ویژگی‌های حمایتی کارآفرینی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی و کشف رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر ویژگی‌های حمایتی کارآفرینی آنان

محورهای موضوعی : دانش شناسی

محمد رضا اباذری ¹ (استادیار دانشگاه آزاداسلامی، واحدقم، گروه کتابداری واطلاع رسانی، قم، ایران)
فهیمه باب الحوائجی ² (دانشیار واحدعلوم وتحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، گروه کتابداری واطلاع رسانی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1394/01/15 تاریخ پذیرش : 1394/03/25 تاریخ انتشار : 1395/06/01

کلید واژه: دانشگاه آزاد اسلامی, کارآفرینی, کتابخانه‌های دانشگاهی, کتابداران,

چکیده مقاله :

هدف: هدف این پژوهش، مطالعه ویژگی‌های حمایتی کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی واحدهای جامع دانشگاه آزاد اسلامی و کشف رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر این ویژگی‌هاست. روش پژوهش: نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است. کل جامعه آماری 109 نفر از کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی در 15 واحد جامع بودند که به صورت سرشماری مورد آزمون قرارگرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه حضوری با صاحب‌نظران جهت گزینش ویژگی‌های حمایتی کارآفرینی، و ابزار پرسش‌نامه خودسنجی محقق‌ساخته جهت سنجش این ویژگی‌ها در کتابداران بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی (شاخص KMO، آزمون کرویت بارتلت، تحلیل واریانس یک سویه، ضریب همبستگی و ضریب تعیین) انجام گرفت. یافته‌ها: ویژگی‌های حمایتی کارآفرینی کتابداران به طور معناداری از حد متوسط کمتر بود و رابطه معناداری بین مدرک تحصیلی کتابداری، سن و سطح تحصیلات کتابداران با این ویژگی‌ها وجود داشت. همچنین بین برخی از این ویژگی‌ها با متغیرهای مدرک تحصیلی، سن و سطح تحصیلات دارای ضریب مثبت و مستقیم بود که با افزایش امتیاز متغیرهای جمعیت شناختی، ویژگی‌های حمایتی کارآفرینی آنان افزایش می‌یافت. نتیجه گیری: امروزه بر جذب کتابدارانی با ویژگی‌های کارآفرینانه تأکید می‌شود. در کتابخانه‌ها، روشن نمودن اهداف، مسئولیت‌ها و تفویض آن به کتابداران شایسته، اعتماد و اطمینان را در آنان به وجود آورده و حمایت سازمانی موجب می‌گردد تا آنان با حداکثر ظرفیت و توان خود، ضمن سازگاری با محیط‌کاری و بقاء در بلندمدت، موجبات رضایتمندی استفاده‌کنندگان و مراجعان به کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی را فراهم نمایند.

چکیده انگلیسی:

Purpose: Present research tries to study entrepreneurship protective features of librarians of academic libraries of comprehensive Islamic Azad Universities and to find the relationship and effect of demographical variables on their entrepreneurship protective features. Methodology: Research is of descriptive type and its method is analytical survey. Statistical population composed of 109 persons of librarians of academic libraries in 15 comprehensive branches who were tested by census. Data collection instrument was face-to-face interview with pundits in order to choose entrepreneurship protective features, and researcher-made self-measurement questionnaire for measuring these features in librarians. Data were analyzed by descriptive statistics (frequency, percentage of frequency and table-drawing) and inferential statistics (KMO index, Kervit Bartlett test, single-way variance analysis, correlation coefficient and determination coefficient). Findings: Librarians' entrepreneurship protective features were significantly less than average and there was a significant relationship between librarianship diploma, age and librarians' education level and their protective features. Also among some librarians' protective features with variables of educational diploma, age and education had positive and direct coefficient that the increase in score of demographical variables caused the increase in librarians' entrepreneurship protective features. Conclusion: Nowadays, the emphasis is on attracting and recruiting entrepreneur librarians. Explaining the goals, responsibilities and assigning responsibility to competent librarians have made they feel confidence and trust. Organizational support causes they secure consent of users and applicants of libraries and information centers with their most capability and ability while they get along with workplace and survive for long-term. 

