نقش سرمایه های فکری در جذب دانش و عمکرد سازمانی (مطالعه موردی: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)

محورهای موضوعی : دانش شناسی

علیرضا محمودی ¹ (دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی(گرایش مدیریت اطلاعات) دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، ایران)
عاطفه زارعی ² (عضو هیأت علمی علوم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان [e-mail])
علی اکبر فامیل روحانی ³ (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان)

تاریخ دریافت : 1396/05/29 تاریخ پذیرش : 1397/02/05 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: سرمایه فکری, جذب دانش, عملکرد سازمانی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران,

چکیده مقاله :

هدف: این پژوهش با هدف نقش سرمایه‌های فکری در جذب دانش و عملکرد سازمانی در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ نوع روش پژوهش توصیفی – همبستگی و از نظر هدف کاربردی بوده و جامعه آماری مورد پژوهش، شامل 161 نفر از کارکنان سازمان فرهنگی هنری که با ابزار پرسشنامه ساخت یافته ، داده‌ها جمع آوری شده و به منظور تعیین پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده گردیده است که ضریب آلفای کرونباخ با عدد 0.91 برای سرمایه فکری و0.92 برای جذب دانش و0.86 برای عملکرد سازمانی نشان دهنده پایایی بالایی پرسشنامه های مذکور بوده و جهت بررسی روایی محتوا نیز از اعتبار محتوا و نظرات خبرگان و صاحبنظران دانشگاهی و نیز مدیران جامعه مورد مطالعه بهره برده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. در آمار توصیفی به ارائه اطلاعات (فراوانی، درصد، درصد فروانی) پرداخته شد. در آمار استنباطی از آزمون آماری ضریب همبستگی و آزمون پیرسون استفاده شد. داده‌های مورد نظر توسط نرم افزار اس پی اس ویرایش 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: در بررسی حاضر مشخص شد 33 درصد کارکنان سازمان دارای بالاترین سطح سابقه کاری بین 5 تا 10سال را دارد هستند و از نظر سطح تحصیلات، بالاترین سطح با نرخ54 درصد فراوانی در مقطع کارشناسی ارشد و همچنین 63 درصد فراوانی نشان دهنده غالب بودن تعداد مردها نسبت به زنان در سازمان فرهنگی هنری شهرداری می‌باشد و همچنین فرضیات اول تا چهارم این پژوهش مورد تایید می‌باشد. نتیجه گیری: نشان داد رابطه بین سرمایه فکری بر جذب دانش، رابطه بین جذب دانش بر عملکرد سازمانی و رابطه بین سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی، دارای رابطه معناداری بوده است. همچنین نتایج دیگر این پژوهش مبین این موضوع است که جذب دانش تاثیر بسیار کمی بر عملکرد سازمانی به عنوان متغییر تعدیل کننده نسبت به سرمایه فکری دارد.

چکیده انگلیسی:

Objective: The aim of this study was to investigate the role of intellectual capital in attracting knowledge and organizational performance in the Cultural and Artistic Organization of Tehran Municipality. Methods: The present study is descriptive-correlational in terms of the type of research method and applied in terms of purpose. Cronbach's alpha method was used. Cronbach's alpha coefficient with 0.91 for intellectual capital, 0.92 for knowledge acquisition and 0.86 for organizational performance indicates the high reliability of the questionnaires. Academic experts as well as managers of the studied community have been used. Descriptive and inferential statistics have been used to analyze the data. In descriptive statistics, information was provided (frequency, percentage, abundance percentage). In inferential statistics, correlation coefficient and Pearson test were used. The data were analyzed by SPSS software version 23. Findings: In the present study, it was found that 33% of the employees of the organization have the highest level of work experience between 5 to 10 years and in terms of education level, the highest level with 54% frequency in master's degree and 63% frequency indicates the predominance of men. Regarding women in the municipality's cultural and artistic organization, the first to fourth hypotheses of this study are also confirmed. Conclusion: It showed that the relationship between intellectual capital on knowledge absorption, the relationship between knowledge absorption on organizational performance and the relationship between intellectual capital on organizational performance, had a significant relationship. Also, other results of this study indicate that knowledge acquisition has very little effect on organizational performance as a moderating variable compared to intellectual capital.

منابع و مأخذ:

بورقانی فراهانی، س.؛ آبدار زاده، پ.؛ فتوت، ب. (1395). اثر سرمایه‌های فکری بر نوآوری سازمانی با میانجی‌گیری مدیریت دانش و یادگیری سازمانی در رسانه‌های نوشتاری. پژوهش های مدیریت منابع انسانی، 6(1).

حسنوی ، ر.؛ اخوان، پ.؛ رمضان، م. ؛ زاهدی، م.ر.(1392). تاثیر مدیریت دانش بر سرمایه فکری در مراکز دانش محور. فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت فردا، 4(4/1)، 47-60

حسنوی، ر.؛ اخوان، پ.؛ رمضان، م.؛ زاهدی، م.ر. (1395). ارائه مدل سنجش میزان تاثیر مدیریت دانش بر سرمایه‌های فکری در یک مرکز دانش بنیان. نشریه علمی پژوهشی مدیریت فردا، 11.

