• فهرست مقالات اخلاق اجتماعی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - نقش منشوراخلاقی در بهبودرفتارسازمانهای رسانه ای
        حسن گیوریان
        مدیران و کارکنان سازمان های رسانه ای برای انجام امور سازمانی خود، علاوه بر معیارهایسازمانی و قانونی نیاز به مجموعه ای از رهنمودهای اخلاقی و ارزشی دارند که آنان را در رفتارها واَعمال حرفه ای یاری دهند و نوعی هماهنگی و وحدت رویه در حرکت به سوی شیوة مطلوب جمعی وعمومی را بر چکیده کامل
        مدیران و کارکنان سازمان های رسانه ای برای انجام امور سازمانی خود، علاوه بر معیارهایسازمانی و قانونی نیاز به مجموعه ای از رهنمودهای اخلاقی و ارزشی دارند که آنان را در رفتارها واَعمال حرفه ای یاری دهند و نوعی هماهنگی و وحدت رویه در حرکت به سوی شیوة مطلوب جمعی وعمومی را بر ایشان میسر سازد . این مقاله در راستای تحقق این مهم در عرصۀ سازمانها ی رسانه ایبه رشتۀ تحریر آمده است . منشور اخلاقی می تواند؛ افزایش خوشنامی و ارائۀ چهره ای مطلوب ازسازمان، بهبود مدیریت ریسک و بحران، توسعۀ فرهنگ یکپارچه، ممانعت از اتخاذ جریمه و اقامهدعوی علیه سازمان شود. ریشههای منشور اخلاقی سازمان از اخلاق اجتماعی، اخلاق حرفهای و اخلاقفردی، تشکیل شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - اصول اخلاق اجتماعی در بوستان سعدی
        فاطمه عظمت مدار رضاعلی نوروزی حسنعلی بختیارنصرآبادی
        سعدی از بزرگترین ادیبان ایرانی و مربیان بزرگ اجتماعی است کهبوستان را در سال 655ه.ق تألیف کرد. این اثر به دلیل آن که حاوی حکایات و آموزه های اجتماعی و اخلاقی فراوان است، یکی از بزرگترین منابع در زمینه ی تعلیم و تربیت به شمار می رود. هدف از پژوهش فوق بازگشت به منابع فرهنگ چکیده کامل
        سعدی از بزرگترین ادیبان ایرانی و مربیان بزرگ اجتماعی است کهبوستان را در سال 655ه.ق تألیف کرد. این اثر به دلیل آن که حاوی حکایات و آموزه های اجتماعی و اخلاقی فراوان است، یکی از بزرگترین منابع در زمینه ی تعلیم و تربیت به شمار می رود. هدف از پژوهش فوق بازگشت به منابع فرهنگی و ادبی گذشته و معرفی آراء سعدی به عنوان یکی از مربیان دست پرورده ی مکتب اسلام در زمینه ی اصول اخلاق اجتماعی می باشد که به منظور دست یابی به هدف فوق با روش تحلیلی - توصیفی به بررسی و تحلیل اسنادی اشعار و حکایات وی در بوستان پرداختیم که در نتیجه گیری نهایی اصولی از قبیل عدالت، تواضع، حفظ زبان، امر به معروف و نهی از منکر، خوی نیکو، خدمت به خلق، تغافل و احسان با ذکر ابیاتی از بوستان دسته بندی و بررسی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - اجتماعیات و اخلاقیات و آسیب های مرتبط با آن در نسخه خطی دیوان میرزا سیدعلی متخلص به شهلا
        محمدرضا حصارکی
        مسائل اخلاقی و اجتماعی موجود در آثار شاعران، به عنوان مهمترین رسانه فرهنگی در اشاعه‌ی زیبایی‌های معنوی و اخلاقی، بُعد وسیعی از بستر هزارساله فرهنگ و ادب فارسی، اختصاص داده، بدین جهت پرداختن به جنبه‌های تعلیم و تربیتی آن، مهم و ضروری به نظر می‌رسد، بدیهی است، اگر این شاع چکیده کامل
