فرا ترکیب مهارت‌های اطلاعاتی و ارتباطی کتابداران جهت ارتقای خدمات کتابخانه‌های عمومی ( مطالعه موردی: استان خوزستان)

محورهای موضوعی : دانش شناسی

مراد دستاران ¹ (دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، دانشکدۀ علوم انسانی)
زهره میرحسینی ² (دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، دانشکدۀ علوم انسانی)
فرشته سپهر ³ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، دانشکدۀ علوم انسانی، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی)

تاریخ دریافت : 1400/04/11 تاریخ پذیرش : 1400/06/13 تاریخ انتشار : 1400/09/25

کلید واژه: کتابخانه‌های عمومی- خدمات, مهارت‌های اطلاعاتی و ارتباطی, خوزستان-کتابداران,

چکیده مقاله :

هدف: هدف تحقیق حاضر تحلیل فراترکیب مهارت‌های ارتباطی و اطلاعاتی کتابداران جهت ارتقاء خدمات کتابخانه‌های عمومی است.روش‌ پژوهش: برای دستیابی به هدف پژوهش، از روش ترکیبی که شامل استفاده هم‌زمان از تکنیک فراترکیب و روش تحلیل محتوا، تکنیک دلفی، روایی سازه و مدل‌یابی استفاده ‌شده‌است. جامعه آماری شامل 327 نفر از کتابداران استان خوزستان در سال 1398 بوده است که با روش نمونه‌گیری انتساب متناسب، تعداد 175 نفر انتخاب ‌و 129 مفهوم در حوزه مهارت‌های اطلاعاتی و 95 مفهوم در حوزه مهارت‌های ارتباطی انتخاب وسپس این مفاهیم با اجرای سه مرحله تکنیک دلفی با پایایی (97/0) و روایی (90/0) به دست آمده است.یافته‌ها: یافته‌های توصیفی منتج از پژوهش نشان داد که میانگین‌های مهارت ارتباطی و مهارت اطلاعاتی به ترتیب برابر با، 98/0 و 86/ 0در سطح ‌مطلوب و نسبتا ‌مطلوب است. در این پژوهش به نقش سه متغیر جنسیت، گروه سنی، وضعیت تحصیل در میان کتابداران پرداخته و مشخص شد که از میان این عوامل مهارت‌های اطلاعاتی و ارتباطی در بین کتابخانه‌های مختلف و وضعیت تحصیلی به ترتیب با توجه به سطح معنا داری 42/0 و34/0 رابطه‌ی معنا‌داری در میان گویه‌های مؤلفه‌ها وجود دارد و میان کتابداران با گروه‌های سنی مختلف کمترین میزان برخورداری و رابطه معناداری وجود دارد.نتیجه‌گیری: وضعیت مهارت‌های اطلاعاتی و ارتباطی کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان اهواز در سطح نسبتا مطلوب قرار دارد که بایستی دوره‌ها و کارگاه‌هایی در جهت آگاهی بهتر نسبت به مهارت‌های اطلاعاتی و ارتباطی وتوانایی یادگیری کار با نرم افزارهای اطلاعاتی و ارتباطی جهت ارتقا مهارت‌های کتابداران برگزار شود.

چکیده انگلیسی:

Objective: The purpose of this study is meta-synthesis the communication skills (verbal, non-verbal and interpersonal) and information (software, hardware, network, communication technology) of librarians to improve public library services.Methodology: To achieve the purpose of the research, the combined method, which includes the simultaneous use of meta- Synthesis technique and content analysis, Delphi technique, structural validity and modeling has been used. The statistical population consisted of 327 librarians in Khuzestan province in 1398. By proportional attribution sampling method, 175 people were selected and 129 concepts in the field of information skills and 95 concepts in the field of communication skills were selected and then these concepts were implemented by implementing three stages of Delphi technique with reliability. 0.97 and validity (0.90) has been obtainedResults: The descriptive findings of the study showed that the means of communication skills and information skills are equal to 0.98 and 0.86, respectively, at the desired and relatively desirable levels. In this study, the role of three variables of gender, age group, educational status among librarians was discussed and it was found that among these factors, "information and communication skills" among different libraries and educational status, respectively, according to the level of significance /042 and 0.34.Conclusion: The situation of information and communication skills of librarians in public libraries of Ahvaz province is at a relatively good level. Courses and workshops should be held for better knowledge of information and communication skills and the ability to learn to work with information and communication software to improve librarians' skills.