بررسی اثر تاریخ کاشت و نسبت اختلاط ذرت و سویا بر عملکرد دانه و کیفیت بذر در شرایط محیطی اهواز

محورهای موضوعی : تکنولوژی بذر

عبدالجلیل اسلامی‏ زاده ¹ (دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران)
علی کاشانی ² (دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران)
سید عطااله سیادت ³ (استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ورامین، ورامین، ایران)
عادل مدحج ⁴ (دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران)
شهرام لک ⁵ (استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/05/21 تاریخ پذیرش : 1399/05/21 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: کشت مخلوط, ذرت, سویا, بذر, تاریخ کشت,

چکیده مقاله :

به‌منظور بررسی اثر کشت مخلوط ذرت و سویا به روش جایگزینی بر کمیت و کیفیت بذر، آزمایشی فصل زراعی 93-1392 در منطقه اهواز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این پژوهش تیمارهای آزمایش شامل چهار تاریخ کاشت (21 تیر، 31 تیر، 10 مرداد و 20 مرداد) و پنج نسبت اختلاط (100 درصد ذرت، 100 درصد سویا،50 درصد ذرت+50 درصد سویا، 75 درصد ذرت+25 درصد سویا، 25 درصد ذرت+75 درصد سویا) بود. بالاترین و پایین‌ترین طول گیاهچه و وزن هزار دانه ذرت و سویا و همچنین عملکرد دانه ذرت به ترتیب در تاریخ کاشت 21 تیرماه و 10 مرداد ماه مشاهده شد. در نسبت‌های مختلف اختلاط ذرت و سویا، با تاخیر در کاشت، سرعت جوانه زنی بذرهای تولید شده و وزن خشک گیاهچه های حاصل از این بذرها در ذرت و سویا بطور معنی داری کاهش یافت، بطوری که در نسبت‌های اختلاط مختلف تاریخ کاشت 21 تیرماه بهترین تاریخ کشت و 20مردادماه بدترین تاریخ کشت بود. کشت خالص ذرت و سویا در تاریخ های مختلف کشت نیز نسبت به سایر نسبت های اختلاط بالاترین مقادیر را در مورد این صفات داشت. عملکرد بذر سویا در نسبت های مختلف اختلاط ذرت و سویا بطور معنی داری در اثر تاخیر کاشت کاهش یافت و بالاترین عملکرد بذر سویا در کشت خالص این گیاه و تاریخ کشت 21 تیرماه مشاهده شد.

منابع و مأخذ:

Awal, M. and Ikeda, T. 2002. Effects of changes in soil temperature on seedling emergence and phonological development in field-grown stands of peanut (Arachis hypogaea). J. Environ. Exp. Bot. 47: 101-113.

Chudhary, S.K. 2004. Grain and forage legume yield with or without intercropping and the effect of leucaena green leaf manuring on nitrogen economy of corn. Ph.D. Thesis in agronomy, University of Hawaii in Partial Fulfillment.

Demir, I. and Balkaya, A. 2005. Seed development stages of kale (Brassica oleraceavar. acephala L.) genotypes in Turkey. Hort. Sci. 32: 147-153.

Elias, S.G., Garary, A., Schweitzer, L. and Hanning, S. 2006. Seed quality testing of native species. Nat. Plant. J. 7(1): 15-19.

Eshraghi-Nejad, M., Kamkar, B. and Soltani, A. 2011. The effect of sowing date on yield of millet varieties by influencing on phonological periods duration. Elec. J. Crop. Prod. 4(2): 169-188.

Habibifar, S. 2003. Study on the adaptation and yield comparison of 10 soybean (glycine max L.) varieties at Iranshar region. MS.C Thesis, Faculty of Agriculture, Payam-e-noor University, Zahedan Center, Iran. (In Persian).

Haro, R.J., Otegui, M.E., Collino, D.J. and Dardanelli, J.L. 2007. Environmental effects on seed yield determination of irrigated peanut crops: links with radiation use efficiency and crop growth rate. Field. Crop. Res. 103: 217-228.