منابع و مأخذ:

 اباذری، م.ر. و ...همکاران (1393). ویژگی‌های انگیزشی (روان شناختی) کارآفرینی کتابداران پزشکی با تأکید بر مکتب انسانی، مطالعه موردی: واحدهای پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی. مدیریت اطلاعات سلامت، 11(3)، 326-333.

 تافتوی، چارلزان (1386). توسعه کارآفرینی، کلید موفقیت کتابداران (مریم رحمتی تاش، مترجم). ماهنامه اطلاع یابی و اطلاع رسانی، (5)، 13-14.

 حریری، ن.؛ شاهوار، ش. (1389). ارتقای رضایت کاربران کتابخانه با استفاده از سامانه مدیریت ارتباط با مشتری: گزارش یک تجربه. فصلنامه کتاب، 21(3)، 23-39.

 حسن مرادی، ن. (1385). مدیریت کار آفرینی. کرج: مؤسسه تحقیقات و آموزش مدیریت.

 

رستمی، ل. (1387). بررسی رابطه‌ ویژگی‌های شخصیتی مدیران با کارآفرینی سازمانی در سازمان‌های بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.

 شاه حسینی، ع. (1383). کارآفرینی. تهران: آییژ.

 شورای گسترش آموزشی عالی کشور (1367) طرح تعاریف و نظام تشکیلاتی دانشگاهی مراکز آموزش عالی مصوبه جلسه 20/01/67 و ابلاغ شده در 26/06/67 وزارت فرهنگ و آموزش عالی. تهران.

 کوراتکو، دونالد؛ وهاجتس، ریچارد (1383). نگرش معاصر بر کار آفرینی.) ابراهیم عامل محرابی با همکاری محسن تبرایی، مترجم)، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد (نشراثراصلی 2004).

 ناظم، ف.؛ عباسی، ز. (1384) . رابطه بین کارآفرینی و عملکرد مدیران دبیرستان‌های شهر تهران. مجموعه مقالات همایش ملی کارآفرینی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، 459- 475.

 هیسریچ، ر.؛ پیترز، م. (1385). کارآفرینی. (علیرضا فیض بخش و حمیدرضا تقی یاری، مترجم). تهران: دانشگاه صنعتی شریف، موسسه انتشارات علمی (نشراثراصلی 2002).

 

 Benigs,K. (1998). New Venture strategies. Prentice Hall Inc. Englewood Cliffs, N.J. : USA First Pub.

 Chell, E. and Haworth, J. (2009). Explorations of the Entrepreneurial personality: A; latent class Analysis paper to EIASM, Vienna.

 Clair, Guy st (1996). Entrepreneurial librarianship. London: Bowker- Saur.

 Fuller,A. (2006). Entrepreneurship's Planning Approach. Englewood Clifs NJ: Prentice-Hall.

 Hisrich, Robert D. Peters, Michael P. (2002). Entrepreneurship. Mc Graw Hill.

 Kirk,Elizabeth E. (2005). The Entrepreneurial Library. Creating Revenue in the Age of E-Commerce ACRLTen National Conference. www.ala.org/acrl/files/conferences/pdf/kirk accessed 20 September 2012.

 Kuratko, D. and Hodgetts, R. (1989). Entrepreneurship: A Contemporary Approach. NY: The Dryden Press.

 Kuratko, D. and Hadgetts, R. (2001). Entrepreneurship: A Contemporary Approach. Harcourt College publishers.

 Schumpeter, J. (2001). The theory of economic development. Cambridge: Harvard university press.

 Timmons, J. A. (1999). New Venture Creation: Entrepreneurship for the 21st.century. Boston: Irwin Mc Graw Hill.

 Toftoy, Charles N. (2002) The key to a librarian success: Developing Entrepreneurial trait. Information outlook. 6(6), June 2002. Available online at: www.sla.org