اهمیت بقای نسل گونههای نادر و حفظ تنوع زیستی کشور برای آیندگان و چرخه اکوسیستم با وجود محدودیتهای منابع آب سطحی لزوم برنامهریزی منابع آبی را نشان میدهد. مولفه مهم در بهینهسازی و مدیریت آب سطحی، پیش بینی های بلندمدت و کوتاه مدت جریان رودخانه است. پژوهش حاضر ب چکیده کامل
اهمیت بقای نسل گونههای نادر و حفظ تنوع زیستی کشور برای آیندگان و چرخه اکوسیستم با وجود محدودیتهای منابع آب سطحی لزوم برنامهریزی منابع آبی را نشان میدهد. مولفه مهم در بهینهسازی و مدیریت آب سطحی، پیش بینی های بلندمدت و کوتاه مدت جریان رودخانه است. پژوهش حاضر به منظور دستیابی به این مهم به مقایسه عملکرد دو مدل شبکه بیزینBN و شبکه عصبی MLP، طی هفده الگوی ساختاری پرداخت. سپس مقادیر زیستمحیطی و شرایط زیستی آبزیان بررسی شد. داده های ماهانه هواشناسی و همچنین حجم آب انتقالی از پنج ایستگاه هیدرومتری ورودی به سد طالقان از سال 1385 تا 1397 بهعنوان داده ورودی به مدلها معرفی گردید و رواناب ورودی به سد بهعنوان پیش بینی شونده لحاظ شد. در مرحله بعد با استفاده از روش هیدرولوژیک تنانت دبیهای زیستمحیطی محاسبه گردید و احتمال وقوع این دبیها در دادههای ثبتی و هفده الگو در محیط نرم افزار Easyfit محاسبه شد. سپس مقایسه الگوهای منتخب با توجه به احتمال وقوع و معیارهای شاخص، ضریب نش- ساتکلیف، جذر خطای میانگین مربعات و متوسط خطای پیشبینی مطلق انجام شد. با وجود 43/3 درصد تشابه بهترین الگو مدل BN در برابر 80 درصد تشابه در مدل MLP، مدل BN با معیار شاخص بهتر (3/98- ، 17/3 و 0/06) در مقابل مقادیر شاخص در مدل MLP (23/9 ،-10/3 و 122/3) دقت بهتری داشته است. همچنین مشخص شد حوضه با خطر زیستمحیطی مواجه است، زیرا مقادیر پیشنهادی برای جریان زیستمحیطی در بعضی از ماهها در طول دوره مطالعاتی از کل رواناب بیشتر بوده است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: از آن جا که برآورد نیاز محیطزیستی همواره با مناقشاتی میان سازمان های تصمیم گیرنده منابع آب همراه است، بررسی این مناقشات با در نظرگیری جوانب مختلف از ملزومات مهم به شمار می آید. این تحقیق با هدف تحلیل مناقشه تامین حقابه پایین دست سد ایلام، به بررسی تصمیمات چکیده کامل
زمینه و هدف: از آن جا که برآورد نیاز محیطزیستی همواره با مناقشاتی میان سازمان های تصمیم گیرنده منابع آب همراه است، بررسی این مناقشات با در نظرگیری جوانب مختلف از ملزومات مهم به شمار می آید. این تحقیق با هدف تحلیل مناقشه تامین حقابه پایین دست سد ایلام، به بررسی تصمیمات و اقدامات سازمانهای مسئوول پرداخته و با لحاظ تاثیر شرایط اقلیمی نقاط تعادل مسأله مورد نظر را تشریح مینماید. روش بررسی: در این تحقیق، اقدامات و رفتار سازمانهای ذیربط در مواجه با موضوع مدیریت و تامین آب مورد نیاز هر بخش با کمک مدل گراف جهت حل مناقشه (GMCR+) بررسی شده است. سازمان های تصمیم گیرنده در این مناقشه با توجه به اهداف ساخت سد ایلام تعیین شدند. به منظور تعیین اقدامات سازمانهای مذکور، مطالعات اهداف و اقدامات صورتگرفته پس از بهرهبرداری از سد، از سال آبی 84-85 تا سال 94-95 انجام پذیرفت و نتایج حاصل از تحلیل مناقشه با شرایط واقعی مقایسه شد. یافته ها: نتایج حاصل نشان می دهد در نقاط تعادل 27 و 32 سازمان های جهادکشاورزی و آب و فاضلاب تمایل دارند در راستای رسیدن به اهداف خود به سمت سناریو دریافت حقابه بیش تر حرکت کنند و همین موضوع سبب می شود که سازمان محیط زیست برای دریافت حقابه محیطزیستی اقدام به شکایت کند و در این میان شرکت آب منطقه ای و استانداری به عنوان بازیگران کلیدی در جهت بخشیدن به آینده این مناقشه نقش بسیار تأثیرگذاری ایفا می نمایند. بحث و نتیجه گیری: در بررسی این مناقشه مشخص شد که سیاستگذاری و اقدامات هر سازمان نقش به سزایی در تصمیم دیگر سازمان های دخیل در مناقشه دارد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: در مدیریت و بهره برداری از پروژه های منابع آب و به ویژه مخازن سدها تامین حداقل جریان آب مورد نیاز جهت حفظ زیستگاه گونههای مختلف موجودات آبزی و گیاهی ضروری است. در روند احیای دریاچه ارومیه، تخصیص سهم جریان محیطزیستی رودخانه مهاباد، به عنوان یکی از رودخانه چکیده کامل
زمینه و هدف: در مدیریت و بهره برداری از پروژه های منابع آب و به ویژه مخازن سدها تامین حداقل جریان آب مورد نیاز جهت حفظ زیستگاه گونههای مختلف موجودات آبزی و گیاهی ضروری است. در روند احیای دریاچه ارومیه، تخصیص سهم جریان محیطزیستی رودخانه مهاباد، به عنوان یکی از رودخانههای مهم حوضه آبریز دریاچه ارومیه، از اهمیت ویژهای برخوردار است. از اینروی هدف از نوشتن این مقاله برآورد حداقل جریان محیطزیستی رودخانه مهاباد با استفاده از روش های هیدرولوژیکی و اکوهیدرولوژیکی می باشد.
روش بررسی: در این تحقیق، نیاز محیطزیستی رودخانه مهاباد، با پنج روش تنانت، تسمن، مدل ذخیره رومیزی، انتقال منحنی تداوم جریان و تحلیل منحنی تداوم جریان برآورد شده است.
یافتهها: با توجه به نتایج حاصل ملاحظه گردید، برای حفاظت رودخانه مهاباد در حداقل شرایط محیطزیستی قابلقبول، دو روش انتقال منحنی تداوم جریان در کلاس مدیریتی B (35 درصد جریان متوسط سالانه، معادل 7/2 متر مکعب بر ثانیه) و روش مدل ذخیره رومیزی در کلاس مدیریتی B/C (3/27 درصد جریان متوسط سالانه، معادل 13/2 متر مکعب بر ثانیه)، نتایج تقریبا مشابه و قابل قبولی را ارایه میدهند.
بحث و نتیجهگیری: به طور کلی دو روش انتقال منحنی تداوم جریان و مدل ذخیره رومیزی، به دلیل در نظر گرفتن کلاسهای مختلف اکولوژیکی، نسبت به روشهای دیگر ارجحیت داشته و میتوان این روشها را برای تعیین نیاز محیطزیستی رودخانه مهاباد به کار برد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد