جهت حفظ کیفیت این منابع است.ابزارهای مدیریتی مهم مانند نقشه های آسیبپذیری و حریم کیفی جهت برنامه ریزی برای استقرارمناسب کاربری ها و مدیریت آنها بر روی آبخوان حائز اهمیت است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - ارزیابی حساسیت آبهای زیرزمینی به آلودگی در دشت خاتون آباد با استفاده از سامانه ی اطلاعات جغرافیایی
رضا درخشانی محمود علیپور

دشت خاتون آباد در استان کرمان در جنوب شرقی کشور ایران واقع شده است. با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه، هیچگونه رودخانه ی دائمی در منطقه وجود ندارد و همچون سایر نقاط استان کرمان کاملاً به آبهای زیرزمینی وابسته می باشد. بهدلیل وجود کارخانهی ذوب مس خاتون آباد و همچنین کارخ چکیده کامل

دشت خاتون آباد در استان کرمان در جنوب شرقی کشور ایران واقع شده است. با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه، هیچگونه رودخانه ی دائمی در منطقه وجود ندارد و همچون سایر نقاط استان کرمان کاملاً به آبهای زیرزمینی وابسته می باشد. بهدلیل وجود کارخانهی ذوب مس خاتون آباد و همچنین کارخانهی مولیبدن در این دشت و اهمیت آبخوان مذبور در تأمین آب مورد نیاز صنعت، کشاورزی و شرب، در این برّرسی با استفاده از مدل دراستیک (DRASTIC)، میزان آسیب پذیری آبخوان دشت خاتون آباد به آلودگی مورد برّرسی قرار گرفته است. بدین منظور سامانهی اطّلاعات جغرافیایی (GIS) جهت تهیه ی نقشه ی آسیب پذیری آبخوان خاتون آباد مورد استفاده قرار گرفت. براساس نتایج 54/8 درصد از منطقه دارای آسیب پذیری بالا، 55/63 درصد آسیب پذیری متوسط و 91/27 درصد از منطقه دارای آسیب پذیری کم می باشد. منطقه با آسیب پذیری بالا در بالادست جریان آبهای زیرزمینی منطقه قرار دارد و در صورت ورود آلودگی به این بخش از آبخوان، احتمال پخش آن در کلّ آبخوان وجود خواهد داشت. با توجه به اینکه صنایع واقع در منطقه (ذوب مس خاتون آباد و کارخانه مولیبدن)، در بخش با آسیب پذیری بالا قرار گرفته اند، پایش آب زیرزمینی و همچنین خاک منطقه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. براساس آنالیز حساسیت، آسیب پذیری منطقه بیشترین حساسیت را نسبت به لایهی غیر اشباع (I) دارد، بعد از آن نسبت به لایه ی تغذیه ی کل (R) بیشترین حساسیت را دارا می باشد. همچنین کمترین حساسیت مربوط به جنس لایهی خاک می باشد. پرونده مقاله

فهرست مقالات دراستیک

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی