در متون بازماندة اهل حق، به‌ویژه در نامة سرانجام، نوعی زبان رمزی و نمادین به کار گرفته شده است. در این متون عناصری نظیر رنگ‌ها، اشیاء، مظاهر طبیعی و سایر مفاهیم کارکردی نمادین یافته‌اند. بررسی، رمزگشایی و ارزیابی این نمادها پاره‌ای از زوایای پنهان این فرقه را درخصوص جها چکیده کامل
در متون بازماندة اهل حق، به‌ویژه در نامة سرانجام، نوعی زبان رمزی و نمادین به کار گرفته شده است. در این متون عناصری نظیر رنگ‌ها، اشیاء، مظاهر طبیعی و سایر مفاهیم کارکردی نمادین یافته‌اند. بررسی، رمزگشایی و ارزیابی این نمادها پاره‌ای از زوایای پنهان این فرقه را درخصوص جهان‌بینی، باورها و آیین‌هایشان روشن می‌کند. یافته‌های بررسی نشان می‌دهد نمادها ونشانه‌های به‌کار رفته در این فرقه نیز جهت ارتباط بین ذهنیت و عینیت و انتقال برخی تجربه‌های عرفانی و بیان نوعی قدرت فراطبیعی استفاده شده است. سرایندگان این متون از برخی عناصر که با فرهنگ ایرانی و نیز فرهنگ عامیانه پیوند دارد بهره گرفته‌اند. ارزیابی این نمادها منشا ایرانی و التقاطی این فرقه و تأثیرپذیری آن از برخی از نحله‌های صوفیه را تبیین می‌کند.
پرونده مقاله
فرقه «اهل حق» یا «یارسان» که در قرن هفتم هجری به وسیله سلطان اسحاق (صحاک) بنیان نهاده شد، از کهن‌ترین فرقه‌های تصوف است که از لحاظ تخلیط مذاهب اساطیری و گنوسی کهن نظیر بودایی، برهمایی، مانوی، یزیدی، زروانی، مزدکی، زردشتی، خرمدینی و...با آیین ترسایی و داستان‌های اسرایی چکیده کامل
فرقه «اهل حق» یا «یارسان» که در قرن هفتم هجری به وسیله سلطان اسحاق (صحاک) بنیان نهاده شد، از کهن‌ترین فرقه‌های تصوف است که از لحاظ تخلیط مذاهب اساطیری و گنوسی کهن نظیر بودایی، برهمایی، مانوی، یزیدی، زروانی، مزدکی، زردشتی، خرمدینی و...با آیین ترسایی و داستان‌های اسراییلی و صوفیگری و درویشی و عرفان و فتوت و تعالیم باطنی فاطمی و صباحی و فرهنگ دروزی و حروفیگری و نقطویان و بکتاشی و نصیری و غالیگری شیعی، آیینی التقاطی به شمار می‌رود. تفکر غالب و مشترک آن ها با مذاهب اساطیری و باطنی آن است که در مورد خداوند، قایل به حلول و تجسد هستند و سیر تکامل صعودی و نزولی روح بشر را بعد از مرگ به صورت گردش‌های متوالی (تناسخی) و هزار و یک گانه در اجساد مختلف انسان و حیوان می‌دانند که اصطلاحاً به آن دونادون می‌گویند. این فرقه به «علی اللهی» نیز مشهورند چون به الوهیت امام علی(ع) معتقدند و در مراکزی به اسم «جم خانه» طی آداب و رسوم خاصی تشکیل جم می‌دهند و وجه مشخصه ظاهری آن ها داشتن «شارب» (سبیل)های پرپشت و آویخته روی لب است. مقاله حاضر تلاش دارد فهرستی از کلام‌ها و کتاب‌های چاپ و منشر شده اهل حق را به پژوهشگران معرفی نماید.
