ادراک بصری

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی نقش مولفه های بصری فرم بر ادراک و تاثیر آن بر ایجاد انگیزش در افراد
میترا فرجی فاطمه ابراهیم زاده نوایی

ادراک متفاوت از محرک های مشابه می توان نتیجه ی در آمیختن عوامل متعددی باشد.در ادراک یک بنای معماری عناصر تشکیل دهنده ی فرم بنا در زمره ی عوامل محیطی تاثیرگذار است به گونه ای که میتوان تاثیر این عناصر بر کاربران را پیش بینی و سبب افزایش ویا کاهش کاربران یک بنا شد.در این چکیده کامل

ادراک متفاوت از محرک های مشابه می توان نتیجه ی در آمیختن عوامل متعددی باشد.در ادراک یک بنای معماری عناصر تشکیل دهنده ی فرم بنا در زمره ی عوامل محیطی تاثیرگذار است به گونه ای که میتوان تاثیر این عناصر بر کاربران را پیش بینی و سبب افزایش ویا کاهش کاربران یک بنا شد.در این پژوهش عوامل موثر بر ادراک بصری افراد نسبت به کاربرد فرم در طراحی معماری امروز با تکیه بر نظرات آرنهایم، اداندیس و گروتر دسته بندی شده و محرک های بصری فرمی با توجه به نظرات دونیس اداندیس در چهار جدول باعناوین تنش،ویژگی های کالبدی،وزن و پویایی آورده که زیرمجموعه ی هر یک از عوامل شناسایی و به روش ahp توسط بیست خبره در زمینه ی طراحی معماری مقایسه گردید که ویژگی های کالبدی نسبت به دیگر عوامل مهم تر تشخیص داده شد و عواملی چون پویایی تنش و وزن در جایگاه بعدی اهمیت قرار گرفتند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - تحلیل ادراک و آسایش بصری در بناهای مسکونی در ارتباط با نور روز
رضا فتحی پور شهاب کریمی نیا الهام ناظمی امیرحسین شبانی

این مقاله زمینه‌های تحقیقاتی در حال ظهور را در ارتباط بین طراحی نور روز و حوزه ‌های اساسی‌تر مربوط به تعاملات انسانی با محیط خود و در نتیجه ارتباطات بین رشته‌های مختلف که در اطراف دیدگاه انسان محور متمرکز شده است، مورد بحث قرار می‌دهد. مسیرهای مختلف پژوهشی، مانند اثرات چکیده کامل

این مقاله زمینه‌های تحقیقاتی در حال ظهور را در ارتباط بین طراحی نور روز و حوزه ‌های اساسی‌تر مربوط به تعاملات انسانی با محیط خود و در نتیجه ارتباطات بین رشته‌های مختلف که در اطراف دیدگاه انسان محور متمرکز شده است، مورد بحث قرار می‌دهد. مسیرهای مختلف پژوهشی، مانند اثرات بصری و غیر بصری نور و همچنین ویژگی‌های ادراکی نور روز، مورد بررسی قرار می‌گیرد. نور روز به عنوان یک موضوع پژوهشی، خود را در ارتباط بین عوامل روان شناختی و فیزیکی و محیطی قرار می‌دهد و مسائل مربوط به طراحی معماری و مهندسی ساختمان، و نیز فیزیولوژی و رفتار انسان را در بر می‌گیرد. در حالی که نور روز تأثیر زیادی بر سلامت و رفاه انسان دارد با کیفیت درک شده یک فضا، که طبیعتی بسیار پویا و متغیر دارد و براساس ترکیبی از پیش‌بینی (دوره خورشید) و الگوهای تصادفی (تغییرات اقلیمی) است، مرتبط می‌باشد و این باعث می‌شود که به جنبه‌های چالش برانگیز و ضروری از چگونگی ادراک یک فضا، توجه بیشتری شود. در این پژوهش تلاش شد تا درکی عینی از عوامل موثر بر مفهوم ادراک بصری نور و تاثیرات مطلوب و نامطلوب ناشی از آن، تابش، میزان توزیع، انعکاس نور، چگونگی اثرات متفاوت سطوح روشنایی و همچنین مناظر مختلف خارج از پنجره که بر ادراک و آسایش بصری انسان دخیل هستند، مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج پژوهش نشان داد که می‌توان اساس طراحی در مقوله رسیدن به آسایش بصری را در سه حیطه آسایش روانی، سلامت فتوبیولوژیکی و لذت ادارکی به هم پیوند داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - سنجش احساس امنیت شهروندان با استفاده از مولفه‌های منظر شهری (نمونه موردی: محله اوین)
محسن رفیعیان محمد مویدی حسن سلمانی