Julius A.B. and Kehinde E. 2013. Productivity of maize /cowpea intercrop as influenced by time of introducing cowpea and nitrogen fertilizer rates in southwestern Nigeria. Agri. Sci. Res. J. 3(7): 186- 193.

Khichar, M.L. and Niwas, R. 2006. Microclimatic profiles under different sowing environments in wheat. J. Agromet. 8: 201–209.

Koocheki, A., Lalehgani, B. and Najibnia, S. 2008. Valuation of productivity in bean and corn intercropping. Iranian J. Field Crops Res. 6: 605-614. (In Persian).

Kumar A. 2007. Effects of legumes on growth, yield and quality of pop sorghum in inter and mied cropping system. MSs Thesis, University of Agricultural Sciences, Dharwad.

Leraki, F., Amir Bakhtiar, N. and ghamari, M.S. 2013. Investigation of the effect of planting date on yield and yield components of six maize (Zea mays l.) hybrids in Khuzestan. Journal of Crop Physiology, Islamic Azad University, Ahvaz Branch, 4 (14): 69-59. (In Persian).

Mardaneh Sowe'eh, V. 2012. Effect of planting date and plant density on phenology and yield of soybean in Ardabil Region, Iran. Journal of Plant Ecophysiology, 3:65-70.

Matsuda, H., Shibata., Y., Mori, S. and Fujii, H. 2011. Effect of temperature during the ripening period on the 100-grain weight of soybean in Shonai district of Yamagata prefecture. Jap. J. Sci. 80 (1): 43-48.

Mazaheri, D., Bankehsaz, A., Movahedi Dehnavi, M., Hoseinzadeh, A. and Ghanadha, M. 2000. Effect of corn and bean intercropping on weed control. Pajouhesh & Sazandegi J. 47: 47-51. (In Persian).

Moosavi, S.G., Seghatoleslami, M.J. and Moazeni, A. 2012. Effect of planting date and plant density on morphological traits, LAI and forage corn (Sc. 370) yield in second cultivation. Inter. Rese. J. Appl. Basic Sci. 3(1): 57-63.

Nourmohammadi, G.H., Siyadat, S.A. and Kashani, A. 2010. Cereal crops. Fifth Edition. Shahid Chamran University Press, Page 446. (In Persian).

Rafiei, M. and Asgharipour, M.R. 2010. Investigation of the effect of planting date and plant density on morphological characteristics and yield components of maize cultivar in Shirvan region. J. Dyn. Agri., 6 (1): 34-23. (In Persian).

Rastegar, Z., Ghaderi-Far, F., Sadeghipour, H. and Zeinali, E. 2018. The effect of sowing date on peanut seed vigor and yield. J. Plant Ecophysiol. 33: 105-116. (In Persian).

Rosati, A. and Djong, T.M. 2003. Estimating photosynthetic radiation use efficiency using incident light and photosynthesis of individual leaves. Annual. Bot. 91:869-877.

Saberi, A.R. 2015. Evaluation of the usefulness of corn and forage production from soybean and maize cultivation in comparison with their pure cultivation. Res. Findings on Improving Crop Production, 1(2): 1-12. (In Persian).

Scott, R.K. and Jaggard, K.W. 2000. Impact of weather, agronomy and breeding on yields of sugar beet grown in UKsince 1970. Agric. Sci. 134: 341-352.

Sebetha, E.T., Ayodele, V.I., Kutu, F.R. and Mariga, I.K. 2010. Yields and protein content of two cowpea varieties grown under different production practices in Limpopo province. South Africa. Africa. J. Biotechnol. 9(5).

Stakhr, A. and Chogan, R.S. 2012. Effect of planting date on grain yield and its components and response to major maize viruses in Fars province in a number of foreign and domestic maize hybrids. Seed Plant Impro. J. 27 (3): 313-333. (In Persian).

Tsubo, M.,Walker, S. and Ogindo, H.O. 2005. A simulation model of cereal–legume intercropping systems for semi-arid regions. II. Model application. Field Crops Res. 93: 23- 33.