• فهرست مقالات آلاینده‌های هوا

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارزیابی تأثیر تغییرات الگوهای کاربری اراضی و ساختار کالبدی شهر بر تغییرات مکانی آلاینده‌های هوای شهری (مطالعه موردی: شهر تهران)
        وحید مشفقی سمیرا یوسفیان
        زمینه و هدف: ساختار کالبدی اراضی نشان‌دهنده نحوه توزیع و ترکیب افقی کاربری‌های شهری است که نقش بسیار مهمی در پراکنش آلاینده‌های و کیفیت هوای شهری دارد. مکان گزینی منابع آلاینده (مانند کاربری‌های صنعتی، تجاری، اداری، مسکونی و ...) و اثرگذاری آن بر توزیع سفرهای شهری و ترا چکیده کامل
        زمینه و هدف: ساختار کالبدی اراضی نشان‌دهنده نحوه توزیع و ترکیب افقی کاربری‌های شهری است که نقش بسیار مهمی در پراکنش آلاینده‌های و کیفیت هوای شهری دارد. مکان گزینی منابع آلاینده (مانند کاربری‌های صنعتی، تجاری، اداری، مسکونی و ...) و اثرگذاری آن بر توزیع سفرهای شهری و ترافیک، به دنبال خود بر میزان و نحوه‌ی توزیع آلاینده‌های منتشر شده تأثیر می‌گذارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش الگوی کاربری اراضی و ساختار کالبدی در تغییرات مکانی آلاینده‌های شهر تهران در بازه زمانی 1390- 1397 است.روش بررسی: جهت نیل به هدف تحقیق از تصاویر ماهواره‌ای لندست و همچنین از داده‌های آلایندگی مرکز کنترل کیفیت هوای تهران در سال‌های 1390 و 1397 استفاده شد، جهت طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای و مشخص نمودن نوع کاربری‌ها از روش شبکه عصبی مصنوعی در نرم‌افزار ENVI و همچنین جهت پهنه‌بندی غلظت آلایندگی هوای شهر تهران از مدل Kriging در نرم‌افزار Arc GIS استفاده شد (تاریخ انجام تحقیق: سال 1398).یافته‌ها: نتایج تحلیل خود همبستگی فضایی نشان داد که در طول مدت 7 سال بین تغییرات ساختار فضایی و میزان آلودگی هوای تهران همبستگی معناداری وجود داشته است.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج بررسی تغییرات کاربری اراضی و شاخص‌های آلایندگی هوا نشان می‌دهد که افزایش ساخت‌وساز در غرب و شمال تهران باعث افزایش تمرکز آلاینده‌ها در این جهات از شهر شده درصورتی‌که تغییر کاربری از زمین‌های بایر به فضاهای سبز شهری در شرق و جنوب شرقی شهر تهران باعث کاهش غلظت آلاینده‌های هوای شهری در این مناطق شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تعیین میزان انتشار آلاینده‌های واحد تصفیه فاضلاب شرکت پالایش نفت با استفاده از نرم‌افزار TOXCHEM
        الهام محمودی نعیمه جدیری مرتضی رضایی اسماعیل فاتحی فر
        زمینه و هدف: برآورد میزان انتشار آلاینده‌های مختلف از واحد تصفیه فاضلاب یک پالایشگاه نفت، یکی از مباحث مطرح در صنایع می‌باشد. آلاینده‌های منتشر شده از جمله سولفید هیدروژن و آمونیاک از جمله ترکیبات خطرناک هستند که باعث به خطر افتادن سلامتی پرسنل و بروز مسائل زیست ‌محیطی چکیده کامل
        زمینه و هدف: برآورد میزان انتشار آلاینده‌های مختلف از واحد تصفیه فاضلاب یک پالایشگاه نفت، یکی از مباحث مطرح در صنایع می‌باشد. آلاینده‌های منتشر شده از جمله سولفید هیدروژن و آمونیاک از جمله ترکیبات خطرناک هستند که باعث به خطر افتادن سلامتی پرسنل و بروز مسائل زیست ‌محیطی می‌شوند. هدف از انجام این تحقیق بدست آوردن مقادیر انتشار این آلاینده ها به محیط زیست می باشد. روش بررسی: در تحقیق حاضر که در سال 1398 انجام شده است، از نرم‌افزار TOXCHEM که متعلق به آژانس محیط زیست آمریکا می‌باشد، جهت تخمین انتشار آلاینده‌ها