• فهرست مقالات تفرجگاه

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - پهنه‌بندی، مدیریت پهنه‌ها و طراحی چشم‌انداز پیرامونی درختان کهنسال ایران (مطالعه موردی: سرو کهنسال منگاباد مهریز- یزد)
        محمدهادی راد محمد حسین ایران نژاد پاریزی سید رضا مهدوی امین یگانه
        زمینه و هدف: درختان کهنسال به عنوان منابع غنی ژنتیکی و آثار طبیعی ارزشمند، مورد توجه می باشند. در میان درختان کهنسال، سرو کهنسال منگاباد مهریز به عنوان یکی از میراث های طبیعی با ارزش مطرح است. لازمه طرح مدیریت و حفاظت از میراث طبیعی ملی سرو منگاباد مهریز، پهنه بندی، بر چکیده کامل
        زمینه و هدف: درختان کهنسال به عنوان منابع غنی ژنتیکی و آثار طبیعی ارزشمند، مورد توجه می باشند. در میان درختان کهنسال، سرو کهنسال منگاباد مهریز به عنوان یکی از میراث های طبیعی با ارزش مطرح است. لازمه طرح مدیریت و حفاظت از میراث طبیعی ملی سرو منگاباد مهریز، پهنه بندی، برنامه ریزی مدیریت پهنه ها و در نهایت طراحی چشم انداز بر اساس قوانین و مقررات مربوط به آثار و مناطق حفاظت شده می باشد. روش بررسی: پهنه بندی بر مبنای طبقه بندی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و انطباق آن با واقعیات و طرح جامع شهر مهریز صورت گرفت. با توجه به مرور منابع و شرایط موجود، پیرامون سرو تا شعاع 300 متری در پهنه های مختلف مدیریتی و تفرجی طبقه بندی گردید. پس از نقشه برداری، وضعیت فیزیکی هر یک از پهنه ها مشخص و پیشنهاد های لازم بر اساس محتوا و اهمیت هر یک از پهنه ها برای اصلاح وضع موجود با محوریت پایداری اکولوژیکی محیط و سلامت درخت ارائه گردید. بر اساس همین دیدگاه و به منظور ساماندهی پیرامون درخت برای تفرج، نسبت به طراحی چشم انداز با حفظ حداکثری وضع موجود فضای سبز و بناهای تاریخی پیرامونی اقدام گردید. ظرفیت برد برای فعالیت های تفرجی در محدوده سرو نیز محاسبه گردید. یافته ها: نتایج بررسی های به عمل آمده حاصل از پهنه بندی نشان داد که 4 پهنه به عنوان پهنه های مدیریتی و 2 پهنه به عنوان پهنه های تفرجی از اهمیت ویژه ای برخوردار و باید مورد توجه قرار گیرند. پهنه های مدیریتی شامل پهنه طبیعت محدود شده، پهنه حفاظت شده، پهنه سپر یا ضربه گیر و پهنه سایر کاربری ها با مساحت به ترتیب 2826 ، 5024، 23550 و 251200 متر مربع و پهنه های تفرج تیپ یک و تفرج تیپ دو به ترتیب با مساحت 11664 و 15000 متر مربع بود. ظرفیت برد برای فعالیت های تفرجی در محدوده سرو، 276 نفر در روز برآورد گردید. بحث و نتیجه گیری: هر چند فعالیت های عمرانی سال های اخیر در پیرامون سرو، عامل اصلی و تاثیر گذار بر سلامت درخت بوده، لیکن با تدبیر و اجرایی نمودن برنامه های مدیریتی و تفرجی در قالب پهنه های پیشنهادی، امکان بازسازی با محوریت سلامت درخت و رونق گردشگری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - برآورد ظرفیت برد تفرجی در منطقه جنگلی برنجگان استان چهارمحال و بختیاری
        مریم اسکندری شهرکی کیومرث محمدی سمانی بیت الله محمودی ایوب مرادی
        چکیده زمینه و هدف: گردشگری فرآیندی است که از دیرباز به شکل‌های مختلف، به منظور رفع نیارهای تفریحی انسان مورد استفاده بوده است. فشار روز افزون انسان به تفرجگاه های برون و درون شهری می تواند دلیلی بر این مدعا باشد. بدیهی است در چنین شرایطی، حفظ تمامیت این منابع و تضمین تو چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: گردشگری فرآیندی است که از دیرباز به شکل‌های مختلف، به منظور رفع نیارهای تفریحی انسان مورد استفاده بوده است. فشار روز افزون انسان به تفرجگاه های برون و درون شهری می تواند دلیلی بر این مدعا باشد. بدیهی است در چنین شرایطی، حفظ تمامیت این منابع و تضمین توسعه پایدار در آن ها و همچنین ارایه حد قابل قبولی از کیفیت تفرجی به مراجعه کنندگان، درراستای رعایت ظرفیت برد محیط، ضروی است. از این رو هدف از انجام این تحقیق بررسی ظرفیت برد تفرجی منطقه جنگلی برنجگان در استان چهارمحال و بختیاری می باشد.