پرونده مقاله
با توجه به اختلافهای بسیار بین باورهای انشعاب‌های داخلی یک دین و مذهب در شناخت باورهای اصیل و ارتباط فکری میان مذاهب نقش بسیار مهمی دارد. در این میان شناخت فرقه‌ها و گروه‌های مختلف شیعی به دلیل تاثیرگذاری از فرایند حوادث مهم تاریخ اسلام از جایگاه ارزشمندی برخوردار است.د چکیده کامل
با توجه به اختلافهای بسیار بین باورهای انشعاب‌های داخلی یک دین و مذهب در شناخت باورهای اصیل و ارتباط فکری میان مذاهب نقش بسیار مهمی دارد. در این میان شناخت فرقه‌ها و گروه‌های مختلف شیعی به دلیل تاثیرگذاری از فرایند حوادث مهم تاریخ اسلام از جایگاه ارزشمندی برخوردار است.دیدگاه های اشتباهی درباره این فرقه پدید آمده که از سر مگو بودن اسرار اهل حق نزد آنان سرچشمه گرفته است، تا جایی که گروه‌های علی اللهی، اهل حق و شیطان پرستان را در یک رده به شمار آورده و تفکیک آنان از گروه‌های غالی و شباهت‌های اعتقادی برخی خاندانهای اهل حق با تشیع دوازده امامی، نیازمند دانستن ماهیت فکری و مذهبی آنان است. در این راستا بررسی پیدایش این فرقه و بنیانگذاران آن، باورهای آنان در اصول دین و به ویژه امامت، تعداد امامان و جایگاه امام و نیز برخی آداب و احکام دینی آنان مانند نماز، روزه، قبله، حج و مقدسات پنجگانه این فرقه از مسایل مهم برای پژوهش است. در این پژوهش شیعه‌گری فرقه اهل حق غرب ایران و با تکیه بر کرمانشاه و شناخت مبانی فکری و مذهبی این فرقه، با تکیه بر اسناد فرقه اهل حق و سخنان پیروان این فرقه انجام شده است و به گونه ای تحقیق میدانی بوده است.
پرونده مقاله
یکی از اصول اعتقادی اهل حق ،اعتقاد به زندگی های متوالی یا دونادون است. که در نظر مکتبیون(که منشعب از خاندان شاه حیاسی هستند) از جایگاه خاصی بر خوردار است. در نظر اهل حق و مکتبیون، ذات و جوهر حقیقی هر موجودی ،روحِ آن موجود است و جسم برای روح محملی بیش نیست. بعد از جدایی چکیده کامل
یکی از اصول اعتقادی اهل حق ،اعتقاد به زندگی های متوالی یا دونادون است. که در نظر مکتبیون(که منشعب از خاندان شاه حیاسی هستند) از جایگاه خاصی بر خوردار است. در نظر اهل حق و مکتبیون، ذات و جوهر حقیقی هر موجودی ،روحِ آن موجود است و جسم برای روح محملی بیش نیست. بعد از جدایی روح از جسم، جسم از بین رفته و تجزیه می‌گردد و روح باقی می‌ماند و به حیات و سیر کمال خود ادامه می‌دهد. اهل حق و مکتبیون در کنار اعتقاد به توحید الهی و معاد، اعتقاد دارند که روح برای رسیدن به کمال باید در یک چرخه نسبتاً طولانی( هزار دون) قرار گیرد تا مراحل سیر کمال را طی نماید. مکتبیون بر خلاف سایر خاندانهای اهل حق به تفصیل به انواع سیر کمال در قالب دونادون و چگونگی آن پرداخته‌اند.پرسش اصلی در این مقاله چگونگی و توصیف دونادون از نظر مکتبیون است.روش تحقیق در این پژوهش،روش مسئله محور مبتنی بر روش مطالعه کتابخانه‌ای است. فرضیه تحقیق بر این است که، دونادون مبتنی بر ادامه حیات بعد از مرگ و در جهت سیر استکمالی روح می باشد، از جمله دلایل این امر چرخه زندگی های متوالی محدود می باشد. یافته های تحقیق نشانگر این است که دونادون باور خاصی است که در بین مکتبیون وجود داشته و از ویژ گی ها ی خاصی از جمله، دیدگاه سیر تکامل روح و انواع آن برخوردار است.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