استفاده شده و نتایج حاصل از این نرم افزار با داده های واقعی موجود مقایسه شده است. یافته ها: مقایسه نتایج حاصل از شبیه سازی و داده های موجود نشان می‌دهد که این نرم افزار قادر است مقادیر به مراتب نزدیکتری را به واقعیت تخمین بزند. براساس نتایج شبیه‌سازی حدود 45،000 گرم در روز آلاینده سولفید هیدروژن از حوضچه بیولوژیکی و بیش از 50،000 گرم در روز آمونیاک از مرحله تصفیه شیمیایی، وارد جو می‌شود. به دلیل عدم توانایی در کاهش این میزان انتشار در طی فرآیند تصفیه، نیاز به بهبود فرآیندهای پالایشی می‌باشد به طوری که فاضلاب خروجی از این واحدها حاوی میزان آلاینده کمتری باشد. همچنین با شبیه‌سازی واحد تصفیه فاضلاب مشخص گردید که حوضچه تصفیه بیولوژیکی به دلیل داشتن نقش اساسی در فرآیند تصفیه فاضلاب نیازمند کنترل وضعیت میکروارگانیسم‌ها می‌باشد. بحث و نتیجه گیری: بالا بودن مساحت سطح حوضچه، وجود فرآیند هوادهی و جهت وزش باد، میزان انتشار از سطح حوضچه‌های واحد تصفیه فاضلاب را افزایش داده و کنترل انتشار آلاینده ها ضروری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی تغییرات آلاینده های ازن، مونواکسید کربن و دی‌کسید نیتروژن در ایستگاه اقدسیه در طول سال 1391 در شهر تهران
        نرگس عرب سید حامد میرکریمی
        امروزه با افزایش جمعیت شهرها و هم چنین صنعتی شدن اغلب شهرهای بزرگ غلظت آلاینده های هوا به سرعت افزایش یافته است. استقرار حدود ده میلیون نفر و تمرکز بیش از حد صنایع و کارخانجات در محدوده جغرافیایی شهر تهران، همراه با شرایط جغرافیایی، توپوگرافی و اقلیمی خاص منطقه سبب شده چکیده کامل
        امروزه با افزایش جمعیت شهرها و هم چنین صنعتی شدن اغلب شهرهای بزرگ غلظت آلاینده های هوا به سرعت افزایش یافته است. استقرار حدود ده میلیون نفر و تمرکز بیش از حد صنایع و کارخانجات در محدوده جغرافیایی شهر تهران، همراه با شرایط جغرافیایی، توپوگرافی و اقلیمی خاص منطقه سبب شده است که تهران از نظر آلودگی هوا در زمره آلوده ترین شهرهای جهان قرار گیرد. باتوجه به افزایش آلودگی در شهرها آگاهی از کیفیت هوا در دوره های زمانی و روند تغییرات آلاینده های هوا می تواند نقش موثری در مدیریت سلامت شهری داشته باشد. در تحقیق حاضر روند تغییرات زمانی آلاینده های ازن، دی اکسید نیتروژن و مونو اکسید کربن در شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق به منظور بررسی روند تغییرات آلاینده های O3 و NO2 و CO در شهر تهران، از داده های پایش آلودگی هوای ایستگاه اقدسیه که تحت نظارت شرکت کنترل کیفیت هوا است، استفاده شد. داده هواشناسی سرعت باد نیز از ایستگاه ژئوفیزیک در بازه ی زمانی 12 ماه سال 1391 جمع آوری شد. ابتدا داده های مورد نیاز از داده های خام استخراج شده و سپس با توجه به هدف تحقیق از آن ها استفاده گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، روند تغییرات میانگین ماهانه غلظتO3 طی مدت 12 ماه در سال 1391 شامل کم ترین مقدار در ماه آذر و بیش ترین در ماه تیر است. روند تغییرات میانگین ماهانه غلظت NO2 نشان داد، کم ترین مقدار در ماه آذر و بیش ترین در ماه مرداد است و روند تغییرات میانگین ماهانه غلظت CO شامل کم ترین مقدار در ماه فروردین و بیش ترین در ماه دی و بهمن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی آلاینده‌های تاثیرگذار بر آلودگی هوای تهران و راهکارهای کنترل با توجه به شاخص کیفیت AQI
        فریبا سلیمانی عباس ملک حسینی