روش بررسی: تعیین ظرفیت برد منطقه مورد پژوهش با استفاده از دستورالعمل ارایه شده توسط اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی انجام شد. با تعیین عوامل محدودکننده در منطقه و در نظر گرفتن تاثیر آن‌ها بر ظرفیت برد فیزیکی، ظرفیت برد واقعی منطقه در محدوده تفرج متمرکز تعیین شد.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که از 480 هکتار کل مساحت منطقه، مساحت مناسب جهت پذیرش گردشگر در محدوده تفرج متمرکز در تفرجگاه جنگلی برنجگان 1/6 هکتار است. پس از تعیین مساحت مناسب جهت پذیرش گردشگر، عوامل محدودکننده منطقه تعیین و با دخالت دادن آن در میزان ظرفیت برد فیزیکی، عدد ظرفیت برد واقعی محاسبه شد و لذا ظرفیت برد فیزیکی 10457 نفر در روز، 3816857 نفر در سال و ظرفیت برد واقعی 911 نفر در روز و 112053 نفر در سال محاسبه گردید.بحث و نتیجه گیری: ظرفیت برد واقعی به مراتب کم تر از ظرفیت برد فیزیکی منطقه بود به گونه ای که تعدد فاکتورهای محدود کننده در منطقه می تواند اثر مستقیمی را بر روی ظرفیت برد واقعی داشته باشد و با افزایش عوامل محدود کننده، مقدار آن کاهش می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - الگوی بررسی نیازهای تفرجی بازدیدکنندگان پارک‌های جنگلی (مطالعه موردی: پارک جنگلی دلند)
        سید حامد میرکریمی مرجان محمدزاده سمیه گلدوی
        زمینه و هدف: امروزه صنعتی شدن، شهری شدن و افزایش مشغله های زندگی سبب تقاضای چشمگیر برای محیط های طبیعی و به طبع آن نیاز به تفرج شده است. پارک های جنگلی طبیعی از جمله مناطق طبیعی تامین کننده نیازهای تفرجی انسان هستند. یک سیستم تفرجی برای آن که بتواند پاسخگوی نیازهای مراج چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه صنعتی شدن، شهری شدن و افزایش مشغله های زندگی سبب تقاضای چشمگیر برای محیط های طبیعی و به طبع آن نیاز به تفرج شده است. پارک های جنگلی طبیعی از جمله مناطق طبیعی تامین کننده نیازهای تفرجی انسان هستند. یک سیستم تفرجی برای آن که بتواند پاسخگوی نیازهای مراجعه کنندگان باشد، باید بر مبنای نیازهای مختلف تفرجی گروه های استفاده کننده ساخته شود. روش بررسی: در مطالعه حاضر، روش کلاوسون برای بررسی نیازهای تفرجی بازدیدکنندگان در پارک جنگلی طبیعی دلند در شرق شهر گرگان، استفاده شد. همچنین، آزمون یومان‌ویتنی جهت بررسی ارتباط بین جنسیت و معیارهای انگیزه افراد از حضور در پارک، میزان شلوغی قابل قبول پارک و بهترین راه تامین امنیت پارک استفاده شد. برای انجام مطالعه 168 پرسشنامه توسط بازدیدکنندگان پارک در فصول تابستان و پاییز 1391تکمیل گردید. در این پرسشنامه سوالاتی در مورد علایق تفرجگاهی افراد و وضعیت امکانات تفرجی پارک مطرح شد. یافته ها: به طور خلاصه، نتایج نشان داد اغلب بازدیدکنندگان با هدف کسب آرامش روحی و تفرج به این منطقه می آیند و 94 درصد افراد معتقدند امکانات پارک برای بازدیدکنندگان کافی و مناسب نیست. نتایج آزمون یومان‌ویتنی نشان داد تفاوت معنی‌داری بین دو گروه جنسیتی زن و مرد در خصوص معیارهای ذکر شده وجود دارد. نتیجه گیری: مطابق با نتایج، اکثر بازدیدکنندگان برای گذراندن اوقات فراغت خود پارک های جنگلی را در اولویت اول قرار می دهند، بنابراین مدیران باید در تامین نیازهای افراد در این مناطق جهت کسب رضایتمندی بازدیدکنندگان تلاش نمایند. نتایج می تواند به مدیران و برنامه ریزان در مدیریت تفرجگاه ها، برآورده نمودن خواسته ها و نیازهای بازدیدکنندگان، ارتقا کیفیت تفرجگاه و مدیریت بهینه آن کمک نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارزیابی رضایت مندی بازدیدکنندگان از کیفیت تسهیلات تفرجی به روش تجزیه و تحلیل چند معیاره رضایت