امنیت به عنوان یکی از نیازهای اساسی شهروندان در ساختارهای شهری به شمار رفته و از اهمیت ویژه ای برخوردار است از این رو در مطالعات و پژوهش های مرتبط با شهر و بیان معیارهای کیفیت مطلوب شهری همواره امنیت به عنوان یکی از شاخص های مهم کیفیت زندگی مورد توجه برنامه ریزان و شهرس چکیده کامل

امنیت به عنوان یکی از نیازهای اساسی شهروندان در ساختارهای شهری به شمار رفته و از اهمیت ویژه ای برخوردار است از این رو در مطالعات و پژوهش های مرتبط با شهر و بیان معیارهای کیفیت مطلوب شهری همواره امنیت به عنوان یکی از شاخص های مهم کیفیت زندگی مورد توجه برنامه ریزان و شهرسازان قرار گرفته و در این خصوص نظریه های گوناگونی نیز ارائه شده است. فضای شهری نیز به عنوان حوزه ای عمومی که همواره مورد استفاده عام مردم در هر زمان می باشد در صورت ایجاد احساس امنیت علاوه بر آنکه آرامش را برای شهروندان به ارمغان آورده بلکه، سطح تعاملات و فعالیت های اجتماعی را نیز افزایش داده و در نهایت احساس مطلوبیت و رضایت محیطی را در شهروندان تقویت می نماید. لذا در این تحقیق پس از بررسی مطالعات صورت گرفته، مبانی نظری مرتبط با منظر- منظر شهری با تدقیق در سه بعد ادراک، فعالیت و فرم در شکل گیری منظر مطلوب، مولفه های حس مکان، هویت مکان، خاطره انگیزی، خوانایی و تصویری روشن از محیط، ادراک عمومی و لذت بصری و فرم و ریخت به عنوان شاخص هایی برای سنجش احساس امنیت شهروندان با استفاده از شاخص های منظر شهری می باشد.این تحقیق در حوزه ادبیات نظری، یک تحقیق تجربی و در حوزه مطالعات میدانی، دارای روش پیمایشی با ابزار گردآوری داده به صورت پرسشنامه می باشد. در زمینه تحلیل اطلاعات با استفاده از تحلیل کمی روابط بین احساس امنیت و منظر شهری روش تحقیق علّی و همبستگی اتخاذ شده است. در این پژوهش روش تحلیل رگرسیون چند مرتبه ای (HMR) بکارگیری شده است و در بررسی روائی و پایایی پرسشنامه از تحلیلی عاملی و آلفای کرونباخ استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که کلیه معیارهای به کار رفته در سه سطح مدل سنجش احساس امنیت در محدوده مورد مطالعه با متغییر منظر شهری دارای رابطه معناداری می باشند(p<0.05). همچنین بین میانگین احساس امنیت و میانه نظری(عدد3) اختلاف معناداری وجود دارد و احساس امنیت در محدوده مورد مطالعه از دید ساکنین، پایینتر از سطح متوسط ارزیابی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی چگونگی تاثیر عوامل موثر در مسیریابی در فضاهای بینابینی مجتمع‌های مسکونی مبتنی بر ادراک بصری (نمونه موردی: سه مجتمع مسکونی در کرمان)
فیروزه آزمون مهدیه معینی رضا افهمی عباس مسعودی

مسیریابی در فضای بینابینی محیط مسکونی اهمیت بسیار دارد و مولفه‌هایی در بالا بردن کیفیت مطلوب مسیریابی موثر می‌باشند. در بعضــی از مجتمع‌های مسکونی برخی از ویژگی‌های فضای بینابینی حذف شــده و یــا در صورت وجود از کیفیت مناســبی برخوردار نمی‌باشــند. ایجاد زمینه‌های محیطی چکیده کامل

مسیریابی در فضای بینابینی محیط مسکونی اهمیت بسیار دارد و مولفه‌هایی در بالا بردن کیفیت مطلوب مسیریابی موثر می‌باشند. در بعضــی از مجتمع‌های مسکونی برخی از ویژگی‌های فضای بینابینی حذف شــده و یــا در صورت وجود از کیفیت مناســبی برخوردار نمی‌باشــند. ایجاد زمینه‌های محیطی، برای افزایش کیفیت مسیریابی در فضای بینابینی محیط مسکونی اهمیت بسیار دارد، زیرا این موضوع باعث خوانایی مسیرهای مخاطبان و در نتیجه بالا رفتن کیفیت فضایی می‌شود. این ارزیابی برای مجتمع‌های پس از سکونت صورت پذیرفته و به‌واسطه پرسش از ساکنان مجتمع‌های مسکونی، نتایج پژوهش حاصل شده است. ارزیابی پس از سکونت وابسته به بررسی چگونگی سازمان‌دهی مولفه‌های موثر می‌باشد که شناخت دقیق این مولفه‌ها و چگونگی تاثیرگذاری آنها در مسیریابی، از منظر ساکنان مورد بحث قرار گرفته است. با توجه به پیشینه پژوهشی در این بررسی، این مولفه‌ها در سه حوزه محیطی، انسانی و بصری شناسایی و دسته‌بندی شده‌اند. این پژوهش مولفه‌های موثر در طراحی فضای بینابینی و ارتباط بین آنها را با توجه به کیفیت مسیریابی ارزیابی می‌کند. مولفه‌های سه حوزه محیطی، انسانی و بصری به روش چک‌لیست مشاهده‌ای و تحلیل محتوا انتخاب شده و در سه مجتمع مسکونی، مورد سنجش قرار گرفته‌اند. در این راستا پرسش‌نامه‌ای در سه بخش با محوریت عوامل محیطی، انسانی و بصری تدوین و توزیع شده ‌است. این پژوهش کمی با جامعه آماری 90 نفر از ساکنان سه مجتمع مسکونی در شهر کرمان و با تحلیل در نرم‌افزارSPSS 26 و با استفاده از آزمون فریدمن به اهمیت و ارتباط مولفه‌ها با یکدیگر پرداخته است. نتیجه تحقیق نشان می‌دهد که تعادل بین سه مولفه محیطی، انسانی و بصری می‌تواند مخاطب را در انتخاب مسیر یاری نماید. همچنین نتایج پژوهش می‌تواند طراحان را برای ایجاد یک چارچوب، بر اساس عوامل موثر یاری نموده تا در طراحی پیش از سکونت به علت عدم دسترسی به کاربر محیطی از آن بهره برند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تبیین راهکارهایی جهت ارتقای کیفیت بصری فضاهای آشپزخانه های مسکونی بر اساس مبانی بوم شناسی بصری (ویدئواکولوژی)
محمد حسین جوانمردی طاهره نصر جمال الدین مهدی نژاد

تصاویر دریافتی از محیط اطراف در قالب ادراک بصری تاثیر بسزایی را در ارتباط با رابطه انسان با محیط و رضایتمندی وی از محل سکونتش خواهد داشت. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که تطابق تصاویر دریافتی از فضای پیرامون افراد به چشم‌هایشان با استانداردهای بینایی و فیزیولوژیک بینایی باعث چکیده کامل

تصاویر دریافتی از محیط اطراف در قالب ادراک بصری تاثیر بسزایی را در ارتباط با رابطه انسان با محیط و رضایتمندی وی از محل سکونتش خواهد داشت. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که تطابق تصاویر دریافتی از فضای پیرامون افراد به چشم‌هایشان با استانداردهای بینایی و فیزیولوژیک بینایی باعث افزایش حس رضایتمندی و کیفیت بصری فضای سکونت افراد می‌شود. لذا مساله اصلی پژوهش ضرورت تدوین راهکارهایی جهت افزایش کیفیت بصری فضاهای مسکونی نظیر آشپزخانه می‌باشد. فرضیه پژوهش هم مبتنی بر تاثیرگذاری مولفه‌های کیفیت بصری نظیر تقارن، ریتم، نوع فرم خطوط، تناسبات و ... بر میزان افزایش رضایتمندی کاربران و کیفیت بصری محیط می‌باشد. متغیرهای مستقل پژوهش شامل مولفه‌های تاثیرگذار بر کیفیت بصری محیط نظیر کنتراست رنگ، مصالح، تقارن و ... و متغیر وابسته شامل میزان رضایتمندی و تمایلات کاربران و در نتیجه میزان کیفیت بصری محیط می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش، از نوع ترکیبی کمی و کیفی و نوع رویکرد پژوهش روش همبستگی است. روش جمع‌آوری اطلاعات نیز بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و پرسش‌نامه می‌باشد. به طور کلی هدف پژوهش تبیین راهکارهایی جهت ارتقاء کیفیت بصری فضای آشپزخانه‌های مسکونی بر اساس مبانی بوم‌شناسی بصری است. چهارچوب نظری پژوهش با توجه به 5 مکانیسم فیزیولوژیکی بینایی و مهم‌ترین شاخصه‌های تاثیرگذار بر کیفیت ‌بصری محیط مسکونی بر اساس دیدگاه‌های محققین و نظریه‌پردازان ترسیم شده است. نتایج پرسشنامه‌ها نیز بر اساس نرم‌افزارهای فوتوشاپ، spss و پردازش تصویر دیجیتال متلب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده‌اند. نتایج بیانگر آن است که بیشترین میزان تمایلات مردم به فرم‌ها و خطوط منحنی و ساده بدون شکست، ابعاد با تناسبات مستطیل طلایی و دارای تقارن و ریتم در دو محورx و y، بکارگیری رنگ‌هایی با کنتراست رنگی متفاوت با توجه به جبهه‌های مختلف آشپزخانه و فرم‌های پنجره به صورت منحنی با توجه به فعالیت قشر سینگولات قدامی در مغز و مکانیسم جواب روشن و خاموش می-باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - تحلیل ادراک و آسایش بصری در بناهای مسکونی در ارتباط با نور روز
رضا فتحی پور شهاب کریمی نیا الهام ناظمی امیرحسین شبانی