        مسائل اخلاقی و اجتماعی موجود در آثار شاعران، به عنوان مهمترین رسانه فرهنگی در اشاعه‌ی زیبایی‌های معنوی و اخلاقی، بُعد وسیعی از بستر هزارساله فرهنگ و ادب فارسی، اختصاص داده، بدین جهت پرداختن به جنبه‌های تعلیم و تربیتی آن، مهم و ضروری به نظر می‌رسد، بدیهی است، اگر این شاعران و در واقع جامعه شناسان متعهد نبودند، آسیب‌های ناشی از اوضاع نابسامان اجتماعی و تحمیل شده بر جامعه، معرفی، شناسایی و رفع نمی‌شد. در این مقاله با مطالعه ۳۴۸۱ بیت شعر دیوان میرزا سید علی مدرسی و استخراج مسائل اخلاقی و آسیب‌های مربوط به آن، دسته بندی و به تحلیل کیفی و کمی آن پرداخته و با استخراج ۱۶۴۰ بیت آموزه‌های اخلاقی و ۱۶۴۱ بیت آسیب های مرتبط با آن، به این نتیجه دست یافته است ،که شاعر را می‌توان به‌حق از شاعران قدرتمند در زمینه ارائه و آموزش اخلاق اجتماعی، آن هم در دوره‌ی پرآشوب سیاسی اجتماعی دوره قاجاریه قلمداد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - آموزه های اجتماعی- اخلاقی و آسیب های مرتبط با آن در نسخه خطی دیوان میرزا سیدعلی متخلص به "شهلا"
        محمدرضا حصارکی مهین خطیب نیا شایسته ابهجی عزآبادی
        چکیده مسائل اخلاقی و اجتماعی موجود در آثار شاعران، به عنوان مهمترین رسانه فرهنگی در اشاعه‌ی زیبایی‌های معنوی و اخلاقی، بُعد وسیعی از بستر هزارساله فرهنگ و ادب فارسی، اختصاص داده است. بدین جهت پرداختن به جنبه‌های تعلیم و تربیتی آن، مهم و ضروری به نظر می‌رسد. بدیهی است که چکیده کامل
        چکیده مسائل اخلاقی و اجتماعی موجود در آثار شاعران، به عنوان مهمترین رسانه فرهنگی در اشاعه‌ی زیبایی‌های معنوی و اخلاقی، بُعد وسیعی از بستر هزارساله فرهنگ و ادب فارسی، اختصاص داده است. بدین جهت پرداختن به جنبه‌های تعلیم و تربیتی آن، مهم و ضروری به نظر می‌رسد. بدیهی است که اگر این شاعران و در واقع جامعه شناسان متعهد نبودند، آسیب‌های ناشی از اوضاع نابسامان اجتماعی و تحمیل شده بر جامعه، معرفی، شناسایی و برجسته نمی‌شد. اهداف تحقیق عبارتند از :شناخت مباحث اجتماعی مطرح شده در نوشتجات "شهلا" ؛ شناخت اخلاقیات و اصول اخلاقی مورد توجه وی در تألیفات و آسیب شناسی این مباحث. مطالعه اسنادی و روش تحقیق کیفی و توصیفی و ابزار گردآوری داده ها تحلیل محتوا است . در این مقاله با مطالعه ۳۴۸۱ بیت شعر دیوان میرزا سید علی مدرسی و استخراج مسائل اجتماعی، اخلاقی و آسیب‌های مربوط به آن، دسته بندی و به تحلیل کیفی و کمی آن پرداخته شده است. با استخراج ۱۶۴۰ بیت آموزه‌های اجتماعی- اخلاقی و ۱۶۴۱ بیت آسیب های مرتبط با آن، به این نتیجه دست یافته است ،که شاعر را می‌توان به‌حق از شاعران قدرتمند در زمینه ارائه و آموزش اخلاق اجتماعی، در دوره‌ پرآشوب سیاسی اجتماعی قاجاریه قلمداد کرد. نتایج تحقیق نشان داد آسیبهای اخلاق اجتماعی- فردی بالاترین میزان و آموزه های اخلاق فردی کمترین میزان را دارا هستند و آموزه های اجتماعی و فرهنگی در مرتبه دوم جای گرفته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر تضعیف اخلاق اجتماعی (تحلیل اخلاق اجتماعی از دورة صفویه تا پایان دولت دهم جمهوری اسلامی)
        عادل ابراهیمی لویه امیر عیسی ملکی