        سمانه سرحدی نسب علیرضا میکائیلی تبریزی سید حامد میرکریمی
        با گسترش مناطق شهری و رشد شهر نشینی اشتیاق به سیر و سیاحت افزون شده است، به طوری که مشتاقان این امر با عنوان گردشگر در نقاط مختلف کره زمین امر گذراندن اوقات فراغت را تکامل بخشیده اند. امروزه گردشگری در مناطق مختلف از رونق زیادی برخوردار است. در واقع با افزایش میزان اوقا چکیده کامل
        با گسترش مناطق شهری و رشد شهر نشینی اشتیاق به سیر و سیاحت افزون شده است، به طوری که مشتاقان این امر با عنوان گردشگر در نقاط مختلف کره زمین امر گذراندن اوقات فراغت را تکامل بخشیده اند. امروزه گردشگری در مناطق مختلف از رونق زیادی برخوردار است. در واقع با افزایش میزان اوقات فراغت مردم بر تعداد مسافرت ها و رشد گردشگری افزوده شده است. در این میان رشد روزافزون گردشگری و رقابتی شدن این موضوع، لزوم توسعه و ارتقای کمی و کیفی تاسیسات و تجهیزات تفرجگاهی مورد نیاز گردشگران را انکار ناپذیر نموده است. هدف هر توسعه ای مبتنی بر رضایت مدیریت و استفاده کنندگان است. به منظور بهبود روش های مدیریت، ثبت نظرات، ترجیحات و رضایت مردم از چنین مناطقی مهم است. ارزیابی نظرات گردشگران راهی سریع و ارزان برای بخش هایی از خدمات هستند که کیفیت آن ها نیاز به بهبود دارد. این پژوهش نشان می دهد که چگونه روش تجزیه و تحلیل چند معیاره رضایت در بررسی رضایت بازدیدکنندگان / گردشگران قابل استفاده است. علاوه بر این نشان می دهد که چگونه رویکرد تجزیه و تحلیل شکاف در زمینه مدیریت تسهیلات تفرجی مفید خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزیابی برنامه ریزی و مدیریت سبز اماکن دیدنی پیرامون روستای زیارت با تأکید بر گردشگری سلامت مطالعه موردی: (چشمه آبگرم روستای زیارت)
        صبا توشنی
        بیماری های جسمی و روانی به علت گسترش زندگی شهری و همچنین توسعه صنعتی شهرها افزایش یافته است و انسان‎ها برای حفظ، بهبود و حصول مجدد سلامت جسمی و ذهنی به گردشگری سلامت روی آوردند. چشمه های آب معدنی و گرم به عنوان یکی از شگفتی های خلقت که از گذشته های دور در درمان بیما چکیده کامل
        بیماری های جسمی و روانی به علت گسترش زندگی شهری و همچنین توسعه صنعتی شهرها افزایش یافته است و انسان‎ها برای حفظ، بهبود و حصول مجدد سلامت جسمی و ذهنی به گردشگری سلامت روی آوردند. چشمه های آب معدنی و گرم به عنوان یکی از شگفتی های خلقت که از گذشته های دور در درمان بیماری ها استفاده می شدند، جایگاه خاصی را در گردشگری سلامت و توریسم‎درمانی برای گردشگران دارا هستند. روستای زیارت گرگان با موقعیت اقلیمی، جغرافیایی و همچنین دارا بودن چشمه آب گرم در کنار اماکن دیدنی از جمله امامزاده، جنگل، آبشار و کوهستان، قابلیت مطرح شدن به عنوان منطقه ویژه گردشگری سلامت را دارد. هدف این تحقیق ارزیابی مدیریت سبز و برنامه ریزی اماکن گردشگری موجود در پیرامون این روستا جهت کشش گردشگران به چشمه آب گرم زیارت است. جامعه آماری متولیان گردشگری روستای زیارت و حجم نمونه ۳0 نفر تعیین شده است. داده‌ها با استفاده از روش