بررسی رفتار اطلاع‌یابی از اینترنت توسط دانشجویان فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول و مقایسه‌ی آن با مدل جستجوی اطلاعات کولثاو
محورهای موضوعی : دانش شناسی
ثمانه السادات قاضی دزفولی
1
(کارشناسی ارشد رشته کتابداری و اطلاع رسانی-کتابدار کتابخانه های عمومی دزفول)
زاهد بیگدلی
2
(استاد رشته کتابداری – عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و استاد دانشگاه علوم و تحقیقات خوزستان)
کلید واژه: اینترنت, رفتار اطلاع‌یابی, دانشجویان فنی مهندسی, دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول, مدل جستجوی اطلاعات کولثاو,
چکیده مقاله :
هدف: تحقیق حاضر رفتار و احساسات دانشجویان دوره ی کارشناسی رشته های فنی- مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول را در جستجوی اطلاعات از اینترنت با مدل جستجوی اطلاعات کولثاو مقایسه می کند. روش پژوهش: این پژوهش به روش توصیفی- پیمایشی انجام گرفته است و داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده اند. دانشجویان شرکت کننده در این تحقیق از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و شامل 340 نفر از دانشجویان هفت رشته ی فنی- مهندسی هستند که در سال 1386 وارد دانشگاه شده اند. تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش از طریق آمار توصیفی و آمار تحلیلی (آزمون مجذور کای[1]) انجام گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که اکثر دانشجویان مورد پژوهش اغلب مراحل مدل کولثاو را تجربه می کنند، بدان معنا که دانشجویان فنی- مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول هنگام جستجوی اطلاعات در اینترنت مرحله دوّم، چهارم، پنجم و ششم مدل کولثاو را تجربه کرده و احساسات آنها همانند احساسات ذکر شده در چهار مرحله از مدل کولثاو است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشانگر این مطلب است که میان جنسیت و انجام مراحل شش گانه مدل کولثاو، در دانشجویان زن و مرد دوره ی کارشناسی رشته های فنی- مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول اختلاف معناداری وجود دارد، این اختلاف نشان می دهد که مردان دانشجو هنگام جستجوی اطلاعات در اینترنت مراحل دوّم، چهارم، و ششم مدل کولثاو را بیشتر از زنان تجربه می کنند. همچنین دانشجویان مورد پژوهش هنگام جستجوی اطلاعات از اینترنت به ترتیبِ اولویت نیاز، در مراحل اوّل، سوّم، دوّم، و پنجم مدل کولثاو
Objective: This research attempted to compare the feelings and behavior of students in various engineering fields at Dezful Islamic Azad University on the Internet saerching based on Kuhlthau's Information-Seeking Model. Methodology: This research is of a descriptive type and the method is survey and data has been collected through a questionnaire. The sample students were selected through random sampling method which consisted of 340 students from seven engineering fields. Data analysis included descriptive statistics (Frequency and percentage) and analytical statistics (Chi-Square Test). Findings: Findings of this research showed that most students experienced many stages of Kuhlthau’s information-seeking model. That is, when searching information on the Internet, students experienced the second, the fourth, the fifth, and the sixth stages of that Model, and their feelings were the same as those mentioned in Kuhlthau’s model. Conclusion: The results of revealed that male and female studentsshow a significant differences in information- seeking the six stages of Kuhlthau’s information-seeking model; so that, male students more experienced the second, the fourth, and the sixth stages of this Model when searching the Internet. Also, students needed librarians help during the stages 1, 3, 2, 5, respectively.
اسلامی، عباس؛ کشاورز، حمید(1386). بررسی مهارت جستجوی اطلاعات در منابع الکترونیکی پیوسته در دانشجویان دکتری دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران.فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، 23 (2و1)، 60-45.
بیگدلی، زاهد؛ فرج پهلو، عبدالحسین؛ قاضی زاده، حمید(1390).مقایسه فرآیند جستجوی اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران با مدل فرآیند جستجوی اطلاعات کولثاو به منظور ارائه الگوی جستجوی اینترنتی آنان و طرح ماخله کتابداران در هنگام جستجو. فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 54،(2)، ج.4،ص40-64.
رج، آندرو؛ تد، لوسی؛ هارتلی، ریچارد (1382). جستجوی اطلاعات در عصر اطلاعات، اصول و مهارت ها. ترجمه زاهد بیگدلی. تهران: کتابدار.
مهرعلی زاده، یدالله؛ چینی پرداز (1384). روش های تجزیه و تحلیل داده های آماری و آزمون فرضیه در علوم اجتماعی و مدیریت با نرمافزارspss در محیط ویندوز. تهران: آییژ.
نادری، عزت الله؛ سیف نراقی، مریم(1388). روش های تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی (با تاکید بر علوم تربیتی).تهران: ارسباران. پیوست کتاب، جدول کرجسی و مورگان.
نارمنجی، مهدی؛ نوکاریزی، محسن(1388). بررسی اضطراب اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های بیرجند و فردوسی مشهد در فرایند جستجوی اطلاعات. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، (1)، 111-129.
نوکاریزی، محسن؛ داورپناه، محمدرضا (1385). تحلیل الگوهای رفتار اطلاع یابی. فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی،34(2)،9.
واگان، لیون(1384). روش های آماری برای متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی،رویکرد کاربردی و ساده برای درک، استفاده و تفسیر علم آمار. ترجمه محمد رضا قانع و کیوان کوشا. تهران: چاپار.
Burdic,T.A. (1995). Success and Diversity in information seeking: Gender and the Information search styles model. School Library Media Quarterly, Fall, 19-26
Esmaeel, Shamo (2001). University students and the Internet: Information Seeking study. University of North Texas, Available at: http:// digital.Library.unt.edu
Friel, Linda.D. (1995). The Information Research Process with Low - Achieving Freshmen using Kuhlthau’s six- stage model and the interventions that facilitate the process. Doctoral Dissertation, University of Massachusetts Lowell.
Hayden, K,A. (2003). Information Seeking Models . The university of Calgray, EDCI 701. Available at: http://www.ucalgary.ca/ahayden/seeking.htm.
Kuhlthau , Carol . (1999). Accommodating the User’s Information Search Process: Challenges Retrieval System designers. Bulletin of the American Society for Information Society, 25(3). Available at: http:// www.asis.org
Whitmire, Ethelene. (2003). Epistemological beliefs and the information-seeking behavior of undergraduates. Library and Information Science Research (Pergamon-Elsevier), 2005,127-142, Available at: http:// www.sciencedirect.com