        چکیده با توجه به رشد رو افزون جمعیت، وسایط نقلیه و کاربری‌های صنعتی در اطراف شهر تهران آلودگی هوا نیز بشدت افزایش یافته و نتایج نامطلوبی به همراه داشته است. هدف از این پژوهش تشخیص روند الگوی تغییر آلاینده‌ها و ماه‌های پر خطر و شناسایی شاخص آلاینده تأثیر گذار در طی دوره چکیده کامل
        چکیده با توجه به رشد رو افزون جمعیت، وسایط نقلیه و کاربری‌های صنعتی در اطراف شهر تهران آلودگی هوا نیز بشدت افزایش یافته و نتایج نامطلوبی به همراه داشته است. هدف از این پژوهش تشخیص روند الگوی تغییر آلاینده‌ها و ماه‌های پر خطر و شناسایی شاخص آلاینده تأثیر گذار در طی دوره زمانی 1390 تا 1395 در هوای شهر تهران است. بدین صورت که میزان روزانه آلاینده‌ها در طی سال‌های مورد مطالعه از طریق روش رگرسیون خطی بررسی و ارقام ارائه شده به صورت میانگین و نمودار سالانه بیان می‌گردد. نتایج حاصل از آن راه حل‌هایی برای کاهش آلودگی هوای تهران ارائه می‌کند. روش تحقیق از نوع آماری و تحلیلی است و از نظر هدف در گروه تحقیقات کاربردی قرار می‌گیرد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که وضعیت آلودگی هوای تهران در طی سال‌های 1390 تا 1395 بر اساس شاخص کیفیت هوای AQI در تمامی آلاینده‌ها به جز ذرات معلق روندی کاهشی داشته است. کیفیت هوا به طور تقریبی درفصل گرم سال به دلیل وقوع پدیده گرد و غبار و استفاده از سیستم‌های سرمایشی و عدم جا به جایی هوا که عوامل افزایش روزهای فراتر از حد مجاز بوده نامطلوب دیده شده است. با شروع سرما نیز بر تعداد روزهای نامطلوب آلودگی افزوده شده در اواخر آذر تا اوایل دی شرایط نامطلوب در تعداد روزها به شکل متوالی اتفاق افتاده که این توالی طولانی، خود وخامت شرایط کیفیت هوا را حادتر کرده است. استقرار جو پایدار و وقوع پدیده وارونگی و استفاده از سیستم‌های گرمایشی عمده‌ترین عامل افزایش تعداد روزهای فراتر از حد مجاز در روزهای سرد سال بوده که همه متأثر از افزایش آلاینده ذرات معلق بوده است. بنابر نتایج تجزیه آماری و از آنجایی که این روند متوالی در طی سال 1396 و بعد نیز ادامه خواهد داشت، گسترش حمل و نقل عمومی، خروج خودروهای فرسوده، افزایش مصرف گاز طبیعی و اجرای سخت گیرانه قوانین ترافیکی و صنعتی در ماه‌های خرداد، تیر، دی و روزهای ابتدایی هفته را مهم‌ترین عامل در جهت کاهش آلاینده ذرات معلق در کیفیت هوای روزهای بسیار آلوده یا خطرناک شهر تهران مؤثر شناخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزیابی ریسک زیست محیطی مجموعه‌های ورزشی در ارتباط با آلاینده‌های هوا (مطالعه موردی: شمال شرق شهر تهران)
        احمد نامنی سید مصطفی طیبی ثانی علی فهیمی نژاد باقر مرسل
        چکیده هدف این مقاله ارزیابی میزان ریسک زیست محیطی مجموعه‌ها و فضاهای ورزشی شمال شرق تهران بر اساس پهنه‌بندی آلودگی هوا با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و ارائه الگویی برای مدیریت این ریسک است. جامعه آماری مقاله 48 مورد از فضاهای ورزشی شمال شرق تهران است. مراحل چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله ارزیابی میزان ریسک زیست محیطی مجموعه‌ها و فضاهای ورزشی شمال شرق تهران بر اساس پهنه‌بندی آلودگی هوا با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و ارائه الگویی برای مدیریت این ریسک است. جامعه آماری مقاله 48 مورد از فضاهای ورزشی شمال شرق تهران است. مراحل انجام پژوهش به این صورت است که ابتدا داده‌های مربوط به شش شاخص آلاینده‌ هوا (منو اکسید کربن، دی‌اکسید گوگرد، دی ‌اکسید ازت، ‌ازن و ذرات معلق) به صورت خام از مرکز پایش آلودگی هوا و شرکت کنترل کیفیت هوای تهران جمع‌آوری و مورد تحلیل قرار می گیرد. سپس با توجه به وزن هر آلاینده و بر اساس درونیابی به روش کریجینگ به تفکیک رستر مربوطه تولید و کلاس بندی بر اساس محدوده حداقل و حداکثر انجام می شود. در نهایت بر اساس جدول شاخص کیفیت هوا طبقه بندی سطح اهمیت ایمنی بهداشتی نیز صورت می گیرد و نقشه مربوطه تهیه و در ادامه اقدام به روی هم‌ گذاری لایه موقعیت مکانی مجموعه‌های ورزشی و لایه‌های پهنه‌بندی آلاینده‌ها خواهد شد. نتایج مقاله نشان می دهد که 22 مجموعه ورزشی از 48 مجموعه مورد مطالعه کانون های دریافت کننده بیشترین بار آلودگی هستند. ارزیابی ریسک زیست محیطی مجموعه‌های ورزشی با توجه به آلاینده‌های هوا ، بر اساس روش ویلیام فاین عدد ریسک 300 را نشان می دهد که نشان دهنده سطح ریسک بالا است. بنابراین نیازمند انجام اقدامات اصلاحی فوری برای کنترل ریسک است. Abstract The purpose of this paper is to assess the environmental risk of the Northeastern sport complexes and sports spaces based on the zoning of air pollution using the GIS Geographic Information System (GIS) and provide a model for managing this risk. The statistical population of the article is 48 items of sports spaces in north east of Tehran. The research process is based on the fact that data from six air pollutant indicators (carbon monoxide, sulfur dioxide, nitrogen dioxide, ozone and particulate matter) raw materials collect from the Air Pollution Monitoring Center and Tehran air Quality Control Company and analyzed. Then according to the weight of each pollutant and based on interpolation in the Kriging method the corresponding raster is produced and categorized based on the minimum and maximum range. Finally, according to the air quality index table, the classification of the level of importance of health safety will be done and the relevant map will be prepared and then proceed to align the location layer of the sports complexes and the layers of pollutant zoning. The results of the paper show that 22 sports complexes from 48 study groups are the most polluting centers receiving. Environmental risk assessment of sports complexes with regard to air pollutants, based on William Fein's method. Risk number 300 shows which represents a high risk level. Therefore, it needs to take immediate corrective measures to control the risk. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی پتانسیل ماهواره‌ی مودیس و سنتینل-5 در برآورد میزان گرد و غبار (مطالعه موردی: استان خوزستان)
        حمیدرضا غفاریان ابوذر کیانی فهیمه عربی علی آباد
        آلاینده‌های هوا در کلان‌شهرها، چالش‌ جدی برای مدیران است که سلامت شهروندان را تهدید می‌کند و نظارت بر آن یک وظیفه مهم است. به دلیل تعداد محدود ایستگاه‌های نظارت زمینی، بررسی و پایش میزان دقیق آلودگی هوا در مناطق مختلف کشور ناممکن است. در این تحقیق تصاویر ماهواره‌ی سنتین چکیده کامل
        آلاینده‌های هوا در کلان‌شهرها، چالش‌ جدی برای مدیران است که سلامت شهروندان را تهدید می‌کند و نظارت بر آن یک وظیفه مهم است. به دلیل تعداد محدود ایستگاه‌های نظارت زمینی، بررسی و پایش میزان دقیق آلودگی هوا در مناطق مختلف کشور ناممکن است. در این تحقیق تصاویر ماهواره‌ی سنتینل-5 و سنجنده مودیس برای مطالعه تحلیلی از روند تغییرات زمانی - مکانی میزان گرد و غبار در سطح استان خوزستان استفاده شد. هدف این مطالعه استفاده از داده‌های ماهواره‌ای با وضوح نسبتاً بالا برای پایش محلی کیفیت و میزان آلودگی هوا و بررسی ارتباط تصاویر دو سنجنده سنتینل-5 و مودیس است. در این پژوهش، از کدنویسی در محیط گوگل ارث انجین تصاویر سنتینل 5 و همچنین میانگین گیری AOD مودیس استفاده شد. و یافته‌های تحقیق حاکی از مقادیر قابل‌توجهی AOD در چندین بخش از منطقه مورد مطالعه همچون شهرستان‌های اهواز، آبادان، خرمشهر، بندرماهشهر و باوی است. هم‌چنین میزان کمی ریزگردها در شهرستان‌های جنوب‌شرقی، شرق و شمال‌شرقی استان دیده می‌شود. با توجه به نتایج این تحقیق هر چه از سمت جنوب‌شرقی، شرق و شمال‌شرقی استان حرکت و به سمت بخش‌های جنوب و غرب استان پیش رفت میزان ریزگردها افزایش می‌یابد. با توجه به تجزیه و تحلیل صورت گرفته، همبستگی مثبت بالایی بین تصاویر هر دو سنجنده سنتینل-5 و مودیس در تشخیص میزان گرد و غبار مشاهده شد، که نشانگر امکان استفاده از آن‌ها در پایش این نوع آلاینده در مقیاس کشوری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - نقش کارخانه های خودروسازی و شرکت معین کاغذ رجه بر آلودگی هوای شهر خشرودپی بابل با روش ماتریس لئوپولد
        محمد معتمدی احمد آرائیان مهدی وطن پرست
        هدف پژوهش حاضر بررسی آلاینده‌های تولید شده صنعتی دو کارخانه خودرو سازی و شرکت معین کاغذ شهرک صنعتی رجه و نقش آن بر آلوده سازی شهر خشرودپی که نزدیکترین شهر به شهرک صنعتی رجه است می باشد. سوالی که در این پژوهش مطرح است این است که دو کارخانه صنعتی رجه تا چه حد بر آلودگی هو چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی آلاینده‌های تولید شده صنعتی دو کارخانه خودرو سازی و شرکت معین کاغذ شهرک صنعتی رجه و نقش آن بر آلوده سازی شهر خشرودپی که نزدیکترین شهر به شهرک صنعتی رجه است می باشد. سوالی که در این پژوهش مطرح است این است که دو کارخانه صنعتی رجه تا چه حد بر آلودگی هوای شهر خشرودپی تاثیر گزارند. این پژوهش از نظر هدف کاربردی می باشد و از نظر روش انجام تحقیق توصیفی -تحلیلی و به صورت همبستگی می باشد. این تحقیقات برای کسب اطلاع از وجود رابطه بین متغیرها انجام می‌پذیرد ولی الزاما کشف رابطه علت و معلولی مورد نظر نیست. روش های مورد استفاده جهت جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق روش فهرست، چک لیست و ماتریس لئوپولد می باشد. ارتباط و همبستگی میان مقادیر پارامترهای مورد بررسی توسط آزمون همبستگی پیرسون و در نرم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت و از آنجایی که آزمون پیرسون برای داده های نرمال قابل انجام است، برای بررسی نرمال بودن داده‌ها ابتدا آزمون کولموگروف-اسمیرونوف صورت گرفت. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که میان تغییرات پارامترهای آلاینده‌ی مونو اکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ریزگردهای با اندازه 10 میکرون و دی اکسید نیتروژن در دو منطقه شهرک صنعتی رجه و خشرودپی ارتباط مستقیم وجود داشته و معنا داری میان دو منطقه در مورد پارامتر ازن شناسایی نشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی اثر آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در دو گیاه خرزهره L.) (Nerium oleander و اقاقیا (Robinia pseudo acacia L.)
        مه‌لقا قربانلی غلامرضا بخشی خانیکی2 زینب باکند
        اثرات آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در اقاقیا و خرزهره موضوع این تحقیق بوده است. درابتدا با استفاده از اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کنترل کیفیت ه چکیده کامل
        اثرات آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در اقاقیا و خرزهره موضوع این تحقیق بوده است. درابتدا با استفاده از اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کنترل کیفیت هوا، پارک سرخه حصاربه عنوان محیط پاک و منطقه آزادی به عنوان محیط آلوده انتخاب و گیاهان مورد نظر از این دو منطقه برداشت شد. سطح برگی در ماه آبان (84) و خرداد (85) و غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a و کلروفیل b و کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در تیرماه (85) با روش اسپکتروفتومتری تعیین و مقایسه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که آلودگی هوا باعث کاهش معنی‌دار سطح برگی در اقاقیا و خرزهره شد. همچنین آلودگی هوا باعث افزایش غلظت پرولین در دو گیاه اقاقیا و خرزهره شد. غلظت کربوهیدرات‌های محلول در اثر آلودگی هوا در اقاقیا کاهش و در خرزهره افزایش یافت و این تغییرات از نظر آماری معنی‌دار بود. نتایح این تحقیق نشان داد که در اثر آلودگی هوا میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی شامل (کلروفیل a وb و کلروفیل کل و کارو تنوئیدها) در خرزهره بطور معنی‌داری افزایش یافت و در اقاقیا کلروفیل a و کلروفیل کل و کاروتنوئید‌ها کاهش یافت که این کاهش در مورد کاروتنوئید‌ها معنی‌دار نبود و میزان کلروفیل b تغییر چندانی نکرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی آلاینده‌های تاثیرگذار بر آلودگی هوای تهران و راهکارهای کنترل با توجه به شاخص کیفیت AQI
        فریبا سلیمانی عباس ملک حسینی
        چکیده با توجه به رشد رو افزون جمعیت، وسایط نقلیه و کاربری‌های صنعتی در اطراف شهر تهران آلودگی هوا نیز بشدت افزایش یافته و نتایج نامطلوبی به همراه داشته است. هدف از این پژوهش تشخیص روند الگوی تغییر آلاینده‌ها و ماه‌های پر خطر و شناسایی شاخص آلاینده تأثیر گذار در طی دوره چکیده کامل
        چکیده با توجه به رشد رو افزون جمعیت، وسایط نقلیه و کاربری‌های صنعتی در اطراف شهر تهران آلودگی هوا نیز بشدت افزایش یافته و نتایج نامطلوبی به همراه داشته است. هدف از این پژوهش تشخیص روند الگوی تغییر آلاینده‌ها و ماه‌های پر خطر و شناسایی شاخص آلاینده تأثیر گذار در طی دوره زمانی 1390 تا 1395 در هوای شهر تهران است. بدین صورت که میزان روزانه آلاینده‌ها در طی سال‌های مورد مطالعه از طریق روش رگرسیون خطی بررسی و ارقام ارائه شده به صورت میانگین و نمودار سالانه بیان می‌گردد. نتایج حاصل از آن راه حل‌هایی برای کاهش آلودگی هوای تهران ارائه می‌کند. روش تحقیق از نوع آماری و تحلیلی است و از نظر هدف در گروه تحقیقات کاربردی قرار می‌گیرد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که وضعیت آلودگی هوای تهران در طی سال‌های 1390 تا 1395 بر اساس شاخص کیفیت هوای AQI در تمامی آلاینده‌ها به جز ذرات معلق روندی کاهشی داشته است. کیفیت هوا به طور تقریبی درفصل گرم سال به دلیل وقوع پدیده گرد و غبار و استفاده از سیستم‌های سرمایشی و عدم جا به جایی هوا که عوامل افزایش روزهای فراتر از حد مجاز بوده نامطلوب دیده شده است. با شروع سرما نیز بر تعداد روزهای نامطلوب آلودگی افزوده شده در اواخر آذر تا اوایل دی شرایط نامطلوب در تعداد روزها به شکل متوالی اتفاق افتاده که این توالی طولانی، خود وخامت شرایط کیفیت هوا را حادتر کرده است. استقرار جو پایدار و وقوع پدیده وارونگی و استفاده از سیستم‌های گرمایشی عمده‌ترین عامل افزایش تعداد روزهای فراتر از حد مجاز در روزهای سرد سال بوده که همه متأثر از افزایش آلاینده ذرات معلق بوده است. بنابر نتایج تجزیه آماری و از آنجایی که این روند متوالی در طی سال 1396 و بعد نیز ادامه خواهد داشت، گسترش حمل و نقل عمومی، خروج خودروهای فرسوده، افزایش مصرف گاز طبیعی و اجرای سخت گیرانه قوانین ترافیکی و صنعتی در ماه‌های خرداد، تیر، دی و روزهای ابتدایی هفته را مهم‌ترین عامل در جهت کاهش آلاینده ذرات معلق در کیفیت هوای روزهای بسیار آلوده یا خطرناک شهر تهران مؤثر شناخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - ارزیابی ریسک زیست محیطی مجموعه‌های ورزشی در ارتباط با آلاینده‌های هوا (مطالعه موردی: شمال شرق شهر تهران)
        احمد نامنی سید مصطفی طیبی ثانی علی فهیمی نژاد باقر مرسل
        چکیده هدف این مقاله ارزیابی میزان ریسک زیست محیطی مجموعه‌ها و فضاهای ورزشی شمال شرق تهران بر اساس پهنه‌بندی آلودگی هوا با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و ارائه الگویی برای مدیریت این ریسک است. جامعه آماری مقاله 48 مورد از فضاهای ورزشی شمال شرق تهران است. مراحل چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله ارزیابی میزان ریسک زیست محیطی مجموعه‌ها و فضاهای ورزشی شمال شرق تهران بر اساس پهنه‌بندی آلودگی هوا با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و ارائه الگویی برای مدیریت این ریسک است. جامعه آماری مقاله 48 مورد از فضاهای ورزشی شمال شرق تهران است. مراحل انجام پژوهش به این صورت است که ابتدا داده‌های مربوط به شش شاخص آلاینده‌ هوا (منو اکسید کربن، دی‌اکسید گوگرد، دی ‌اکسید ازت، ‌ازن و ذرات معلق) به صورت خام از مرکز پایش آلودگی هوا و شرکت کنترل کیفیت هوای تهران جمع‌آوری و مورد تحلیل قرار می گیرد. سپس با توجه به وزن هر آلاینده و بر اساس درونیابی به روش کریجینگ به تفکیک رستر مربوطه تولید و کلاس بندی بر اساس محدوده حداقل و حداکثر انجام می شود. در نهایت بر اساس جدول شاخص کیفیت هوا طبقه بندی سطح اهمیت ایمنی بهداشتی نیز صورت می گیرد و نقشه مربوطه تهیه و در ادامه اقدام به روی هم‌ گذاری لایه موقعیت مکانی مجموعه‌های ورزشی و لایه‌های پهنه‌بندی آلاینده‌ها خواهد شد. نتایج مقاله نشان می دهد که 22 مجموعه ورزشی از 48 مجموعه مورد مطالعه کانون های دریافت کننده بیشترین بار آلودگی هستند. ارزیابی ریسک زیست محیطی مجموعه‌های ورزشی با توجه به آلاینده‌های هوا ، بر اساس روش ویلیام فاین عدد ریسک 300 را نشان می دهد که نشان دهنده سطح ریسک بالا است. بنابراین نیازمند انجام اقدامات اصلاحی فوری برای کنترل ریسک است. Abstract The purpose of this paper is to assess the environmental risk of the Northeastern sport complexes and sports spaces based on the zoning of air pollution using the GIS Geographic Information System (GIS) and provide a model for managing this risk. The statistical population of the article is 48 items of sports spaces in north east of Tehran. The research process is based on the fact that data from six air pollutant indicators (carbon monoxide, sulfur dioxide, nitrogen dioxide, ozone and particulate matter) raw materials collect from the Air Pollution Monitoring Center and Tehran air Quality Control Company and analyzed. Then according to the weight of each pollutant and based on interpolation in the Kriging method the corresponding raster is produced and categorized based on the minimum and maximum range. Finally, according to the air quality index table, the classification of the level of importance of health safety will be done and the relevant map will be prepared and then proceed to align the location layer of the sports complexes and the layers of pollutant zoning. The results of the paper show that 22 sports complexes from 48 study groups are the most polluting centers receiving. Environmental risk assessment of sports complexes with regard to air pollutants, based on William Fein's method. Risk number 300 shows which represents a high risk level. Therefore, it needs to take immediate corrective measures to control the risk. پرونده مقاله