پرالونگ تحلیل و مقایسه بین عیار گردشگری و عیار بهره‌وری از لحاظ ارزش گردشگری انجام شد. مقایسه مقادیر حاکی است، معیار زیبایی 91 درصد، عیار علمی 68 درصد، عیار فرهنگی 81 درصد، عیار اقتصادی 50 درصد امتیاز را به دست آورده اند. نتایج نشان می دهد علیرغم امتیاز بالای معیارهای زیبایی و فرهنگی؛ عیار اقتصادی امتیاز مناسب را کسب نکرده است و از توان های طبیعی چشمه آب گرم زیارت برای جذب گردشگر و درآمدزایی محلی، فعالیت مناسبی انجام نشده است. عیار میزان و کیفیت بهره‎وری چشمه آب گرم زیارت با امتیاز 25/0 و 13/0 نشان می‎دهد منطقه جایگاه پایینی از نظر زیرساخت‌های گردشگری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی عوامل موثر بر رضایتمندی گردشگران با استفاده از مدل دیمتل فازی (مطالعه موردی: منطقه تفرجگاهی سد امند)
        سودا سیروس مهر علی مالک
        گردشگری به عنوان یکی از محرکه های بزرگ اقتصادی قرن حاضر، منبع درآمدی ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظه ای در اقتصاد یک کشور محسوب می شود و در این حوزه رضایت مندی گردشگران یکی از مهم ترین عوامل رقابتی و بهترین شاخص برای تضمین رشد سودهای آتی می باشد. با انتخاب کلان شهر تبریز چکیده کامل
        گردشگری به عنوان یکی از محرکه های بزرگ اقتصادی قرن حاضر، منبع درآمدی ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظه ای در اقتصاد یک کشور محسوب می شود و در این حوزه رضایت مندی گردشگران یکی از مهم ترین عوامل رقابتی و بهترین شاخص برای تضمین رشد سودهای آتی می باشد. با انتخاب کلان شهر تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی در سال 2018 انتظار می رود گردشگران زیادی از مناطق نمونه گردشگری استان بازدید نمایند. با توجه به این مهم، پژوهش حاضر در پی بررسی و شناسایی عوامل تاثیرگذار بر رضایت مندی گردشگران، مقایسه و الویت بندی این شاخص ها به کمک تکنیک دیمتل فازی و در نهایت توسعه یافته های حاصله در منطقه تفریحی-توریستی سد امند می باشد. این تحقیق از نظر روش، پیمایشی و از نظر نوع، توصیفی ـ تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری مورد بررسی این پژوهش را خبرگان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، آژانس های گردشگری و اساتید دانشگاه تشکیل می دهند که از این میان و به وسیله فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نمونه برابر با 24 نفر بدست آمد. جمع آوری داده ها از طریق توزیع پرسشنامه بین خبرگان می باشد. یافته های حاص از مدل دیمتل فازی نشان می دهد: از بین عوامل موثر بر رضایت مندی گردشگران منطقه تفریحی-توریستی سد امند، عامل منابع انسانی پراهمیت ترین شاخص بوده، عامل تسهیلات بیشترین تاثیرگذاری و عامل امنیت بیشترین تاثیرپذیری را دارا می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - واکاوی عوامل توسعۀ توریسم در مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی رفسنجان
        محمدرضا شریفی فدیجی مجید رمضانی سربندی
        مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی رفسنجان یکی از زیباترین بناهای تاریخی کشور و استان کرمان می‌باشد که با توجه به قابلیت‌های آن به عنوان منطقۀ گردشگری شناخته شده است. با توجه به اینکه رضایت گردشگر امر مهمی در توسعۀ این صنعت به‌شمار می‌آید، لذا پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل توسع چکیده کامل
        مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی رفسنجان یکی از زیباترین بناهای تاریخی کشور و استان کرمان می‌باشد که با توجه به قابلیت‌های آن به عنوان منطقۀ گردشگری شناخته شده است. با توجه به اینکه رضایت گردشگر امر مهمی در توسعۀ این صنعت به‌شمار می‌آید، لذا پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل توسعۀ توریسم در مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی رفسنجان از دیدگاه گردشگران به‌روش توصیفی و آماری- همبستگی انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش را تعداد 150 گردشگر در بازۀ زمانی یک ماهه، که در دو روز عادی و تعطیل در مجموعۀ تاریخی حاج آقا علی به سر ‌برده‌اند تشکیل می‌دهد که بر اساس جدول مورگان و کرجسی، تعداد 108 نفر از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد که پایایی آن از طریق پیش‌آزمون با مقدار آلفای کرونباخ برای هر یک از مقیاس‌های اصلی در حد مناسب (بالای 75/0) مورد تأیید قرار گرفت. نتایج پژوهش بیانگر میزان رضایت‌مندی متوسط گردشگران از وضع حاضر می‌باشد و تحلیل عاملی نیز رضایت‌مندی را در قالب 7 عامل دسترسی، امنیت، خدمات عمومی، خدمات راهنمایی، تسهیلات رفاهی، شرایط استراحت‌گاهی و تأمین نیازها تبیین نموده است که مهمترین آن مربوط به تسهیلات رفاهی با بار عاملی 47/0 و خدمات استراحت‌گاهی با بار عاملی 46/0 می‌باشد. بنابراین تقویت عوامل دسترسی، امنیت، خدمات عمومی و راهنمایی و تأمین نیازها در مرحلۀ نخست توسعۀ گردشگری مجموعۀ آقا علی رفسنجان قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تبیین مدل کیفیت‌های طراحی شهری پل‌های اجتماعی
        زهرا جمشیدیان سید علی صفوی احسان رنجبر
        موضوع فضاهای شهری پیاده‌ مدار به‌عنوان رویکردی غالب در ادبیات طراحی شهری دارای اهمیت فراوان است. ضرورت توجه به این موضوع در کلان‌شهرها به‌دلیل توسعه‌ی فضاهای خودرو ‌محور و کاهش قابلیت پیاده ‌مداری بیش‌از پیش احساس می‌شود. نوعی از فضاهای پیاده که از دیرباز در شهرها وجود چکیده کامل
        موضوع فضاهای شهری پیاده‌ مدار به‌عنوان رویکردی غالب در ادبیات طراحی شهری دارای اهمیت فراوان است. ضرورت توجه به این موضوع در کلان‌شهرها به‌دلیل توسعه‌ی فضاهای خودرو ‌محور و کاهش قابلیت پیاده ‌مداری بیش‌از پیش احساس می‌شود. نوعی از فضاهای پیاده که از دیرباز در شهرها وجود داشته‌اند؛ پل‌های اجتماعی بوده‌اند. بنابراین مفهوم "پل به مثابه فضای اجتماعی" که به ‌خصوص در کشور ما جایگاه واجد ارزشی داشته ‌است می‌تواند بازتعریف و تدقیق شده و در توسعه‌ فضاهای امروزی مورد استفاده قرارگیرد. علاوه‌ بر قابلیت پیاده ‌مداری، پل‌های اجتماعی دارای فواید دیگری نیز هستند که می‌تواند در سطوح مختلف از محله تا سطح جهانی، تأثیرگذار باشد؛ چرا که پتانسیل زیادی برای طراحی خلاقانه را دارند و می‌توانند در جهت تأمین اهدافی مانند ایجاد تعاملات اجتماعی، خلق خاطرات جمعی، ایجاد هویت و کارکرد پویا برای شهرها به‌کار گرفته‌ شوند. این پژوهش با رویکرد کیفی، در پی کشف عواملی است که پل‌های شهری را به فضاهای اجتماعی موفق تبدیل می‌کند. بنابراین پس از مطالعات مبانی نظری و تجارب جهانی، دو مورد از پل‌های تهران که زندگی شهری در آن ‌ها جریان دارد مورد پژوهش قرار گرفتند. مراجعه‌کنندگان این فضاها به‌طور تصادفی انتخاب شده و مصاحبه‌ عمیق در رابطه با کشف کیفیت‌های فضا با آن‌ها انجام شده ‌است و جمع ‌آوری داده‌ها به روش مصاحبه تا اشباع نظری ادامه‌ یافته ‌است. سپس داده‌های جمع ‌آوری‌شده به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفته‌اند. بر‌اساس نتایج این پژوهش معیارهای کیفیت پل‌های اجتماعی برساخته‌ی دو مؤلفه‌ی عملکردی و ادراکی است. پرونده مقاله