روحی پناه،ع؛ جاجرمی زاده،م؛ نیک کار، م(1391). بررسی تاثیر ابعاد دارایی های نامشهود سازمانی (سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری) بر مدیریت دانش در شرکت آب و فاضلاب استان یزد. سومین همایش ملی مهندسی صنایع و سیستم بازیابی شده در:   Http://www.civilica.com/paper-siec03_013html

شاه میری لاکه, ا.؛خوراکیان، م. (1393). تبیین نقش واسط ظرفیت جذب دانش بر رابطه بین رهبری تحول گرا و نوآوری. دومین کنفرانس ملی چالش های اصلی صنعت و تولید ملی.

عالم تبریز، ا.؛ عباسی، م. (1395). تأثیر قابلیت های فناوری اطلاعات بر عملکرد سازمانی از طریق ظرفیت جذب دانش و یادگیری سازمانی. مطالعاتمدیریتفناوریاطلاعات، 5(17).

عباسی, ط.؛ هاشمی, م؛ آرمینه, ا. ؛ بختیاری, م. (1393). تبیین رابطۀ بین سرمایۀ فکری و بهره‌وری نیروی انسانی با تأکید بر یادگیری سازمانی. فصلنامه علمی-پژوهشی مدیریت دولتی، 6(4)، 791-817

صالحی،ع ؛ دانایی فرد،ح  (1394). بررسی نقش تسهیم دانش در رابطه میان اجزای سرمایه فکری و رفتار نوآوارنه. فصلنامه پژوهش های مدیریت منابع انسانی، 5(1).

کرمپور، ع.؛ مسعودی، ن.؛ ابراهیمی، ا. (1397). بررسی نقش میانجی تسهیم دانش در رابطه بین سرمایه فکری و نوآوری سازمانی(مطالعه موردی: شرکت‌های نرم افزاری ایران). مدیریت فناوری اطلاعات، 10(1).

لطیفی جلیسه، س.؛ خیراندیش،م.؛ افشاری پور، ا. (1398). فرا تحلیل رابطه مدیریت دانش و نوآوری در سازمان با تاکید بر ابعاد و متغیرهای میانجی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 24(4)، 1643-1668

 محسنی فرد، غ؛ رضایی ،غ؛حسینی راد، س ع(1392). رابطه سرمایه اجتماعی با سرمایه فکری و مدیریت دانش(مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان). فصلنامه علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 4(3).

 مرادی, م.؛ ولی پور, م.ع. ؛ یاکیده، ک.؛ صفردوست، ع. و دیگران (1391) . بررسی نقش ظرفیت جذب دانش بر عملکرد نوآورانه سازمان ها) مطالعه موردی: شرکت های داروسازی و شرکت های بیمه حاضر در بورس اوراق بهادار تهران. چشم انداز مدیریت بازرگانی، 12(13).

نوروزی چشمه علی، ا.؛ روشن، س.ع.؛ وفادار، م. (1396). تحلیل اثر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی با نقش میانجی مدیریت دانش در شرکت پایانه های نفتی ایران. فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 4(13)، 119-95

Bonitos, n. (2001). managing organizational Knowledge by diagnosing groappublishing., 271-275

Bordbar, G.,& zarei, m. (2013). A study of  the impact of organizational social capital on the improvement of knowledge management  in yards welfare organization. Applied sociology,24(4), 227-244.

Camisón C; Forés B. (2014). Knowledge absorptive capacity: new insights for its conceptualizationand measurement. J Bus Res 2010;63(7),707–15.

Cassiman, b.; Veugelers, r (2006).  Make and in innovation strategies: Eridence from Belgian manufacturing firms. Reasarch  policy, 28(1),63-80

Chang, S., Gong, Y., Way, S. A., & Jia, L. (2013). Flexibility-oriented HRM systems, absorptive capacity, and market responsiveness and firm innovativeness. Journal of Management, 39(7), 1924-1951.‏

Chahal, h.; Bakshi, p. (2015). Effect of intellectual capital on competitive advantage and business performance: roll of innovation and learning culture. International journal ofearning and  intellectual capital, 11(1),52-70

Collins, C. J., & Smith, K. (2006). Knowledge exchange and combination: The role of human resource practices in the performance of high-technology firms. Academy of Management Journal, 49, 544–560.

Cohen, W.M. ; Levinthal ,D.A. (1990). Absorptive capacity: a new perspective on learning and innovation. Admin. Sci. Q., 35 (1), 128–152.

Cohen, W.M. ; Levinthal ,D.A. (1989) Innovation and learning: the two faces of R&D. Econ. J. ,99 - 569–596.