این مقاله زمینه‌های تحقیقاتی در حال ظهور را در ارتباط بین طراحی نور روز و حوزه ‌های اساسی‌تر مربوط به تعاملات انسانی با محیط خود و در نتیجه ارتباطات بین رشته‌های مختلف که در اطراف دیدگاه انسان محور متمرکز شده است، مورد بحث قرار می‌دهد. مسیرهای مختلف پژوهشی، مانند اثرات چکیده کامل

این مقاله زمینه‌های تحقیقاتی در حال ظهور را در ارتباط بین طراحی نور روز و حوزه ‌های اساسی‌تر مربوط به تعاملات انسانی با محیط خود و در نتیجه ارتباطات بین رشته‌های مختلف که در اطراف دیدگاه انسان محور متمرکز شده است، مورد بحث قرار می‌دهد. مسیرهای مختلف پژوهشی، مانند اثرات بصری و غیر بصری نور و همچنین ویژگی‌های ادراکی نور روز، مورد بررسی قرار می‌گیرد. نور روز به عنوان یک موضوع پژوهشی، خود را در ارتباط بین عوامل روان شناختی و فیزیکی و محیطی قرار می‌دهد و مسائل مربوط به طراحی معماری و مهندسی ساختمان، و نیز فیزیولوژی و رفتار انسان را در بر می‌گیرد. در حالی که نور روز تأثیر زیادی بر سلامت و رفاه انسان دارد با کیفیت درک شده یک فضا، که طبیعتی بسیار پویا و متغیر دارد و براساس ترکیبی از پیش‌بینی (دوره خورشید) و الگوهای تصادفی (تغییرات اقلیمی) است، مرتبط می‌باشد و این باعث می‌شود که به جنبه‌های چالش برانگیز و ضروری از چگونگی ادراک یک فضا، توجه بیشتری شود. در این پژوهش تلاش شد تا درکی عینی از عوامل موثر بر مفهوم ادراک بصری نور و تاثیرات مطلوب و نامطلوب ناشی از آن، تابش، میزان توزیع، انعکاس نور، چگونگی اثرات متفاوت سطوح روشنایی و همچنین مناظر مختلف خارج از پنجره که بر ادراک و آسایش بصری انسان دخیل هستند، مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج پژوهش نشان داد که می‌توان اساس طراحی در مقوله رسیدن به آسایش بصری را در سه حیطه آسایش روانی، سلامت فتوبیولوژیکی و لذت ادارکی به هم پیوند داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تبیین معیارهای مؤثر بر اغتشاش بصری نما در فرایند ادراک
مرسده طهماسبی‌فرد فرح حبیب زهرا سادات سعیده زرآبادی

10.30495/uf.2023.1988059.1133

یکی از مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌های امروز شهری، نابسامانی و ناهماهنگی نماهای شهری است. این نابسامانی نماهای شهری، منجر به ایجاد اغتشاش بصری شهرهای امروزی در سطح کلان شده است. ازآنجاکه اغتشاش بصری در نتیجه اختلال در ادراک ایجاد می‌گردد، تبیین معیارهای مؤثر بر اغتشاش بصری ن چکیده کامل