        چکیدهاین مقاله یافته های پژوهشی را گزارش می کند که در آن، با رجوع به اسناد و مدارک تاریخی وبه روش تفهمی تبیینی ماکس وبر، با تأمل و تعمق در تاریخ اجتماعی ایران، در پی یک ایدة نظریبوده ایم تا تضعیف اخلاق اجتماعی و همچنین وفاق اجتماعی را در برهه های مختلف تاریخ اجتماعیایرا چکیده کامل
        چکیدهاین مقاله یافته های پژوهشی را گزارش می کند که در آن، با رجوع به اسناد و مدارک تاریخی وبه روش تفهمی تبیینی ماکس وبر، با تأمل و تعمق در تاریخ اجتماعی ایران، در پی یک ایدة نظریبوده ایم تا تضعیف اخلاق اجتماعی و همچنین وفاق اجتماعی را در برهه های مختلف تاریخ اجتماعیایران توجیه کند. روش تحقیق با رویکردی کیفی از روشهای توافق و اختلاف جان استوارت میلاستفاده شده است. یافته های این پژوهش حاکی از یک فصل بی سابقه یا کم نظیر در تاریخ اجتماعیایران است که در آن مراعات اخلاق اجتماعی و به طور کلی وفاق اجتماعی به گونه ای پدید آمده که ازنظرگاه های متعدد و متفاوتی تحسین شده است. این دوران که مصادف با پیروزی انقلاب اسلامی ودفاع مقدس ( 1367 1357 ه . ش) است، به طرز قابل ملاحظه ای با قبل و بعد از آن از حیث مراعاتebrahimi.louyeh@gmail.com ( 1. استادیار گروه علوم اجتماعی موسسه آموزش عالی البرز قزوین(نویسنده مسئولamir.esamalaki@gmail.com 2. کارشناس ارشد جامعهشناسی10 / بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر تضعیف اخلاق اجتماعیاخلاق اجتماعی متفاوت است. یافته ها نشان می دهد، علت تضعیف اخلاق اجتماعی در سایر ادوار تاریخاجتماعی ایران، تمرکز اقتدار سیاسی، اقتصادی و مذهبی است و میان تضعیف اخلاق اجتماعی و تمرکزاقتدار سیاسی، اقتدار اقتصادی و اقتدار مذهبی یک رابطۀ دوسویه و دیالکتیکی وجود دارد.واژه های کلیدی:اخلاق اجتماعی، اقتدار سیاسی، اقتصادی و مذهبی، تاریخ اجتماعی ایران، ماکس وبر پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تحلیل وضعیت اخلاق اجتماعی با تاکید بر" مسئولیت پذیری اجتماعی " مورد مطالعه شهر تهران
        فرهاد جلیلی تل چگاه علیرضا کلدی حسین آقاجانی مرساء
        هدف :هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی وضعیت مسئولیت پذیری اجتماعی در شهر تهران بوده است و رویکرد اصلی این پژوهش ،نظریه تلفیقی وچند بعدی نظم اجتماعی است . روش شناسی :روش پژوهش از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها با پرسشنامه انجام گرفته است.جامعه ی آماری شامل زنان ومردان بالا چکیده کامل
        هدف :هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی وضعیت مسئولیت پذیری اجتماعی در شهر تهران بوده است و رویکرد اصلی این پژوهش ،نظریه تلفیقی وچند بعدی نظم اجتماعی است . روش شناسی :روش پژوهش از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها با پرسشنامه انجام گرفته است.جامعه ی آماری شامل زنان ومردان بالای 18 سال شهر تهران است که 600 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند.داده های حاصل نیز با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها ونتیجه گیری :نتایج نشان داده که متغیرهای مسئولیت پذیری در این تحقیق شامل مولفه رفاه اجتماعی به میزان (4از 5) بدست آمدکه مبین میزان دغدغه ونگرانی افراد نسبت به مسائل ومشکلات جامعه در حد زیاد می باشد ،اما نمره اثر بخشی افراد (2از5) بدست آمد که درسطح پایینی بوده ونمره مقیاس وظیفه به میزان (75/2از 5) بدست آمد که پایین تر ازسطح متوسط می باشد ونمره کلی مسئولیت پذیری اجتماعی پاسخگویان مورد مطالعه به میزان01/3 ؛ از 5 بدست آمد که این رقم مبین میزان مسئولیت پذیری در حد متوسط در بین جامعه تحقیق می باشد.در بخش یافته های استنباطی، مسئولیت پذیری اجتماعی با جنسیت رابطه ی معناداری ندارد ،یعنی اینکه مسئولیت پذیری اجتماعی جنسیتی نیست. اما مسئولیت پذیری اجتماعی با وضعیت تاهل افراد رابطه معناداری دارد به گونه ای که افراد متاهل میزان مسئولیت پذیری بیشتری دارند . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - اخلاق اجتماعی و مدیریت شهری قزوین درعصرقاجار
        زهرا چگینی حسین آبادیان منیژه صدری معصومه قره داغی
        مقاله حاضر روند و چگونگی مدیریت شهری قزوین را در مقطع زمانی دوره قاجار مورد بررسی قرار میدهد. مطالعه حاضر بر اساس منابع و مآخذ این دوره نشان داده است که چگونه مدیریت شهری نوین در ابتدای امر بر اساس نظمه می که از گذشته به ارث رسیده بود، بازسازی شد؛ ولی به دلیل فقدان اخلا چکیده کامل
        مقاله حاضر روند و چگونگی مدیریت شهری قزوین را در مقطع زمانی دوره قاجار مورد بررسی قرار میدهد. مطالعه حاضر بر اساس منابع و مآخذ این دوره نشان داده است که چگونه مدیریت شهری نوین در ابتدای امر بر اساس نظمه می که از گذشته به ارث رسیده بود، بازسازی شد؛ ولی به دلیل فقدان اخلاقیات اجتماعی نتوانست به موفقیتی مهم دست یابد. از دوره مشروطه تا مقطع زمانی کودتای سوم اسفند هم دستاوردی مهم به ارمغان نیامد، از کودتا تا انقراض سلطنت قاجار، تلاشهائی برای ایجاد نظمی نوین در مدیریت اجتماعی و شهری قزوین انجام شد که در مقایسه با گذشته قابل توجه به نظر میرسید. هدف مقاله این است تا نشان دهد مدیریت نوین شهری، موضوعی است که در ارتباط با اخلاق اجتماعی و نهادهای دیگر جدید تمدنی معنا می یابد. پرسش اصلی مقاله این است که چرا با وصف تلاشهای دست اندرکاران مدیران شهری قزوین، دستاوردهای این مهم قابل توجه نبود؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تحلیل جامعه شناختی اخلاق اجتماعی و عوامل موثر بر آن: مورد مطالعه شهر تهران
        فرهاد جلیلی تل چگاه علیرضا کلدی حسین آقاجانی مرساء
        پژوهش حاضربه بررسی وضعیت اخلاق اجتماعی درشهر تهران وعوامل اجتماعی موثر برآن پرداخته است. رویکرد اصلی این پژوهش،نظریه تلفیقی وچند بعدی نظم اجتماعی است.روش پژوهش از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد.جامعه ی آماری شامل زنان ومردان بالای 18 سال شهر تهران چکیده کامل
        پژوهش حاضربه بررسی وضعیت اخلاق اجتماعی درشهر تهران وعوامل اجتماعی موثر برآن پرداخته است. رویکرد اصلی این پژوهش،نظریه تلفیقی وچند بعدی نظم اجتماعی است.روش پژوهش از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد.جامعه ی آماری شامل زنان ومردان بالای 18 سال شهر تهران است که 600 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند.داده های حاصل نیز با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.