Cuozzo,B.; Dumay,j.; Paloaccic, M., & Lombardi, R. (2017) . Intellectual Capital Disclosure: a Stuctured Literature Review. journal of Intellectual Capital,18(1)9-28

Deng, X., Doll, W. J., & Cao, M. (2008). Exploring the absorptive capacity to innovation/productivity link for individual engineers engaged in IT enabled work. Information & Management, 45(2), 75-87.

Evans, W. R., & Davis, W. D. (2005). High-performance work systems and organizational performance: The mediating role of internal social structure. Journal of Management, 31, 758–775.

Harris,L c.(2001). Market orientation and performance: objective and subjective empirical evidence from uk companies . journal of management studies,38(1), 17-43

Jimenez – Jimenez, D.; Valle,R.S.,& Hernandez-Espallardo,M.(2008). Fostering innovation: The role of market orientation and organizational learning. European Journal of innovation management,11(3),389-412

Larrañeta, B.; Zahra, S. A., & González, J. L. G. )2012(. Enriching strategic variety in new ventures through external knowledge. Journal of Business Venturing,27(4), 401 413.

Lichtenthaler U. (2009). Absorptive capacity, environmental turbulence, and thecomplementarityof organizational learning processes. Accad Manage J,52(4), 822–46.

Lin, Y., & Wu, L. Y. (2014). Exploring the role of dynamic capabilities in firm performance under the resource-based view framework. Journal of Business Research, 67(3), 407-413

Leeو C.; Lee K.; J.M. Pennings (2001). Internal capabilities, external networks, and performance: a study on technology-based ventures. Strateg.Manag. J., 22 (2001) 612–640. 

Morgan RE.; Berthon P.(2008). Market orientation, generative learning, innovation strategy andbusiness performance inter-relationships in bioscience firms. J Manage Stud,45(8),1329–53.

Murovec, N., & Prodan, I. (2009). Absorptive capacity, its determinants, and influence on innovation output: Cross-cultural validation of the structural model. Technovation, 29(12), 859-872.

Orenk, A. s. ;Ayas ,S. (2015).The Relationshio between In Intellectuall capital ,Innovative Work Behavior and Business Performance Reflection .Scocal and Behavioral  Science.  1387-1395

Kianto, A.; Ritala, P.; Spender, J. C., & Valhalla, M. (2015). The interaction of intellectual capital assets and knowledge management practices in organizational value creation. Journal ofIntellectual Capital, 15(3), 362-375.‏

Khalique, M.; Bontis , n.; Nassir –binshaari, A. and et. al. (2015). Intellectuall capital in small and medium enterprises in Pakistan. Journal of Intellectuall capital, 6(1),224

Tsai,W. (2006)Knowledge transfer in intra organizational networks: effects network position and absorptive capacity on business unit innovation and performance, Acad. Manag. J, 44 996–1004.

Tseng, C. Y.; Chang Pai, D., & Hung, C. H. (2011). Knowledge absorptive capacity and innovation performance in KIBS. Journal of Knowledge Management, 15(6), 971-9

Tom, R.( 2004). Managing customer services: Human resource practices, quit rates, and sales growth. Academy of Management Journal, 45,587–597.

Popaitoon, S., & Siengthai, S. (2014). The moderating effect of human resource management practices on the relationship between knowledge absorptive capacity and project performance in project-oriented companies. International Journal of Project Management, 32(6), 908-920.‏

Petty,R M.; Cuganesan,s.; finch,n.&Ford ,G.(2009). Intellectuall capital and valuation: challenges in the voluntary disclosure of value drivers. Finance and Accountancy ,1(1),1-7

Rehman, w.; Abdul Rehman,G.; Rehman,A & et. al. (2011). Intellectual capital performance and its impact on corporate performance: An empirical evidence from Moradabad sector of Pakistan.Australian. journal of business and management research, 1(5), 08-16

Rossi, F. ; Nicolo, m.; Polcini, p. (2018).New trends in Intellectual Capital Reporting : Exploring Online Intellectual Capital Disclosure in Italian universities . journal of Intellectual Capital, 19(4), 814-835.

Volberda, H. W.; Foss, N. J., & Lyles, M. A. (2010). Perspective-absorbing the concept of absorptive capacity: How to realize its potential in the organization field. Organization science,21(4), 931-951.

Wang,c.l (2010). Creative Quality and value innovative: A plat form  for competitive success. Paper presented at the proceeding of the 6the international conference of iso 9000 and TQM

Wang, c.c. (2007). Personality and intention to share Knowledge: An empirical study of scientists in an R & D laboratory. Social Behavior and personality,35 (10),1427-1436

Yeosli,S.& Dereli,s.f. (2013). An empirical investigation of the organizational justice, Knowledge sharing and innovation capability. Procardia- SoCal and Behavioral Sciences, 75,199-208

Yu, S. H. (2013). Social capital, absorptive capability, and firm innovation. Technological Forecasting and Social Change, 80(7), 1261-1270