مطالعه میزان رعایت استانداردهای بین المللی ایزو در چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد کتابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از سال 1380-1386
محورهای موضوعی : دانش شناسی
مهردخت وزیرپور کشمیری
1
(عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
مریم سه دهی
2
(کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی ، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
کلید واژه: تحلیل محتوا, واحد علوم و تحقیقات, چکیده پایان‌نامه‌ها, چکیده نویسی, استاندارد ایزو214, روش سندی, واحد تهران شمال, تحصیلات تکمیلی,
چکیده مقاله :
هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه میزان رعایت استانداردهای بین المللی ایزو در چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد کتابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از سال 1380-1386انجام گرفته است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع سندی-تحلیل محتوا و کاربردی می‌باشد. ابزارگردآوری اطلاعات سیاهه وارسی استاندارد ایزو214 است.جامعه مورد مطالعه چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از 1380-1386 است که از میان تعداد 262 پایان‌نامه موجود، 156 پایان‌نامه به روش نمونه گیری احتمالی از نوع طبقه بندی متناسب سیستماتیک انتخاب شد. اطلاعات گردآوری شده براساس آمار توصیفی و استنباطی (آزمونt،آزمونF، آزمون کای دو) و از طریق نرم‌افزارآماری spssمورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که وضعیت استانداردهای چکیده نویسی درپایان‌نامه‌های هردو واحد مورد بررسی در وضعیت قابل قبولی بوده وهرچه به سال‌های اخیر نزدیک می‌شویم میزان رعایت استانداردهای چکیده نویسی درپایان‌نامه‌ها بیشتر رعایت شده است بطوری که درسال 84و85هریک با 8/14درصدو سال86با9/53درصد دروضعیت خیلی خوب می‌باشند. چکیده پایان‌نامه‌های متعلق به مردان و زنان از لحاظ رعایت استانداردهای چکیده نویسی در وضعیت تقریبا مشابه یکدیگر قرار دارد.در بررسی مقوله‌های موضوعی بیشترین تعداد پایان‌نامه مربوط به مقوله فناوری اطلاعات و ارتباط اطلاعاتی با5/20درصد می‌باشد. در مولفه‌های گزینش شده استاندارد ایزو214، بیشترین میزان رعایت استاندارد مربوط بهجایگاه چکیده وبیان ضمایربصورت سوم شخص با 100درصد و کمترین میزان مربوط به کلیدواژه‌های برگرفته شده از متن چکیدهبا9/17درصد می‌باشد. نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که میان ارزیابی چکیده پایان‌نامه‌ها براساس استاندارد ایزو 214 در دو واحد مورد بررسی(میزانt =27/.-) و در دو گروه زنان و مردان (میزانt =44/.-) تفاوت معناداری وجود ندارد. میان ارزیابی چکیده پایان‌نامه‌ها براساس استاندارد ایزو و مرتبه علمی استاد راهنما رابطه معناداری وجود دارد (میزان کای دو=12/6).
Purpose: This research aims to compare the Dissertation abstracts of MLIS students in Islamic Azad university-Tehran North branch and Science and research branch with the ISO214 abstracting standard during the years 2001 to 2007. Methodology: The methodology of the study was documentation-content analysis and applied method. For data collection, the Iso214 checklist was used . The sample population which is 156 out of 262 available dissertations is selected according to probability sampling in a classified systematic method. The collected information was analysed Based on descriptive and inferential statistics (T and F distribution test and chi-square test) by spss statistical software. Findings: findings showed that controling the standard abstracts writing in dissertations of both universities had an acceptable condition, in recent years, applying the standards of abstract writing is increased, the indicated rate of 14.8 %during the years, 2005 and 2006 also the rate of 53.9 %during 2007 is a good condition. The abstracts belonging to both genders are almost in the same condition from standard point of view. In terms of subject categories , most of the dissertations belong to the field of information technology and information communication with 20.5%. The highest level of meeting the Iso 214 standard was for "location of the abstract" and "use of third person pronoun" with 100 % and the least standard meeting were "keywords taken from the abstract contents" with 17.9%. Coclusions: Analyzing data of the research indicated that there was no meaningful differences between the two groups (t distribution=-./27) and two genders of writers (t distribution= -./44) according to Iso214. There was a meaningful differences between the abstract evaluation with iso214 and different years. There is also a meaningful co-relation between the level of abstract evaluations and the professor ranks according to the Iso standard (chi-square=6/12
دیبا، رضا.(1384)."مقایسه چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق(ع)". پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری واطلاع‌رسانی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
سه دهی، مریم.(1388)."مقایسه میزان رعایت استانداردهای بین المللی ایزو در چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد کتابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از سال 1380-1386". پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی.
صدیق بهزادی،ماندانا.(1381)."اصول چکیده نویسی براساس استاندارد ایزو214-1976".تهران:کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ص7-19.
کریم زاده، سارا.(1386)."تعیین وضعیت چکیده‌های پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری رشته‌های فنی ومهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و مقایسه آن با استانداردهای چکیده نویسی".
پایان‌نامه کارشناسی ارشدکتابداری و اطلاع‌رسانی،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات.
ملک محمدی،مریم.(1385)."اصول چکیده نویسی براساس استاندارد بین المللی ایزو در چکیده نویسی".پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
Tibbo,H.(1989)."abstracts,online searching,andd humanities:an analysis of the structure and content of abstracts of historical discourse". available at:http://www.proquest.umi.com
pinto,M.(1999)."paradigms for abstracting systems",journal of information sciences,25(5),365-380. available at:http://jis.sagepub.com/cgi/content/abstract/25/5/365
Shyan Ou, Ch.,& Dion, H.(2008)."design and development of a concept-based multi-document summarization system for research abstract", journal of information science, 34(3),308-326. available at:http://jis.sagepub.com/cgi/content/abstract/34/3/308