نتایج نشان داده که متغیرهای اخلاق اجتماعی در این تحقیق شامل مسئولیت پذیری با نمره میانگین (01/3 از 5 )درحد متوسط،نمره انصاف با میانگین (46/2 از5) در حد پایین و نمره تعهد اخلاقی با میانگین(83/2 از 5) در حد متوسط ونمره کلی اخلاق اجتماعی با میانگین (14/2 از 5) در حد پایین می باشد.براین اساس می توان گفت که پایبندی مردم به اخلاق اجتماعی در شهر تهران رضایت بخش نیست. نتایج تحلیل رگرسیونی گام به گام حاکی از این است که متغیرهای هویت ملی،هویت دینی،هویت قومی وسن افراد تاثیر تقویت کننده بر اخلاق اجتماعی پاسخگویان دارد ومتغیرهای تحصیلات و مدت اقامت تاثیر منفی بر اخلاق اجتماعی دارند.به این ترتیب،چگونگی تایید و رد فرضیه های تحقیق مشخص شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی مضامین تعلیمی در مثنوی ناشناختۀ ظهیر کرمانی
        پری مالملی احمدرضا یلمه ها پریسا داوری
        مثنوی ظهیر کرمانی یکی از آثار گرانسنگ سدۀ دوازدهم هجری است که سرشار از آموزه‌های تعلیمی است و تاکنون به زیور چاپ آراسته نشده است. این منظومه سرشار از مضامین و معانی تعلیمی و حکمی است که شاعر به اقتضای زمینۀ انفعالی و ذوقی به کار برده است و هرکجا مجال یافته به پند و اندر چکیده کامل
        مثنوی ظهیر کرمانی یکی از آثار گرانسنگ سدۀ دوازدهم هجری است که سرشار از آموزه‌های تعلیمی است و تاکنون به زیور چاپ آراسته نشده است. این منظومه سرشار از مضامین و معانی تعلیمی و حکمی است که شاعر به اقتضای زمینۀ انفعالی و ذوقی به کار برده است و هرکجا مجال یافته به پند و اندرز مخاطب پرداخته است. نگارندگان بر آن شدند تا در پژوهش حاضر براساس روش اسنادی ـ کتابخانه‌ای، برای نخستین‌بار به بن‌مایه‌ها و زمینه‌های تعلیمی و اخلاقی در این منظومة غنایی بپردازند. مهم‌ترین پرسش در پژوهش حاضر این است که آیا ردّپای افکار و عقاید مذهبی سراینده در این اثر مشهود است و آیا افزون‌بر اخلاق فردی به اخلاق اجتماعی در این اثر نیز توجه شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سراینده در مکتب شیعه پرورش یافته است و آبشخور تفکرات وی از مکتب شیعه و آیات و احادیث اهل بیت عصمت و طهارت سرچشمه می‌گیرد؛ این تفکرات به‌روشنی در اشعار وی نمود یافته است. همچنین او افزون‌بر ابعاد اخلاق فردی، به بعد اجتماعی اخلاق نیز در این اثر توجه داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - اخلاق فردی و اجتماعی در «صفوة‌الصفا»
        مهین پناهی ثریا کریمی یونجالی
        نوشته حاضر به شیوة تحلیل محتوایی در صدد پاسخ به این پرسش است که شیخ صفی با کدامیک از تعالیم اخلاق عارفانه توانست حوزة وسیعی از ممالک اسلامی و غیر اسلامی را تحت نفوذ تعلیمات خود قرار دهد؟ شیخ صفی به عنوان عارف واصل، به اهمیت تربیت و مهار نفس در اخلاق فردی توجه دارد و خطر چکیده کامل
        نوشته حاضر به شیوة تحلیل محتوایی در صدد پاسخ به این پرسش است که شیخ صفی با کدامیک از تعالیم اخلاق عارفانه توانست حوزة وسیعی از ممالک اسلامی و غیر اسلامی را تحت نفوذ تعلیمات خود قرار دهد؟ شیخ صفی به عنوان عارف واصل، به اهمیت تربیت و مهار نفس در اخلاق فردی توجه دارد و خطر آن را برای مریدان تشریح می‌کند. از دیدگاه شیخ صفی سالک باید با جهاد اکبر، سرزمین درون را از ماسوی الله پیراسته سازد، خودمحوری را به خدامحوری مبدّل کند و به جای آن که بندگی نفس کند، خداوند نفس شود. از دیدگاه شیخ صفی، سلاح‌های مبارزه با اغراض و صفات نفسانی ذکر و مجاهدت و ریاضت است. وی به طهارت باطن و تزکیة قلب از طریق نگهداشت جوارح اهمیت می‌دهد و در اخلاق اجتماعی نیز- برخلاف نقدهایی که در این باره نسبت به صوفیه شده است- خانواده‌ای موفق است؛ وی همچنین خانواده و مردم را به علت اهتمام به امور اخروی ترک نگفته؛ بلکه مشاغل اجتماعی و کسب و کار سرلوحة زندگی او بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسی مدارا، تساهل و تسامح در قصاید ناصر خسرو
        حمید عالی کردکلایی ارسلان احمدی
        جامعۀ بشری از آغاز تا به امروز گرفتار جنگ، کشتار، خشونت و قربانی نزاع‌های مختلف قومی، دینی و سیاسی بوده‌است. یک‌سویه‌نگری‌های انجام‌گرفته، نبود مدارا، تساهل و تسامح در نابودی سرمایه‌های انسانی، فرهنگی و اجتماعی، نقش اصلی را داشته‌است. مدارا و تحمّل یکی از حلقه‌های مغفول چکیده کامل
        جامعۀ بشری از آغاز تا به امروز گرفتار جنگ، کشتار، خشونت و قربانی نزاع‌های مختلف قومی، دینی و سیاسی بوده‌است. یک‌سویه‌نگری‌های انجام‌گرفته، نبود مدارا، تساهل و تسامح در نابودی سرمایه‌های انسانی، فرهنگی و اجتماعی، نقش اصلی را داشته‌است. مدارا و تحمّل یکی از حلقه‌های مغفول‌ماندۀ اخلاقیّات در تاریخ اجتماعی بسیاری از ملل جهان است. شناخت و بازنگری آرای گذشتگان در متون ادبی به عنوان آینه و سامان‌دهندۀ جامعه می‌تواند ما را در کاهش یا حلّ چالش‌های فرارو در عرصه‌های داخلی و خارجی کمک کند. نویسندگان مقاله درصددند تا تحمّل و مدارا را به‌ عنوان یکی از الگوهای اخلاق اجتماعی در قصاید حکیم ناصرخسرو قبادیانی بررسی و تحلیل کنند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که موضوع مدارا، به شکل‌های گوناگون از سوی شاعر خِرد به تصویر کشیده شده است. علی رغم سفارش‌های این شاعر به رعایت تحمّل و مدارا، به علّت غلبۀ تعصّب، تحجّر، جزم‌اندیشی و... گسترش آن در جامعۀ عصر ناصرخسرو، امکان‌پذیر نبوده‌است و سرانجام کار شاعر به حذف، راندن و تاراندن انجامیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - مطالعه مفاهیم اخلاق اجتماعی قرآن کریم به منظور مقوله بندی آیات
        طاهره حسومی فاطمه نوشین فرد ملوک السادات حسینی بهشتی فهیمه باب الحوائجی نجلا حریری
        اخلاق به عنوان یکى از مهم ترین و با ارزش ترین مباحث است که در قرآن کریم بر آن تأکید فراوان شده است. از طرف دیگر تزکیه و تربیت انسان از اهداف مهم بعثت رسولان عظیم الهى در طول تاریخ زندگى بشر بوده است چنان چه پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله هدف از بعثت خود را تکمیل مکارم چکیده کامل
        اخلاق به عنوان یکى از مهم ترین و با ارزش ترین مباحث است که در قرآن کریم بر آن تأکید فراوان شده است. از طرف دیگر تزکیه و تربیت انسان از اهداف مهم بعثت رسولان عظیم الهى در طول تاریخ زندگى بشر بوده است چنان چه پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله هدف از بعثت خود را تکمیل مکارم اخلاق معرفى فرمود. جامعه پژوهش حاضر 427 آیه در موضوع اخلاق اجتماعی است و ابزار پژوهش حاضر منابع تفسیری قرآن با تاکید بر کتاب اخلاق در قرآن آیت الله مصباح یزدی و آیت الله مکارم شیرازی است. روش تجزیه و تحلیل آیات روش آمیخته (کمی و کیفی) است. در بخش کمی سوره های قرآن و تعداد آیات آن در موضوع اخلاق اجتماعی به ترتیب الفبایی سوره ها تنظیم و در بخش کیفی بر اساس فن تحلیل محتوای مضمونی، گزاره های اخلاقی تعیین و بر مبنای واحد آیات ارتباط گزاره ها با مفهوم اصلی مشخص گردید از نرم افزارهای Spss و Excel برای بسامد آیات و ارائه مدل استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد تعداد 70 سوره قرآن در برگیرنده آیات اخلاق اجتماعی که بیشتزین آیات به ترتیب مربوط به سوره بقره با 68 آیه معادل (15.93) درصد، سوره نساء با 36 آیه معادل (8.43) درصد، سوره مائده با 25 آیه معادل (5.85) درصد، سوره توبه با 22 آیه معادل (5.15) درصد، سوره آل عمران با 20 آیه معادل (4.68) درصد، سوره نور با 18 آیه معادل (4.22) درصد، سوره نحل با 13 آیه معادل (3.04) درصد و سوره صافات با 11 آیه معادل (2.58) درصد است. پژوهش حاضر ضمن بررسی بسامد آیات و سوره های قرآن کریم در مفهوم اخلاق اجتماعی، مدل معنایی به تفکیک تعداد آیات در هر مقوله را ترسیم کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - آسیب‌شناسی اخلاقی و اجتماعی در دیوان اشعار ابن یمین فریومدی
        زینب هادی
        ابن‌یمین فریومدی یکی از شاعران دورة مغول بشمار می‌رود؛ دوره‌ای که در آن اخلاق اجتماعی و پایه‌های فکری و فرهنگی مردم رو به انحطاط و فساد گذاشت. اگر چه آشفتگی‌های سیاسی ـ اجتماعی و سقوط اخلاق اجتماعی و ارزش‌های انسانی در سرزمین‌های مغلوب شده در این دوره موجب بوجود آمدن رو چکیده کامل
        ابن‌یمین فریومدی یکی از شاعران دورة مغول بشمار می‌رود؛ دوره‌ای که در آن اخلاق اجتماعی و پایه‌های فکری و فرهنگی مردم رو به انحطاط و فساد گذاشت. اگر چه آشفتگی‌های سیاسی ـ اجتماعی و سقوط اخلاق اجتماعی و ارزش‌های انسانی در سرزمین‌های مغلوب شده در این دوره موجب بوجود آمدن روحیة تسلیم و جبرگرایی در میان عامة مردم جامعه شد، اما در جوان‌مردان و برخی از شاعران آزادة پارسی زبان، موجب دمیده شدن روح ستم‌ستیزی و قوت گرفتن ادبیات انتقادی شد. هر یک از شاعران آزاداندیش این دوره با توجه به جو حاکم در جامعه و عصر خویش، روشی خاص را برای مبارزه با رذایل اخلاقی و اجتماعی بوجود آمده در میان مردم، اوضاع نابسامان سیاسی و اجتماعی و نیز بی‌عدالتی‌های حاکمان و دست‌نشاندگان آن‌ها برگزیدند. ابن‌یمین نیز با این‌که به‌گونه‌ای گسترده و افراطی به مدح و ستایش امیران و وزیران پرداخته است، از نقد عمل‌کرد آن‌ها و نیز نقد اخلاق اجتماعی و اوضاع جامعه غافل نمانده است. گرچه انتقادات او نسبت به برخی از شاعران و سخن‌پردازان هم‌عصرش هم‌چون سعدی و سیف فرغانی بسیار ملایم‌تر و دون‌پایه‌تر است، اما هر جا که فرصتی دست داده افراد مختلف جامعه، از جمله صاحبان مناصب و موقعیت‌های اجتماعی و نیز مردم عامه را مورد نقد و نکوهش قرار داده است که در این مقال به آسیب‌شناسی اخلاقی و اجتماعی در دیوان اشعار ابن‌یمین پراخته می‌شود. پرونده مقاله