• فهرست مقالات امر به معروف و نهی از منکر

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - واکاوی فقهی ضرورت تشکیل سازمان امر به معروف و نهی از منکر
        ابراهیم خمر اکبر فلاح علی فقیهی
        هدف پژوهش حاضر تبیین و اثبات ضرورت تشکیل سازمان امر به معروف و نهی از منکر برای اقامة درست و مؤثر این فریضه و نیز تجلّی و تحقّق آثار و برکات آن برای فرد و جامعه است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به این مسأله اساسی پرداخته شده است که علی‌رغم حکم عقل و تأکید آیات چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تبیین و اثبات ضرورت تشکیل سازمان امر به معروف و نهی از منکر برای اقامة درست و مؤثر این فریضه و نیز تجلّی و تحقّق آثار و برکات آن برای فرد و جامعه است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به این مسأله اساسی پرداخته شده است که علی‌رغم حکم عقل و تأکید آیات و روایات بر ضرورت اقامة امر به معروف ونهی از منکر و نیز آثار و برکات بی‌بدیل آن، چرا اقامة آن نمودی شایسته و بایسته در جامعه نداشته و احیاناً نتایج نامطلوبی درپی‌دارد؟ از مهم‌ترین یافته‌های پژوهش ضرورت تشکیل سازمانی لازم الاتباع با رسالت تعریف و تبیین معروف و منکر، بویژه مصادیق نوظهور آن و ساماندهی و فراهم نمودن زمینه‌های لازم برای پیاده‌سازی درست و مؤثّر این فریضه در عرصه‌ها و نهادهای گوناگون است. ضرورت تشکیل سازمان مزبور را می‌توان به استناد آیات و روایات، عرف و سیره عقلا، مقدّمة‌ واجب و قاعده اولویّت ثابت کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی چالش ها و موانع اعمال نظارت واقعی در دستگاههای اجرایی از دیدگاه قانون و اسلام
        اسماعیل فرخ معینی احمدرضا بهنیافر داوود داداش نژاد
        می دانیم که امر بازرسی و انجام وظیفۀ کارآمد دستگاههای نظارتی ، در پیشرفت و توسعۀ هر سازمان و نظارم مدیریتی و سیاسی من جمله دولت ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و هیچ الگوی پیشرفتی در دنیا ، من جمله الگوی پیشرفت ایرانی – اسلامی ، نمی تواند خود را از این مولفۀ بسیار چکیده کامل
        می دانیم که امر بازرسی و انجام وظیفۀ کارآمد دستگاههای نظارتی ، در پیشرفت و توسعۀ هر سازمان و نظارم مدیریتی و سیاسی من جمله دولت ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و هیچ الگوی پیشرفتی در دنیا ، من جمله الگوی پیشرفت ایرانی – اسلامی ، نمی تواند خود را از این مولفۀ بسیار حیاتی بی نیاز بداند. با این حال ، بررسی نظام نظارتی در جمهوری اسلامی ایران ، نشان می دهد که موضوع مهم نظارت برای سلامت سیستم اداری ، کم و بیش در قانون اساسی و سایر قوانین موضوعۀ کشور ، مد نظر بوده است اما برای ساختار اساسی با جزئیات ریز آن ، به منظور تقویت روزافزون بحث نظارت ، مطابق با علم روز جامعه و جلوگیری از ترفندهای جدید و بیشمار دور زدن قانون ، طرح و جدیتی دیده نمیشود. بنابراین برای نیل به هدف غایی که همان سلامت اداری می باشد ، عزم جدی و تلاشی مضاعف را می طلبد تا تمام اجزای مختلف نظام سیاسی و اداری را تحت پوشش خود قرار دهد. برای انجام این کار، قطعا موانع و مقاومت هایی در مسیر این راه دشوار وجود دارد که لازم است ، این موانع و چالش ها از سر راه برداشته شوند. از جمله موانعی که میتوان نام برد ، موانع مربوط به امیال نفسانی و اخلاقیات رذیله ، کوتاهی در فرهنگ سازی موضوع و اهمیت نظارت ، فرهنگ نظارت ناپذیری ، ضعف نگرش اجتماعی و نگرش اصلاحی ، تعدد دستگاههای نظارتی و نبود واحد متمرکز و عالی نظارتی ، وجود فساد اداری در ستگاهها و عدم برخورد عبرت آموز و بازدارنده ، ضعف نظام اداری ، ضعف در پاسخگویی نهادها و مسئولین ، ضعف و کوتاهی مجلس شورای اسلامی در وظایف نظارتی ، وجود خلاءهای قانونی ، کثرت قوانین متداخل ، عدم تحقق وظیفه امر به معروف و نهی از منکر از سوی مردم و ...در این مقاله سعی شده موانع و چالش های مهمی که مانع از اجرای نظارت واقعی میشود ، را برشمرده و به ساز و کارهای رفع این موانع ، می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی و تحلیل عقلی حکم ارشاد جاهل در اصول اعتقادی
