ارزیابی و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری (مطالعه موردی: منطقه 22 شهر تهران)

محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی شهری

ال ناز رضایی ¹ , اسماعیل صالحی ² , اکرم الملوک لاهیجانیان ³ , امیرهوشنگ احسانی ⁴

1 - دانشجوی دکترای مدیریت محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران
2 - دانشیار گروه مدیریت و برنامه ریزی محیط زیست دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
3 - دانشیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
4 - دانشیار پردیس دانشکده های فنی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

تاریخ دریافت : 1399/05/12 تاریخ پذیرش : 1400/06/23 تاریخ انتشار : 1400/07/01

کلید واژه: تاب آوری, کاربری اراضی شهری, بلایای طبیعی,

چکیده مقاله :

شهرها اغلب محل تراکم بسیار زیاد جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. به همین دلیل در صورت نبود آمادگی برای مقابله با زلزله، احتمال بروز خسارات جانی و مالی بالا است. موضوع اصلی این است که پس از وقوع یک بلای بزرگ آن جامعه به چه میزان قادر است خود را به حالت اول بازگرداند. بنابراین پرداختن به سنجش و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر را روشن می کند. هدف کلی از مقاله، تعیین میزان اهمیت نقش هر یک از معیارها و شاخص های تاب آوری در منطقه 22 شهر تهران به عنوان منطقه محیط زیستی می باشد.روش تحقیق این پژوهش، توصیفی تحلیلی است، و ماهیت آن کاربردی می باشد. در این پژوهش ابتدا چارچوب نظری تحقیق از طریق جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی صورت پذیرفت، سپس میزان تاب آوری کاربری اراضی شهری، بر اساس نظرات کارشناسان و بررسی پژوهش های قبلی معیارها و زیر معیارهای تاب آوری تعیین گردید. پس از آن مقایسات زوجی شاخص ها به کمک 20 نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان متخصص که در حوزه برنامه ریزی و مدیریت شهری تخصص داشته اند، صورت پذیرفت. به منظور ارزیابی و بررسی نهایی میزان تاب آوری از روش FAHP و سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS بهره گرفته شده است. در نهایت، ارزیابی ها و بررسی ها نشان داد که میانگین تاب آوری معیار ساختاری-طبیعی، منطقه 22 شهرداری تهران متوسط می باشد

چکیده انگلیسی:

Cities are often the site of overcrowding and man-made phenomena. For this reason, in the absence of earthquake preparedness, the probability of human and financial losses is high. The main issue is to what extent the society is able to return to its original state after a major disaster. Therefore, measuring and analyzing the resilience of urban land use clarifies the importance and necessity of the present study. The general purpose of this article is to determine the importance of the role of each of the criteria and indicators of resilience in District 22 of Tehran as an environmental area. The research method of this research is descriptive-analytical, and its nature is applied. In this study, first the theoretical framework of the research was done by collecting information through documentary studies, then the degree of resilience of urban land use, based on the opinions of experts and review of previous research, criteria and sub-criteria of resilience were determined. After that, pairwise comparisons of indicators were performed with the help of 20 faculty members and experts who specialized in urban planning and management. In order to evaluate and evaluate the final degree of resilience, FAHP method and GIS system have been used. Finally, evaluations and studies showed that the average resilience of the structural-natural criterion is moderate in District 22 of Tehran Municipality.