• فهرست مقالات الهیات سلبی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - عناصر فلوطینی در الاهیات سلبی قاضی سعید قمی
        ژیلا رستمی
        بیش ترین مشکلات و ابهام های معناشناختی در بحث سخن گفتن از خدا مربوط به تحلیل معناییاوصاف انسانی، به هنگام اسناد این اوصاف به خداوند است. این اوصاف و محمولات هنگامی که درزبان عادی و زمین ههای متعارف به کار می روند، دارای معانی روشن و قابل فهمی هستند؛ ولی همیناوصاف و محمو چکیده کامل
        بیش ترین مشکلات و ابهام های معناشناختی در بحث سخن گفتن از خدا مربوط به تحلیل معناییاوصاف انسانی، به هنگام اسناد این اوصاف به خداوند است. این اوصاف و محمولات هنگامی که درزبان عادی و زمین ههای متعارف به کار می روند، دارای معانی روشن و قابل فهمی هستند؛ ولی همیناوصاف و محمولات به هنگام انتساب به موجودی متعالی و غیرجسمانی و نامتناهی مشکل آفرینمی شوند. برای رفع این مشکلات دیدگاه ها و نظریات متفاوتی ارائه شده است که ما تنها به بررسینظریه ی سلبی فلوطین و قاضی سعید ه مچنین تأثیر الاهیات سلبی فلوطین بر اصول و مبانیالاهیات سلبی قاضی سعید می پردازیم. این دسته از متفکران معتقدند از طریق زبان عادی و روزمرهدرباره ی خدا، اوصاف و افعال او سخن گفت. البته قابل ذکر است شیوه ی سلبی تنها م یتوان بهافراط در زمین هی تعالی و تنزیه و تکیه بر روش سلبی بدون بهره گیری از رو شهای دیگر، امکانهرگونه سخن گفتن معنادار و حقیقی درباره ی خدا را ناممکن می سازد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - عرفان دیونوسیوس: سلب گرایی و استعلاء
        معصومه کبیری طامه بهزاد سالکی
        آثار نویسندة سوری که نام دیونوسیوس آرئوپاگوسی (نوکیش آتنی، ح 500 م) را بر خویش داشت،بیش از هر راهب شرقی دیگر تأثیری مستقیم بر غرب لاتینی گذاشت. مکتوبات او بسیار غیرمتعارفمی دانند و بر الهیات عرفانی و تقریباً به سبک دعا و آکنده از نوواژه هاست. بسیاری او را خالقاین باور چکیده کامل
        آثار نویسندة سوری که نام دیونوسیوس آرئوپاگوسی (نوکیش آتنی، ح 500 م) را بر خویش داشت،بیش از هر راهب شرقی دیگر تأثیری مستقیم بر غرب لاتینی گذاشت. مکتوبات او بسیار غیرمتعارفمی دانند و بر الهیات عرفانی و تقریباً به سبک دعا و آکنده از نوواژه هاست. بسیاری او را خالقاین باورند که وی توانسته است به گونه ای موفقیت آمیز حقیقت ایمان مسیحی را از طریق مفاهیمفلسفة نوافلاطونی تعلیم دهد. وی در ارائه نظریه هایی دربارة ماهیت خداوند، تفوق گوهر الهی برسلب و ایجاب، استعلاء مطلق و وحدانیت خداوند، تجلّی ذات اقدس الهی در مخلوقات،خداگونگی و اتحاد با خداوند پیشگام بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - سخن گفتن از خدا در تفکر سنایی با تکیه بر الهیات سلبی
        سمانه فیضی حسن سعیدی
        الهیات سلبی به عنوان یکی از موضوعات محوری در رویکردهای الهیاتی، در دوره های اخیر توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود معطوف داشته است. این مسأله در عرصة کلام و فلسفه مورد توجه است، اما با توجه به رویکردی که عارفان در بحث شناخت حق تعالی دارند، مسأله ای درخور تأمل و بررسی چکیده کامل
        الهیات سلبی به عنوان یکی از موضوعات محوری در رویکردهای الهیاتی، در دوره های اخیر توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود معطوف داشته است. این مسأله در عرصة کلام و فلسفه مورد توجه است، اما با توجه به رویکردی که عارفان در بحث شناخت حق تعالی دارند، مسأله ای درخور تأمل و بررسی در حوزة عرفان نیز هست. این رویکرد بر دو عنصر اصلی، یکی عدم توانایی عقل در شناخت خداوند، و دیگری عدم امکان سخن گفتن از خدا استوار است. اگر چه این دو رکن به یکدیگر وابسته‌اند، اما هدف نوشتار حاضر که با روش تحلیلی و توصیفی به کند و کاو این موضوع می پردازد، بررسی این مسأله است که اصولاً سخن گفتن از خدا (با تکیه برالهیات سلبی) در تفکرسنایی غزنوی چه جایگاهی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - قرائت آیین ارتدوکس از «فهم‌ناپذیری خدا»
        محمد مدبر چهاربرج الیاس عارف زاده
        مسیحیت ارتدوکس که خود را امتداد راست‌کیشی مسیحیت اولیه می‌داند، با حفظ اندیشه‌های خداشناسی دوران نخست، گونه‌ای از الهیات مبتنی بر آن پدید آورده است که بدون داشتن درک صحیحی از خداشناسی آن، شناخت این کلیسا و الهیاتش ممکن نخواهد بود. خداشناسی آیین ارتدوکس بیش از هر چیز بر چکیده کامل
        مسیحیت ارتدوکس که خود را امتداد راست‌کیشی مسیحیت اولیه می‌داند، با حفظ اندیشه‌های خداشناسی دوران نخست، گونه‌ای از الهیات مبتنی بر آن پدید آورده است که بدون داشتن درک صحیحی از خداشناسی آن، شناخت این کلیسا و الهیاتش ممکن نخواهد بود. خداشناسی آیین ارتدوکس بیش از هر چیز بر قرائت خاص آن از فهم‌ناپذیری خدا استوار است. فهم‌ناپذیری خدا کلیدواژه درک صحیح این آیین است. ریشه این مسئله را باید در جایگاه ممتاز خدای پدر در تثلیث ارتدوکس جست. لازمۀ این خداشناسی که بر تعالی خدا از مخلوقات و درک‌ناپذیری او استوار است، سخن گفتن به زبان سلب و تنزیه است. الهیات سلبی از این منظر ویژگی خاص الهیات ارتدوکس محسوب می شود. در مرحلۀ بعد ضمن پذیرش تعالی و دور از دسترس بودن خدا، برای پر کردن فاصله بین خالق و مخلوق، آموزۀ انرژی در این کلیسا پدید آمده‌ است. انرژی، حالت محسوس و به تعبیری حالت منکشف‌شدۀ خدای متعال است. مؤمنان ارتدوکس می‌کوشند با اتحاد با انرژی الهی به مقام خداگونگی که هدف زندگی است برسند. شمایل‌ها و مناسک مهم‌ترین مجاری جریان انرژی الهی هستند. در مقالۀ حاضر تلاش شده است قرائت آیین ارتدوس از فهم‌ناپذیری خدا در سه محورِ ریشه، زبان و نتیجه بررسی و تبیین شود. پرونده مقاله