        روح اله خدادادی مصطفی خدادادنژاد
        ارشاد جاهل به معنای تعلیم برخی مسائل به کسی است که از آن‌ها بی اطلاع است. ارشاد جاهل در امور اعتقادی یعنی تعلیمِ مسائلِ اعتقادی به شخصی که از آن مسائل ناآگاه است. هدف از این پژوهش تبیین ادله وجوب ارشاد جاهل در امور اعتقادی و همچنین محدوده این وجوب است. ادله ارشاد جاهل د چکیده کامل
        ارشاد جاهل به معنای تعلیم برخی مسائل به کسی است که از آن‌ها بی اطلاع است. ارشاد جاهل در امور اعتقادی یعنی تعلیمِ مسائلِ اعتقادی به شخصی که از آن مسائل ناآگاه است. هدف از این پژوهش تبیین ادله وجوب ارشاد جاهل در امور اعتقادی و همچنین محدوده این وجوب است. ادله ارشاد جاهل در کلمات علماء کمتر مورد توجه قرار گرفته است. کسانی که به آن پرداخته اند نیز مسئله ارشاد جاهل در احکام را مطرح کرده اند. در این مقاله با مراجعه به منابع دست اول و همچنین پژوهش های به روز از قبیل دروس خارج، ادله مختلف ارشاد جاهل را بررسی کرده و آن‌ها را بر ارشاد جاهل در امور اعتقادی تطبیق داده است. پس از بررسی آیات قرآن و بررسی سندی و دلالی روایات، و ادله عقلی مولف به این نتیجه رسید که ارشاد جاهل در اصول اساسی اعتقادی که اعتقاد به آن‌ها بر همه مکلفین لازم است، واجب کفایی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - کارکرد نهادهای امر به معروف و نهی از منکر در بستر تاریخ اسلام با تکیه بر احکام فقهی
        قاسم گیلانی فر محمد جعفر هرندی
        نهاد امربه معروف و نهی از منکر ازجمله نهادهایی است که جایگاه ویژه‌ای در تاریخ اسلام دارد. گرچه در قرآن و سنت، کلمه حسبه در مورد این نهاد به کار نرفته، لکن از همان زمان‌هایی که دایره احتساب در حکومت اسلامی به وجود آمد، اصطلاح حسبه و احتساب هم که یک عنوان تأسیسی فقهی، به چکیده کامل
        نهاد امربه معروف و نهی از منکر ازجمله نهادهایی است که جایگاه ویژه‌ای در تاریخ اسلام دارد. گرچه در قرآن و سنت، کلمه حسبه در مورد این نهاد به کار نرفته، لکن از همان زمان‌هایی که دایره احتساب در حکومت اسلامی به وجود آمد، اصطلاح حسبه و احتساب هم که یک عنوان تأسیسی فقهی، به معنای امر به معروف و نهی از منکر به کار رفت. پرسش اصلی تحقیق این است که کارکرد نهادهای امر به معروف و نهی از منکر در بستر تاریخ اسلام کدامند؟ نتایج تحقیق نشان داد که در بستر تاریخ اسلام، نهاد حسبه به عنوان نهاد مجری امر به معروف و نهی از منکر کارکردهای ویژه‌ای داشته است. بعد از انقلاب که کار حسبه، در نهادهای متعدّد قانونی تقسیم شده و در صدر آنها ولایت مطلقه فقیه قرار دارد. این تحقیق با هدف معرفی و کارکردهای نهادهای این فرضیه به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی عوامل اجتماعی موثر بر میزان گرایش دانشجویان نسبت به امور معروف در مراکز دانشگاهی استان آذربایجان‌شرقی
        علی هاشمیان‌فر مهرداد محمدیان
        در این مطالعه فریضه امر به معروف و نهی از منکر در مراکز دانشگاهی و عوامل اجتماعی موثر بر میزان گرایش دانشجویان به امور معروف مورد شناسایی قرار گرفت. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای اجتماعی با گرایش دانشجویان به معروفات، تعداد 420 نفر از دانشجویان استان به عنوان نمونه آما چکیده کامل