یکی از مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌های امروز شهری، نابسامانی و ناهماهنگی نماهای شهری است. این نابسامانی نماهای شهری، منجر به ایجاد اغتشاش بصری شهرهای امروزی در سطح کلان شده است. ازآنجاکه اغتشاش بصری در نتیجه اختلال در ادراک ایجاد می‌گردد، تبیین معیارهای مؤثر بر اغتشاش بصری نما در فرایند ادراک می‌تواند جهت رفع این معضل راهگشا باشد. با این هدف، این پژوهش بر مبنای مطالعات نظریه‌های ادراکی، به بررسی معیارهای مؤثر در ایجاد اغتشاش بصری در فرایند ادراک نما پرداخته و مسیر فرایند ادراکی که منجر به اغتشاش و یا آرامش بصری می‌گردد، مشخص‌شده است. سپس از طریق پرسشنامه و بر مبنای طیف لیکرت تأثیر معیارها سنجیده شده است و از طریق نرم‌افزار SPSS و با استفاده از آزمون فریدمن معیارهای مؤثر بر اغتشاش بصری رتبه‌بندی شده‌اند تا میزان اهمیت آن‌ها مشخص شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عدم هماهنگی و ارتباط اجزاء، عدم خوانایی و ازدیاد داده‌ها بیشترین اهمیت و داده‌های جدید و ناآشنا کمترین اهمیت را در ایجاد اغتشاش بصری در فرایند ادراک نما دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - سیر تحول خانه‌های تاریخی کلانشهر تبریز از منظر ادارک بصری( نمونه موردی خانه های دوره قاجار تبریز)
فاطمه محمدیان علی آذر اسداله شفیع زاده

خانه های دوره ی قاجار تبریز از زیباترین خانه های تاریخی تبریز محسوب می شوند. زیبایی شناسی این خانه ها نه تنها صوری و ظاهری است بلکه توده ای از زیبایی شناسی معنایی و عملکردی پشت ظاهر این خانه ها نهفته شده است.تحقیق حاضر با هدف تبیین و بررسی مولفه‌‌های تاثیرگذار در زیباشن چکیده کامل

خانه های دوره ی قاجار تبریز از زیباترین خانه های تاریخی تبریز محسوب می شوند. زیبایی شناسی این خانه ها نه تنها صوری و ظاهری است بلکه توده ای از زیبایی شناسی معنایی و عملکردی پشت ظاهر این خانه ها نهفته شده است.تحقیق حاضر با هدف تبیین و بررسی مولفه‌‌های تاثیرگذار در زیباشناسی کارکردی خانه‌های تاریخی تبریز در دوره قاجار است . این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی، روش کیفی و با استفاده از مصاحبه مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش دو نوع جامعه آماری وجود دارد. 1- خانه های دوره قاجار تبریز که بصورت طبقه ای از بین 14 خانه مشهور قاجاری تبریز 4 مورد انتخاب شده اند. 1- اساتید و خبرگان در زمینه معماری و میراث تاریخی شهر تبریز که 135 نفر می باشد که 16 نفر بصورت گلوله برفی و تصادفی انتخاب شدند. برای تحلیل خانه ها در رابطه با زیبایی شناسی از روش تفسیری-تاریخی و برای مصاحبه هم بصورت نیمه ساختاری با افراد متخصص از اساتید و خبرگان تبریز در زمینه‌های مرتبط با معماری این خانه ها انجام شد، مصاحبه‌ها با استفاده از ضبط‌صوت انجام گرفته است. صوت پاسخ دهندگان با استفاده از نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی مکس کیودیای به کمک رایانه، کدبندی شده استقلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه شهر تبریز است.یافته‌ها: یافته های حاصل از تحقیق نشان داد که زیبایی شناسی خانه های قاجاری بصورت کارکردی، بصورت کالبدی، فرمی، ساختاری و کارکردی- اجتماعی و رابطه با طبیعت متجلی میگردد. مهم ترین نمودهای این دوره در قالب سه سبک و دوره صرفا عملکرد ( تهی از پرداخت به ز یبایی شناسی )، زیبایی‌‌شناسی تقلیدی و زیبایی شناسی همراه با زیبایی شناسی عملکردی پدیدار می شود. .نتایج نشان میدهد که عوامل زیبایی‌‌شناسی در بستر کالبد و کارکرد همخوانی با عرف و فرهنگ بومی، مصالح بومی و توجه به نیازهای تمام اعضای خانواده و انعطاف پذیری جلوه گر شده است و سیر تحول خانه های تاریخی تبریز در مسیر زیبایی شناسی( کارکردی ، عملکردی) است. پرونده مقاله

فهرست مقالات ادراک بصری

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی