بررسی تأثیر آنومی اجتماعی بر رفاه ذهنی در میان شهروندان جوان شهر تهران

محورهای موضوعی : علوم اجتماعی

عزت الله سام آرام ¹ , حسین بارگاهی ² , نرگس کبیری ³

1 - استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2 - کارشناس ارشد برنامه ریزی رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3 - کارشناس ارشد برنامه ریزی رفاه اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1396/02/03 تاریخ پذیرش : 1396/02/03 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه: جوانان, رفاه اجتماعی, آنومی‌ اجتماعی, رفاه ذهنی,

چکیده مقاله :

یکی از شاخص‌های اصلی توسعه در دنیای امروز دستیابی به هر دو بعد عینی و ذهنی رفاه اجتماعی است. چرا که دیگر تنها ابعاد عینی به تنهایی تأمین کننده نیازهای افراد نیستند و توجه به ابعاد ذهنی به علت تاثیر مستقیمی‌ که بر کیفیت زندگی انسان دارند نیز اهمیت ویژه‌ای یافته است؛ بنابراین مشکلاتی هم که این بعد از رفاه اجتماعی را دچار خدشه می‌‌کنند و نهایتا رسیدن به آن را به تعویق می‌اندازند دغدغه بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران است. از جمله این مشکلات، تغییرات و نوساناتی است که آنومی‌ اجتماعی در جامعه بوجود می‌‌آورد. به همین دلیل مقاله حاضر به سنجش رفاه ذهنی و تاثیر آنومی‌ اجتماعی بر آن در میان شهروندان جوان شهر تهران می‌پردازد. چارچوب نظری این تحقیق بر پایه نظریات تونی فیتز‌پتریک برای رفاه ذهنی و مسنر و روزنفلد برای آنومی اجتماعی است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشیبوده و از تکنیک پرسشنامه برای گردآوری داده‌ها، با حجم نمونه آماری400 نفر استفاده شده است. در این پژوهش از شیوه نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای در بین جوانان 15-29 ساله ساکن شهر تهران استفاده نمودیم. همچنین جهت آزمون فرضیه‌ها از آماره‌های دی‌سامرز،گاما و جهت تحلیل داده‌ها از تحلیل رگرسیون که در نرم‌افزارspss تعبیه شده است استفاده نمودیم. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که متغیر آنومی‌ اجتماعی و ابعاد آن (بی‌معنایی، بی‌قدرتی و بت‌وارگی پول) دارای تأثیر معکوس و کاهنده بر میزان رفاه ذهنی می‌‌باشند. یعنی هر چقدر میزان آنومی‌ اجتماعی و ابعادش در جامعه افزایش پیدا کند از میزان رفاه ذهنی کاسته می‌‌شود.

چکیده انگلیسی:

One of the main indicators of development in today's world access to both objective and subjective social welfare. The only objective of not only supplying the needs of individuals with regard to the mental aspects of a direct impact on the quality of human life is also important, The problem is that the social welfare and ultimately connect it to the concern of many planners and policymakers is postponed. Among these problems, changes and fluctuations that creates social anomie. That is why this article is to measure subjective well-being and the impact of social anomie among young people in Tehran deals. The theoretical framework of this research is based on theories of well-being and mental Toni Fitzpatrick, Messner and Rosenfeld for social anomie. The questionnaire survey and study techniques for data collection, with a sample size of 400 are used. In this multi-stage cluster sampling method among young people aged 15-29 in Tehran we use. The correlation coefficients for Somers'd, Gamma and Regression analysis to analyze the data that we use spss software is embedded. The results show that the variables of social anomie (meaninglessness, powerlessness and fetishism of money) have the reverse effect of reducing the level of their mental well-being. This means that no matter how much social anomie and magnitude increase in levels of subjective well-being is diminished.

منابع و مأخذ:

1-     اﻟﻮاﻧﻲ، ﻣﻬﺪی ؛ بهرامی، ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ. (1377). ﻧﻘﺶ آﻣﺎدﮔﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن در ﺗﺤﻘﻖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺸﺎرﻛﺘﻲ. ﺗﺎزهﻫﺎی  ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ، ص 113.

2-     اینگلهارت، رونالد. (1373). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی.ﺗﺮﺟﻤـﺔ مریم وتر. تهران: انتشارات کویر.ص 5-25-44-201-225-329-449.

3-     بارگاهی، حسین. (1392). بررسی رفاه ذهنی و عوامل موثر بر آن در میان جوانان ساکن شهر تهران.پایان نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی رفاه اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی. ص 26.

4-     تدگار، راﺑﺮت. (1377). ﭼﺮا اﻧﺴﺎن ﻫـﺎ ﺷـﻮرش ﻣـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ. ﺗﺮﺟﻤـﺔ ﻋﻠـﻲ ﻣﺮﺷـﺪی زاده. ﺗﻬـﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت راﻫﺒﺮدی.ص27و54و131 و471.

5-     تمییزی، ریحانه. (1389). تبیین نسلی تغییر ارزش‌ها و ارتباط آن با رفاه اجتماعی شهروندان تهرانی. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی رفاه اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.(استاد راهنما  دکتر غلامرضا غفاری).ص 45.

6-     سام دلیری، یونس. (1382). فساد مالی در بخش های مالیاتی و گمرکی/ نمونه های تجربی در بعضی از کشورها نشریه اقتصاد ( بانک و اقتصاد) . فروردین و اردیبهشت – شماره 34، ص15.

7-     ستوده، هدایت الله. ( 1383). مقدمهای بر آسیب شناسی اجتماعی.تهران:آوای نور.ص129-130.

8-     ﭼﻠﺒﻲ، ﻣﺴﻌﻮد. (1389). ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻧﻈﻢ. تهران: ﻧﺸﺮ ﻧﻲ.ﭼﺎپ اول . ص76.

9-     حیدری، آرش؛ ستوده ناورودی، سید امید؛ شادمان فخر آبادی، اعظم؛ نمازی، مرجان. (1391). آنومی یا آشفتگی اجتماعی:علل و پیامدها. همایش ملی اشتغال، نظم و امنیت. ص:5.

10-  ذاکری، حامد. (1391) .بررسی رابطه میزان احساس بهره مندی از رفاه اجتماعی با میزان‌پایبندی به تعهدات شهروندی در بین شهروندان شهر مشهد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی،دانشکده علوم اجتماعی،ص12.

11-  رفیع پور، فرامرز. (1378). آنومی‌ یا آشفتگی اجتماعی. تهران : انتشارات سروش.417.

12-  رﻓﻴﻊ ﭘﻮر، ﻓﺮاﻣﺮز. (1378). آﻧﻮﻣﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ. تهران: اﻧﺘﺸﺎرات ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻬﺎﻣﻲ اﻧﺘﺸﺎر. ﭼـﺎپ اول.ص 55.

13-  رفیع پور، فرامرز.(1378). آنومی‌ یا آشفتگی اجتماعی. پژوهشی در زمینه پتانسیل آنومی‌ شهر تهران. تهران: نشر سروش.

14-  زاهدی اصل، محمد. (1381). مبانی رفاه اجتماعی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.ص16.

15-  فیتز پتریک، تونی. (1381). نظریه رفاه.سیاست اجتماعی چیست؟. ترجمه هرمز همایون پور. تهران: نشر گام نو.ص 11 الی 86.

16-  فیتز پتریک، تونی. (1383). نظریه رفاه.سیاست اجتماعی چیست؟.ترجمه هرمز همایون پور. تهران: نشر گام نو.ص20-27.

17-  کوزر، لوئیس، برنارد روزنبرگ. (1387). نظریه های بنیادی جامعه شناسی. ترجمه فرهنگ ارشاد. تهران: نشر نی.

18-  لهسایی زاده، عبدالعلی. (1373). نابرابری ها و قشربندی اجتماعی در ایران. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره شانزدهم ، شماره دوم،ص111.

19-  نوری نایینی،محمد سعید. (1383). بازخوانی اندیشه های آمارتیا سن در توسعه و آزادی تبیینی ایرانی از نگرش‌های آمارتیا سن. نشریه راهبرد، ش 34،صص442-443.

20-  نوید نیا، منیژه .(1382). درآمدی بر امنیت اجتماعی. فصلنامه مطالعات راهبردی، سال ششم، شماره 19،ص60.

21-  هزار جریبی، جعفر و صفری شالی، رضا. (1391). آناتومی‌ رفاه. تهران:انتشارات جامعه و فرهنگ. ص 36-68.

22-  Alexandrova, Anna. (2005). Subjective well-being, The University of  Michigan

23-  Argyle, M. (2001). Causes and correlates of happiness.. journal of counseling psychology, Vol. 43, pp. 16-8

24-  Argyle, M. (2001a). Personality, self – esteem and happiness”, journal of counseling psychology, Vol. 24, pp. 511-21.

_25-      Diener, Ed. (2005).” Guidelines for national indicator of subjective well-bing and ill-bing, university of linois,pp. 2-3.

26-  Heady, Bruce and others (2007), Money does not buy happiness , London: Rroutledge, second edition.

27-  Rawls, John. (1971), A Theory of Justice, Oxford: Oxford University Press, 1972.pp:13, 48, 6-25.

28-  Siegel, larry. S (1998), criminology west wadsworth publishing company . NY: FREE PRESS.pp.80-179.

29-  Merton, Robert K. (1968). Social theory and social structure. Newyork: free press. Merton, Robert K. (1968-08-01). Social Theory and Social Structure (1968 enlarged ed.). New York, NY, US: Free Press. ISBN 0-02-921130-1.p.125.

30-  Morrison, wayne: solicitor, barri sterand (1995) "theoretical criminology from modernity to post modernism" London Cavendish publishing.

.