        در این مطالعه فریضه امر به معروف و نهی از منکر در مراکز دانشگاهی و عوامل اجتماعی موثر بر میزان گرایش دانشجویان به امور معروف مورد شناسایی قرار گرفت. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای اجتماعی با گرایش دانشجویان به معروفات، تعداد 420 نفر از دانشجویان استان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. انتخاب دانشجویان به صورت تصادفی از دانشگاه‌های دولتی، آزاداسلامی و پیام ‌نور سه شهر تبریز، مراغه وهریس انجام گرفت که در رشته‌های مختلفی به تحصیل مشغول بودند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. بعد از انجام مصاحبه و گردآوری اطلاعات، جهت تحلیل‌های آماری از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات نشان داد که میزان گرایش دانشجویان به امور معروف تنها اندکی از حد متوسط بیشتر می‌باشد، و نیز میزان گرایش دانشجویان دانشگاه‌های پیام‌نور در مقایسه با دانشگاه آزاد و دولتی و دانشجویان رشته‌های انسانی در مقایسه با رشته‌های فنی- مهندسی و علوم پایه بیشتر است. هم چنین تحلیل‌ها نشان دادکه بین تمایلات مذهبی دانشجو و خانواده او، عملکرد تشکل‌های مردمی، عملکرد مدیران، اساتید وکارکنان دانشگاه‌ها، گروه دوستان، الزامات قانونی، نوع دانشگاه و رشته تحصیلی، وبخشی از ابعاد پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده دانشجو با گرایش به امور معروف و دوری از منکرات رابطه وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - نفی شرطیت احتمال تأثیر در امر به معروف و نهی از منکر
        صالح منتظری سعید ابراهیمی
        وجوب امر به معروف و نهی از منکر، مقیّد به شروطی است که یکی از آنها احتمال تأثیر می باشد. مشهور فقها معتقدند امر به معروف و نهی از منکر نسبت به شرط احتمال تأثیر وجوبی تعلیقی و مشروط دارد به طوری که در صورت علم به عدم تأثیر، وجوب امر به معروف و نهی از منکر ساقط می شود. نگ چکیده کامل
        وجوب امر به معروف و نهی از منکر، مقیّد به شروطی است که یکی از آنها احتمال تأثیر می باشد. مشهور فقها معتقدند امر به معروف و نهی از منکر نسبت به شرط احتمال تأثیر وجوبی تعلیقی و مشروط دارد به طوری که در صورت علم به عدم تأثیر، وجوب امر به معروف و نهی از منکر ساقط می شود. نگارندگان با بازخوانی مسأله قول دیگری را اختیار نموده و معتقدند که چنین شرطی صحیح نبوده و لذا در صورت عدم احتمال تأثیر یا علم به عدم تأثیر نیز، امر به معروف و نهی از منکر همچنان واجب است. مقاله حاضر با دفاع از موضع نگارندگان و در راستای تبیین مختار ایشان، به نقل و نقد آراء و مدارک مشهور، به ضمیمه ارائه ی ادلّه ی عدم شرطیت که نظر مختار است، پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی نقش نهاد مردمی در افشاگری جهت پیشگیری از جرم
        هادی حاجیان سعید ابراهیمی محمد مهدی زارعی
        چکیده وقوع جرم هزینه های اقتصادی و اجتماعی متعدد به همراه دارد و موجب استهلاک امکانات قوه قضاییه می‌شود. به رغم آمارهای جهانی به اینکه بیش از چهل درصد تخلفات در سطح جهان توسط مردم کشف می‌شود، در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، از ظرفیت بی‌نظیر مردمی استفاده مناسب نش چکیده کامل
        چکیده وقوع جرم هزینه های اقتصادی و اجتماعی متعدد به همراه دارد و موجب استهلاک امکانات قوه قضاییه می‌شود. به رغم آمارهای جهانی به اینکه بیش از چهل درصد تخلفات در سطح جهان توسط مردم کشف می‌شود، در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، از ظرفیت بی‌نظیر مردمی استفاده مناسب نشده است، از این رو پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در صدد پاسخگویی به این سوال است که ماهیت فقهی افشاگری چیست و اشخاص حقیقی چگونه می‌توانند اقدام به افشاگری کنند که هم به وظیفه شرعی و عرفی خویش عمل نمایند و هم از حیث شرعی افشاگری آنها منجر به افترا، غیبت نگردد؟ که ضمن تبیین قضایا، چنین نتایجی بدست آمده است که افشاگری مبتنی بر نهاد مردمی با پشتوانه قواعدی همچون وجوب امر به معروف و نهی از منکر، نصیحت لائمۀ المسلمین و حسبه نقش پر رنگی در پیشگیری و مبارزه با فساد دارد. فرض عملی این مورد اطلاع از انتصاب قریب‌الوقوع افراد فاقد صلاحیت در برخی پست‌ها و نظارت مردم بر این امر و صدور اخطار لازم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - مقایسه بین نسلی رابطه رسانه‌ها و نگرش به امر به معروف و نهی از منکر در بین جوانان و بزرگسالان شهر شیراز
        محمدتقی عباسی شوازی مجید موحد زهرا قطرانی
        رسانه‌های مدرن نقش مهمی را در تشکل گیری، انتقال و تغییر ارزش ها و باورهای افراد در فرهنگ جوامع معاصر ایفا می‌کنند. امر به معروف و نهی از منکر به عنوان نوعی نظارت اجتماعی-دینی یکی از عناصر مهم فرهنگ دینی جوامع مسلمان است که امروزه دستخوش دگرگونی شده و در این میان نقش رسا چکیده کامل
        رسانه‌های مدرن نقش مهمی را در تشکل گیری، انتقال و تغییر ارزش ها و باورهای افراد در فرهنگ جوامع معاصر ایفا می‌کنند. امر به معروف و نهی از منکر به عنوان نوعی نظارت اجتماعی-دینی یکی از عناصر مهم فرهنگ دینی جوامع مسلمان است که امروزه دستخوش دگرگونی شده و در این میان نقش رسانه‌ها برجسته است. این مطالعه پیمایشی، با دو هدف مقایسه بین نسلی جوانان و بزرگسالان شهر شیراز در نگرش به امر به معروف و نهی از منکر و همچنین رابطه رسانه‌ها با نگرش آنان انجام شده است. بدین منظور، با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 300 نفر از جوانان ( 18-29 سال) و300 نفر از بزرگسالان (بالای 40 سال) بطور تصادفی انتخاب و به سئوالات پرسشنامه جواب دادند. نتایج نشان داد که، بزرگسالان در تمامی ابعاد نگرش(شناختی، احساسی و تمایل به عمل) دارای نگرش مثبت تری به نسبت جوانان هستند. از سوی دیگر، رسانه‌هایی چون رادیو و تلویزیون داخلی رابطه ای مثبت با نگرش داشته اند؛ این درحالیست که رسانه‌های خارجی و جدید از جمله ماهواره، رادیو خارجی، اینترنت و موبایل رابطه ای منفی با نگرش پاسخگویان داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - تطابق سیره شهید چمران در مدیریت جهادی با شاخصهای تمدن اسلامی
        سیداحسان پیشوا سیدعظیم حسینی
        تمدن‌سازی در تعریف مفروض تمدن مبنی بر حسن معاشرت اجتماع، نیازمند الزاماتی از قبیل دست یابی به نظم اجتماعی محصول حکومت، قوانین و تلقی مردم اجتماع از خود و از روابط‌شان با یکدیگر و با حکومت می‌باشد. بطور خاص، ضروریات ایجاد تمدن اسلامی نیز بر اساس ذات بروز و ظهور هر تمدنی، چکیده کامل
        تمدن‌سازی در تعریف مفروض تمدن مبنی بر حسن معاشرت اجتماع، نیازمند الزاماتی از قبیل دست یابی به نظم اجتماعی محصول حکومت، قوانین و تلقی مردم اجتماع از خود و از روابط‌شان با یکدیگر و با حکومت می‌باشد. بطور خاص، ضروریات ایجاد تمدن اسلامی نیز بر اساس ذات بروز و ظهور هر تمدنی، در قالب پروسه‌ای ناظر بر پایه‌ریزی و مراقبت تا دستیابی به رشد و نهایتاً بالندگی و مراقبت و حفظ آن می‌باشد. حسب بیانیه گام دوم انقلاب رهبر معظم انقلاب خطاب به ملت ایران، اینک انقلاب اسلامی وارد دومین مرحله خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی شده است و نظر به اینکه پیشرفت علمی و مدیریت جهادی از ابزار مهم تحقق این امر است، در این مقاله تلاش گردیده تطبیق خصوصیات بارز شهید چمران در ولایت مداری، مبارزه با استبداد و سیره ایشان در کسب علم و دانش و مدیریت جهادی، با شاخص‌های تمدن اسلامی مبنی بر ولایت، بصیرت و امر به معروف و نهی از منکر، بررسی گردد. پرونده مقاله